Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zmiany warunków wodnych wskutek działalności górniczej w rejonie Gałęzice–Bolechowice–Borków w Górach Świętokrzyskich

Prażak Jan, Bruczyńska Joanna, Kaczor-Kurzawa Dorota, Młyńczak Tomnasz

Przegląd Geologiczny

|

2020

|

Vol. 68, nr 4

233--236

EN

In the Gałęzice-Bolechowice-Borków region, located in the Holy Cross Mountains, several limestone and dolomite quarries are currently in operation. Deep drainage of these quarries caused the formation of a large regional depression cone that affected numerous groundwater intakes, including those supplying potable water for communes, and a large intake in the Dyminy quarter of Kielce. The range of the depression cone will increase in the future, both vertically and laterally, due to expanding extraction of industrial stones from continuously deepened mining levels. Prognoses of further changes of hydrologic conditions in the region and their impact on admissible volumes of groundwater resources available in particular intakes are calculated using the stationary mathematical model.

2

Numerical three-dimensional model of airport terminal drainage system

Strzelecki M.

Studia Geotechnica et Mechanica

|

2014

|

Vol. 36, nr 1

111--119

EN

During the construction of an airport terminal it was found that as a result of the hydrostatic pressure of underground water the foundation plate of the building had dangerously shifted in the direction opposite to that of the gravitational forces. The only effective measure was to introduce a drainage system on the site. The complex geology of the area indicated that two independent drainage systems, i.e., a horizontal system in the Quaternary beds and a vertical system in the Tertiary water-bearing levels, were necessary. This paper presents numerical FEM calculations of the two drainage systems being part of the airport terminal drainaged esign. The computer simulation which was carried out took into consideration the actual effect of the drainage systems and their impact on the depression cone being formed in the two aquifers.

3

Mapping of land use changes in Poland using Earth observation data

Ciołkosz A.

Geoinformation Issues

|

2011

|

Vol. 3, no. 1(3)

77-86

EN

Mapping of land use for the needs of reconstruction of the country was one of the main tasks of the Head Off ce of the Land Surveying set up after the Second World War. Up to present day such map has not been made despite of many attempts and the high demand for this type of map primarily by the spatial economy. The main reason was the lack of raw materials and high cost of feld works. The situation changed with the launch of Landsat satellite. Images taken by this satellite were used for the preparation of land use map covering the entire country. They were also used to compilation the land cover databases developed within the three CORINE Land Cover (CLC) projects in 1990, 2000 and 2006. Comparison of these databases allowed an analysis of land use changes occurred within 16 years. These changes were relatively small, far below expectations. CLC database was also compared with a map of land use developed on the basis of topographic maps from the 1930's. The comparison showed changes that have occurred on the surface representing almost 10% of the total area of the country. They reveal both some effects of hostilities, the current expansion of the country, as well as the effects of natural disasters which hit Poland in recent years. Images taken by Landsat have also been applied to study the damage of forests in the Sudety Mountains. Several degrees of damage to spruce stands have been distinguished on the basis of satellite images. They were also used to study the development of brown coal mine and its impact on dropping the groundwater level in the vicinity of mine as well as to determine the development of Warsaw built-up areas in the last 80 years.

PL

Kartowanie użytkowania ziemi na potrzeby odbudowy kraju było jednym z głównych zadań Głównego Urzędu Pomiarów Kraju utworzonego po drugiej wojnie światowej. Mimo dużego zapotrzebowania na taką mapę przez gospodarkę narodową i wielu prób jej opracowania dotychczas nie udało się jej wykonać. Głównym powodem był brak odpowiednich materiałów źródłowych oraz wysoki koszt prac terenowych. Sytuacja uległa zmianie z chwilą wystrzelenia satelity Landsat. Zdjęcia wykonywane przez tego satelitę zostały wykorzystane do opracowania mapy użytkowania ziemi obejmującej obszar całego kraju. Zostały one także wykorzystane do opracowania baz danych zawierających informacje o pokryciu terenu w ramach trzech projektów CORINE Land Cover (CLC) 1990, 2000 i 2006. Porównanie tych baz pozwoliło na analizę zmian użytkowania ziemi jakie zaszły w okresie 16 lat. Zmiany te okazały się stosunkowo nieduże, dalekie poniżej oczekiwań. Baza danych CLC-2000 została porównana z mapą użytkowania ziemi opracowaną na podstawie map topograficznych z lat 30 ubiegłego wieku. Porównanie to wykazało zmiany jakie zaszły w ciągu niemal 80 lat w Polsce. Objęły one obszar stanowiący niemal 10% powierzchni kraju. Zmiany te odzwierciedliły zniszczenia wojenne, powojenny rozwój kraju, jak również wykazały skutki klęsk ekologicznych, które wystąpiły w Polsce w ostatnich latach. Zdjęcia wykonane przez satelitę Landsat zostały także wykorzystane do badania zniszczeń lasów w Sudetach. Kilka stopni uszkodzeń drzewostanów świerkowych rozpoznano na podstawie tych zdjęć. Były one także wykorzystane do badania wpływu kopalni odkrywkowej węgla brunatnego, powstanie leja depresyjnego jak również do określenia rozwoju zabudowy w Warszawie w ciągu ostatnich 80 lat.

