Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Krajobrazy priorytetowe wskazane w audycie krajobrazowym a dokumenty planistyczne

Budzyńska Izabela, Skórzewski Wojciech

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2023

|

Z. 15

181--206

PL

Dla wzmocnienia ochrony i kształtowania krajobrazu na poziomie regionalnym sporządzany jest audyt krajobrazowy. Kluczowym etapem przy sporządzeniu audytu krajobrazowego jest wytypowanie krajobrazów priorytetowych oraz sformułowanie rekomendacji i wniosków dotyczących kształtowania i ochrony krajobrazów. Są to bardzo ważne elementy opracowania, które uwzględniane będą w dokumentach poziomu regionalnego: planie zagospodarowania przestrzennego województwa, planach ochrony parków krajobrazowych oraz w wyznaczaniu stref ochrony krajobrazu na obszarach chronionego krajobrazu. Zalecenia zawarte w audycie krajobrazowym będą musiały być również respektowane w dokumentach planistycznych na poziomie lokalnym, tj. w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin i miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. W niniejszym artykule zaprezentowano wyniki analizy porównawczej rekomendacji zawartych w audytach krajobrazowych i ustaleń zawartych w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego wybranych gmin.

EN

In order to enhancement the protecion and landscaping at the regional level there is prepared the landscape audit. The crucial stage in the preparation of a landscape audit is choosing of priority landscapes and the formulation of recommendations and conclusions concerning protecion and landscaping. These are very essential elements of the study which will be included in documents at the regional level in: the voivodeship spatial development plan, plan of the protection of landscape parks, delimitation of landscape protection zones in protected landscape areas. As well as the recommendations included in the landscape audit it will have to be respected in planning documents at the local level i.e. in: study of conditions and directions for the spatial development of the communes, local development plans. This article presents the results of the comparative analysis of the recommendations included in landscape audits and regulations in the studies of conditions and directions for the spatial development of the selected communes.

2

Problems regarding the conservation, planning and management of the vantage points of greater Poland folwarks

Mikulski Daniel

Przestrzeń i Forma

|

2023

|

nr 53

207--232

EN

The landowners' houses together with the manorial and park layout gave a unique character to the landscape of Wielkopolska. They are characterized by high sensitivity in terms of the landscape capacity of the vantage points. This is because not only the loss of the historical building substance or greenery, but also the new buildings erected in their surroundings, disturb the legibility of the relics of the manorial economy. The problem is the point protection of these elementsfore, which will prob ably be emphasized soon by the results of the landscape audit. The Italian experience in the protection, planning and management of landscapes, the character of which was given by landowners, brings inspiring conclusions.

PL

Siedziby ziemiańskie wraz z założeniami parkowymi i folwarcznymi nadały niepowtarzalny charakter krajobrazowi Wielkopolski. Charakteryzuje je wysoka wrażliwość w zakresie chłonności widokowej przedpola ekspozycji. Nie tylko bowiem utrata historycznej substancji budowlanej czy zieleni, ale powstające w ich otoczeniu nowe obiekty, naruszają czytelność reliktów gospodarki folwarcznej. Problemem jest ich punktowa ochrona, co prawdopodobnie podkreślą wkrótce wyniki audytu krajobrazowego. W dalszym ciągu postępuje polaryzacja terenów wiejskich na obszary chronione oraz nierozerwalnie z nimi związany krajobraz, który ulega negatywnym przekształceniom. Inspirujących wniosków w przeciwdziałaniu tym procesom przynoszą włoskie doświadczenia w ochronie, planowaniu i zarządzaniu krajobrazem.

