Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Perspektywy wydobycia wapieni w ZG KWB „Bełchatów” dla przemysłowego wykorzystania w IOS Elektrowni Bełchatów

Sośniak Edward, Kałużny Damian

Nowa Energia

|

2023

|

nr 3

31--35

PL

Eksploatacji węgla brunatnego w Zakładzie Górniczym KWB „Bełchatów” towarzyszy występowanie kopalin towarzyszących. Na obszarze objętym eksploatacją węgla brunatnego, występują kopaliny towarzyszące takie jak: piaski, iły, kreda jeziorna, głazy narzutowe, bruki, pospółki krzemienne oraz wapienie i margle. W 2012 r. powstał pomysł wykorzystania części wapieni z Oddziału KWB Bełchatów do Instalacji Odsiarczania Spalin (IOS) w Elektrowni Bełchatów. W ramach prowadzonych od 2012 r. prac, zostało wykonanych szereg prac rozpoznawczych, projektowych, laboratoryjnych oraz przygotowawczych do eksploatacji. Analizie poddano możliwe rejony pozyskania wapienia w Zakładzie Górniczym KWB „Bełchatów” (Pole Bełchatów oraz Pole Szczerców - rejon 1 i rejon 2).

2

Wapienie jurajskie ze złóż w rejonie Działoszyna – wykształcenie litologiczne i obecne kierunki wykorzystania

Guzik Katarzyna, Figarska-Warchoł Beata, Skuta Ireneusz

Górnictwo Odkrywkowe

|

2023

|

R. 64, nr 2

57--66

PL

W artykule scharakteryzowano górnojurajskie wapienie ze złóż w rejonie Działoszyna, udokumentowane dla potrzeb przemysłu cementowego, wapienniczego i do produkcji kamienia budowlanego. Przedstawiono najważniejsze parametry chemiczne oraz fizyczne i mechaniczne wapieni z eksploatowanych złóż oraz dane na temat wielkości wydobycia i dostępnych zasobów. Wśród kompleksów skalnych oksfordu, charakteryzujących się zróżnicowanym udziałem wapieni, wapieni marglistych i margli, szczególne znaczenie ma odmiana wapieni zalesiackich. Skały te poddane zostały szczegółowej charakterystyce w zakresie wykształcenia litologicznego, parametrów jakościowych oraz kierunków gospodarczego wykorzystania.

EN

The paper presents the characteristics of the Jurassic limestones from deposits in the Działoszyn area, recognized as a rock minerals for the cement and lime industry and for the production of construction stone. The most important chemical, physical and mechanical parameters of limestone from exploited deposits as well as data on the mining output volume and available resources are presented. Among the Oxford rock complexes, comprises of limestones, marly limestones and marls that occurs in various proportions, the type of Zalesiaki limestones is of particular importance. These rocks were subjected to detailed analyses in terms of variability of lithological features, quality parameters and directions of economic use.

3

The evidence of Palaeotropics and the Gondwana-derived terrane: an alternative scenario of the Palaeotethys divide in SE Asia

Udchachon Mongkol, Burrett Clive, Thassanapak Hathaithip

Geotourism / Geoturystyka

|

2023

|

nr 1-2 (72-73)

