Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Review of Polish spas using thermal waters in balneotherapy and healing purposes

Czubernat Maciej, Tomaszewska Barbara

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2021

|

T. 37, z. 2

103--124

EN

Thermal waters have been recognized as a source of health and energy since ancient times, and today there is still interest in balneotherapy as a method of treating various diseases, rehabilitation and prevention. In Poland, as many as 12 spa towns use healing thermal waters in their activities. They include: Busko-Zdrój, Ciechocinek, Jelenia Góra-Cieplice, Gołdap, Inowrocław, Iwonicz-Zdrój, Konstancin-Jeziorna, Lądek-Zdrój, Rabka-Zdrój, Uniejów, Ustka and Ustroń. Healing thermal waters are not only used there for medical treatments, because they also supply the brine graduation towers, are the base for the production of cosmetics and are also used in drinking treatments. Uniejów spa is a part of the cascade system, so the healing waters of higher temperature are also used for heating apartments. Depending on the mineral composition of the waters, they can be used in the treatment of, among others: diseases of the musculoskeletal system, rheumatology, osteoporosis, skin diseases, diseases of the upper and lower respiratory tract, cardiological diseases, diseases of the digestive system, hypertension, obesity, diabetes. All treatments are non-invasive, because the vast majority of them are carried out in the form of bathing, irrigation, inhalation or drinking treatments. The paper also shows the most promising towns in terms of the development of balneotherapy, including Stargard, Pyrzyce, Toruń, Konin and Grudziądz. Balneotherapy in Poland is currently at a difficult time, which is related to the inability to function of many facilities due to the COVID-19 pandemic. However, there is a possibility that when the pandemic and its effects are eliminated, balneotherapy and spa treatment will experience a renaissance.

PL

Wody termalne są uznawane za źródło zdrowia i energii od czasów starożytnych, a w czasach dzisiejszych nadal obserwuje się zainteresowanie balneoterapią, jako metodą leczenia różnorodnych chorób, rehabilitacji oraz profilaktyki. W Polsce, aż 12 miast uzdrowiskowych wykorzystuje w swojej działalności lecznicze wody termalne. Są wśród nich: Busko-Zdrój, Ciechocinek, Jelenia Góra-Cieplice, Gołdap, Inowrocław, Iwonicz-Zdrój, Konstancin-Jeziorna, Lądek-Zdrój, Rabka-Zdrój, Uniejów, Ustka oraz Ustroń. Lecznicze wody termalne nie są wykorzystywane tam jedynie w zabiegach medycznych, ponieważ stanowią także zasilanie tężni solankowych, bazę do produkcji kosmetyków, korzysta się z nich także w kuracjach pitnych. Uzdrowisko Uniejów jest częścią systemu kaskadowego, a więc tamtejsze wody wykorzystywane są także na cele ogrzewania mieszkań. W zależności od składu mineralnego wód, mogą one być stosowane w leczeniu m.in.: chorób układu ruchu, reumatologicznych, osteoporozy, chorób skóry, chorób górnych i dolnych dróg oddechowych, chorób kardiologicznych, chorób układu pokarmowego i układu trawienia, nadciśnienia, otyłości, cukrzycy. Wszystkie zabiegi łączy bezinwazyjność, ponieważ ich zdecydowaną większość prowadzi się w postaci kąpieli, irygacji, inhalacji lub kuracji pitnych. Wyszczególnione zostały perspektywiczne pod względem rozwoju balneoterapii miejscowości, wśród których są Stargard, Pyrzyce, Toruń, Konin oraz Grudziądz. Balneoterapia w Polsce znajduje się obecnie w trudnym momencie, co jest związane z brakiem możliwości funkcjonowania wielu obiektów z powodu pandemii COVID-19. Istnieje jednak możliwość, że kiedy pandemia i jej skutki zostaną zniwelowane, balneoterapia i lecznictwo uzdrowiskowe przeżywać będą renesans.

2

Residential buildings in healthcare resort Szczawno-Zdroj in the second-half of 20th century

Piróg Marek

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2018

|

Vol. 14, nr 3

89--95

EN

The article focuses on the development of housing in Szczawno-Zdroj in the second half of the twentieth century. The image of this place was shaped for centuries as the town and the spa located in this area developed and mainly consisted of facilities associated with health resorts. Based on an analysis of how housing developed in the discussed period, regarding both the shape of buildings and their location on the city plan, the author determines the degree to which new buildings interfere with the existing infrastructure with particular emphasis on their impact on the image of the historical part of the city which is mainly shaped by spa facilities. The study analyzed the impact of residential housing of this period on the traditional cultural landscape of Szczawno-Zdroj.