3

Wyniki badań archiwalnych dokumentów kartograficznych w świetle wymagań klasyfikacyjnych audytów krajobrazowych

Opania Szymon

Builder

|

2022

|

R.26, nr 9

40--44

PL

Od 15 marca 2019 roku obowiązuje rozporządzenie w sprawie sporządzania audytów krajobrazowych. Audyt krajobrazowy jest nowym instrumentem ochrony w skali województwa, w którym określa się najcenniejsze krajobrazy, ustala zagrożenia dla ich zachowania, a także wskazuje rekomendacje i wnioski do kształtowania oraz ochrony. Jednym z bardziej istotnych elementów oraz etapów sporządzania audytów jest identyfikacja i charakterystyka krajobrazów województwa. W tym świetle zadano pytanie: w jakim stopniu badania kartograficzne historycznych materiałów ikonograficznych służą uzupełnianiu istotnych informacji dotyczących klasyfikacji krajobrazów? Artykuł zawiera wnioski z badań archiwalnych materiałów kartograficznych, w których wykorzystano narzędzia portalu Mapire, w tym zsynchronizowane widoki interaktywnych map, umożliwiające porównanie zapisów map archiwalnych z aktualnym pokryciem terenu. Badania koncentrowały się na określeniu stanu zachowania tradycyjnych form użytkowania dla obszaru dzisiejszego tzw. Żabiego Kraju, w skład którego wchodzą gminy: Chybie, Dębowiec, Goczałkowice-Zdrój, Pawłowice, Skoczów, Strumień oraz Zebrzydowice. Wyniki tych badań wskazują, że pomimo zmian w pokryciu terenu w krajobrazie pozostały ślady odtwarzające historyczny układ stawów hodowlanych widocznych na XVIII-wiecznych mapach. Daje to niepodważalną podstawę do zaklasyfikowania takiego krajobrazu do grupy B: krajobrazy przyrodniczo-kulturowe ukształtowane w wyniku wspólnego działania procesów naturalnych oraz świadomych modyfikacji pokrycia terenu i struktury przestrzennej przez człowieka, typu 6: krajobrazy wiejski o podtypie: 6a: sztuczne zbiorniki wodne, charakteryzujące się: tłem krajobrazowym w postaci kompleksów zbiorników, w szczególności stawów hodowlanych, zbiorników przeciwpowodziowych, retencyjnych, rekreacyjnych, z regulowanym przez człowieka poziomem wody, wraz z bezpośrednio z nimi związanymi obwałowaniami (groble) i systemami zasilania lub odwadniania.

EN

From March 15, 2019, the regulation on the preparation of landscape audits has been in force. Landscape audit is a new instrument of protection, which defines the most valuable landscapes in voivodships, identifies threats to their preservation, and indicates recommendations and conclusions for shaping and protection. In this light, the question was asked: to what extent cartographic research of historical iconographic materials serves to supplement relevant information on the classification of landscapes. The article contains conclusions from the research of archival cartographic materials, in which the tools of the Mapire portal were used, including synchronized views of interactive maps, which enable the comparison of archival maps with the current land cover. The research focused on determining the state of preservation of traditional forms of use for the area of today's so-called "Żabiego Kraju", which includes the communes of: Chybie, Dębowiec, Goczałkowice-Zdrój, Pawłowice, Skoczów, Strumień and Zebrzydowice. The results of these studies indicate that, despite changes in land cover, traces of the historical layout of the ponds visible on the 18th century maps remain in the landscape. This gives an indisputable basis for classifying such a landscape into group B: natural and cultural landscapes shaped as a result of the joint action of natural processes and conscious modification of land cover and spatial structure by man, type 6: rural landscapes of the sub-type: 6a: artificial water reservoirs, characterized by: landscape background in the form of reservoir complexes, in particular breeding ponds, flood protection reservoirs, retention reservoirs, recreational reservoirs, with a man-made water level, together with dikes directly related to them and supply or drainage systems.