73--74

EN

Along the Northern part of the West Thailand Region (NWTR), a long-lasting belt of radiolarian cherts, separates Pennsylvanian to Permian palaeotropical limestones of the Inthanon Zone to the east from Permian limestones in the west containing a temperate marine fauna in the Roadian and a biogeographically distinctive fusulinid fauna in the Wordian. Highly abundant but low diversity of Kungurian radiolarians in silicified shales as well as temperate faunas in limestones from the south and the west of Thailand, respectively support constrains in the temperate environment during the period of deglaciation in peri-Gondawana. The well-known underlying diamictite and overlying temperate sediments with the succeeding fully tropical limestone sequences support a gradational palaeoclimate transition. Devonian faunas found in condensed sequences of the NWTR were deposited in a deep platform or ramp environment. A lack of basalts in the NWTR does not suggest oceanic environments for any Palaeozoic sequence within the NWTR and a paucity of basalts in the northwestern part of the Inthanon Zone also does not provide good evidence of an oceanic realm. Indeed, ‘continental margin’ Carboniferous sandstones appear to underlie the palaeotropical limestones and their plant fossils and their benthonic faunas do not suggest oceanic conditions in the northwestern Inthanon Zone. We, therefore, suggest that an autochthonous or para-autochthonous Inthanon Zone origin for these Carboniferous sandstones is more likely than deposition within a subducting Palaeotethyan Ocean. A strong contrast between the ‘temperate’ Permian limestones of the NWTR and the tropical limestones of the Inthanon Zone further emphasises the Mae Yuam/Mae Sariang Fault Zone (MYMS FZ) as a reactivated oceanic boundary between Gondwana and ‘Cathaysia’ and is supported by the oceanic lithosphere origin of the detrital Cr spinels in the Triassic foreland basin siliciclastics of the NWTR. The limestones of the Inthanon Zone range from Visean to Permian and possibly Triassic and were deposited in shallow, tropical seas for over 90 million years. This longevity is either not possible or highly unlikely for shallow marine carbonates on volcanic seamounts supported on subducting (and therefore cooling and sinking) ocean crust (Huppert et al., 2020) but is possible on isolated carbonate platforms on continental crust separated by narrow basins with limited volcanism. Carboniferous sandstones and Devonian-Permian radiolarian cherts from the Inthanon Zone are continental marginal and are neither pelagic nor oceanic and are interpreted as deposited in extensional, deeper basins between the isolated carbonate platforms. We suggest an alternative hypothesis to the overthrust/ allochthon model where the NWTR is the eastern platform margin of the Sibumasu Terrane from the Devonian through to the Triassic and separated from the Inthanon Terrane by an ocean in the position of the MYMS FZ. It is suggested that Inthanon rifted from Gondwana in the Early Devonian and the NWTR, as part of the Sibumasu Terrane, rifted off in the early Permian. As the Inthanon Terrane ribbon continent drifted northwards the continental crust thinned and extended and small rift basins allowed basalts to be extruded associated with deep-water, continental margin, hemipelagic, non-hydrothermal radiolarian oozes. Isolated carbonate platforms were established on Carboniferous sandstone bases and were separated by deep-water but non-pelagic extensional basins. Turbidites originating on the carbonate highs supplied carbonates clasts containing Devonian through Permian conodonts, to the adjacent basins (Udchachon et al., 2018). We provisionally suggest that the Sukhothai Terrane rifted with Inthanon with its older siliciclastic successions of the Siluro-Devonian (?) Khao Kieo Formation and the unconformably overlying Carboniferous (Dan Lan Hoi Group) (Bunopas, 1982; Ueno & Charoentitirat, 2011) supplying siliciclastic and volcaniclastic debris to the Inthanon Zone. This hypothesis is broadly in accord with Dew et al.’s (2018) ‘explanation A’ for the crustal geochemistry of the northern Thailand terranes. In the early Permian (Kungurian) Sibumasu was probably in cool to temperate seas but by the middle Permian, the NWTR had rifted from Gondwana and was in the southern hemisphere tropics (13° ±2° S, Zhao et al., 2020). Terrane collision occurred during the Triassic (Ishida et al., 2006; Mitchell et al., 2012; Cai et al., 2017; Hara et al., 2021) with the establishment of a thrust front along the Mae Sariang Thrust Zone and the deposition of the mainly siliciclastic Mae Sariang Group on the NWTR within a foreland basin.

4

Stop 16. Štramberk, Kotouč quarry, Silesian Unit, Baška development, Hradiště Formation and Baška Formation (Upper Jurassic to Upper Cretaceous)

Skupien Petr, Vašíček Zdeněk, Kowal-Kasprzyk Justyna

Geotourism / Geoturystyka

|

2023

|

nr 3-4 (74-75)

54--56

5

Depositional environment of the Bagh-e-Vang Formation – the only occurrence of upper Lower Permian in Iran

Yegane Bizhan Yousefi, Van Loon A.J. (Tom), Fard Sakine Arefi, Farahpour Mohammad Mehdi, Sharahi Safoora Yasbolaghi

