Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wykorzystanie rozmytych map kognitywnych FCM, jako narzędzia wspomagającego proces podejmowania decyzji w planowaniu przestrzennym

Skiba M.

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2018

|

T. 46

557--564

PL

W artykule przedstawiono narzędzie – rozmyte mapy kognitywne FCM, które może być wykorzystane do modelowania percepcji krajobrazu. Metodologia pozostawia szanse na wprowadzenie uzupełniających lub alternatywnych zasad oceny, źródeł danych i zastosowań. Narzędzie FCM nadaje się do określania różnych scenariuszy działań, w zależności od np.: przewidywanych trendów użytkowania gruntów lub celów przyjętych w strategii planowania przestrzennego. Zarządzanie krajobrazem kulturowym wymaga uczestnictwa społeczności (zwłaszcza lokalnych) w procesie kształtowania krajobrazu tak, aby możliwy był wzrost jego jakości i akceptacji przy jednoczesnym minimalizowaniu konfliktów przestrzennych. Włączenie budowy map kognitywnych FCM jako narzędzia wspomagającego proces podejmowania decyzji na jednym z etapów (np. partycypacji społeczności lokalnej) w planowaniu przestrzennym umożliwia spełnienie tych wymagań.

EN

The paper presents an instrument – fuzzy cognitive maps (FCM), which can be used to model landscape perception. The methodology provides the possibility of introducing complementary or alternative assessments, data sources and applications. The FCM instrument can be used to define different scenarios, depending on, for example, anticipated land use trends or objectives adopted in the spatial planning strategy. Managing a cultural landscape requires the participation of communities (especially local ones) in the process of landscape formation to increase the quality of the landscape and its acceptance while minimizing spatial conflicts. The incorporation of fuzzy cognitive maps (FCM) as an instrument facilitating the process of decision-making at one stage (e.g. local community participation) in spatial planning makes it possible to meet these requirements.

2

Use of landscape audit methodology for the cultural-aesthetic values evaluation (case study)

Czałczyńska-Podolska M.

Architektura Krajobrazu

|

2017

|

nr 4

54--69

EN

The Act of 24 April 2015 changing certain laws in connection with the enhancement of landscape protection tools [Polish Journal of Laws Dz.U., item 774 of 2016] or the “landscape act” imposed the duties of conduction of landscape assessment (so called landscape audit) on local authorities on a regional (Voievodeship) level. The main objective of the presented paper is to expose, on the example of an audit of the cultural-aesthetic values of the landscape conducted for the Drawsko Pomorskie municipality, the possibilities for application of methods of landscape audit. As the methodical assumptions that correspond to landscape audit are adjusted to large scale analyses concerning whole regions (Voivodeships), for the need of the present presentation we abandoned the elements that were not related to the terrain subject to our analysis, such as indication and relation to the list of priority landscapes (as there were no priority landscapes in the survey area). According to the audit methodology the works included: - query and gathering informationabout the region, including field studies; - landscape characteristics, including the identification of its cultural and aesthetic values; - identification and evaluation of threats to the landscape. Additionally, for the needs of the paper, we performed the analysis of view exposition accessibility of the terrain that consists of descriptive and graphic parts, in order to verify its potential influence on landscape’s perception. During the research we were able to confirm the applicability of the methods of landscape auditing to works concerning landscape evaluation.

PL

Zgodnie z Ustawą z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmacnianiem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz.U. 2015 poz. 774) - tzw. ustawa krajobrazowa nałożyła na samorządy województw obowiązek przeprowadzenia audytu krajobrazowego. Celem artykułu jest przedstawienie na przykładzie wykonanej ekspertyzy wartości kulturowo-estetycznych krajobrazu w gminie Drawsko Pomorskie możliwości wykorzystania metodyki audytu krajobrazowego. Ponieważ postępowanie metodyczne zgodne z audytem krajobrazowym dostosowane jest do analiz wielkoskalowych dotyczących całych województw, na potrzeby wykonanego opracowania zrezygnowano z elementów niemających odniesienia do będącego przedmiotem analiz terenu, takich jak wskazanie i opracowanie kart krajobrazów priorytetowych (na opracowanym terenie brak jest krajobrazów priorytetowych). Zgodnie z metodyką audytu prace objęły: - kwerendę i zgromadzenie informacji o terenie, w tym studia terenowe; - charakterystykę krajobrazu, w której sporządzono identyfikację walorów kulturowo-estetycznych; - identyfikację i ocenę zagrożeń walorów kulturowo-estetycznych krajobrazu. Dodatkowo, na potrzeby opracowania wykonano analizę dostępności widokowej terenu, składającą się z części opisowej i graficznej w celu zweryfikowania jego potencjalnego wpływu na percepcję krajobrazu. W efekcie tak przeprowadzonych badań możliwe stało się określenie przydatności metodyki audytu krajobrazowego do opracowań dotyczących oceny krajobrazu.

3

Ocena wizualnego wpływu przedsięwzięć na krajobraz – nowe wyzwanie dla ocen środowiskowych

Giedych R.

