Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Enhancing mechanical properties of composite polymer concrete with lanthanum oxide additive for potential use in anti-radiation applications

Jała Jakub, Nowacki Bartłomiej

Composites Theory and Practice

|

2023

|

R. 23, nr 2

104--109

EN

Polymer concretes constitute a commonly used group of materials with known and well-studied properties for construction applications. The following research is a preliminary investigation into the basic mechanical properties and structure of a proposed novel polymer concrete with a lanthanum oxide nanopowder additive. The composite material is made from epoxy resin binder with milled expanded clay filler and La2O3 nanopowder. The research samples were made by simple and scalable casting methods. The conducted mechanical testing included compression and flexural examinations typical for this group of materials, as well as Brinell hardness measurements. The microstructure of the manufactured samples was examined utilizing scanning electron microscopy supported by EDS analysis. The obtained results reveal acceptable mechanical properties for the investigated materials, with slight increases in the measured property values for increasing amounts of the nanoparticle addition. The SEM and EDS investigations show the dispersion of filler and nanopowder additive throughout the samples, which is advantageous for the macroscopic properties of the material. The slight agglomeration of the lanthanum oxide powder could be further decreased with the inclusion of another processing step, for example, resin mixture sonication. The mechanical properties of the investigated materials are adequate and further research is suggested to test the possibilities of developing the examined polymer concrete for anti-radiation and radiation shielding applications.

2

Lantanowce: przegląd eutektycznych modyfikacji pod-eutektycznych stopów Al-Si. Część 1

Gursoy Ozen, Timelli Giulio

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 5-6

256--261

PL

Modyfikowana struktura, podobna do włóknistej, znacznie poprawia finalne mechaniczne właściwości (głównie ciągliwość) stopów odlewniczych. Poza szeroko stosowanymi, komercyjnymi, eutektycznymi modyfikatorami, takimi jak Sr i Na, lantanowce wydają się być pozytywną alternatywą dla procesu modyfikacji eutektycznego Si w podeutektycznych stopach odlewniczych Al-Si. Wszystkie lantanowce mają podobne fizyczne i chemiczne właściwości takie jak gęstość, temperaturę topnienia i zjawiska zanikania, które zostały omówione i porównane w obecnym przeglądzie. One również mają promienie atomowe zbliżone do optymalnego promienia atomowego czynnika modyfikującego. Jednakże, mikrostrukturalne wydzielanie się eutektycznego Si jest ściśle związane z konkretnym pierwiastkiem i zawartością lantanowców, których obfitość, zasoby, wydobywanie, produkcja i sytuacja na rynku zostały wstępnie ocenione w tej pracy. Mechanizmy eutektycznej modyfikacji wzbudzane prze lantanowce nie są jeszcze dobrze poznane i wyjaśnione. Pozytywne i negatywne strony dodatków poszczególnych lantanowców celem chemicznej modyfikacji podeutektycznych stopów Al-Si, zostały w niniejszej pracy krytycznie omówione. Stosowanie lantanowców do eutektycznej modyfikacji Si w stopach Al-Si zostało przedyskutowane, zarówno biorąc pod uwagę efektywność jak ekonomikę procesu. Obecnie, wydaje się że aktualny koszt i efektywność lantanowców powodują, że jeszcze daleko do ich stosowania w przemyśle odlewniczym na dużą skalę.

EN

A modified fibrous-like eutectic structure strongly improves the final mechanical properties of Al-Si foundry alloys, especially ductility. Beside widely used commercial eutectic modifiers such as Sr and Na, lanthanides appear to be a possible alternative in the eutectic Si modification process for hypoeutectic Al-Si casting alloys. All lantha nides have similar physical and chemical properties, such as density, melting point, and fading phenomena, which have been compared in the present review. They also show atomic radii close to the optimal atomic radius for a modifying agent. However, the microstructural evolution of eutectic Si is strictly related to the specific element and content of lanthanides, whose abundance, reserve, mining, production and market situations have been preliminary evaluated in this paper. The eutectic modification mechanisms induced by lanthanides are not well-discussed and clarified yet. The advantages and disadvan tages of individual addition of lanthanides for chemical modification of hypoeutectic Al-Si alloys have been here critically reviewed. The use of lanthanides for eutectic Si modification in Al-Si alloys has been discussed from both effectiveness and economical point of views. Nowadays, the actual cost and their efficiency seem to make lanthanides still far to be used in foundry industry for commercial and large-scale applications.