Geologos

|

2021

|

Vol. 27, No. 1

1--14

EN

A transgression of the Tethys Ocean occurred in east central Iran, like in other areas of the Tethys Ocean, around the Yakhtashian/Bolorian (regional chronostratigraphical units corresponding with the Artinskian/Kungurian of the Early Permian) transition. This led to the development of a carbonate platform that is represented in the Shirgesht area on the northern part of the Tabas Block by the Bagh-e-Vang Formation, which constitutes the only known sedimentary unit from the late Early Permian in Iran. Field data and thin-section analysis indicate deposition on a carbonate ramp with barriers separating a lagoonal area with intertidal mud flats from the open-marine environment. The overall transgres-sive development is indicated by the presence of open-marine sediments on top of the barrier and lagoonal sediments.

6

Geometryzacja form zjawisk krasowych na podstawie badań metodą georadarową

Ortyl Łukasz

Przegląd Geologiczny

|

2019

|

Vol. 67, nr 4

252--269

EN

Recognition of subsoil in areas threatened with discontinuous deformation associated with the existence of natural and mining voids can be implemented by various geophysical methods. The purpose of such research, apart from confirming the existence of voids, is to determine their spatial extent. This is not a simple issue, regardless of the geophysical method used. This paper discusses the possibilities of geometrization of karst phenomenon localization using the ground penetrating radar (GPR) method by the example of a karst cave as a natural void. The area of data acquisition is located on limestone formations with numerous karstforms. The study object is the main hall of the karst cave with a height of up to 3 m, located at a depth of 3 to 7 m below the surface. Such location and shape of the subsurface structure made it possible for the author to perform a wide range of research. Their original aspects are presented in this paper. The shape of the hall was obtained using terrestrial laser scanning (TLS). The GPR data were obtained employing the 250 MHz shielded antenna that was directly positioned using a robotized total station with the option of automatic target tracking. Thus, the GPR and geodetic data were immediately achieved in a uniform coordinate system. The accuracy of the data obtained in this way is discussed in this paper. The author’s original algorithm for processing of GPR data into a point cloud is presented. Based on the results obtained, it was possible to compare the GPR signal, which represents the shape of the cave hall, in relation to its image in the form of a point cloud from terrestrial laser scanning. A unique part of this paper is the selection of filtration procedures and their parameters in optimal GPR data processing, which were widely discussed and documented in a way beyond the standard filtration procedures. A significant contribution is the analysis that was carried out on the data obtained in the field and on the model data generated using the finite difference method. Modeling was carried out for two wave sources: exploding reflector and point. The presented methodology and discrimination between the actual shape of the cave, GPR field data and model data made it possible for the author to draw many conclusions related to the possibilities of shape geometrization of the subsurface voids determined by the GPR method.

7

Podziemna eksploatacja wapieni na przykładzie kopalń Hotavlje i Sežana w Słowenii

Nowak J., Kortnik J., Stanienda-Pilecki K.

Przegląd Górniczy

|

2018

|

T. 74, nr 4

45--53

PL

W artykule przedstawiono sposób podziemnej eksploatacji wapieni w słoweńskich kopalniach Hotavlje i Sežana. Zaprezentowano zalety i wady tej metody w aspekcie jej wykorzystania do wydobywania kamieni blocznych. Wapienie analizowanych złóż wykazują nieznaczne zróżnicowanie pod względem składu mineralnego, które związane jest głównie ze zmienną zawartością minerałów niewęglanowych. Wydobycie w kopalniach Hotavlje i Sežana prowadzi się systemem filarowo-komorowym, który stosuje się z uwagi na sprzyjające warunki środowiska, kształt złoża, rodzaj skał, stabilność komór i filarów, niewielką ilość odpadów, nieznaczne zapylenie i hałas oraz możliwość prowadzenia selektywnej eksploatacji. Dodatkowymi zaletami tej metody, są: wysoki wskaźnik pozyskiwania bloków oraz ochrona powierzchni, związana z brakiem konieczności poszerzania kamieniołomu.