4

Możliwości zastosowania metodyki audytu krajobrazowego w skali lokalnej dla wybranych obszarów woj. lubelskiego i świętokrzyskiego w świetle eksperymentu naukowo-dydaktycznego

Bernat Sebastian, Trykacz Karolina

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2021

|

nr 45 (1)

93--116

PL

Województwa prowadzą obecnie intensywne prace nad sporządzeniem audytów krajobrazowych. Zanim jednak powstaną oficjalne dokumenty, prowadzone są również próby zastosowania metodyki sporządzania audytu na poziomie lokalnym. Celem artykułu jest przedstawienie wyników eksperymentu dydaktyczno-naukowego przeprowadzonego na UMCS w Lublinie. Założeniem eksperymentu było zapoznanie studentów z instrukcją audytu krajobrazowego i wskazanie możliwości jej zastosowania w skali lokalnej. Przeprowadzone badania wykazały jak postrzegana jest przez studentów związanych z gospodarowaniem przestrzenią instrukcja audytu krajobrazowego. Zaproponowane im zadania umożliwiły poznanie instrukcji oraz pomogły w wykształceniu ich kompetencji w zakresie studiów krajobrazowych. Dodatkowo pozwoliły zidentyfikować trudności jakie napotkali studenci stosując elementy instrukcji w skali lokalnej, co może być przydatne w jej doskonaleniu i tworzeniu nowej instrukcji dostosowanej do tej skali.

EN

Currently voivodeships across Poland are intensively preparing landscape audits. However, until official documents are produced, attempts are being made to apply the audit methodology at the local level. The aim of this article is to present the results of a didactic and scientific experiment carried out at Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. The aim of the experiment was to familiarise students with the landscape audit manual and its applicability on a local scale. The research showed how the landscape audit instruction is perceived by students involved in spatial management. The proposed tasks gave them an opportunity to learn about the instruction and helped to develop their competencies in landscape studies. Additionally, the given tasks made it possible to identify difficulties encountered by students when applying elements of the instruction at the local scale, which may be useful in improving it and creating a new instruction adapted to that scale.

5

Wykorzystanie danych teledetekcyjnych i technologii GIS w audycie krajobrazowym na przykładzie gminy Zwoleń

Mazur Karolina, Pluto-Kossakowska Joanna

Teledetekcja Środowiska

|

2020

|

T. 61

5--18

PL

Przeprowadzone badania miały na celu opracowanie bazy danych jednostek krajobrazowych na potrzeby audytu krajobrazowego z wykorzystaniem technologii GIS i danych teledetekcyjnych. W artykule opisano podstawowe informacje i uregulowania prawne dotyczące audytu krajobrazowego w Polsce, jako punkt wyjścia do założeń i przeprowadzenia części doświadczalnej. Zastosowanie technologii GIS w audycie krajobrazowym nie jest już zagadnieniem nowym, ale wraz z opisanymi przykładami delimitacji regionów fizycznogeograficznych i wykorzystania w nich danych przestrzennych posłużyła również w tym eksperymencie do identyfikacji krajobrazów. W opracowaniu mapy jednostek krajobrazowych wykorzystano model zrealizowany w oprogramowaniu ArcGIS i zaimplementowany w aplikacji Model Builder. Zaprojektowany model automatycznie tworzy wstępne granice jednostek z wykorzystaniem odpowiednio dobranych narzędzi analiz przestrzennych. Proces automatyzacji nie mógł jednak całkowicie zastąpić pracy specjalisty, dlatego pewne etapy pracy wykonano manualnie. Weryfikacja w oparciu o zdjęcia satelitarne i lotnicze pozwoliła opracować ostateczną postać jednostek krajobrazowych. Sam model skutecznie ułatwił zaprojektowanie wstępnej wersji wydzieleń oraz skrócił czas pracy manualnej. Opracowana mapa zawiera 30 jednostek krajobrazowych na poziomie mikroregionów na obszarze testowym – gminy Zwoleń. Technologia GIS wraz z odpowiednio dobranymi zbiorami danych przestrzennych pozwala na określenie jednostek krajobrazowych potrzebnych do opracowania audytu krajobrazowego. Aby to było możliwe, przede wszystkim należy właściwie analizować i przetworzyć dostępne zbiory danych przestrzennych oraz wykorzystać specjalistyczną wiedzę do weryfikacji. Opracowany model może być wykorzystany w innych regionach Polski w gminach o podobnym charakterze.

