Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ocena i prognoza potencjalnego stanu zagrożenia dla środowiska po likwidacji kopalni Olkusz-Pomorzany

Kondratowicz Grzegorz

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2022

|

nr 3-4

21--44

PL

W niniejszym artykule przedstawiono aktualną ocenę potencjalnego stanu zagrożenia dla środowiska po likwidacji kopalni Olkusz-Pomorzany w oparciu o: prognozę biochemicznego rozkładu i bilansu lignosulfonianów, opracowaną w 1996 r. i aktualizowaną aż do 2018. Problem zagrożenia metanowego w kopalni Olkusz-Pomorzany wystąpił po raz pierwszy w 1977 r. w wyniku wybuchu metanu w dowierzchni 21. Liczne badania, prowadzone w zakresie określenia przyczyn wybuchu metanu, a w szczególności jego pochodzenia, wykazały, że głównym źródłem metanu był rozkład substancji organicznej, związanej z lignosulfonianami odprowadzanymi wraz ze ściekami przez Fabrykę Papieru i Celulozy w Kluczach na Pustynię Błędowską. W artykule omówiono: kwestie, dotyczące pochodzenia i oznaczania związków, oraz teorie i hipotezy, związane z jego rozkładem biochemicznym. Szczegółowo omówiono także założenia, hipotezy i zależności, dotyczące oszacowania wielkości ładunku lignosulfonianów i metanu oraz bilansowania, weryfikacji i aktualizacji tych parametrów w czasie. Na koniec przedstawiono zasady i metody bilansowania ładunku lignosulfonianów zdeponowanych w piaskach Pustyni Błędowskiej oraz metanu, będącego produktem ich rozkładu, wykonując bilanse cząstkowe. Od stycznia 2021 r. sukcesywnie postępuje proces likwidacji kopalni Olkusz-Pomorzany, który spowoduje zatopienie wszystkich wyrobisk górniczych, a w następnych latach sukcesywne podnoszenie się zwierciadła wód i zmniejszanie się leja depresji. Proces zatapiania kopalni, a w konsekwencji odbudowy leja depresji, spowoduje, że odwodniony do tej pory górotwór (o dużej porowatości, szczelinowatości, krasowości) zacznie wypełniać woda, w której będą: związki lignosulfonianów oraz produkty ich rozkładu (CH4, CO2), zdeponowane jeszcze w centrum skażeń czy w szczelinach, kawernach itp., szczególnie w strefach pod nieprzepuszczalnymi warstwami kajpru, produkty biochemicznego rozkładu materiałów drewnianych, zanieczyszczenia chemiczne od różnych substancji (oleje, smary itp.). Przedstawione w niniejszym artykule analizy, oceny i prognozy pozwalają z dużym stopniem wiarygodności oczekiwać, że zagrożenie ze strony metanu i lignosulfonianów, dopływających jeszcze do kopalni z rejonu skażeń pierwotnych, jest znikome. Natomiast stopień zagrożenia ze strony związków, produktów, zanieczyszczeń po zatopieniu kopalni jest trudny do oszacowania.