EN

The methodology of underground exploitation of limestone in the Hotavlje and Sežana mines in Slovenia was presented in this paper. The advantages and disadvantages of this method were presented in terms of its use for the extraction of blocky stones. The limestones of the analyzed deposits show slight variation in mineral composition. It is mainly related to the variable content of non-carbonates. Extraction in the Hotavlje and Sežana mines is executed with the use of pillar-chamber system. Underground operation is due to favorable environmental conditions, shape of deposits, rock type, chamber and pillar stability, small amount of waste, limited amount of dust and noise, and the possibility of conducting selective operation. High block exploitation index and surface protection are additional advantages of this metod, as there is no need of quarry expansion.

8

Ocena właściwości i zakres zastosowania wybranych skał osadowych do wyrobu elementów dla budownictwa, drogownictwa i małej architektury

Kozieł K., Łochańska D.

Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN

|

2018

|

T. 20, nr 3

239--244

PL

Zróżnicowane właściwości fizycznych oraz różnorodność kolorów i faktur skał osadowych, sprawiają, że znajdują one zastosowanie w rozmaitych dziedzinach budownictwa i gospodarki. W Polsce skały te wydobywane są na terenie niemalże całego kraju. W niniejszej pracy analizowano w sposób szczególny wapienie, dolomity i piaskowce występujące na obszarze województwa świętokrzyskiego i małopolskiego. Zestawiono ich parametry fizyczno-mechaniczne oraz cechy wizualne, a następnie dokonano porównania. Na podstawie otrzymanych wyników porównań przyporządkowano skałom sposoby ich wykorzystania.

EN

Diversified physical properties and diversity of colors and structures of sedimentary rocks make them applicable in various fields of construction and economy. In Poland, these rocks are mined in almost the entire country. In this work, the limestones, dolomites and sandstones occurring in the area of the Świętokrzyskie and Małopolskie voivodships were analyzed in a special way. Physico-mechanical parameters and visual characteristics of the studied rocks were compared. On the basis of the obtained results of comparisons, the ways of utilization were assigned to the relevant rocks.

9

Charakterystyka litologiczna wapieni dewońskich jako kopaliny użytecznej do produkcji kruszyw do betonów

Rembiś M.

Mosty

|

2018

|

nr 2

72--74

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy petrograficznej wapieni dewońskich. Kruszywa produkowane z wapieni z rejonu świętokrzyskiego charakteryzują się dużą odpornością na rozdrabnianie i są całkowicie mrozoodporne. Autor przedstawia również inne wybrane właściwości tych kruszyw, wskazując, że mogą być one z powodzeniem wykorzystywane do produkcji betonów.

EN

The article presents the results of the petrographic analysis of limestones from the devonian deposits. The aggregates produced from these limestones are characterised by high resistance to fragmentation and are fully frost resistant. The author demonstrates also other selected features of these aggregates, pointing out that they can be successfully used for the manufacture of concrete.

10

Charakterystyka litologiczna wapieni dewońskich jako kopaliny użytecznej do produkcji kruszyw do betonów

Rembiś M.

Magazyn Autostrady

|

2018

|

Nr 4

48--50

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy petrograficznej wapieni dewońskich. Kruszywa produkowane z wapieni z rejonu świętokrzyskiego charakteryzują się dużą odpornością na rozdrabnianie i są całkowicie mrozoodporne. Autor przedstawia również inne wybrane właściwości tych kruszyw, wskazując, że mogą być one z powodzeniem wykorzystywane do produkcji betonów.

EN

The article presents the results of the petrographic analysis of limestones from the devonian deposits. The aggregates produced from these limestones are characterised by high resistance to fragmentation and are fully frost resistant. The author demonstrates also other selected features of these aggregates, pointing out that they can be successfully used for the manufacture of concrete.

11

Ocena wpływu wybranych parametrów profilowań georadarowych w badaniach podłoża gruntowego na potrzeby budownictwa na przykładzie zrębu Zakrzówka

Karczewski J., Ortyl Ł., Mazurkiewicz E.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 10/2

796--802

EN

The identification of bedrock for construction purposes in areas threatened by discontinuous deformations can be accomplished using various geophysical methods. The paper presents the results of studies conducted using the GPR method in the Zakrzówek horst area in Cracow as a site rich in karst structures (caves, cavities, sinkholes). A number of tests were carried out on the field using GPR equipment: ProEx System and RAMAC/GPR CU II of the Swedish company Mala Geoscience. During measurements 250 MHz shielded antennas were used. The following measurement parameters were changed during tests: sampling frequency, number ofstacks and distance between traces. The influence of the above parameters on the quality ofrecorded GPR images was analyzed.

