Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Variability of orographic architecture of Indo-Burmese Ranges (NE India) : constraints from morphotectonic and lineament analysis

Rakshit Raghupratim, Bezbaruah Devojit, Zaman Farha, Bharali Bubul

Geological Quarterly

|

2020

|

Vol. 64, No. 1

130--140

EN

Activeness of the tectonic and related sub-surface processes control the surface features that lead to variations in topography and lithostratigraphy. To understand the role of active tectonis in shaping the topography, morphotectonic and lineament studies are important. In this study, geological categorization has helped understand the orogenic evolution of the Indo-Burmese Range (IBR), NE India. This is an arcuate hill range that shows many unique topographic characteristics that incited to categorise the entire IBR into different tectonically active domains: Northern (Changlang district of Arunachal Pradesh); Naga Hills; Cachar and Manipur; and Southern (Mizoram). The Northern and Southern domains are more active than the others. Lineament analysis also indicates the presence of active features in the region with NW-SE, NE-SW, ESE-WNW trends are being common. The Northern and Naga Hills domains have mostly E-W younger lineaments whereas the Cachar and Manipur domains rather show N-S younger trends. The Southern Mizoram domain shows a dominance of older N-S lineaments with younger NW-SE lineaments. These variations result from differential stress conditions, i.e. Indian Plate movement and westward stress from the Burma Plate. This study shows how overall variations in tectonic settings can be related to the orogenic evolution.

2

Investigation on reflection of tectonic pattern in ASG EUPOS data in the Sudetes and adjacent areas

Szczerbowski Z.

Reports on Geodesy and Geoinformatics

|

2016

|

Vol. 102

32--51

EN

The GNSS data evaluated from on observation of ASG EUPOS stations in the Sudety Mts. and in adjacent areas is analyzed by the author in the scope of disturbances in daily solutions that can be induced by tectonics stress. The daily position changes derived from GNSS data demonstrate the long or short term trends, which are affected by offsets of different nature. Author presents an analysis based on frequency of parameter – displacement vector azimuth. The aim of the analysis is to show statistical significance of observed small values of temporal displacements, which values are not normally distributed. There are “outliers” of the normal distribution of displacement azimuths, which values show a certain reproducibility, which corresponds to orientations of tectonic lines. That suggests small, short time movements along boundaries of horsts and grabens – a crustal-extension structure of the area. However derived results (values of displacements) are less than a limitation error, temporal distributions of coordinates are not random as usually data errors. So in author’s opinion the spatial-temporal evolution of horizontal displacements of ASG EUPOS stations in the Sudety Mts. and in adjacent areas are determined by expressions of underlying geological structures.

3

Determination of Geological Linear Structures of the Low Beskids – Assessment of Suitability of Landsat 8 Satellite Images and Products of the Image Processing

Kopciowski K., Pirowski T.

Geomatics and Environmental Engineering

|

2015

|

Vol. 9, no. 4

57--71

PL

W pracy przedstawiono wyniki wielowariantowego, fotointepretacyjnego wyznaczania liniowych struktur geologicznych, tzw. lineamentów, na obszarze Beskidu Niskiego z wykorzystaniem danych satelitarnych Landsat 8. Z uwagi na rozwój systemów obrazowania Ziemi oraz poszerzenie technicznych możliwości wzmacniania treści zobrazowań konieczna jest ponowna ocena przydatności metod wyznaczania lineamentów na obrazach satelitarnych. Oba wymienione czynniki mogą zwiększyć możliwości interpretacji wizualnej danych. W artykule podjęto próbę oceny, czy (a jeśli tak, to które) wybrane techniki wzmacniania obrazowania pozwalają zwiększyć ilość wydzieleń lineamentów, precyzyjniej wykryć ich przebieg, a ich wiarygodność potwierdzić na istniejących najnowszych opracowaniach geologicznych. We wprowadzeniu wyjaśniono problematykę lineamentów i kontrowersje z nimi związane. W skrócie przedstawiono fotointerpretację geologiczną w aspekcie litologii i tektoniki oraz opisano obszar badań pod kątem fotomorficznym i geologicznym. W części badawczej przygotowano zestawy zobrazowań służących do fotointerpretacji geologicznej. Wykonano takie operacje na danych Landsat, jak: progowanie, kwantyzacja, filtracje, selekcja kompozycji barwnych (wybrano KB 123, KB 234, KB 247 – numeracja wg kanałów systemów Landsat 5 i 7) oraz wagowanie międzykanałowe. Wyznaczono przebieg lineamentów niezależnie na każdym z zestawów danych. Przeprowadzono weryfikację wyznaczonych liniowych cech powierzchni terenu, opierając się na aktualnej wiedzy geologicznej zawartej w szczegółowych opracowaniach. Bazując na uzyskanych wynikach, opracowano autorską metodę oceny wiążącą uzyskane parametry ilościowe i jakościowe wydzieleń oraz łatwość pracy interpretatora. W ten sposób uzyskano ranking metod wzmacniania treści obrazów pod kątem ich przydatności w interpretacji geologicznej. Za najlepszy, komplementarny zestaw materiałów interpretacyjnych uznano wyniki wagowania międzykanałowego przedstawionego w formie kompozycji barwnej B: 2/4, G: 2/5, R: 3/5, KB 247 oraz kwantyzację kanału bliskiej podczerwieni.