3

Lantanowce: przegląd eutektycznych modyfikacji pod-eutektycznych stopów Al-Si. Część 2

Gursoy Ozen, Timelli Giulio

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 9-10

494--500

PL

Zmodyfikowana - podobna do włóknistej - eutektyczna struktura znacznie ulepsza finalne mechaniczne właściwości (zwłaszcza ciągliwość) odlewniczych stopów Al-Si. Poza szeroko stosowanymi komercyjnymi modyfikatorami eutektyki, takimi jak Sr i Na, lantanowce okazują się możliwą alternatywą w procesie eutektycznej modyfikacji Si dla podeutektycznych stopów Al-Si. Wszystkie lantanowce mają podobne fizyczne i chemiczne właściwości, takie jak gęstość, temperatura topnienia, oraz zjawiska zanikania, które są porównywane w tym przeglądzie. Lantanowce również mają promienie atomowe bliskie optymalnemu promieniowi czynnika modyfikującego. Jednakże, mikrostrukturalne wydzielanie się eutektycznego Si jest ściśle związane z konkretnym pierwiastkiem i zawartością lantanowców, których obfitość, zasoby, wydobywanie, produkcja i sytuacja na rynkach zostały wstępnie omówione w tej pracy. Mechanizmy eutektycznej modyfikacji wzbudzane przez lantanowce nie są jeszcze ani dobrze przedyskutowane, ani wyjaśnione. Pozytywne i negatywne strony indywidualnych dodatków lantanowców celem chemicznej modyfikacji podeutektycznych stopów Al-Si zostały tu krytycznie omówione. Użycie lantanowców celem eutektycznej modyfikacji Si w stopach Al-Si, zostało przedyskutowane zarówno z punktu widzenia ekonomii, jak efektywności. Wydaje się, że obecnie - z uwagi na koszty i skuteczność - jeszcze daleko do tego żeby lantanowce zostały użyte w przemyśle odlewniczym i w komercyjnych zastosowaniach na dużą skalę.

EN

A modified fibrous-like eutectic structure strongly improves the final mechanical properties of Al-Si foundry alloys, especially ductility. Beside widely used commercial eutectic modifiers such as Sr and Na, lanthanides appear to be a possible alternative in the eutectic Si modification process for hypoeutectic Al-Si casting alloys. All lanthanides have similar physical and chemical properties, such as density, melting point, and fading phenomena, which have been compared in the present review. They also show atomic radii close to the optimal atomic radius for a modifying agent. However, the microstructural evolution of eutectic Si is strictly related to the specific element and content of lanthanides, whose abundance, reserve, mining, production and market situations have been preliminary evaluated in this paper. The eutectic modification mechanisms induced by lanthanides are not well-discussed and clarified yet. The advantages and disadvantages of individual addition of lanthanides for chemical modification of hypoeutectic Al-Si alloys have been here critically reviewed. The use of lanthanides for eutectic Si modification in Al-Si alloys has been discussed from both effectiveness and economical point of views. Nowadays, the actual cost and their efficiency seem to make lanthanides still far from being used in foundry industry for commercial and large-scale applications.