12

Ocena wiarygodności prognozy jakości kopaliny na podstawie modelu 3D (na przykładzie fragmentu złoża wapieni i margli Barcin-Piechcin-Pakość)

Mucha J., Wasilewska-Błaszczyk M., Cieniawska M., Chudzik W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2017

|

R. 58, nr 4

10--17

PL

Geostatystyczny model 3D rozkładu przestrzennego zawartości wybranych składników chemicznych (CaO, SiO₂, Al₂O₃) w złożu wapieni i margli Barcin-Piechcin-Pakość został zbudowany przy zastosowaniu procedury krigingu zwyczajnego, w oparciu o wyniki opróbowania rdzeni wiertniczych z 452 otworów, wykonanych na etapie rozpoznania złoża. Celem badań była ocena wiarygodności i przydatności modelu 3D dla potrzeb prognozy jakości kopaliny w urobku, uzyskiwanym w elementarnych jednostkach wydobywczych oraz obszarach rocznej i 2-3 letniej eksploatacji. Podstawę weryfikacji stanowiły dane uzyskane na etapie rozpoznania eksploatacyjnego złoża w wyniku opróbowania bardzo licznych otworów strzałowych, wykonywanych na froncie eksploatacji. Wyniki badań wskazują na zróżnicowaną w odniesieniu do rozpatrywanych składników chemicznych i generalnie niewystarczającą dokładność prognozy jakości kopaliny przewidzianej do wydobycia w małych, elementarnych jednostkach eksploatacji. Z praktycznego punktu widzenia za satysfakcjonujące można uznać rezultaty prognozy zawartości CaO i SiO₂ w obszarach o wielkości odpowiadającej co najmniej rocznej eksploatacji. Prognoza zawartości Al₂O₃ dla rozpatrywanych wariantów bloków wykazuje zbyt słabą korelację z zawartościami składników stwierdzonymi w otworach strzałowych i nie może być uważana za wiarygodną. Przyczyn słabych cech predyktywnych modelu 3D w lokalnej skali obserwacji należy upatrywać w dużym rozstawie otworów wiertniczych (100-200 m) w stosunku do poziomych rozmiarów elementarnych bloków eksploatacyjnych (120x5 m), zróżnicowanej jakości danych podstawowych użytych do budowy modelu 3D oraz wygładzających właściwości interpolacji wykonanej przy zastosowaniu procedury krigingu zwyczajnego.

EN

A geostatistical 3D model of the spatial distribution of the selected chemical components (CaO, SiO₂, and Al₂O₃ ) in the Bar- cin-Piechcin-Pakość limestone and marl deposit was developed using ordinary kriging procedure based on core samples from 452 boreholes drilled at the stage of deposit exploration. The aim of the study was to assess the reliability and suitability of the 3D model for the prediction of the quality of raw material in the excavated material from exploitation blocks and 1, 2, or 3-year operating areas. The model was verified on the basis of data obtained at the stage of deposit exploration and resulting from samples collected from numerous blast holes drilled at the exploitation front. The results of the study suggest that the accuracy of the prediction of the quality of raw material to be extracted from small exploitation blocks is highly variable and generally insufficient in relation to the analyzed chemical components. From a practical point of view, the results of the prediction of the CaO and SiO₂ content for areas with the minimum one-year exploitation period can be considered satisfactory. The predicted Al₂O₃ content for the analyzed variants of exploitation blocks shows too low correlation with the content of components determined in the blast holes and cannot be considered reliable. The reasons for poor prediction features of the 3D model in the local scale of observation should be seen in large distances between boreholes (100-200m) compared to the horizontal dimensions of exploitation blocks (120x5m), the varied quality of the basic data used to build the 3D model, and in the smoothing properties of the interpolation performed using ordinary kriging.