EN

The paper presents the results of validity of multi-dimensional photointerpretation assignation of linear geological structures, the so-called lineaments on the area of the Low Beskids on the basis of Landsat 8 satellite data. The methods of lineament determination on satellite images requires the re-evaluation of their suitability, due to the development of Earth image systems and the wider variety of technical possibilities to strengthen the content images. Both of these indicators may potentially influence the improvement of visual data interpretation. This paper raises an attempt to assess if, and if it is correct, which of the selected strengthening techniques of image make it possible to increase the number of lineament assignations, able to detect their progress more precisely and confirm their credibility in current geological studies. The introduction contains an explanation of lineaments and controversies which are related to them. It contains a brief presentation of geological photointerpretation in the aspect of lithology and tectonics and a description of the research area in terms of photomorphics and geology. The research part sets images which are used for geological photointerpretation. The following operations were conducted with the Landsat data: thresholds, quantization, filtration, selection of the coloured compositions (KB 123, KB 234, KB 247 were selected – numbering according to Landsat 5 and 7 channels systems) as well as inter-channel weighting. The course of the lineaments was determined independently on each of the datasets. Linear features of the surface were verified on the basis of current geological knowledge included in the detailed studies. On the basis of these results, the original evaluation method was prepared which connects the obtained quantitative and qualitative parameters of assignations and the ease of interpretation. The ranking of the methods which strengthen the content images in terms of their suitability in the geological interpretation was established. The results of inter-channel weighting were acknowledged as the best complementary set of interpretative materials and were presented in the form of B coloured composition: 2/4, G: 2/5, R: 3/5, KB 247 and quantization of the close infrared channel.

4

Wybrane analizy geoinformacyjne w badaniach związków budowy geologicznej z rzeźbą terenu Obniżenia Chabówki-Jordanowa

Szczęch M.

Landform Analysis

|

2013

|

Vol. 24

73--84

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań związków budowy geologicznej z rzeźbą terenu na obszarze Obniżenia Chabówki-Jordanowa. W badaniach tych wykorzystano oprogramowanie GIS oraz narzędzia, jakie ono oferuje, a także metody teledetekcyjne. Zastosowano również metodę lineamentów na bazie interpretacji zapisu cyfrowego modelu wysokościowego. Badany teren mający pogórską morfologię jest wyraźnie obniżony w stosunku do otaczających go pasm Beskidów, czego dowodzą mniejsze wysokości wzniesień oraz wartości wysokości względnych. Jest to związane z tektoniką podłoża. Decyduje ona o tym, że w obrębie Obniżenia Chabówki-Jordanowa mamy do czynienia z zapadliskiem śródgórskim. Przeprowadzone analizy pozwoliły na stwierdzenie, że grzbiety na tym terenie uformowane są przede wszystkim w gruboławicowych piaskowcach formacji magurskiej, a obniżenia i doliny w utworach starszych reprezentowanych przez łupki i kompleksy piaskowcowo-łupkowe. Kierunek przebiegu głównych grzbietów oraz części dolin w większości dowiązuje do kierunków głównych struktur fałdowych. Wyznaczone lineamenty na ogół pokrywały się z uskokami w terenie. Metoda ta pozwoliła na stwierdzenie, że część dolin rzecznych wykorzystuje uskoki poprzeczne.