4

Kompleksy metali dużych makrocykli iminowych i aminowych

Lisowski Jerzy

Wiadomości Chemiczne

|

2021

|

[Z] 75, 5-6

603--629

EN

Macrocyclic complexes continue to attract considerable attention due to their significance in biological systems, catalysis, medical diagnostics and other fields. While the most intensively studied macrocycles containing donor nitrogen atoms are tetraazamacrocycles such as porphyrins or cyclen derivatives, larger macrocyclic ligands containing up to 18 (or even more) donor atoms are also known. Due to their enlarged size, these macrocycles can bind large metal ions such as lanthanide(III) ions or bind multiple metal ions. In this review a subclass of large macrocycles will be discussed i.e. macrocyclic amines and imines that can be generated in the condensation of diamines with dicarbonyl compounds, in particular with 2,6-diformylpyridine or 2,6-diformylphenols. These macrocycles of various sizes lead to a rich variety of structures of metal complexes, including polynuclear complexes. Moreover, macrocycles derived from enantiopure trans-1,2- diaminocylohexane form chiral metal complexes that exhibit unusual effects such as helicity inversion, enantioselective self-recognition or enantiodiscrimination of organic guest molecules.

5

Lantanowce - metale krytyczne technologicznie. Dlaczego są tak istotne?

Arciszewska Żaneta, Godlewska-Żyłkiewicz Beata

Analityka : nauka i praktyka

|

2021

|

nr 2

41--46

PL

Szybki rozwój nowych technologii wykorzystujących lantanowce powoduje ogromny popyt na te metale. Istnieje więc konieczność zintensyfikowania poszukiwań zasobów pierwiastków ziem rzadkich oraz opracowania procedur opłacalnego ich odzyskiwania ze źródeł wtórnych.

6

Lantanowce jako wskaźnik zanieczyszczeń antropogenicznych obecnych w warszawskiej wodzie kranowej

Rogowska A. M., Kutyła-Olesiuk A., Wysocka I. A.

Analityka : nauka i praktyka

|

2018

|

nr 2

44--49

PL

Z opublikowanych badań wynika, że nawet proces oczyszczania ścieków nie eliminuje niektórych zanieczyszczeń generowanych przez człowieka. Profile zawartości REE w wodach kranowych na terenie Warszawy, Londynu i zachodnich dzielnic Berlina są podobne z charakterystyczną pozytywną anomalią gadolinu.

7

Oznaczanie wybranych pierwiastków ziem rzadkich w środowiskowych próbkach wody

Cykowska M., Bebek M., Mitko K., Białecka B., Thomas M.

Przemysł Chemiczny

|

2017

|

T. 96, nr 11

2312--2316

PL

Przedstawiono możliwość zastosowania techniki spektrometrii mas z plazmą wzbudzoną indukcyjnie (ICP-MS) do monitorowania stężenia lantanu, ceru, prazeodymu, neodymu, samaru oraz europu w ciekłych próbkach środowiskowych. Na podstawie wyników badań określono wartości podstawowych cech jakościowych i ilościowych zastosowanej metody analitycznej, takich jak granica wykrywalności (0,005 μg/dm³ dla Ce, Eu, La i Pr, 0,006 μg/dm³ dla Sm oraz 0,007 μg/dm³ dla Nd), granica oznaczalności (0,02 μg/dm³ dla wszystkich wymienionych lantanowców), precyzja (CV poniżej 7% wyrażona jako wartość współczynnika zmienności) i poprawność (92-110% określona na podstawie wyników badań odzysku oraz badań certyfikowanych materiałów odniesienia zawierających poszczególne pierwiastki ziem rzadkich).

EN

Inductively coupled plasma mass spectrometry was used to det. contents of La, Ce, Pr, Nd and Eu in waters from various sources to establish the applicability limits of the anal. method. The detection limit reached 0.005 μg/L for Ce, Eu, La and Pr, 0.006 μg/L for Sm and 0.007 μg/L for Nd. The quantification limit of 0.02 μg/dm³ was achieved for all tested elements. Furthermore, the precision and accuracy of the method were in accordance with international stds.