13

Gdy sąsiadem jest nietoperz : warunki eksploatacji wapieni na terenach chronionych

Pawłowska A.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2016

|

nr 6

32--37

PL

Występowanie złóż na obszarach chronionych, tj. w parku krajobrazowym czy leżących w bezpośrednim sąsiedztwie rezerwatu przyrody i obszarów Natura 2000, nie wyklucza prowadzenia eksploatacji, pod warunkiem utrzymania w należytym stanie występujących w nich cennych elementów przyrody. Przykładem jest tu KW Czatkowice.

14

Analysis of frost resistance and physical properties of Devonian compact limestones deriving from one deposit

Skowera K.

Structure and Environment

|

2016

|

Vol. 8, no. 1

31--36

EN

The use of carbonate rocks in building industry as a raw material for the production of construction elements and aggregates has a long history. Yet, a stereotype approach to this group of materials orders to avoid using them in constructions exposed to moisture and frost. It applies to both elements and aggregates for frost-resistant concretes. The problem lies, above all, in significant differentiation of physical properties of available minerals and the lack of clear criteria for standard classification. The article focuses on the differentiation analysis of physical properties of rocks originating from two singled out mines of Devonian compact limestone, located in the region of Świętokrzyskie.

15

Przestrzenne ograniczenia bazy zasobowej kamienia łamanego na przykładzie powiatu kieleckiego

Badera J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2016

|

R. 57, nr 2

57--64

PL

Na przykładzie złóż kamienia łamanego w powiecie kieleckim ukazano problem konfliktowości złóż perspektywicznych względem pozagórniczych sposobów zagospodarowania przestrzennego, skutkujący potencjalnym ograniczeniem udokumentowanej bazy zasobowej surowców mineralnych w skali regionalnej nawet o połowę, zwłaszcza w przypadku wzrostu zapotrzebowania. Źródeł problemu upatrywać można w lokalizacji względem prawnych form ochrony przyrody, a przede wszystkim braku dostępności do dróg transportu nie kolidujących z obszarami zamieszkanymi. Szczególną rolę odgrywają przy tym ograniczenia w dostępności do złóż o dużych zasobach. W celu zabezpieczenia przyszłych potrzeb gospodarki niezbędna staje się skuteczna ochrona udokumentowanych zasobów kopalin skalnych, realizowana w ramach planowania przestrzennego na poziomie wojewódzkim, z wykorzystaniem wielokryterialnej analizy porównawczej uwzględniającej także możliwości przewozu surowca.

EN

On the example of crushed stone deposits in the Kielce district, the problem of conflict between prospective deposits and non-mining ways of spatial management was shown, resulting in a potential reduction of proved mineral resources on a regional scale, even by half, especially in the case of an increase in demand. The sources of the problem can be traced in relation to the legal forms of nature protection, and above all, the lack of availability to transport roads not interfering with the inhabited areas. The restrictions of access to deposits with large resources play the key role. In order to secure the future needs of the economy, the effective protection of proved resources of mineral deposits is essential, carried out within the spatial planning at the regional level, using the multi-criteria comparative analysis taking into account possibilities for transport of raw material, too.

16

Fazy mineralne w skałach węglanowych warstw górażdżańskich obszaru Śląska Opolskiego