EN

This article presents the current assessment of the potential threat to the environment after the closure of the "Olkusz-Pomorzany" mine based on: the forecast of the biochemical decomposition and balance of lignosulfonates, developed in 1996 and updated until 2018. The problem of methane hazard in the "Olkusz-Pomorzany" mine occurred for the first time in 1977 as a result of a methane explosion in the surface 21. Numerous studies conducted to determine the causes of the explosion of methane, and in particular its origin, have shown that the main source of methane was the decomposition of the organic substance associated with lignosulfonates discharged with sewage by the Paper and Cellulose Factory in Klucze to the Błędowska Desert. The article discusses: issues related to the origin and determination of compounds as well as theories and hypotheses related to its biochemical decomposition. The assumptions, hypotheses and relationships concerning the estimation of the load of lignosulfonates and methane as well as the balancing, verification and updating of these parameters over time were also discussed in detail. Finally, the principles and methods of balancing the load of lignosulfonates deposited in the sands of the Błędowska Desert and methane being the product of their decomposition are presented, by making partial balances. Since January 2021, the process of decommissioning the "Olkusz-Pomorzany" mine has progressed successively, which will flood all mining workings, and in the following years, the water table will gradually rise and the depression cone will shrink. The process of flooding the mine and, consequently, the reconstruction of the depression cone, will cause that the so far dehydrated rock mass (with high porosity, fracture, karst character) will begin to be filled with water, in which there will be: lignosulfonate compounds and their decomposition products (CH4, CO2) still deposited in the center contamination or in crevices, caverns, etc., especially in zones under impervious layers of Kajper, products of biochemical decomposition of wooden materials, chemical contamination from various substances (oils, greases, etc.). The analyses, assessments and forecasts presented in this article allow us to expect with a high degree of credibility that the risk of methane and lignosulfonates flowing into the mine from the area of primary contamination is negligible. On the other hand, the degree of risk from compounds, products and pollution after flooding the mine is difficult to estimate.

2

Synthesis of Natural Phenolic Compound Contained Alkaline Phenolic Foundry Resin and Its Performance Evaluation on Casting

Güvendik A. E., Ay Kadir

Archives of Foundry Engineering

|

2021

|

Vol. 21, iss. 2

46--56

EN

In foundry, metal casting can be done with various methods. One of the most important methods preferred around the world is sand casting. Ester curable alkaline phenolic resins have produced to make sand molds by No-bake systems. They must have specific properties to make sand casting efficient and reliable. Production of these resins depends on some fossil raw-materials like phenol. To investigate more sustainable and green resin synthesis method, lots experiment have been done by substitution of phenol with renewable alternative phenolic materials like resorcinol, lignosulphonates and tannic acid and its derivatives. Different properties of resins were produced with competitive performance with the market product, ÇKE Alfanol A 72 No-Bake Resin. Without loss of performance, calcium lignosulfonate was used in polymer synthesis at the rate of 15% instead of phenol. On the other hand, the reaction in which lignin and resorcinol were combined instead of phenol by reducing it by 25% gave better results in terms of mechanical and thermal properties. Thermal properties were investigated for resorcinol and lignin modified resins by using TGA-DSC and mechanical performance of cured sand core sample were tested by Simpson Sand Strength Testing Machine as compression strength as N/cm2. After laboratory testing casting performance of new resins are compared with two different companies’ resins in steal casting demo. Experimental results were matched with casting trail and no defect was detected.

3

Domieszki do betonu - osiągnięcia i problemy do rozwiązania

Łukowski P.

Budownictwo, Technologie, Architektura

|

2017

|

nr 1

70--72

4

Niebo jest ograniczeniem – rozwój technologii betonu spowodowany budową drapaczy chmur

Aïtcin P. C.

Cement Wapno Beton

|

2015

|

R. 20/82, nr 4

209--216

PL

W ciągu ostatnich 50 lat nastąpił wielki rozwój technologii betonu, głównie ze względu na opanowanie jego reologii poprzez zastosowanie domieszek nowych rodzajów. Zmniejszanie stosunku w/c lub stosunku woda-spoiwo (w/b) oznacza gęste upakowanie ziaren cementu w stwardniałym zaczynie cementowym, w związku z czym, wytrzymałość na ściskanie może przekroczyć 100 MPa. Przed rokiem 1970 produkcja betonów o stosunku w/c mniejszym od 0,40 i opadzie stożka 100 mm była niemożliwa. Po zastosowaniu jako plastyfikatorów poli(sulfonianów naftalenowych) i poli(sulfonianów melaminowych) stało się to praktyką codzienną. Równocześnie beton może być pompowany do najwyższego piętra; w trakcie budowy Burj Khalifa w Dubaju beton pompowano do wysokości 586 m. W artykule opisano postęp w budowie drapaczy chmur, poczynając od Water Tower Place (1968) i CN Tower (1973), wybudowanych z zastosowaniem lignosulfonianów, aż do Scotia Plaza (1983), Two Union Square (1989), Petronas Towers (1998), Burj Khalifa (2010), Worli Project (obecnie w budowie), które korzystały już z wyższej klasy betonów, dzięki zastosowaniu poli(sulfonianów).