8

Two new separation schemes for the group isolation of rare earth elements (REE) from biological and other matrices and their determination by ICP-MS, NAA and chromatographic methods

Dybczyński R. S., Samczyński Z., Bartosiewicz I., Kulisa K., Polkowska-Motrenko H., Pyszynska M., Zuba I.

Nukleonika

|

2017

|

Vol. 62, No. 3

199--211

EN

Two new group separation schemes, based on ion exchange chromatography, for the selective and quantitative isolation of rare earth elements (REE) from accompanying elements, were devised. After checking their performance with the aid of radioactive tracers, the schemes were further used together with ICP-MS, NAA and ion exchange chromatography for the determination of Sc, Y, La, Ce, Pr, Nd, Sm, Eu, Gd, Tb, Dy, Ho, Er, Tm, Yb and Lu in two certified reference materials (CRMs). The results were compared with another series of analyses, where the REEs were determined directly, i.e. without pre-separation, by instrumental neutron activation analysis (INAA) and inductively coupled plasma mass spectrometry (ICP-MS). It was demonstrated that while direct INAA and ICP-MS in most instances provide reliable results for the majority of REEs, for some elements, notably Sc, Yb and Tm in the cases of ICP-MS and INAA, respectively, systematic errors occur or may potentially occur.

9

UV Radiation Detection Using Optical Sensor Based on Eu3+ Doped PMMA

Miluski P., Kochanowicz M., Żmojda J., Dorosz D.

Metrology and Measurement Systems

|

2016

|

Vol. 23, nr 4

615--621

EN

Progress in UV treatment applications requires new compact and sensor constructions. In the paper a hybrid (organic-inorganic) rare-earth-based polymeric UV sensor construction is proposed. The efficient luminescence of poly(methyl) methacrylate (PMMA) matrix doped by europium was used for testing the optical sensor (optrode) construction. The europium complex assures effective luminescence in the visible range with well determined multi-peak spectrum emission enabling construction of the optrode. The fabricated UV optical fibre sensor was used for determination of Nd:YAG laser intensity measurements at the third harmonic (355 nm) in the radiation power range 5.0-34.0 mW. The multi-peak luminescence spectrum was used for optimization of the measurement formula. The composition of luminescent peak intensity enables to increase the slope of sensitivity up to -2.8 mW-1. The obtained results and advantages of the optical fibre construction enable to apply it in numerous UV detection systems.

10

Selective separation of cerium from lanthanides by extractive photometry using HDBE as novel reagent

Bambardekar Y., Singare P.U., Lokhande R.S.

International Letters of Chemistry, Physics and Astronomy

|

2013

|

Vol. 7, iss. 2

144--150

EN

Striking similarities in properties of lanthanides make their separation a difficult task. Development of highly selective analytical reagent hexane-2,5-dione-bis(ethylenediamine) HDBE that forms brown coloured complex with Ce(IV) which is quantitatively extracted into xylene at pH 6.4. Transfer of extracted complex to organic phase is very fast (<1min.). Optimum concentration of reagent required for complexation and full colour development is very low (0.8 cm3 of 0.1 % HDBE). Absorption maximum exhibited at 518 nm. Beer’s law is obeyed in the detectable range 0.3-4.0 ppm. The molar absorptivity and Sandell’s sensitivity values are 0.421•104 dm3• mol-1•cm-1 and 0.017 μg•cm-2 respectively. The present method is time honoured, permits selective separation of cerium from associated lanthanones using HDBE as a novel complexing agent.

11

Synthesis and Properties of Complexes of Gd(III), Tb(III), Ho(III) and Tm(III) with 4,4'-Bipyridine and Dichloroacetates

Czakis-Sulikowska D., Czylkowska A., Markiewicz M., Frajtak M.