EN

This study presents the results of researches on correlation between geological structure and terrain morphology of the Orawa-Jordanów Depression. GIS tools and software, as well as remote sensing methods were used in the investigations. Lineaments method basing on DEM data was applied too. The research area bearing foothill morphology is distinctly depressed from the surrounding it Beskidy ranges. The foothills are characterized by lower high peek and relative highs than the Beskids. Morphology of the Chabówka-Jordanów Depression is associated with tectonic structure. The tectonics determines that Chabówka-Jordanów Depression is intermountain tectonic trough. Completed analysis allowed to conclude, that ridges on this terrain are mainly formed of the thick-bedded sandstones of the Magura Formation, and depressions and valleys are dissected in older rocks represented by shale and sandstone-shale complexes. Directions of the main ridges and valleys are parallel to extensions of the main fold structures. Lineaments marked in studied terrain correlate mainly with faults. The lineaments method allowed to conclude that some of valleys exploit the transverse faults.

5

Wpływ kierunku iluminacji na wyniki geologicznej interpretacji DEM-przykłady z Karpat Zachodnich

Ozimkowski W.

Przegląd Geologiczny

|

2010

|

Vol. 58, nr 9/2

862-866

EN

The paper presents results of comparison of 2 sets of geological interpretations of the same DEM (Digital Elevation Model), obtained with 2 different, perpendicular sun shading directions (N and E). Lineaments perpendicular to sun shading direction are at least 10 times better visible than lineaments parallel to it but this influence is visible only at relatively narrow angles. In turn, lineaments situated between ca. 25–65° from sun shading direction show no such influence so they fit to statistical purposes.

6

Strefy tektoniczne południowo-zachodniego Podhala

Wasiluk R.

Przegląd Geologiczny

|

2009

|

Vol. 57, nr 1

64-64

EN

Various structural observations were collected in southwestern Podhale Trough during investigations for Detailed map of Tatra Mts., scale 1 : 10 000. Fault surfaces, strikes and dips of beds and fold axes were measured in the field. Statistical analysis of results allow to recognize 5 groups of dislocations with variable types of movement, directions and age: 1) slickensides onW-E striking, almost horizontal bedding surfaces show reverse motion towards S, 2) steeply-dipping (80–90(centigrade)) faults, striking parallel to bedding and also showing reverse motion towards S, 3) vertical transcurrent faults associated with main tectonic zones, striking almost N-S, 4) normal faults striking ca 38(centigrade) (NE-SW) and 135(centigrade) (NW-SE). Attitudes of beds different from regional trend were separated. Deviations are caused by flexural bending along tectonic zones. Anomalous attitudes of beds coincide with directions of dislocations recognized in the field. A map of lineaments in the study area is also presented. Analysis of landforms on Digital Terrain Model (DTM) led to recognition of series of lineaments related to either tectonic structures or lithology. Main transverse tectonic zones were identified on the map of lineaments: Chochołowski Potok-Czarny Dunajec, Kooecieliski Potok, Mała Łąka; as well as some minor faults and zones where particular directions of faults predominate. Statistic analysis of directions of tectolineaments allows to recognize 4 main directions: 1) about 90°, associated to thrusts and folds (parallel to strikes of beds), 2) N-S and slightly oblique directions associated to transcurrent zones, 3) approximately 40(centigrade) and 4) 140(centigrade) directions associated to normal faults. Results obtained using these 3 methods (analysis of field data, analysis of DTM, analysis of attitudes of beds different from regional trend) are consistent with each other.

7

Lineamenty otoczenia Tatr-porównanie interpretacji DEM i MSS

Ozimkowski W.

Przegląd Geologiczny

|

2008

|

Vol. 56, nr 12

1099-1099

EN

The paper presents comparison of geological interpretations based on Landsat MSS image and DEM-based image, covering the same area of the Carpathian Mts. Individual interpretations of both images made by 16 interpreters were gathered into 2 multi-coverage interpretations (MSS and DEM). Results were compared— MSS with DEM, and DEM with geology. The DEM-based interpretations contain more lineaments with greater total lengths than MSS-based, but geological relationship of some lineaments is still unclear.