4

Przyczyny zmian w odpływie rzecznym na obszarach objętych wpływem eksploatacji węgla brunatnego

Wachowiak G., Kępińska-Kasprzak M.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2010

|

Nr 138 (18)

65-72

PL

Badania hydrologiczno-meteorologiczne prowadzone przez IMGW na obszarze wpływu inwestycji górniczo-energetycznej w rejonie Bełchatowa pozwoliły na ocenę antropogenicznych i naturalnych przyczyn zmian w odpływie rzecznym na terenach objętych wpływem antropopresji. Wskazano na konieczność prowadzenia szerokich badań hydrologicznych i meteorologicznych we wszystkich fazach działania kopalni.

EN

Hydrological-meteorological research carried by IMGW in the area affected by the open cast lignite mine and power plant in the Bełchatów region allowed to estimate the causes of anthropogenic and natural impacts on the fluvial runoff in the area under anthropopressure. The necessity to conduct broad hydrological and meteorological research at all phases of opencast mining operations was strongly recommended.

5

Wykorzystanie numerycznego modelu filtracji wód podziemnych przy projektowaniu odwodnienia wykopów budowlanych na terenie modernizowanej oczyszczalni ścieków w Myszkowie

Nikiel G.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 442 Hydrogeologia z. 11

137--142

PL

W artykule przedstawiono wykorzystanie numerycznego modelu filtracji wód podziemnych do określenia zakresu koniecznych prac odwodnieniowych dla projektowanych obiektów oczyszczalni ścieków w Myszkowie. Zastosowanie modelu matematycznego umożliwiło dobranie optymalnej ilości i lokalizacji studni odwadniających, z uwzględnieniem niebezpieczeństwa osiadania gruntu na skutek obniżenia zwierciadła wody pod istniejącymi obiektami. Obliczenia programem MODFLOW przeprowadzono dla 3 etapów realizacji obiektów oczyszczalni, przy różnych wariantach odwodnienia. Wynikiem obliczeń symulacyjnych są mapy prezentujące obniżenia zwierciadła wody w obszarze objętym odwodnieniem oraz oszacowane wartości osiadania gruntu stanowiące potencjalne zagrożenie dla istniejących obiektów.

EN

The article presents the application of numerical model of groundwater filtration for assessment of necessary dewatering work range for the construction of wastewater treatment plant in Myszków. A mathematical model provides a possibility of selection the best quantity and location of drainage wells including the danger of land subsidence beneath existing buildings taking into account the depression of the groundwater table. Calculations with Modflow package were done for the three projected options of completion objects in a different dewatering techniques. The results of prognostic calculation are maps which show depression of groundwater table in the dewatering area and also estimating the value of land subsidence. The land subsidence is the main source of danger for existing buildings.

6

Dynamika rozwoju leja depresyjnego BOT KWB "Bełchatów" SA w następstwie eksploatacji systemu odwadniania wgłębnego

Jończyk D., Stachowicz Z., Szczeciński J.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2005

|

Vol. 112, nr 44

289-298

PL

W artykule przedstawiono zagadnienie dynamiki rozwoju leja depresyjnego KWB "Bełchatów", czynniki wpływające na zmiany zasięgu leja, budowę geologiczną, prowadzone odwodnienie złoża, czynniki atmosferyczne i inne.

EN

The paper presents problems related to cone of depression development in the region of the "Bełchatów" lignite mine. The main factors which influence on the development of the cone of depression were presented: geological and hydrogeological conditions, dewatering of deposit, atmospheric I conditions and domestic water intakes.

