Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Analiza historyczna w monitoringu zmian krajobrazu na przykładzie Stacji Czytania Krajobrazu Uniwersytetu Śląskiego

Żemła-Siesicka Anna, Myga-Piątek Urszula, Pukowiec-Kurda Katarzyna, Sobala Michał

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2023

|

nr 49 (1)

111--127

PL

Artykuł prezentuje możliwości edukacji krajobrazowej założonej w 2023 r. na dachu budynku Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego Stacji Czytania Krajobrazu. Celem artykułu jest wskazanie możliwości analizowania zmian krajobrazu miejskiego jako zadania edukacyjnego. W artykule przedstawiono analizy prezen¬towane na dwóch wybranych planszach Stacji: historycznej oraz stratygrafii krajobrazu, prezentujące przeobrażenia obszaru Sosnowca-Pogoni. Wyniki badań wskazują na zmiany krajobrazu otwartego w tereny zabudowane oraz przekształcenia terenów przemysłowych na tereny zabudowy mieszkaniowej. Przedstawione zostały także zmiany wybranych elementów krajobrazu. Zastosowanie kartograficznych metod prezentacji zmian krajobrazu oraz modelu stratygrafii krajobrazu ułatwia uzmysłowienie odbiorcom jak znaczne były zmiany na przedstawianym obszarze w ciągu ostatnich 130 lat oraz uświadomienie, że krajobraz podlega ciągłej ewolucji.

EN

This paper presents the possibilities of landscape education using the Landscape Reading Station established in 2023 on the roof of the Faculty of Natural Sciences at the University of Silesia. The aim is to indicate the possibility of analyzing changes in the urban landscape as an educational task. The paper shows the methods presented on two selected educational boards at the station: historical analysis and landscape stratigraphy, presenting the transformations of the Sosnowiec-Pogoń area. The study results indicate changes from open landscape into built-up areas and the transformation of industrial areas into residential areas. Changes in selected elements of the landscape are also presented. The use of cartographic methods of presenting landscape changes and a model of landscape stratigraphy makes it easier for the recipients to realize how significant changes have been in the area in question over the last 130 years and to see that the landscape is constantly evolving.

2

Świadomość krajobrazu wśród uczniów w szkole podstawowej

Syrek Daniel

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2021

|

nr 46 (2)

47--64

PL

Celem artykułu jest analiza świadomości krajobrazu uczniów klas IV-VIII szkoły podstawowej w świetle holistycznej koncepcji zaproponowanej przez T. Chmielewskiego, U. Mygę-Piątek i J. Solona (2015). Autor uważa, iż zapisy podstawy programowej pozwalają na kształtowanie holistycznego podejścia do krajobrazu, a tym samym na kształtowanie świadomości na jego temat. Z uwagi na pandemię Covid-19, poprawność tezy zweryfikowana została badaniami ankietowymi przeprowadzonymi drogą internetową. Grupę badawczą stanowiło 407 uczniów szkół podstawowych z całej Polski. Wyniki pozwalają stwierdzić, iż rozwój świadomości krajobrazowej w klasach IV-VIII przebiega poprawnie, jednak konieczne jest uporządkowanie wiedzy teoretycznej uczniów w aspekcie terminologii i klasyfikacji krajobrazów. Ich rozróżnianie i wiedza na temat roli człowieka w kształtowaniu otoczenia konieczna jest do dalszego rozwoju świadomości krajobrazu wśród najmłodszych. Istotne wydaje się także nakierowanie uczniów na dostrzeganie multisensoryczności krajobrazów. Osiągnięcie tego celu z pewnością wymaga dużego nakładu pracy ze strony nauczycieli i szczegółowego zapoznania się z holistyczną koncepcją krajobrazu.

EN

The aim of the article is to analyze the landscape awareness of studentsin grades IV - VIII of primary school in the holistic concept proposedby T. Chmielewski, U. Myga-Piątek and J. Solon (2015). The author believes that the core curriculum allow for the development of a holistic approachto the landscape and shaping awareness about it. Due to the Covid-19 pandemic, the correctness of the thesis was verified by questionnaire surveys conducted via the Internet. The research group consisted of 407 primary school students from all over Poland. The results show that the development of landscape awareness in grades IV-VIII is correct. However, it is necessary to organize the theoretical knowledge of students in terms of terminology and classification of landscapes. Their typology and knowledge about the role of man in shaping the environment is necessary for the further development of landscape awareness. It also important is direct students to perceive the multisensory nature of landscapes. Achieving this goal requires a lot of work from teachers and carefully studyof the holistic concept of landscape.

3

Ocena gotowości mieszkańców do partycypacji w działaniach na rzecz ochrony krajobrazu Beskidu Śląskiego i Żywieckiego

Sobala Michał

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2018

|

nr 40 (2)

5--23

PL

Zarządzanie krajobrazem wymaga uwzględnienia potrzeb i aspiracji lokalnych społeczności, stąd istotnego znaczenia nabiera partycypacja społeczna. Percepcja oraz cenione przez mieszkańców wartości warunkują ich opinie, postawy i zachowania, które mogą mieć kluczowe znaczenie dla skuteczności ochrony krajobrazu. Celem artykułu jest próba określenia gotowości mieszkańców wybranych miejscowości powiatu żywieckiego do partycypowania w działaniach na rzecz krajobrazu. Na badanym obszarze obserwuje się wzrost udziału mieszkańców w działaniach lokalnych, w tym prokrajobrazowych, co w dużej mierze można wiązań z silnym związkiem przynależności i przywiązania. Dalsze zwiększenie poziomu partycypacji społecznej może przynieść edukacja połączona z działaniami na rzecz wzmacniania postaw i ich przekładania na aktywny udział w życiu publicznym.