8

Przykład wykorzystania lineamentów do analizy wysokoenergetycznej sejsmiczności na obszarze kopalń LGOM

Pilecka E.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2007

|

nr 6

28-30

PL

W artykule pokazano przykład analizy położenia lineamentów wyinterpretowanych na obrazach satelitarnych w okresach występowania wysokoenergetycznej sejsmiczności generowanej przez eksploatację podziemną na terenie LGOM. Dokonano analizy dwóch obrazów radarowych satelity ERS2, który co 35 dni znajduje się nad tym samym punktem na Ziemi. W pracy pokazano, że po wystąpieniu wysokoenergetycznego wstrząsu o energii większej niż 10s J kierunki lineamentów zmieniają się. Prawdopodobnie ma to związek z lokalnym procesem deformacji w górotworze naruszonym eksploatacją górniczą.

EN

In the paper an example of lineament location analysis interpreted on radar satellite images in the periods of high-energy seismicity occurrence of mining origin in the LGOM region has been presented. There was an analysis done of two radar images made by a ERS2 satelitę which passes periodically over the same earth area every 35 days. It was shown, that lineaments directions change after high-energy seismicity event higher of 108 J. Probably, it has a relation with local development of destruction process in the rock mass disturbed by mining.

9

Plan strukturalny formacji osadowych Górnego Śląska i zachodniej Małopolski w świetle danych teledetekcyjnych

Buła R., Habryn R., Piątkowska A., Doktór S.

Przegląd Geologiczny

|

2007

|

Vol. 55, nr 7

582-588

EN

The utility of remote sensing data for unraveling the structural pattern of the Palaeozoic and Meso-Cenozoic formations in Upper Silesia and western Ma3opolska was evaluated. A comprehensive analysis of lineaments interpreted on satellite images, morphological lineaments and linear geophysical anomalies indicates significant mutual relationships with the structural elements shown in geological maps. The spatial distribution of debated lineaments demonstrates two distinctive maxima representing NW-SE and ENE-WSW-oriented structures. The former population of lineaments corresponds to the main structural trend in the study area. The latter system has less evident geological representation although it roughly parallels the strike of the Carpathian thrust front.

10

Statistical analysis of the relation between locations of high energy epicenter tremors and lineaments in areas of the Upper Silesian Basin

Pilecka E.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2007

|

T. 23, z. 4

101-109

EN

This paper presents results of the statistical analysis of the high energy seismicity relation to lineaments in the areas of the Upper Silesian Basin. Four parameters are chosen, i.e.: lineament azimuth, fault azimuth, tremors vector azimuth (TVAA) (the vector initial point was the epicenter of strong tremors with energy greater than E > 108 J, and the terminal point was the epicenter of strong tremors with energy greater than E > 5.5 ź 105 J but less than 108 J), tremors vector azimuth (TVAB) (the vector initial point was the epicenter of strong tremors with energy greater than E > 5.5 ź 105 J but less than 108 J, and the terminal point was the epicenter of strong tremors with energy greater than E > 108 J). Calculations aremade on the basis of a set of 31 high energy tremors with energy of E > 108 J within the area of the Upper Silesian Basin. The catalogue of tremors includes the position of the epicenters and their energy. The research reveals a significant relation of the lineament azimuth to the azimuth of tremor vectors after a high energy tremor (TVAA). This relation may prove the theory of the dip-slip tremor mechanism. The fault plane of such a strong tremor may be revealed in the form of a lineament.

PL

W artykule pokazano wyniki statystycznej analizy związku między wysokoenergetyczną sejsmicznością indukowaną a lineamentami na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Wybrano cztery parametry do obliczeń. Były to: azymut lineamentu, azymut uskoku, azymut wektora wstrząsu (TV AA), którego początkiem było epicentrum silnego wstrząsu o energii większej niż E > 108 J, a końcem epicentrum silnego wstrząsu o energii większej niż E > 5,5 . 105, ale mniejszej niż 108 J, azymut wektora wstrząsu (TV AB), którego początkiem było epicentrum silnego wstrząsu o energii większej niż E > 5,5 . 105, ale mniejszej niż 108 J, końcem zaś było epicentrum silnego wstrząsu o energii większej niż E > 108 J. Obliczenia przeprowadzono dla 31 wysokoenergetycznych wstrząsów o energii co najmniej E > 108 J z obszaru Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Katalog wstrząsów zawierał współrzędne epicentrum i energię wstrząsów. Badania pokazały istotną zależność azymutu lineamentu z azymutem wektora wstrząsów (TV AA) po wysokoenergetycznym wstrząsie. Zależność ta może potwierdzać mechanizm poślizgowy wysokoenergetycznego wstrząsu. Płaszczyzna rozrywu takiego silnego wstrząsu może się ujawnić w postaci lineamentu.