Przestrzeń i Forma

|

2016

|

nr 26

105--114

PL

Zmiany Dyrektywy OOS, przyjęte w kwietniu 2014 r. przez Parlament Europejski, nakładają obowiązek oceny wizualnego wpływu inwestycji na krajobraz w ramach procedury ocen oddziaływania na środowisko. Oceny te mają służyć lepszemu zachowaniu dziedzictwa kulturowego i krajobrazowego Europy. Celem artykułu jest krytyczna ocena krajowego dorobku związanego z ocenami wizualnymi krajobrazu i na tym tle określenie uwarunkowań implementacji wytycznych dyrektywy w Polsce.

EN

Amendments of EIA Directive, adopted in April 2014 by the European Parliament imposes the duty to assess the visual impact of the investment on the landscape as a part of environmental impact assessment. The purpose of the amendments was to ensure better preservation of cultural and landscape heritage of Europe. The aim of this article is a critical review of the national acquis relating to visual landscape assessments and determine the conditions of implementation the Directive guidelines in Poland.

4

Ocena atrakcyjności krajobrazu

Skiba M.

Przestrzeń i Forma

|

2016

|

nr 26

293--304

PL

Przedstawione w artykule badania umożliwiły sformułowanie reguł wnioskowania służących określeniu uśrednionej oceny preferencji wizualnej – określeniu miary za pomocą krzywej przynależności wyrażonej m.in. funkcją y = x dla widoków ładnych i y = x3 dla widoków bardzo ładnych. W artykule przedstawiono sposób przekształcenia ocen jakościowych, właściwych ludziom, w uśrednione oceny ilościowe dogodne m.in. w pracach planistycznych. Praca prezentuje koncepcję systemu ekspertowego do badań preferencji krajobrazu z wnioskowaniem opartym na zasadach logiki rozmytej.

EN

The research presented in the article has made it possible to formulate inference rules, which could be used to find an averaged evaluation by visual preference, i.e., to find a measure by means of an approximation curve also expressed by the function y=x for nice views and y = x3 for very nice views. In order to do that, the article includes a method of transforming quality evaluations pertaining to particular people into averaged quantity evaluations also suitable for work planning. The article presents a concept of an expert system for researching landscape preferences with inference based on fuzzy logic.

5

Percepcja i ocena estetyczna krajobrazu Krakowa

Osikowska W., Przetacznik J.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2008

|

R. 105, z. 1-A

147-170

PL

Badania prowadzone w okresie od listopada 2006 r. do maja 2007 r. można podzielić na dwie części. Pierwsza część badań miała na celu uzyskanie odpowiedzi na następujące pytania: 1. Czy walory krajobrazowe wpływają w opinii osób zawodowo związanych z wyceną terenów na cenę nieruchomości? 2. Jak procentowo przedstawia się ten wpływ? 3. Jakie elementy krajobrazu w opinii tych osób podnoszą cenę nieruchomości, a jakie ją obniżają? Grupa badana to: rzeczoznawcy majątkowi - 67 osób, pośrednicy w obrocie nieruchomościami - 53 osoby, deweloperzy - 60 osób, zarządcy nieruchomościami - 26 osób, pracownicy biur podróży - 70 osób oraz pracownicy hoteli - 66 osób. Razem przebadano 342 osoby. W drugiej części badań osobami badanymi byli mieszkańcy Krakowa spotykani w parkach, na Błoniach, w Lasku Wolskim, w miejscu pracy oraz na uczelniach (studenci). Zbadano 297 osób. Ta część badań dotyczyła następujących problemów: 1. Jakie elementy krajobrazu mieszkańcy chcieliby widzieć z okna, a jakich nie chcieliby oglądać? 2. Jakie mają (badani mieszkańcy) widoki z okien, czy są z nich zadowoleni i w jakim stopniu? Metodą badania była ankieta. Posłużono się dwoma rodzajami ankiet: ankietą opracowaną dla osób zajmujących się zawodowo wyceną terenów oraz ankietą dla mieszkańców. W wyniku analizy zebranego materiału stwierdzono, że w opinii osób zawodowo związanych z wyceną nieruchomości walory krajobrazowe wpływają na cenę nieruchomości. Zdaniem największej liczby osób badanych (47%) wpływ ten przekracza 20% ceny nieruchomości. Kolejne 31% badanych szacuje wielkość tego wpływu na poziomie od 10 do 20%. Tylko 3% badanych twierdzi, że takiej zależności nie ma lub posiada ona śladowy zakres. Różna jest wielkość omawianego wpływu w opinii poszczególnych grup zawodowych: najmniejsza w ocenie rzeczoznawców, największa w opinii pracowników hoteli i deweloperów. Dalsza analiza pozwoliła ustalić, w jakim stopniu poszczególne elementy krajobrazu widziane z okna podwyższają lub obniżają - zdaniem badanych - cenę nieruchomości. Obliczenie średnich ocen pozwoliło na stworzenie list rankingowych rozpatrywanych elementów krajobrazu. W formie graficznej przedstawiono na rys. 1 i 2. Druga część badań, w której osobami badanymi byli mieszkańcy Krakowa, pozwoliła na ustalenie list rankingowych elementów krajobrazu pożądanych lub niechcianych do oglądania z okien własnych mieszkań; pozwoliła również na stwierdzenie, jakie są różnice międzygrupowe w tych ocenach. I tak np. po wyodrębnieniu trzech następujących grup widoków: zieleni z elementami budowli, atrakcyjnych budowli z elementami zieleni oraz widoków obiektów emitujących hałas, ustalono (na podstawie średnich ocen w skali od 0 do 10), w jakim stopniu mieszkańcy chcieliby je oglądać. Przedstawiono to na rys. 3. W kolejnym fragmencie opracowania określono, jakie widoki oglądają mieszkańcy z okien swoich mieszkań oraz w jakim stopniu są z nich zadowoleni. Okazało się m.in. że krakowianie najczęściej oglądają ze swoich okien ulice, skrzyżowania, obiekty komunikacyjne lub parkingi (45% badanych) oraz ściany sąsiednich budynków (42%). Sytuacja ta przekłada się na niezbyt wysoki poziom zadowolenia krakowian z otoczenia, w którym mieszkają. Aż 37% badanych mieszkańców tego miasta wyraża niezadowolenie z widoku z okien swoich mieszkań, zaś tylko 33% sygnalizuje zadowolenie.