EN

The purpose of this study was to develop a database of landscape units for the needs of landscape auditing using GIS technology and remote sensing data. It describes basic information and legal regulations regarding landscape auditing in Poland. The use of GIS in landscape audit was presented together with examples of methodology of delimitation of physio-geographic regions and the use of spatial data. Methodology of using topographical databases and satellite images for identifying and assessing landscapes was also described. In developing the map of landscape units, a model implemented in ArcGIS software and Model Builder application was used. The designed model automatically creates initial unit limits using appropriately selected tools and GIS algorithms. The automation process, however, could not completely replace the work of a specialist, so certain stages of work were carried out manually. The verification based on satellite and aerial images allowed analysis and assessment of landscape units. The model itself effectively facilitated the design of the initial map as a sketch and shortened the amount of manual work. The developed map contains 30 landscape units at the level of micro-regions in the test area - Zwoleń commune. GIS technology allows to determine the landscape units needed to develop a landscape audit. To make this possible, it is necessary to properly analyze and process the available spatial data sets using GIS technology and to use specialist knowledge for verification. The developed model can be used in other regions of Poland, in communities with similar landscape typology.

6

Guidelines for revitalization of rural areas based on landscape studies

Czałczyńska-Podolska Magdalena, Rzeszotarska-Pałka Magdalena

Technical Transactions

|

2019

|

Vol. 116, iss. 2

5--17

EN

The objective of the article is to present the possibility of using landscape studies in the development of guidelines for the revitalization of rural areas. Performing detailed analyses of the cultural and aesthetic values of the landscape has become the basis for formulating the directions for the development of the rural areas located in the vicinity of the town of Drawsko Pomorskie, that previously were part of state collective farms. Landscape studies included the identification and characterization of natural elements and cultural and aesthetic values of the area, based on the landscape audit methodology and commonly applied principles of valorization of cultural landscape. The analyses allowed us to identify areas that, due to a significant decline in the value of the landscape, caused mainly by the location of objects related to the former state farms, require the analysis of the legitimacy of their further protection within the “Pojezierze Drawskie” [hereinafter “Drawsko Lakeland”] Protected Landscape Area. As a result, it was possible to formulate new guidelines for the revitalization of the studied area.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie możliwości wykorzystania studiów krajobrazowych w opracowaniu wytycznych do rewitalizacji obszarów wiejskich. Wykonanie szczegółowych analiz wartości kulturowo-estetycznych krajobrazu stało się podstawą dla sformułowania kierunku rozwoju popegeerowskich obszarów wiejskich zlokalizowanych w sąsiedztwie miasta Drawsko Pomorskie. Studia krajobrazowe objęły zidentyfikowanie i scharakteryzowanie elementów przyrodniczych i walorów kulturowo-estetycznych terenu na podstawie metodyki audytu krajobrazowego oraz powszechnie stosowanych zasad waloryzacji krajobrazu kulturowego. Przeprowadzone analizy pozwoliły na wskazanie obszarów, które ze względu na znaczny spadek wartości krajobrazu, spowodowany głównie usytuowaniem na ich terenie obiektów związanych z działalnością byłego PGR, wymagają analizy zasadności ich dalszej ochrony w ramach Obszaru Chronionego Krajobrazu „Pojezierze Drawskie”. W rezultacie możliwe było sformułowanie nowych wytycznych dla rewitalizacji badanego terenu.