Polish Journal of Chemistry

|

2009

|

Vol. 83, nr 11

1893-1901

EN

New mixed-ligand complexes of general formulae Ln(4-bpy)(CCl2HCOO)3źnH2O (4-bpy = 4,4'-bipyridine, Ln = lanthanide(III), n = 1 for Gd, n = 2 for Tb, Ho) and Tm(4-bpy)1.5(CCl2HCOO)3ź3H2O have been prepared and characterized by elemental and thermal analysis, IR spectroscopy and conductivity studies. The thermal properties of complexes were investigated in air atmosphere. During the heating the complexes decompose via intermediates to the oxides: Ln2O3 and Tb4O7. The principal volatile products of pyrolytic decomposition of Ho(III) and Tm(III) complexes, detected by a coupled TG-MS system are: C+, H2O+, CO2 + and species containing halogens and nitrogen. IR spectra suggest that 4-bpy and dichloroacetate groups are coordinated with Ln(III) ions.

12

Self-assembled Synthesis, Characterization and Antimicrobial Activity of Dinuclear Lanthanide Salicylaldimine Complexes Derived from Cadaverine

Radecka-Paryzek W., Pospieszna-Markiewicz I., Kędzia B.

Polish Journal of Chemistry

|

2009

|

Vol. 83, nr 10

1693-1700

EN

The new bimetallic lanthanide salicylaldimine complexes of the formula Ln2(H2L)3(NO3)6×2H2O, where Ln = La3+, Eu3+ or Gd3+ and H2L = N,N'- bis(salicyl -idene)-1,5-pentanediamine, are formed in a self-assembly process in volving the lanthanide template-induced one-pot Schiff base condensation reaction between salicylaldehyde and biogenic diamine cadaverine (1,5-pentanediamine). The complexes were characterized by spectroscopic methods (IR, 1H NMR, ESI-MS, UV-Vis, luminescence), and thermogravimetric and elemental analysis. The salicylaldimine with a potentially tetradentate N2O2 set of donor atms displays a rare coordination pattern acting as a neutral ligand using exclusively oxygens as donor atoms with out in volving the nitrogen atoms in the coordination. The europium(III) complex was tested for antimicrobial activity against Staph y lo coc cus aureus in a minimum inhibitory concentration (MIC) experiment.

13

Rare Earth Silicate Formation: A Route Towards High-k for the 22 nm Node and Beyond

Mitrovic I. Z., Hall S.

Journal of Telecommunications and Information Technology

|

2009

|

nr 4

51-60

EN

Over the last decade there has been a significant amount of research dedicated to finding a suitable high-k/metal gate stack to replace conventional SiON/poly-Si electrodes. Materials innovations and dedicated engineering work has enabled the transition from research lab to 300 mm production a reality, thereby making high-k/metal gate technology a pathway for continued transistor scaling. In this paper, we will present current status and trends in rare earthbased materials innovations; in particular Gd-based, for the high-k/metal gate technology in the 22 nm node. Key issues and challenges for the 22 nm node and beyond are also highlighted.

14

Effect of carboxylic alfa-hydroxyacid and of temperature on rare earth element (REE) separation by ion chromatography

Dybczyński R. S., Kulisa K.

Chemia Analityczna

|

2009

|

Vol. 54, No. 3

437-457

EN

Separation of rare earth elements (REE) by ion chromatography employing three different α-hydroxyacids i.e. lactic (HLac), mandelic (HMand) and a-hydroxyisobutyric (a-Hlac) was studied using Dionex Ion Pac CS3 + CG3 column and Arsenazo III as a colour forming reagent. Special attention was paid to the effect of temperature on selectivity of separation and on column performance. Yttrium, which normally coelutes with dysprosium could be partly separated when using a-HIBA at elevated temperatures (65-75°C). Scandium, which at room temperature was eluted well ahead of the lanthanides (in all three systems investigated), at elevated temperatures when using HLac and especially HMand gradually moved into the region where lanthanides were eluted. Interestingly, plate heights calculated from elution curves of yttrium were smaller, and those of scandium higher, than the corresponding plate heights of the lanthanides. Significant contribution of the longitudinal diffusion in the stationary phase to the total zone spreading was observed. Comparison of the elution curves of all REE employing the same isocratic-gradient elution mode for the three acids at two different temperatures is presented.