PL

Tematem artykułu jest kształtowanie się zabudowy mieszkaniowej na terenie Szczawna-Zdroju w II połowie XX wieku. Przez wiele wieków rozwoju miejscowości i uzdrowiska zlokalizowanego na tym obszarze, ukształtował się jego obraz, w znacznym stopniu zdeterminowany przez obiekty związane z lecznictwem uzdrowiskowym. Na podstawie analizy sposobu kształtowania się zabudowy mieszkaniowej, powstałej w omawianym okresie, dotyczącej zarówno formy obiektów jak i ich lokalizacji na planie miasta określono stopień ingerencji nowej zabudowy w istniejącą infrastrukturę ze szczególnym uwzględnieniem jej wpływu na wizerunek historycznej części miasta kształtowanej głównie przez obiekty uzdrowiskowe. W pracy poddano analizie wpływ budownictwa mieszkaniowego tego okresu na tradycyjny krajobraz kulturowy Szczawna-Zdroju.

3

Wydobycie i wykorzystanie wody leczniczej w Kopalni Soli „Wieliczka” S.A. (Komunikat)

Paraszczuk K., Brudnik K., Kostrzon M.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2017

|

nr 6

22--25

PL

W artykule przestawiono działania Kopalni Soli „Wieliczka” S.A. zmierzające do rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego w oparciu o wody solankowe, dopływające w sposób naturalny do podziemnych wyrobisk kopalni. Działania te zakończyły się uzyskaniem koncesji na wydobywanie wody leczniczej, co pozwala na intensywny rozwój aerozoloterapii jako ważnego aspektu działalności leczniczej, prowadzonej w Uzdrowisku Kopalnia Soli „Wieliczka”.

EN

The article presents the operations of the ”Wieliczka” Salt Mine, geared towards the development of brine-based spa treatment using the water inflowing naturally into the underground mine excavations. The certificates issued on 30th December 2013 confirmed the healing properties of the brine, and then the concession of 30th October 2015 allowed for the exploitation of medicinal waters from the W-VII-16 outflow. This broadened the scope of health services provided by the „Wieliczka” Salt Mine Health Resort. The therapeutic activity of the Health Resort is based on natural medicinal resources: microclimate of the underground salt chambers, and now also natural brine. Currently, the ‘Wieliczka’ Salt Mine Health Resort carries out individual inhalations with 1 or 2% Wieliczka brine (depending on the medical indication) administered as an aerosol i.e. particles of mineral water distributed in a gaseous medium (air). In December 2014 a brine graduation tower was opened in order to extend spa treatment. It is constructed of larch wood and blackthorn twigs, with a total capacity of 7600 m3. The graduation tower was designed as an open-air inhalatorium. Brine from the W-VII-16 outflow is used to produce aerosol at the graduation tower. The property has been integrated into the Wieliczka skyline and located on the edge of the park between the Daniłowicz and St Kinga shafts.

4

Salt treatment as an impulse for industrial towns’ function change

Langer P.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2014

|

R. 111, z. 4-A

73--86

EN

The article discusses the healing properties of salt and its application in various methods of spa curative treatment. The discussion serves as the background for presenting the origins of Polish and foreign spa resorts which are now able to function due to making use of post-industrial salt making facilities – mine working pits and brine graduation towers. Special emphasis has been laid on the character and consequences of the transformations of salt making towns, where industrial salt production has given way to spa treatment activities.

PL

W artykule omówiono lecznicze właściwości soli i jej zastosowanie w różnych metodach lecznictwa uzdrowiskowego. Na tym tle przedstawiono genezę polskich i zagranicznych uzdrowisk, które współcześnie funkcjonują, wykorzystując poprzemysłowe obiekty związane z pozyskiwaniem soli – wyrobiska górnicze w kopalniach oraz tężnie solankowe. Szczególną uwagę zwrócono na charakter i skutki przeobrażeń miast solnych, w których działalność produkcyjna ustąpiła pola lecznictwu uzdrowiskowemu.

5

Szczawnica jako przykład rozwoju zrównoważonego gminy uzdrowiskowej

Hurkała T.