Stanienda K.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2016

|

T. 32, z. 3

67--92

PL

W niniejszym artykule zaprezentowano wyniki badań, które pozwoliły na określenie rodzaju faz mineralnych w skałach węglanowych wszystkich ogniw warstw górażdżańskich (utwory dolnego Wapienia Muszlowego – trias środkowy), obszaru Śląska Opolskiego. Próbki do badań pobrano w kamieniołomach w Ligocie Dolnej, Strzelcach Opolskich, Wysokiej oraz w obszarze Góry Św. Anny. W kamieniołomie Ligota Dolna, z warstw górażdżańskich pobrano w sumie 13 próbek, w Strzelcach Opolskich – 4 próbki, w niewielkim kamieniołomie Wysoka – 14 próbek, a w obszarze Góry Św. Anny – 5 próbek. W ramach badań dokonano opisu makroskopowego próbek oraz wykonano analizę mikroskopową w świetle przechodzącym spolaryzowanym, spektroskopię w podczerwieni FTIR, dyfraktometrię rentgenowską oraz mikroanalizę rentgenowską EPMA. Wyniki badań wykazały, że wapienie górażdżańskie obszaru Śląska Opolskiego nie wykazują zdecydowanego zróżnicowania pod względem zawartości Ca i Mg. Charakteryzują się czystością składu geochemicznego, a zatem dominacją niskomagnezowego kalcytu, przy mniejszym udziale faz wzbogaconych w magnez – kalcytu wysokomagnezowego (Mg-kalcytu, zwanego też magnezjo-kalcytem) oraz dolomitu. Najwięcej danych na temat faz węglanowych zawierających magnez dostarczyły wyniki FTIR oraz badań w mikroobszarach, w mniejszym stopniu wyniki analizy mikroskopowej. Wyniki dyfraktometrii rentgenowskiej wskazują na obecność w badanych próbkach jedynie niskomagnezowego kalcytu. Dolomit oznaczono w niektórych wapieniach warstw górażdżańskich, natomiast kalcyt wysokomagnezowy w próbce pochodzącej z ogniwa mikrytu z Wysokiej. Nieznaczny jest też udział w skałach warstw górażdżańskich faz niewęglanowych, takich jak kwarc, chalcedon, skalenie, miki i minerały ilaste. Niewielkie zróżnicowanie składu geochemicznego wapieni górażdżańskich może wynikać z warunków sedymentacji osadów tej formacji, reprezentują one bowiem typ utworów barierowych, których sedymentacja zachodziła podczas transgresji morskiej.

EN

This article presents the results of studies of carbonate rock samples that came from all members of the Górażdże Beds (Lower Muschelkalk – Middle T riassic), taken from the area of the Opole Silesia. Researches allowed the types of mineral phases which built the analyzed rocks to be determined. The limestone samples were collected in the Ligota Dolna Quarry, Strzelce Opolskie Quarry, Wysoka Quarry and the area of Saint Anne Mountain. Thirteen samples were taken from the Ligota Dolna Deposit, 4 samples – in the Strzelce Opolskie Quarry and 5 samples – in the area of St. Anne Mountain. Selected rock samples were examined using a microscope with polarized, transmitted light, FTIR spectroscopy, X-ray diffraction and microprobe measurements EPMA. The results of the study show that the limestone of the Górażdże Beds from the area of Opole Silesia do not exhibit diversified types according to the Ca and Mg content of. They are characterized by the Ca and Mg high purity of geochemical composition, as well as the domination of the low magnesium calcite. There are lower contents of carbonate phases rich in magnesium – high magnesium calcite (high-Mg calcite, which is also known as magnesio-calcite) and dolomite. The majority of the data was obtained through the results of the FTIR spectroscopy and microprobe measurements. Some information gave the results of microscopic analysis. The results of X-ray diffraction indicate the occurrence only low magnesium calcite in the studied samples. Dolomite was identified in some samples of Górażdże Beds and high magnesium calcite – in sample of the Wysoka Micrite Member. Smaller amounts of non-carbonate phases occurred in the analyzed rocks. Quartz, chalcedony, feldspars, micas and clay minerals were identified among the non-carbonate phases. The small diversification of the geochemical composition of the Górażdże limestones could be connected with their sedimentation environment conditions. These rocks represent the type of barrier sediments, which were formed during the sea transgression.

17

Granulowanie dolomitów i wapieni w granulatorze wibracyjnym

Feliks J.

Przemysł Chemiczny

|

2015

|

T. 94, nr 5

771-773

PL

Badano granulowanie dolomitów i wapieni w rynnowym granulatorze wibracyjnym konstrukcji AGH w Krakowie. Granulacji poddawano materiał bardzo drobno zmielony (poniżej 10 μm). W badaniach uzyskano granulat zawierający ponad 74% granul o średnicach 2–10 mm i parametrach wytrzymałościowych pozwalających na transport.

EN

Dolomite and limestone powders (size below 10 μm) were agglomerated by using a vibratory trough granulator. The product contained mainly granules 2–10 mm (more than 74%) and a good mech. Strength.