7

Zastosowanie metodyki audytu krajobrazowego do identyfikacji krajobrazów w skali lokalnej na przykładzie gminy Szczyrk

Badora K., Jakubiec U.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2018

|

nr 39 (1)

25--40

PL

W artykule przedstawiono wyniki identyfikacji i oceny krajobrazów gminy Szczyrk. W badaniach zastosowano metodę audytu krajobrazowego i trzy kryteria delimitacji: ukształtowanie terenu, kompozycję przestrzenną oraz pokrycie terenu. Badania prowadzono na obszarze górskim, gdzie dotychczas metoda nie była testowana. Stwierdzono występowanie 58 jednostek krajobrazowych należących do 13 typów. Powierzchniowo dominują krajobrazy leśne. Układ jednostek nawiązuje do pięter klimatyczno-roślinnych. Wraz ze zwiększaniem skali badań maleją powierzchnie jednostek, nie maleje znacząco ich liczba. W górach kryterium formy ukształtowania terenu nie wpływa znacząco na liczbę zidentyfikowanych typów krajobrazów. Wpływ mają formy zagospodarowania (pokrycia terenu) i ich kompozycja przestrzenna. Duże znaczenie mają mozaikowate jednostki krajobrazowe. Badania wskazują na możliwość stosowania metodyki audytu, opracowanej do badań regionalnych, również w identyfikacji jednostek krajobrazowych w skali lokalnej.

EN

The article presents the results of the identification and assessment of landscapes of Szczyrk commune. These studies used the landscape audit method and three delimitation criteria: landforms, spatial composition and land cover. The research was carried out in a mountain area where the method has not been tested so far. There were found 58 landscape units belonging to 13 types. Forest landscapes dominate the surface. The arrangement of units refers to climatic vertical zones. With an increase in the scale of research, the area of the units decreases, although their number is not significantly reduced. In the mountains, the criterion of landform shape does not significantly affect the number of types of landscapes identified. The forms of development (land cover) and their spatial composition have an impact. Mosaic landscapes units are of great importance. The research indicates the possibility of using the audit methodology, developed for regional research, in the identification of landscapes units on a local scale as well.

8

Wykorzystanie analizy walorów estetyczno-widokowych w audycie krajobrazowym i waloryzacji gmin. Studium przypadku Jaworzna

Żemła-Siesicka Anna

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2018

|

nr 40 (2)

209--224

PL

Analiza walorów estetyczno-widokowych została wprowadzona do polskiego prawodawstwa poprzez audyty krajobrazowe. Stosowana jest także w innych dokumentacjach, m.in. waloryzacjach krajobrazowych gmin. W poniższym artykule przedstawiona została propozycja metodyki analizy estetyczno-widokowej na przykładzie wybranego punktu widokowego (Góry Wielkanoc) w Jaworznie wykorzystanej w opracowaniu waloryzacji przyrodniczej miasta. W ramach opracowania wykonano rysunki studialne oraz opisy przedstawiające zagospodarowania terenu, liczbę planów widokowych i kompozycję oraz dokonano na tej podstawie waloryzacji, oceny zagrożeń oraz wskazań do ochrony krajobrazu.

EN

The analysis of aesthetic and scenic values has been introduced to Polish legislation by the landscape audit. It is also used in other documents and, inter alia, in landscape valorisation of communes and municipalities. The following article presents a proposal for the methodology of aesthetic and scenic analysis of a selected viewpoint (Wielkanoc Hill) of the city of Jaworzno. The analysis was done for the purpose of an environmental valorisation of Jaworzno. In this methodology, study drawings and descriptions were used to present the land development, the number of landscape plans and the composition. On this basis, valorisation, threat assessment and general indications for landscape protection were carried out.