Journal of Ecology and Health

|

2010

|

R. 14, nr 4

169-175

PL

Zagadnienie analizowane w poniższym artykule dotyczy rozwoju zrównoważonego miejscowości, na przykładzie gminy uzdrowiskowej Szczawnica. Gminy uzdrowiskowe to taka kategoria gmin na obszarze których położone są uzdrowiska, i których aktywność gospodarcza została mocno ograniczona przede wszystkim w celu ochrony walorów uzdrowiskowych. Do niedawna uzdrowiska kojarzyły się wyłącznie jako obszary specjalnej ochrony, na których może być przede wszystkim prowadzone leczenie uzdrowiskowe, a w niewielkim stopniu inna działalność taka jak turystyka, rekreacja czy sport. Tak jednostronnie wykształcony i utrwalony przez lata model funkcjonowania miejscowości uzdrowiskowych doprowadził w rezultacie do olbrzymich problemów związanych z funkcjonowaniem gmin uzdrowiskowych. Nie były one bowiem przygotowane do nowych wyzwań gospodarki rynkowej, otwarcia rynku europejskiego i wzrastającej konkurencji. Na szczęście większość gmin uzdrowiskowych szybko dostrzegła istniejące zagrożenie, i od połowy lat dziewięćdziesiątych zaczęła gwałtownie przebudowywać swoją ofertę uzdrowiskową, starając się wielokierunkowo rozwijać swoje miejscowości, ale w zgodzie z zasadą rozwoju zrównoważonego. Przykładem uzdrowiska, które buduje swoją pozycję w oparciu o zasady rozwoju zrównoważonego jest Szczawnica. Gospodarka miasta Szczawnica od lat kojarzona jest z dobrze rozwiniętą sferą usług uzdrowiskowych i turystycznych. Gmina konsekwentnie realizuje zadania z zakresu sfer społecznej, uzdrowiskowej, gospodarczej, turystycznej, kulturalnej czy sportowej będących wyrazem wielowymiarowości lokalnego rozwoju zrównoważonego w myśl zasady mówiącej, iż wszystkie działania i decyzje podejmowane przez lokalne władze samorządowe mają swoje skutki pośrednie i bezpośrednie oraz bliskie i odległe zarówno w czasie jak i przestrzeni.

EN

The issue scrutinized in the article mentioned below concerns the balanced growth of mountain resort on Szczawnica example. Spa boroughs are selected places because of their special quality as protected health resorts. Their economic growth is limited due to environmental protection. Until recently spas have been associated to the areas under special protection devoted only to health treatment and slightly recognized as tourist, sport or recreation attractions. Such narrow and one-sided point of view has caused a lot of problems connected with spa boroughs functioning. They haven’t been prepared to the new challenge of the market economy, open European market and growing competition. Luckily the majority of spas boroughs have quickly perceived the tendencies of the changing times and the following menace and since late eighties of the 20-th century they have been rebuilding their spa offers according to the balanced growth. Szczawnica is the proper example of the site emerging its position based on sustainable development.The town economy is regarded as fully developed and well- organized in the aspect of spa and tourist services. The policy of Szczawnica borough consequently fulfils economic and social, spa and tourist, cultural and sport tasks and demands. Thanks to the local government such multidimensional balanced growth can give long term results and effects. All the decisions and promising actions undertaking by the local government have promotion and development of Szczawnica in view.

6

Aktualny stan i dalsze możliwości wykorzystania w Polsce wód termalnych do celów leczniczych, profilaktycznych oraz rekreacji

Latour T.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2007

|

R. 46, nr 2

63-67

PL

Sposób wykorzystania wód termalnych zależy nie tylko od ich temperatury wody, ale także od właściwości chemicznych danej wody. Stosowane dotychczas w lecznictwie uzdrowiskowym wody termalne charakteryzują się temperaturami od około 20oC do 80oC. Są wśród nich wody niskozmineralizowane, zawierające w znacznym stężeniu radon, fluorki, siarczki i związki krzemu oraz wody słone - chlorkowo-sodowe i solanki (0,2%- 12%), wykorzystywane do kąpieli w basenach leczniczych i wannach (Cieplice, Lądek, Ustroń, Ciechocinek). Rodzaj i typ wody determinuje system eksploatacji basenu (stały dopływ i odpływ wody, obieg częściowo zamknięty, brak obiegu). Niektóre spośród wód termalnych rozpoznane na obszarze Polski mogłyby uzyskać status wód leczniczych, a miejscowości gdzie one występują - status uzdrowiska. Możliwe jest też wykorzystanie niektórych z nich w basenach rehabilitacyjnych lub profilaktycznych, urządzonych przy większych obiektach rekreacyjnych.

EN

Thermal water use depends not only on water temperature but also on its chemical properties. Types of thermal water applied so far are characterized by temperature range of 20oC up to 80oC. Among many types of thermal water there are low mineralized waters, waters containing high concentration of: radon, fluorides, sulphides and silica compounds, chloride-sodium waters and brines (0,2% - 12%), used for bathing (Cieplice, Lądek, Ustroń, Ciechocinek). The type and kind of water determine the exploitation system of a pool (permanent water inflow and outflow, semi-closed water circuit, or lack of water circuit). Some kinds of thermal water recognaized within the Polish area could be recognized as therapeutic water while the locality - as the health resort. There is also possible to apply some kinds of thermal water in rehabilitating or prophylactic pools arranged at larger spas (recreational centers).