11

Analiza związku występowania wysokoenergetycznych wstrząsów z lineamentami na terenie GZW

Pilecka E.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2006

|

T. 22, z. 1s

123-138

PL

W artykule przedstawiono analizę związku występowania wysokoenergetycznych wstrząsów z lineamentami wyznaczonymi ze zdjęć satelitarnych. Wysokoenergetyczne wstrząsy zależą od struktury górniczo-tektonicznej. Wyznaczone ze zdjęć satelitarnych lineamenty są odzwierciedleniem zmian i procesów wgłębnych, których efekt został odzwierciedlony na powierzchni terenu. W monitoringu terenów górniczych zagrożonych wysokoenergetycznymi wstrząsami mogą być pomocne najnowsze zdobycze techniki - zdjęcia satelitarne. Wyznaczono lineamenty, które mogą mieć związek z wysokoenergetycznymi wstrząsami. Przeprowadzono analizę wstrząsów o energii większej od 10E7 J z lineamentem na obszarze KWK Bielszowice.

EN

The main purpose of studies presented in the paper is the estimation of the statistical relation between seismic activity induced by underground mining and lineaments determined from satellite pictures. The studies were performed on the basis of mining tremors of energy above 108 Joules within the years 1985-2004 in the Upper Silesian Coal Basin (USCB) region. The monitoring and analysis of seismic activity showed the bi-modality of tremors energy distribution. Low-energy tremors are connected directly with stress field caused by mining while high-energy tremors are caused by an overlay of two factors: mining and tectonic stress field in rock mass. The lineaments observed on the satellite pictures are characteristic lines, which may be identified with lines that reflected neotectonic phenomena in the bedrock. The effect of such phenomena is transferred on younger sediments and on the surface. Some studies report that location of tremors is related with lineaments especially while crossing each other. In the paper, a correlation of lineaments with epicenters of strongmining tremors in several regions of USCB is presented. The correlation is proved by statistical parameters. In some regions of tremors location, geophysical anomalies: gravimetric and magnetic are also observed. The results of studies have practical meaning. They should be applied in planning of land development as well as in planning of underground exploitation.

12

Model krótkodystansowej migracji roztworów mineralizujących

Sutkowska K.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2005

|

Vol. 110, nr 42

143-151

PL

Istotnym zagadnieniem podczas ustalania genezy złóż hydrotermalnych jest wskazanie źródła roztworów kruszconośnych oraz określenie kierunków i mechanizmu ich przepływu. W artykule przedstawiono podstawowe założenia modelu krótkodystansowej migracji roztworów kruszconośnych. Prezentowana koncepcja transportu fluidów fundamentalne znaczenie w procesach mineralizacji przypisuje lineamentom. Wskazuje, że dużych i bardzo dużych koncentracji rud metali spodziewać można się w narożach i/lub wzdłuż krawędzi bloków strukturalnych, składających się na litosferę. Taka konfiguracja złóż oraz elementów budujących litosferę ma związek z występowaniem płaszczowych prądów adwekcyjnych. Na podstawie dostępnych w literaturze wyników badań złóż rud Zn-Pb, przetestowano możliwość wykorzystania modelu wertykalnej migracji fluidów do wyjaśnienia genetycznych problemów dotyczących złóż śląsko-krakowskich.

EN

The essential genetic problems for metallic ores deposits are the source and the mechanism of migration of the ore-forming fluids. This paper presents short distance fluids flow model. According to this model, the presence of lineaments is of greatest importance for mineralization processes. The biggest ore concentrations are expected in the corners or along edges of structural blocks, which form the lithosphere. Such a location of ore districts has resulted from advection-type heat flow from the mantle. The model of shortdistance fluid migration has been used to show a flow direction of ore-bearing fluids, which have mineralized carbonate rocks of the Middle Triassic (the ore-bearing dolomite) in the Silesian - Cracow ore district.

13

An application of the remote sensing technology to the high-energy seismic activity assessment, on the example of the Upper Silesian coal basin (USCB)

Pilecka E., Piątkowska A., Graniczny M.