PL

Wykonano badania wpływu rodzaju a-hydroksykwasu stosowanego jako eluent na rozdzielanie kationów pierwiastków ziem rzadkich (REE). Do rozdzielań REE zastosowano trzy a-hydroksykwasy: mlekowy (HLac), migdałowy (HMand) i a-hydroksyizomasłowy (a-HIBA). Badania przeprowadzono z wykorzystaniem wysokosprawnej kolumny kationo-wymiennej typu Dionex Ion Pac CS3 + CG3 i Arsenazo III jako barwnego odczynnika kompleksującego. Zbadano również wpływ temperatury na zmiany selektywności kationitu wobec rozdzielanych kationów REE oraz zmiany sprawności kolumny chromatograficznej.

15

Accurate determination of trace amounts of lanthanum, yttrium and all stable lanthanides in biological materials by ion chromatography

Dybczyński R. S., Kulisa K., Danko B., Samczyński Z.

Chemia Analityczna

|

2007

|

Vol. 52, No. 4

549-564

EN

The analytical procedure for the isolation and preconcentration of La, Y and the lanthanides from biological materials and their determination by ion chromatography (1C) with the use of Dionex Ion Pac CS3 + CG3 column (sulfonic acid type), a-hydroxyisobutyric acid (a-HIBA) as an eluent, and PAR or Arsenazo III as color forming reagents, was elaborated. The scheme originally devised for NAA, involving microwave assisted digestion and multi step separation employing ion exchange and extraction chromatography columns was used to selectively recover REE fraction (without scandium) with 100% yield. The REE fraction was analyzed by IC at 25 and 70°C. The run at 70°C enabled resolution of Y and Dy peaks and as a result made possible quantitative determination of La, Y, and all lanthanides. Investigation on the mechanism of band spreading revealed that longitudinal diffusion in the stationary phase considerably contributed to the total plate height. Surprisingly, the plate height (H) calculated from Y peak was distinctly lower than H values of the adjacent lanthanides. The method was validated by analyzing several certified reference materials (CRMs).

PL

Opracowano metodę wydzielania z materiałów biologicznych i wstępnego zatężania La, Y oraz fantanowców do ich oznaczenia za pomocą chromatografii jonowej (1C). W tym celu zastosowano kolumnę Dionex Ion Pac CS3 + CG3 (z grupami kwasu sulfonowego), kwas a-hydroksyizomasłowy (a-HIBA) jako eiuent oraz PAR i Arsenazo III jako odczynniki dające reakcję barwną. Do selektywnego i praktycznie 100%-owego wydzielenia frakcji . ziem rzadkich (REE), bez skandu, z próbek mineralizowanych za pomocą energii mikrofalowej, wykorzystano wielostopniowy schemat rozdzielczy, oparty na chromatografii jonowymiennej i ekstrakcyjnej, opracowany początkowo dla potrzeb neutronowej analizy akty-wacyjnej (NAA). Analizę chromatograficzną REE prowadzono w temperaturach 25 i 70°C. W temp. 70°C okazaio się możliwe rozdzielenie pików itru i dysprozu, a tym samym ilościowe oznaczenie La, Y i wszystkich lantanowców. Badanie mechanizmu rozszerzania pasma wykazały, że dyfuzja podłużna w fazie stacjonarnej wnosi istotny wkład do wysokości półki teoretycznej (H). Nieoczekiwanie wartości H bliczone z piku itru były istotnie niższe niż wartości H dla sąsiadujących z nim lantanowców. Dokładność metody sprawdzono analizując kilka certyfikowanych materiałów odniesienia (CRMs).