9

Wykorzystanie wskaźnika zmienności krajobrazu w audycie krajobrazowym

Krajewski P.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2018

|

nr I/1

89--104

PL

We wrześniu 2015 r. na skutek wejścia w życie tzw. „ustawy krajobrazowej” nastąpiła znacząca zmiana przepisów dotyczących planowania przestrzennego w Polsce. Jest ona związana przede wszystkim z koniecznością opracowania raz na 20 lat audytu krajobrazowego na poziomie regionalnym, który będzie dokumentem wpływającym na kształt m.in. studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz planów ochrony różnych form ochrony przyrody. Ma być odpowiedzią na postępującą degradację polskiego krajobrazu, a także sposobem implementacji zapisów Europejskiej Konwencji Krajobrazowej do polskiego prawa, po niemal 12 latach od momentu jej ratyfikowania. Jednym ze środków realizacji zapisów tego dokumentu, oprócz identyfikacji krajobrazów, jest także odnotowanie ich zmian w czasie wraz z określeniem przekształcających je sił i presji. W niniejszym artykule dokonano oceny realizacji wytycznych Europejskiej Konwencji Krajobrazowej w tym zakresie analizując projektowaną zawartość audytu krajobrazowego. Zaproponowano także metodę oceny wskaźnika zmienności krajobrazu, jako sposobu odnotowania poziomu zmian, jakie zaszły w krajobrazie oraz identyfikacji typów tych przekształceń. Za główny cel badań przyjęto ocenę możliwości wykorzystania przyjętej metodyki w audycie krajobrazowym. Oceny dokonano na przykładzie obszarów położonych w granicach Ślężańskiego Parku Krajobrazowego. Na bazie opracowanych map struktury krajobrazu dla lat 2004-2009-2014 określono poziom zmian, jakie zaszły w krajobrazie oraz wskazano podstawowe typy i podtypy tych przekształceń. Przeprowadzone analizy pozwalają twierdzić, że przyjęta metodologia będzie mogła być wykorzystywana również do monitorowania zmian, jakie zaszły w krajobrazie od momentu wykonania poprzedniego audytu.

EN

In September 2015, the spatial planning legislation in Poland changed significantly as a result of the entry into force of the new law called „Landscape Act”. It is related especially to the need to prepare once every 20 years a landscape audit at regional level. Landscape audit will be a document influencing on the study of spatial planning conditions and directions, local spatial development plans and protection plans for different forms of nature protection. It is supposed to be a response to the progressive degradation of the Polish landscape, as well as the way of implementing the provisions of the European Landscape Convention into Polish law, almost 12 years after its ratification. One of the possible ways of implementing the provisions of this document, apart from the identification of landscape types, is also taking notes of their changes over time and analyzing the forces and pressures transforming them. This article evaluates the way of implementation of the European Landscape Convention in this field by analyzing the proposed content of the landscape audit. A method of assessing landscape change index has also been proposed as a way of recording the level of changes that have occurred in the landscape and identifying types of landscape transformations. The main aim of the study was to evaluate the possibility of using this methodology in landscape audit. The assessment was made on the example of Ślężański Landscape Park. The level of changes in the landscape was determined and the basic types and subtypes of these transformations were identified on the base of landscape structure maps prepared for the years 2004-2009-2014. This allowed to demonstrate that the methodology of assessing landscape change index could be also used to monitor the changes that have occurred in the landscape since the previous landscape audit.

10

Doświadczenia w identyfikacji tła krajobrazowego dla krajobrazów o charakterze rolniczym na obszarze podmiejskim Wrocławia

Krajewski P., Solecka I., Mrozik K.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2017

|

nr 37

117--125

PL

Artykuł porusza problem wyznaczania jednostek krajobrazowych o charakterze rolniczym. Obszar badawczy obejmuje 10 gmin podmiejskich Wrocławia silnie zagrożonych procesem suburbanizacji. Celem badań jest sprawdzenie przydatności narzędzi GIS do wyznaczenia tła krajobrazowego na obszarach o charakterze rolniczym. Korzystając z oprogramowania ArcGIS autorzy sprawdzają przydatność bazy danych Corine Land Cover (CLC) 2012 do określenia tła krajobrazowego na poziomie typu krajobrazu. Dalsza analiza jest prowadzona dla krajobrazu o charakterze rolniczym. Tło krajobrazowe charakterystyczne dla czterech zidentyfikowanych podtypów krajobrazu rolniczego jest wyznaczone przy pomocy modelu i wykorzystaniu narzędzia Model Builder programu ArcMap. Dla wyznaczenia tła krajobrazowego przyjęto kryterium kształtu i wielkości działek. Wyniki badań pokazują, że zarówno baza danych Corine Land Cover jak i wykorzystanie modelu mogą być przydatne do identyfikacji tła krajobrazowego typów i podtypów krajobrazu rolniczego. Artykuł rozpoczyna dyskusję o metodach wyznaczania jednostek krajobrazowych.