EN

Our research conducted from November 2006 to May 2007 may be subdivided into two parts. The goal of the first part was to obtain answers to the following questions: 1. Do landscape values affect the real-estate prices, in the opinion of the professionals working in the area of real-estate appraisal? 2. What would be the proportion of such influence? 3. What landscape elements cause increase or decrease of the real-estate prices, in the opinion of those professionals? The surveyed group included the following: property appraisers - 67 persons, real-estate agents - 53 persons, developers - 60 persons, property managers - 26 persons, travel agents - 70 persons, and hotel workers - 66 persons. In total, 342 persons were surveyed. The second part of the research applied to the residents of Kraków met in parks, on the Błonie field, in the Wolski Forest, at work places and in colleges (students). 297 persons were surveyed. That part of the research concerned the following issues: 1. Which landscape elements would and which ones the residents would not like to see from their windows? 2. What is your present view from your window like? Are you satisfied of it and how much? Questionnaires were the survey method. Two types of questionnaires were used: one prepared for the professional land appraisers and one for the residents. As a result of survey evaluation, it was found that, in the opinions of the real-estate professionals, the landscape values affected the real-estate prices. In the opinion of the majority of the respondents (47%), such an influence exceeded 20% of the real-estate price. Another group of 31% of the respondents estimated the size of such an influence from 10 to 20%. Only 3% of the respondents stated that either there was no such interdependence or it was insignificant. The magnitude of that type of influence is difference among particular professional groups: the smallest among the appraisers and the largest in the opinions of the hotel workers and developers. Further analysis allowed us to establish how much (in the scale from 0 to 10) particular landscape elements seen from ones. window increase or decrease, in the respondents. opinions, the real-estate price. The mean evaluation calculation allowed us to develop ranking lists of particular landscape elements. They are presented in Figs. 1 and 2. The second part of the survey in which the residents of Kraków participated allowed us to establish ranking lists of the desired or undesired landscape elements in front of people's windows; it also allowed us to find out what were the group differences in such evaluations. The following three types of vies were specified: greenery with some structures, attractive structures with some greenery and noise-generating objects. It was found (based on averaged evaluations in the scale from 0 to 10) in what degree the residents would like to see such objects from their windows. The results are presented in Fig. 3. In another part of the study, it was established what views are seen by the residents from their windows and in what degree the residents are satisfied of their views. It was found that what the residents of Kraków mostly see are for example streets, junctions, transportation facilities and car parks (45% of the respondents), or walls of adjacent buildings (42%). That situation is reflected in a fairly moderate level of the residents' satisfaction of their surroundings. As many as 37% of the surveyed city residents expressed their dissatisfaction of the views from their windows, while only 33% were satisfied.

6

Metoda inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczo-krajobrazowej małych zbiorników wodnych w opracowaniach ekofizjograficznych

Pawłat-Zawrzykraj A.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2002

|

Vol. 11, No. 1

276--287

EN

Ecophysiographic studies become a new element of the Polish spatial planning system. It gives wide background for two main planning works performed on the local level: study on preconditions and direction of spatial management for a community and local plans of spatial management. In this case there is a need to work out new methods for environmental and landscape evaluation. In the article, author presents the method of ecological and landscape inventory-making and evaluation of small water ponds that was used in the Raszynka river catchment. The main tool of the method is a checklist that contains general and side criteria of evaluation, its importance weightings and scores for each of the criterion. The results of the study give wide picture of the technical conditions, environmental and landscape value of the water ponds and their role in the ecological system. It helps to point out ecological, technical and legal means to protect the water ponds.