EN

In the last 50 years the high development of concrete technology occurred, chiefly thanks of the concrete mix rheology control by new kinds of admixtures introduction. The decrease of w/c ratio means the dense packing of cement grains in the hardened paste, which causes the compressive strength increase up to 100 MPa. Before 1970 the concrete production of w/c ratio equal 0.40 and slump of 100 mm was not possible. After introducing of superplasticizers sulphonated melamine and naphthalene formaldehydes it became the everyday practice. Simultaneously this concrete could be pumped to the highest floor; when the Burj Khalif in Dubaj was build the concrete mix was pumped to the height of 586 m. In the paper the process of high-rise buildings realisation was presented, starting from Water Tower Palace [1968] and CN Tower [1973], with the use of lignosulphonates, till the Scotia Plaza [1983], Two Union Square [1989], Petronas Towers [1998], Burj Khalif [2010], Worli Project [now in building], realized with concretes of higher classes, thanks to the new generations of superplasticizers use.

5

Proekologiczne inhibitory korozji w dyspersyjnych powłokowych materiałach antykorozyjnych

Iwanow J., Laskowski P.

Prace Naukowe Instytutu Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2000

|

Vol. 48, nr 22

269-272

PL

Podwyższenie skuteczności malowania stali niecałkowicie oczyszczonej z produktów korozji jest możliwe przy zastosowaniu zestawów antykorozyjnych, w których farba gruntowa zawiera dodatki sprzyjające przetwarzaniu produktów korozji w trudno rozpuszczalne kompleksy organometaliczne (np. taniniany i lignosulfoniany) i/lub skutecznie hamujące reakcję katodową przebiegająca z kontrolą tlenowa (pod powłoką), a farba nawierzchniowa - inhibitor zdolny do repasywacji czynnych ogniw korozyjnych w wyniku hamowania reakcji anodowej.

EN

Increasing of effectiveness of anticorrosion protection rusted steel by water-born coating materials is possible when primer coat contains natural ecologically harmful ligands as oak tannin or lignosulfonate as well as cathodic corrosion inhibitor but top coat paint material contains anodic corrosion inhibitor.

6

Uciążliwość dla środowiska ścieków zawierających lignosulfoniany i wybrane metody ich oczyszczania

Włodyka-Bergier A., Mika M.

Inżynieria Środowiska / Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie

|

1999

|

T. 4, z. 1

125-132

PL

Artykuł ma na celu zobrazowanie szkodliwości lignosulfonianów - składnika ścieków z przemysłu celulozowo-papierniczego i wiertniczego - dla środowiska naturalnego. Przedstawiono w nim dostępne w literaturze dane na temat powstawania, budowy i natury chemicznej lignosulfonianów. Poruszono problem rozkładu biochemicznego tych związków. W pracy ukazano także analizę toksyczności związków lignosulfonianowych, jak również zasygnalizowano rozliczne możliwości ich zastosowania. Na zakończenie omówiono wybrane metody oczyszczania wód i ścieków zanieczyszczonych lignosulfonianami. Do najważniejszych z metod oczyszczania zaliczono koagulację i sorpcję. W pracy podano wyniki sorpcji na diatomicie i węglu aktywnym.

EN

Lignosulphonates are usually monitored in wastewater from cellulose-paper and drilling industry and they cause serious environmental risk. The avalilable literature data on creation structure and chemical characteristics of the lignosulphonates are discussed as well as the problems of their biochemical decomposition. The methods of analysis of toxicity of lignosulphonates compounds and their application are presented too. In last part the selected methods of treatment of water and wastewater polluted by lignosulphonates are shown including the results of the sorption on diatomite and activated carbon.