Polish Geological Institute Special Papers

|

2005

|

Vol. 20

92--98

EN

Mass wasting (the downslope movement of a sediment and/or rock masses under the gravity influence) concerns also the mining area, which are regions of the increased seismic activity hazard (induced seismic activity). The most dangerous are the high-energy tremors arising as a result of exploitation and tectonic stresses accumulation (mining-tectonic seismic activity). The paper presents possibilities of the use of the remote sensing method for the assessment of high-energy seismic activity in the Upper Silesian Coal Basin (USCB) region. The preliminary analysis proved a great usability of data obtained from satellite images, and acknowledged new possibilities of their interpretation.

PL

Ruchy masowe (zjawisko przemieszczania się mas skalnych pod wpływem grawitacji) dotyczą m.in. terenów górniczych, będących obszarami o podwyższonym ryzyku ruchliwości sejsmicznej (tzw. sejsmiczności indukowanej). Najbardziej niebezpieczne są wstrząsy wysokoenergetyczne, powstające w wyniku kumulacji naprężeń eksploatacyjnych i tektonicznych (sejsmiczność górniczo-tektoniczna). W artykule pokazano możliwości wykorzystania metody teledetekcyjnej do oceny sejsmiczności wysokoenergetycznej na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Wstępna analiza wykazała jej dużą przydatność, a także nowe możliwości interpretacji danych ze zdjęć satelitarnych.

14

Zastosowanie cyfrowego modelu terenu (DEM) w badaniach geologicznych na przykładzie obszaru między Dobczycami a Mszaną Dolną (polskie Karpaty zewnętrzne)

Chodyń R.

Przegląd Geologiczny

|

2004

|

Vol. 52, nr 4

315-320

EN

This paper is a preliminary report on using the Digital Elevation Model (DEM) and Shaded Relief Image in geological mapping in the Carpathians. Digital processing of the topographical maps in 1:25 000 scale enabled 3D visualization of a fragment of olish Outer Carpathians, situated between Dobczyce and Mszana Dolna villages. This permitted a preliminary interpretation of lin - eaments occurring in the study area and recognition of correlation between the lineaments and geological structure of the Carpathians Flysch Units. The picture of the Shaded Relief Image was compared with existing remote sensing data such as radar and satellite images, and with results of geological mapping carried out by author in the field. The recognized lineaments can reflect fault zones in the flysch cover and in the consolidated basement. The correlation of lineaments detected in the digital models with discontinuities confirmed in outcrops demonstrates the value of digital methods in geological cartography.

15

Lineamenty na zdjęciach satelitarnych Polski : próba podsumowania

Graniczny Marek, Mizerski Włodzimierz

Przegląd Geologiczny

|

2003

|

Vol. 51, nr 6

474-482

PL

Geologiczna interpretacja zdjęć satelitarnych zajęła trwałą pozycję w kartografii geologicznej. W artykule przedstawiono rezultaty geologicznej interpretacji lineamentów na obszarze Polski, prowadzonej od niemal 30 lat. Analiza wykazała, że wśród lineamentów wyznaczanych w oparciu o zdjęcia satelitarne są zarówno takie, które znajdują odzwierciedlenie w budowie geologicznej, jak i takie, które (według współczesnego poziomu rozpoznania budowy geologicznej Polski) związków takich nie wykazują. Mimo nie całkowitej jednoznaczności lineamenty wyznaczone na zdjęciach i obrazach satelitarnych są świadectwem zróżnicowania budowy geologicznej zarówno w utworach przypowierzchniowych i płytko zalegającej pokrywie osadowej, jak i w skałach głębokiego podłoża. Dobra zgodność większości dużych lineamentów na zdjęciach satelitarnych ze stwierdzonymi, walnymi liniami nieciągłości w skorupie ziemskiej stwarza możliwości wykorzystania fotolineamentów do interpretacji geologicznej tam, gdzie inne metody nie mogą być zastosowane i do konstruowania wniosków, co do struktury skorupy ziemskiej.

EN

Geological interpretion of the satellite images has became a permanent element of the geological mapping. This paper presents results of the geological interpretation of lineaments at the territory of Poland of since nearly 30 years. This analysis has shown that lineaments identified in the satellite images could be divided into these which reflect some geological conditions and phenomena, and those not showing any correlations to the known geological structures (according to our present knowledge of geological make-up of Poland). Besides some ambiguities, lineaments interpreted in the satellite images are evidence of varying geological conditions in the shallower substratum as well as in the deep subsurface. Strong correlation of the majority of long lineaments interpreted in the satellite images with known regional discontinuites gives an opportunity to apply lineaments studies for geological interpretation and modelling the Earth 's crust structure.