18

Wybrane problemy ewidencjonowania ruchu i stanu zasobów złóż wapieni

Mucha J., Wasilewska-Błaszczyk M.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2014

|

nr 88

175--182

PL

Przedstawiono zalety i wady modelowania i szacowania zasobów złóż wapieni metodami tradycyjnymi i geostatystycznymi 3D. Skomentowano obowiązujące w Polsce wymagania dotyczące dokładności szacowania zasobów złóż na tle prognozowanych (teoretycznych) błędów oszacowań zasobów wapieni i sposobu zapisu wielkości ich zasobów. Stwierdzono, że notacja wielkości zasobów w różnego rodzaju dokumentach nie jest właściwa, gdyż nie odzwierciedla dokładności ich oszacowań. Zaproponowano wykazywanie wielkości zaktualizowanych zasobów złóż wapieni w corocznych bilansach zasobów złóż kopalin z dokładnością do 100 tys. ton oraz w operatach ewidencyjnych z dokładnością do 1 tys. ton.

EN

The advantages and disadvantages of modelling and estimation of limestone deposit resources with traditional and geostatistical methods were presented. Current Polish requirements concerning the accuracy of deposit resources assessment related to predicted (theoretical) errors of limestone resources assessment were commented. It was stated that the notation of the amount of resources recorded in different documents is not correct, because it does not reflect the accuracy of resources assessment. The notation of the amount of updated limestone resources in annual register of mineral deposits in Poland accurate to within 100,000 metric tons and in annual resources reports accurate to within 1,000 metric tons, was proposed.

19

Wapienie mezozoiczne ze Szczercowa (złoże węgla brunatnego Bełchatów) jako sorbenty SO2 stosowane w energetyce

Hycnar E., Ratajczak T., Jończyk W.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2014

|

nr 88

97--108

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań mineralogicznych, chemicznych, fizyko-chemicznych i fizyko-mechanicznych wapieni mezozoicznych pochodzących z podłoża węgla brunatnego w złożu „Bełchatów" (południowy brzeg Rowu Kleszczowa w polu Szczerców). Ich celem było wykazanie przydatności tych kopalin do wytwarzania sorbentów służących obniżeniu emisji SO2 z gazów elektrownianych, zarówno w mokrych metodach odsiarczania, jak i w paleniskach fluidalnych. Uzyskane wyniki wykazały, że wapienie te można traktować jako wysokiej klasy sorbenty SO2.

EN

The paper presents the results of mineralogical, chemical, physico-chemical and physico-mechanical examinations of the Mesozoic limestone underlying lignite seam in "Belchatow" deposit (the south edge of the Kleszczów tectonic trench in Szczerców field). The aim of the study was to prove the usefulness of these rocks for the production of sorbents used for the reduction of SO2 emissions in the energy sector. The results showed that the limestone may be treated as a high quality SO2 sorbent.

20

Small-scale cyclic deposition in the Frasnian (Upper Devonian) of the Holy Cross Mountains, Poland

Vierek A.

Geologos

|

2014

|

Vol. 20, No. 4

239--258

EN

In sections exposing Frasnian limestones at five outcrops in the Holy Cross Mountains, five lithofacies (L1 to L5) that represent upper slope to basinal environments are identified. These lithofacies are characterised by dark-coloured micritic limestones–marly shale couplets with many light-coloured intercalations of fine- to coarse-grained limestones (= event beds). This lithofacies pattern characterises mostly low-energy domains punctuated by storm episodes. In addition, these upper-slope to basinal lithofacies are arranged into small-scale, coarsening-upward beds and cycles. The cycles are locally composed of fining/thinning-upward beds. The small-scale cycles have a calculated duration of 19 to 42 kyr. The differential thickness of beds and cycles within and between sections was probably caused by differential subsidence and local tectonics. Possible evidence of tectonic activity is also related to a difference in number of cycles recorded in the time-equivalent sections. The recognised cyclicity shows sea-level fluctuations and a few deepening episodes. Some of them are correlated with the Timan global eustatic events. However, local tectonics and episodic subsidence may have played a significant role in recording brief deepening pulses. Thus, low-amplitude sea-level changes were major factors in platform generation and evolution in the Frasnian of the Holy Cross Mountains modified by local, block-related subsidence.