16

Ionic liquids as powerful media in lanthanides triflate catalysed Diels-Alder reactions between cyclopentadiene and dimethyl maleate

Dramska A., Janus E.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2006

|

Vol. 8, nr 2

9-11

EN

1-Butyl-3-methylimidazolium trifluoromethanesulfonate has been tested as a reaction medium in the Diels-Alder reaction between cyclopentadiene and dimethyl maleate. The effect of three Lewis acids - scandium triflate Sc(OTf)3, yttrium triflate Y(OTf)3 and ytterbium triflate Yb(OTf)3 on the yield and the endo/exo product ratio has been investigated. All the catalysts immobilized in [BMIM][OTf] were recycled without a significant decrease in the yields and the endo/exo ratio.

17

Photoemission of 4f and 5f systems

Guziewicz E.

Optica Applicata

|

2006

|

Vol. 36, nr 2-3

321-338

EN

Photoemission studies provide an extensive insight into the electronic structure and are crucial for comprehension of the wide range of ground state properties found in lanthanide and actinide materials. This paper reviews different techniques used in photoemission experiments with respect to investigation of such specific aspects of the electronic structure of 4f and 5f systems as mixed valence, localization of 4f electron shell, and dual character of the 5f electrons. Photoemission results on lanthanide and actinide systems are also presented.

18

Analytical scheme for group separation of the lanthanides from biological materials before their determination by neutron activation analysis

Danko B., Samczyński Z., Dybczyński R.

Chemia Analityczna

|

2006

|

Vol. 51, No. 4

527-539

EN

The analytical procedure for the selective and quantitative isolation of the lanthanides as a group from biological materials has been developed on the basis of experiments with radio-tracers. Ion exchange and extraction column chromatography were used for the isolation of elements of interest from matrix and the other trace elements prior to irradiation in a nuclear reactor. The method enables quantitative separation of the lanthanide fraction, free from highly activating macro components, as well as from other trace elements including uranium, which can be the source of serious errors due to uranium "SU fission reaction (n, f). In order to minimize the potential spectrometric interferences lan-thanide fraction after neutron irradiation was divided into two sub-fractions, taking advantage of the different anion exchange affinities of individual lanthanide complexes with EDTA to strongly basic anion exchanger. The effective microwave digestion procedures for ca 500 mg biological samples was elaborated and the new, original melhod for checking the yield of the entire analytical procedure - including mineralization of the sample - was applied. Neutron activation analysis (NAA) of BCR 670 Aquatic Plant - one of the only two CRMs of biological origin available on the market, which offers the certified values for all lanthanides was used for verification of performance of the proposed analytical scheme.

PL

Posługując się wskaźnikami promieniotwórczymi opracowano metodę ilościowego wydzielania grupy lantanowców z materiałów biologicznych. Zastosowanie wymiany jonowej i chromatografii ekstrakcyjnej pozwoliło na uzyskanie selektywnej frakcji lantanowców. wolnej od silnie się aktywujących makro pierwiastków, jak również innych pierwiastków śladowych łącznie z uranem, który może być źródłem poważnych błędów. W wyniku reakcji rozszczepienia (n, f)jądra(235)U pod wpływem napromieniowania neutronami powstają m. in. radionuklidy Ce, La, Sm,Nd. W celu zminimalizowania potencjalnych interferencji spektrometrycznych, frakcję lantanowców po napromienieniu neutronami dzielono na dwie mniejsze frakcje, wykorzystując różnice w powinowactwie anionowymiennym kompleksów poszczególnych lantanowców z HDTA do silnie zasadowego anionitu. Opracowano efektywną metod? mineralizacji mikrofalowej 500 mg próbek materiału biologicznego, a także oryginalną metodę badania wydajności całej procedury analitycznej (włączając etap mineralizacji). Do weryfikacji prawidłowości działania schematu analitycznego zastosowano neutronowa analizę aktywacyjną (NAA) materiału Aquatic Plant BCR 670, jednego z dwóch dostępnych na rynku materiałów, które mają wartości certyfikowane dla wszystkich lantanowców.