16

Przestrzenna zmienność warunków hydrogeologicznych północno-zachodniej części Wyżyny Lubelskiej na tle liniowych elementów strukturalnych

Woźnicka M.

Przegląd Geologiczny

|

2001

|

Vol. 49 nr 7

643-648

PL

Najistotniejszym czynnikiem kształtującym krążenie wód podziemnych w obrębie górnokredowego poziomu wodonośnego na obszarze północno-zachodniej części Wyżyny Lubelskiej jest tektonika nieciągła spękanego masywu węglanowego. Bezpośrednim zaś czynnikiem warunkującym stopień zeszczelinowacenia skał są ich właściwości mechaniczne. Na obszarze badań dominują skały twarde (typ "B" wg klasyfikacji S. Krajewskiego) charakteryzujące się najwyższymi wartościami parametrów warunkujących powstawanie szczelin tektonicznych i wietrzeniowych. Należy więc spodziewać się na tym terenie obecności drożnych stref dyslokacyjnych stanowiących główne drogi przepływu wód podziemnych. Rozpoznanie tych stref jest utrudnione ze względu na jednostajność wykształcenia litologicznego, brak poziomów korelacyjnych oraz pokrywę czwartorzędową. Interesujące wyniki daje porównanie przestrzennego rozkładu wybranych parametrów hydrogeologicznych z mapą liniowych elementów strukturalnych. Widoczny jest wyraźny związek rozkładu parametrów hydrogeologicznych ze strefami dyslokacyjnymi pokrywającymi się z wyznaczonymi liniowymi elementami strukturalnymi. Zarysowują się także strefy o wyróżniających się wartościach parametrów hydrogeologicznych związane najprawdopodobniej ze strefami rozluźnienia powstałymi na skutek odprężenia masywu skalnego po ustąpieniu lądolodu.

EN

The groundwater circulation in the northwestern part of the Lublin Upland depends on the discontinuous tectonics ol carbonate rock massif. The direct factor influencing a degree offissuring is mechanical properties of rocks. In the northwestern part ol the Lublin Upland, hard rocks (type "B" according to Krajewski's classification) prevail. These rocks are characterized by higher parameter values causing formation of tectonic and weathering fissures. The fault zones channeling a flow of groundwater are expected to occur in this area. Identification of these zones is not easy due to uniform lithologic development, lack of correlation horizons, and Quaternary cover. It is interesting to spatially compare the distribution of selected hydrogeologie parameters with a map of lineament pattern. A distinct link between distribution of hydrogeologie parameters coupled with fault zones and determined lineaments is observed. In addition, zones with hydrogeologie parameters apparently linked to rock slackness formed as a result of rock massif decompression, which occurred after glacier recession, are distinctly marked.

17

Geologiczna analiza zdjęć satelitarnych metodą pokryć wielokrotnych: zarys problematyki z przykładami z Polski południowej

Karnkowski P. H.

Przegląd Geologiczny

|

2001

|

Vol. 49 nr 11

1067-1072

PL

Geologiczne interpretacje zdjęć satelitarnych w małej skali wykonuje się rzadko i stąd ten temat jest prawie nieobecny w literaturze naukowej. Niniejszy artykuł przedstawia geologiczną interpretację zdjęć satelitarnych metodą pokryć wielokrotnych z obszaru południowej Polski, gdzie występuje znaczne zróżnicowane genetyczne, petrologiczne i morfologiczne jednostek geologicznych. Uważamy, że obiektywność, prostota, niski koszt oraz krótki czas interpretacji zdjęć satelitarnych według proponowanej metody czyni ją przydatną w naukach geologicznych. Dane uzyskane dzięki geologicznej interpretacji zdjęć satelitarnych metodą pokryć wielokrotnych mają wartość obiektywną i umożliwiają wykonanie statystycznej oceny zależności pomiędzy różnymi zjawiskami geologicznymi i geomorfologicznymi.

EN

Geological interpretations of small-scale satellite images are scarce and this subject is almost absent in scientific publications. This paper presents the multi-coverage geological interpretation of satellite images for some areas of southern Poland, where different genetic, petrologic and morphologic units occur. We believe that objectivity, simplicity and low cost, as well as quick data elaboration of the proposed methodology makes it useful in geological sciences. The data obtained from the multi-coverage geological interpretation of satellite images have a virtue of objectivity and enable to statistically evaluate the relationships between different geologic and geomorphologic phenomena.