EN

The article addresses the problem of determining agricultural landscape units. The research area includes ten suburban municipalities of Wroclaw, which are heavily threatened with the process of suburbanization. The purpose of the research is to check the suitability of GIS tools for determining landscape backgrounds in agricultural areas. Using the ArcGIS software, authors examine the suitability of the Corine Land Cover 2012 database to determine landscape backgrounds at the level of landscape type. Further analysis is conducted for the agricultural landscape. The landscape background for the four identified agricultural landscape subtypes is modeled using the ArcMap Model Builder tool. For determining the landscape background, the criterion of shape and size of plots was adopted. The results show that both the Corine Land Cover database and model use can be useful for identifying landscape backgrounds of agricultural landscape types and subtypes. The article starts the discussion of how to designate landscape units.

11

Bazy danych służby geodezyjnej i kartograficznej na potrzeby audytu krajobrazowego

Andrzejewski A., Kulka A., Majcher A., Pachół P., Radomyska A., Zieliński J.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2017

|

nr 37

29--81

PL

Publikacja omawia zawartość i stan informatyzacji państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego ze szczególnym uwzględnieniem jego części wojewódzkiej i centralnej w kontekście możliwości prowadzenia polityki przestrzennej i krajobrazowej w Polsce. Zwraca uwagę na podstawy prawne i standardy techniczne prowadzenia wybranych baz danych. Dokonuje szczegółowej analizy klas obiektów i ich atrybutów, mających szczególne znaczenie dla przeprowadzenia audytu krajobrazowego. Omawiane w publikacji bazy danych mogą i powinny stanowić referencję dla aktualnie istniejących i nowo powstających obiektów krajobrazu oraz ich atrybutów, korzystając w szczególności z usług danych przestrzennych. Przyjęcie takiego założenia, powinno w znaczący sposób wesprzeć i ułatwić prowadzenie wszelkich prac naukowo-badawczych i wdrożeniowych, związanych z regionalizacją fizycznogeograficzną Polski i przeprowadzeniem audytu krajobrazowego dla poszczególnych województw.

EN

This publication discusses the content and computerization level of the state geodetic and cartographic resource with particular attention to its regional and central parts in the context of the possibility of conducting spatial and landscape policy in Poland. Draws attention to legal bases and technical standards of running selected databases. It provides a detailed analysis of the classes of objects and their attributes, which are of particular importance for conducting a landscape audit. The databases discussed in this publication can and should be a reference for existing and emerging landscape objects and their attributes, especially in spatial data services. Adopting such an assumption should significantly support and facilitate the conduct of all research and development activities and implementations related to the physicogeographical regionalization of Poland and the implementation of a landscape audit for particular voivodships.

12

Use of landscape audit methodology for the cultural-aesthetic values evaluation (case study)

Czałczyńska-Podolska M.

Architektura Krajobrazu

|

2017

|

nr 4

54--69

EN

The Act of 24 April 2015 changing certain laws in connection with the enhancement of landscape protection tools [Polish Journal of Laws Dz.U., item 774 of 2016] or the “landscape act” imposed the duties of conduction of landscape assessment (so called landscape audit) on local authorities on a regional (Voievodeship) level. The main objective of the presented paper is to expose, on the example of an audit of the cultural-aesthetic values of the landscape conducted for the Drawsko Pomorskie municipality, the possibilities for application of methods of landscape audit. As the methodical assumptions that correspond to landscape audit are adjusted to large scale analyses concerning whole regions (Voivodeships), for the need of the present presentation we abandoned the elements that were not related to the terrain subject to our analysis, such as indication and relation to the list of priority landscapes (as there were no priority landscapes in the survey area). According to the audit methodology the works included: - query and gathering informationabout the region, including field studies; - landscape characteristics, including the identification of its cultural and aesthetic values; - identification and evaluation of threats to the landscape. Additionally, for the needs of the paper, we performed the analysis of view exposition accessibility of the terrain that consists of descriptive and graphic parts, in order to verify its potential influence on landscape’s perception. During the research we were able to confirm the applicability of the methods of landscape auditing to works concerning landscape evaluation.