19

The theory of phase formation in rare earth metal systems

Gschneidner K. A.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2006

|

Vol. 51, iss. 4

519-524

EN

The seventeen elements, which make up the rare earth family, consist of two non-4f - electron members, Sc and Y, and the fifteen 4 f electron containing lanthanide elements including La that has an empty localized 4f shell. In general, the physical properties, such as the metallic radii, electronegativities, melting points, and crystal structure sequence of the metallic elements, vary in a smooth and regular manner. By utilizing these systematic behaviors, we have learned a great deal about the chemical, metallurgical and physical behaviors of not only the rare earth elements, but also the other elements in the Periodic Table. This includes: (1) the dependence of the entropies of transformation and fusion of the pure metals on the structure and electronic nature; (2) the influence of lattice rigidity on solid solution formation and thus solved one of the oldest metallurgical riddles; (3) the representation of 91 binary rare earth diagrams by a single generalize phase diagram; and (4) the existence of 4f bonding in the lanthanide metals, alloys and compounds well before theorists confirmed this by first principle calculations.

PL

Na rodzine siedemnastu pierwiastków ziem rzadkich składają się dwa pierwiastki nie zawierające elektronów 4 f – Sc i Y, i piętnaście lantanowców w tym La, który posiada pustą zlokalizowaną podpowłokę 4 f . Można ogólnie stwierdzić, że własciwości tych metalicznych pierwiastków, takie jak promienie atomowe poszczególnych metali, elektroujemność, temperatury topnienia oraz sekwencja ich strukturkrystalicznych zmieniają się w sposób ciągły i regularny. Korzystając z tych systematycznych zachowań, poznano wiele właściwości chemicznych, metalurgicznych i fizycznych, nie tylko pierwiastków ziem rzadkich, lecz także innych pierwiastków układu okresowego. Dotyczy to w szczególności: (1) zależności entropii transformacji i entropii topnienia czystych metali od ich struktury krystalicznej i elektronowej, (2) wpływu rodzaju sieci krystalicznej na tworzenie roztworów stałych, które pozwala rozwiązać jedną z najstarszych metalurgicznych niejasności, (3) możliwości przedstawienia 91 wykresów pierwiastków ziem rzadkich za pomocą jednego ogólnego wykresu fazowego, (4) występowania wiązań 4 f w lantanowcach, ich stopach i związkach potwierdzonych następnie za pomocą teoretycznych obliczen ab initio.

20

Solvent extraction of Y(III) and light lanthanides(III) (Pr, Nd, Sm, Eu) from aqueous perchlorate solutions using 5,7-dibromo-8-hydroxyquinoline

Czakis-Sulikowska D., Pustelnik N.

Chemia Analityczna

|

2005

|

Vol. 50, No. 6

1021-1029

EN

Extraction of rare earth elements {Ln(III), where Ln = Y, Pr. Nd, Sm, Eu} from aqueous perchlorate solutions to chloroform using 5,7-dibromo-8-hydroxyquinoline (Hdbq) has been investigated. It has been found that all investigated Ln(HI) ions were extracted to the organic phase as complexes of the type Ln(dbq),. Extraction parameters have been determined and separation factors for the investigated pairs of Ln(III), as well as Ln(III)/La(III) pairs have been calculated.

PL

Przeprowadzono ekstrakcję pierwiastków ziem rzadkich {Ln(lll), gdzie Ln = Y, Pr, Nd, Sm, Eu} z wodnych roztworów chloranów)VII) do roztworów 5.7-dibromo-8-hydroksy-chinoliny (Hdbq) w chloroformie. Wykazano, że wszystkie badane jony Ln(III) ekstrahuja_ się do fazy organicznej w postaci kompleksów typu Ln(dbq)r Wyznaczono parametry procesu ekstrakcji i obliczono współczynniki rozdzielenia dla badanych par jonów Ln(Ill) i par jonów Ln(IIl)/La(III).