7

Wpływ regresji leja depresyjnego KWB "Bełchatów" na wielkość odpływu w zlewni górnej Widawki

Wachowiak G.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2004

|

R. 46, nr 1

14-19

PL

Lej depresyjny, który powstał w wyniku odwadniania złoża węgla brunatnego "Bełchatów" wpłynął na obniżenie zasobów wód powierzchniowych i zmniejszenie odpływu rzecznego. Wraz ze wzrostem jego udziału w zlewni zwiększała się skała zachodzących zmian. Wycofywanie się leja depresyjnego związane ze zmianą frontu prac górniczych i odwodnieniowych powoduje stopniowe odtwarzanie się zasobów wodnych. Procesy te prześledzić można na przykładzie analizy zmian zachodzących w przepływach górnej Widawki i odpływie w zlewni w latach 1976-2002. Największe zmniejszenie charakterystyk hydrologicznych przypada na lata 1991-1994, kiedy to miał miejsce największy udział leja depresyjnego w zlewni. Od 1995 roku następuje stopniowy wzrost odpływu i stopniowo zmniejsza się wpływ leja depresyjnego, co związane jest z jego regresją w analizowanej zlewni.

EN

Depression cone developed as a result of dewatering of open cast lignite mine Bełchatów reduced surface water resources and river outflows. Together with the cone increase in drainage area the scale of associated phenomena followed. On the other hand, regression of depression cone resulting from change of mining and dewatering fronts brought gradual rebuilding of surface water resources. Those processes may be traced based on analysis of surface water changes inflows of upper Widawka river and drainage area outflows in period 1976-2002. The largest decrease in hydrological characteristics occurred in 1991-1994, when the depression cone has the largest share in drainage area. Since 1995, gradual increase in surface outflow and decrease of depression cone may be observed, what is directly related to regression of depression cone occurring in drainage area.

8

Zmiany hydrogeochemiczne w rejonie częstochowskim spowodowane zatopieniem kopalń rud żelaza

Razowska L.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2000

|

nr 390

35-96

PL

Celem pracy było rozpoznanie procesów kształtujących chemizm zanieczyszczonych wód kopalnianych na tle warunków hydrogeologicznych oraz prognoza zmian jakości tych wód w częstochowskim rejonie zatopionych kopalń rud żelaza. Na skutek wieloletniej eksploatacji oraz prowadzenia odwodnień górniczych nastąpiło poważne zakłócenie reżimu wód podziemnych w warstwach kościeliskich występujących w spągu serii rudonośnej, a należących do poziomu wodonośnego jury środkowej. Poza obniżeniem ciśnień i zwierciadła wód podziemnych, na dużym obszarze nastąpiły zmiany ich właściwości fizykochemicznych spowodowane rozwojem procesów utleniania i hydrolizy w obrębie wyrobisk kopalnianych. Po zatopieniu kopalń miały miejsce dalsze zmiany chemizmu wód w następstwie procesów ługowania substancji mineralnych. Przedstawiono skład chemiczny wód poziomu warstw kościeliskich oraz wybrane parametry fizyczne wraz z analizą wskaźników nasycenia, procesów rozpuszczania i wytrącania poszczególnych faz mineralnych. Stwierdzono, że po 15 latach od zatopienia kopalń niekorzystne zmiany chemizmu wód podziemnych są nadal bardzo duże. Maksymalne stężenia żelaza są obecnie 500-krotnie wyższe od dopuszczalnych dla wód pitnych, w przypadku manganu 80-krotnie, a siarczanów 7-krotnie. Przeprowadzone badania wykazały, że tempo procesów samooczyszczania zanieczyszczonych wód kopalnianych jest bardzo wolne. Wnioski z badań modelowych dynamiki i chemizmu wód podziemnych z warstw kościeliskich zostały potwierdzone przez wyniki badań izotopowych tych wód.

EN

The objective of this study was the recognition of the hydrogeological and hydrogeochemical processes and the prediction of the quality changes of groundwaters in the Częstochowa region of the flooded iron ore mines. Four distinct hydrochemical zones were recognised: I - within the iron mine workings area where changes of water chemistry are the most significant; II - located in the immediate vicinity of mines, along the path of polluted waters flow, this is a zone of mixing between mine waters and natural waters; III - located within the maximum extent of the cone of depression along flow path of polluted waters, where the concentration of identified compounds are of the background values; IV - the area beyond the iron mines influence, where the chemistry of groundwater of the Kościeliska aquifer is natural. Two models were developed: hydrological model of water flow and hydrochemical model. Additionally, stable isotopes of hydrogen and oxygen, and tritium and radiocarbon were determined. The results obtained indicate that the changes of groundwater chemistry within the flooded iron mines area are significant. Maximum SO42- contents are 3-7 times higher than the acceptable levels for human consumption (Polish Drinking-Water Standards), Mn 5-80 times and Fe 30-500 times higher. Isotope hydrology, water flow modelling and hydrogeochemical interpretations suggest that waters in the zone III, in spite of their occurrence within the area of the cone of depression caused by the iron mining, are not influenced by acid and neutral polluted mine waters. Waters stored in abandoned mine workings are in the quasi-stagnation state and do not threat ground- water supplies in Częstochowa.