PL

Zgodnie z Ustawą z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmacnianiem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz.U. 2015 poz. 774) - tzw. ustawa krajobrazowa nałożyła na samorządy województw obowiązek przeprowadzenia audytu krajobrazowego. Celem artykułu jest przedstawienie na przykładzie wykonanej ekspertyzy wartości kulturowo-estetycznych krajobrazu w gminie Drawsko Pomorskie możliwości wykorzystania metodyki audytu krajobrazowego. Ponieważ postępowanie metodyczne zgodne z audytem krajobrazowym dostosowane jest do analiz wielkoskalowych dotyczących całych województw, na potrzeby wykonanego opracowania zrezygnowano z elementów niemających odniesienia do będącego przedmiotem analiz terenu, takich jak wskazanie i opracowanie kart krajobrazów priorytetowych (na opracowanym terenie brak jest krajobrazów priorytetowych). Zgodnie z metodyką audytu prace objęły: - kwerendę i zgromadzenie informacji o terenie, w tym studia terenowe; - charakterystykę krajobrazu, w której sporządzono identyfikację walorów kulturowo-estetycznych; - identyfikację i ocenę zagrożeń walorów kulturowo-estetycznych krajobrazu. Dodatkowo, na potrzeby opracowania wykonano analizę dostępności widokowej terenu, składającą się z części opisowej i graficznej w celu zweryfikowania jego potencjalnego wpływu na percepcję krajobrazu. W efekcie tak przeprowadzonych badań możliwe stało się określenie przydatności metodyki audytu krajobrazowego do opracowań dotyczących oceny krajobrazu.

13

Polskie doświadczenia w identyfikacji i waloryzacji krajobrazu

Solecka I.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 50

223--231

PL

Celem artykułu jest analiza metod identyfikacji i waloryzacji krajobrazu autorstwa polskich naukowców na potrzeby wyznaczania jednostek krajobrazowych w skali lokalnej. Wykonano przegląd literatury tematu i najważniejsze metody zostały przedstawione w formie tabeli. Przeanalizowano metody identyfikacji krajobrazu pod kątem kryteriów wyznaczania jednostek i skali w jakiej stosowana jest metoda. Metody waloryzacji przeanalizowano ze względu na kryteria oceny wartości krajobrazu, skali oraz występowania elementów krajobrazu naturalnego i kulturowego. Z przeprowadzonych badań wynika, że holistyczne podejście do krajobrazu jest coraz bardziej popularne zarówno w metodach identyfikacji jak i waloryzacji. Większość metod jest dostosowana do skali regionalnej, a stosowane kryteria waloryzacji są trudno mierzalne. Zauważono brak metod stosowanych w skali lokalnej przy pomocy obiektywnych narzędzi oceny.

EN

The aim of the article is to analyze the methods of landscape identification and valorisation developed by Polish researchers to identify landscape units in local scale. Literature review of the topic and the most important methods were presented in a form of a table. I analyzed the method of identifying the landscape in terms of the criteria for landscape units identification and the scale on which the method is used. I analyzed the valorisation methods due to the criteria for assessing the value of the landscape, scale and the presence of elements of natural and cultural landscape. The research shows that a holistic approach to landscape is becoming more and more popular, both in the methods of identification and valorisation. Most methods are adapted to the regional scale, and the used criteria of evaluation are difficult to measure. I noticed the lack of methods used at the local level with the help of objective assessment tools.