EN

Landscape management requires taking the needs and aspirations of local communities into account. Hence, social participation is of great importance. Perception and appreciated values determine the opinions and attitudes of residents. This may be crucial for the effectiveness of the implementation of landscape protection tasks. The research goal an attempt to determine the readiness of residents of selected villages of the Żywiecki poviat to participate in landscape activities. In the study area, there is an increase in the share of residents in local activities, including pro-landscape ones. This can be associated with a strong relationship of belonging and attachment. The challenge is to educate people in order to shape the cognitive component and strengthen attitudes and translate them into active participation in public life.

4

Krajobraz w nowej podstawie programowej geografii. Zmiana rangi i koncepcji edukacji krajobrazowej

Hibszer Adam, Szkurłat Elżbieta

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2018

|

nr 40 (2)

25--46

PL

Krajobraz to jedno z podstawowych pojęć geograficznych, które obok takich pojęć jak „region”, „przestrzeń”, „miejsce” i „środowisko geograficzne”, akcentuje całościowy charakter poznania geograficznego. W literaturze poświęconej krajobrazowi można zauważyć duże zróżnicowanie poglądów na jego rozumienie, natomiast w edukacji szkolnej niezbędna jest precyzja definiowania i jednoznaczność jego rozumienia. Autorzy artykułu postanowili przyjrzeć się miejscu pojęcia krajobraz w aktualnie obowiązujących dokumentach programowych dla różnych etapów kształcenia oraz ukazać zmianę koncepcji edukacji krajobrazowej w szkolnym kształceniu geograficznym w Polsce. Diagnoza miejsca i zmian założeń edukacji krajobrazowej w szkole została dokonana na podstawie analizy porównawczej podstaw programowych z 2008 roku i opracowanych w latach 2017-2018, oraz komentarzy do nich. Kwerenda podręczników dydaktyki geografii i innych publikacji posłużyła do ukazania kontekstu zmian kształcenia krajobrazowego we współczesnej polskiej szkole. W rezultacie prowadzonych badań stwierdzono, że dobór celów i wymagań dotyczących krajobrazu w nowej podstawie programowej odpowiada pogłębionemu rozumieniu pojęcia krajobraz. Podstawy programowe przyrody oraz geografii, opracowane w ostatnich latach, pod względem częstości odniesień do terminu krajobraz, w porównaniu z poprzednimi podstawami są zdecydowanie pełniejsze.

EN

Landscape is one of the basic geographical notions that, in addition to such concepts as „region”, „space”, „place” and „geographical environment”, accentuates the holistic nature of geographical cognition. In the literature devoted to landscape, one can notice a great diversity of views on its understanding, while in school education, a precise definition and an unambiguous understanding of its meaning are necessary. The authors of the article decided to look at the place of the concept of landscape in the currently binding curriculum documents for various stages of education and to show the changes in the concept of landscape education in school geographic education in Poland. The diagnosis of the rank and changes in the assumptions of landscape education in schools was made on the basis of a comparative analysis of the core curriculum from 2008 to the one elaborated in 2017-2018, and comments made on them. The query of geography didactics manuals and other publications served to show the context of changes in landscape education in a contemporary Polish school. As a result of the research, it was found that the selection of objectives and requirements for landscape in the new core curriculum corresponds to an in-depth understanding of the concept of landscape. The core curriculum of nature and geography developed in recent years, in comparison with the previous foundations, is definitely fuller in terms of the frequency of references to the term landscape.

5

Wystawy BUGA – sposób na budowanie krajobrazu Polski

Kuc S.

Topiarius. Studia krajobrazowe

|

2017

|

T. 2

23--30

PL

Wystawy ogrodnicze BUGA w Niemczech, w tym ich międzynarodowe edycje IGS, ale także podobne imprezy regionalne LAGA są przedsięwzięciami, które tworzą wizerunek współczesnych europejskich trendów w kształtowaniu krajobrazu. Prowadzą one działalność wielokierunkową, u której podstaw leży kształtowanie wizji współczesnego krajobrazu polegające na budowaniu świadomości krajobrazowej, wzorców edukacji i fizycznym tworzeniu nowych elementów i kompozycji krajobrazowych. Przeniesienie doświadczeń wystaw ogrodniczych BUGA na grunt polski pozwoliłoby na budowanie polskiego krajobrazu według najnowszych standardów.

EN

BUGA – Federal Garden Show, IGS – International Garden Show and LAGA – Regional Garden Show in Germany are projects which create the image of contemporary European trends in shaping landscape. They conduct multi-directorial activity that consists in building landscape awareness, a model of education and the real creation of new landscape elements and compositions. Shaping the vision of contemporary landscape underlies this activity. Transplanting BUGA experience into the Polish soil would allow for building the Polish landscape according to the latest standards.