Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Możliwość rozróżnienia małży i ślimaków słodkowodnych na podstawie koncentracji metali ciężkich w tkankach miękkich i muszlach

Piotrowski S.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 6

400--404

EN

The study involved 17 species of freshwater molluscs. The concentration of heavy metals (Cu, Zn, Pb, Co, Cd andHg) in soft tissues was determinedfor 14 species, while the concentration of heavy metals in shells was determinedfor 16 species. Totally, 110 samples of soft tissue and 119 samples of shells were analysed. The statistical analysis of the qualitative data concerning concentration of metals in shells indicated a clear distinction between snails and bivalves. The only exception is Unio crassus, which was assigned to a three-point cluster together with snails. With respect to snails, this may be because the analysis was performed only on one sample. The results of this study can be significant both for palaeontological research and palaeoenvironmental research. If we have a few shell fragments available, it can be generally concluded, based on geochemical analysis of heavy metals in shells, which shell fragments belong to bivalves and which to snails. It is also possible to assess geochemical conditions of ancient ecosystems. Obviously, the given results are preliminary and they suggest necessity of further research.

2

Przydatność Dreissena polymorpha jako organizmu wskaźnikowego odzwierciedlającego obecność metali ciężkich w wybranych elementach ekosystemu ujścia Odry i wybranych jezior Pomorza Zachodniego

Piotrowski S.

Gospodarka Wodna

|

2017

|

Nr 10

309--317

PL

Koncentracje metali ciężkich są zdecydowanie wyższe w tkankach miękkich Dreissena polymorpha niż muszlach, średnio od 7,4 (Hg) do 308,1 (Pb). W relacji do koncentracji metali ciężkich w wodzie tylko koncentracje Cd i Hg w tkankach Dreissena polymorpha wykazują istotną zależność. Również w relacji do koncentracji metali w osadach dennych tylko dwa metale (Cu i Hg) obecne w tkankach wykazują istotną zależność. W relacji muszle - woda wszystkie sześć metali wykazuje istotną zależność. Z kolei w relacji do osadów dennych cztery metale obecne w muszlach wykazują istotną zależność (Pb, Co, Cd, Hg). Przy zastosowaniu Dreissena polymorpha jako organizmu wskaźnikowego możemy kontrolować obecność wszystkich sześciu badanych metali w środowisku (woda powierzchniowa i osady denne); muszle Dreissena polymorpha bardzo dobrze oddają poziomy metali ciężkich zwłaszcza w wodzie (wszystkie sześć analizowanych metali) i w mniejszym stopniu w osadach (Pb, Co, Cd i Hg). Tkanki miękkie są już w stopniu mniejszym powiązane ze środowiskiem i w odniesieniu do wody wykazują zależność jedynie dla Cd i Hg, a w odniesieniu do osadów wykazują zależność dla Cu i Hg. Współczynniki koncentracji metali (WKM) w tkankach w odniesieniu do stężeń obserwowanych w wodzie są wysokie i średnio wynoszą od 1721 (Hg) do 16 467 (Zn). Średnie wartości WKM tkanki : osady dla dwóch metali (Cu i Pb) są niższe od jedności. Dla pozostałych metali wynoszą od 1,01 (Co) do 7,32 (Hg). W odniesieniu do wody w muszlach nagromadzone są zdecydowanie wyższe koncentracje metali, lecz niższe niż w tkankach. Średnie wartości WKM wynoszą od 388 (Hg) do 2236 (Cd). W relacji muszle : osady dla wszystkich metali średnie wartości WKM są mniejsze od jedności i wynoszą od 0,04 (Pb) do 0,87 (Co).

EN

Heavy metals concentrations are decidedly higher in the Dreissena polymorpha's soft tissue than in its shells; in average, they range between 7.4 (Hg) and 308.1 (Pb). With regard to the heavy metals concentrations in water, only Cd and Hg concentrations in the Dreissena polymorpha tissue demonstrate a significant correlation. Also with regard to the metals concentrations in bottom deposits only two metals (Cu and Hg) present in the tissue demonstrate a significant correlation. In the shells/water relation, all the six metals demonstrate a significant correlation. Four metals present in shells (Pb, Co, Cd, Hg) demonstrate in turn a relationship with ther concentrations in the bottom deposits. Using Dreissena polymorpha as an indicator organism, we can control the presence of all the examined metals in the environment (surface water and bottom deposits); the Dreissena polymorpha's shells very well reflect the heavy metals levels, especially in water (all the six analysed metals) and, to a lesser extent, in the bottom deposits (Pb, Co, Cd and Hg). Soft tissue are less influenced by the environment and they demonstrate a correlation with water only for Cd and Hg, and with deposits only for Cu and Hg. Metal concentration ratios (MCR) in tissues with regard to concentrations observed in water are high and are in average between 1721 (Hg) and 16 467 (Zn). Average values of MCR for tissue/deposits for two metals (Cu and Pb) are below one. For the remaining metals, they range between 1.01 (Co) and 7.32 (Hg). With regard to water, the shells accumulate significantly larger metals concentration, which are however lower than in the tissue. The average MCR values range between 388 (Hg) and 2236 (Cd). For the shells/deposits relation, the MCR values for all metals are below one and range between 0.04 (Pb) and 0.87 (Co).

3

Zastosowanie mięczaków słodkowodnych jako wskaźników zanieczyszczenia środowiska wodnego metalami ciężkimi (Cu, Zn, Pb, Co, Cd, Hg)

Piotrowski S.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2015

|

T. 18, nr 4

513--524

PL

Badaniami objęto 17 gatunków mięczaków słodkowodnych, z czego dla 14 gatunków oznaczono koncentracje metali ciężkich (Cu, Zn, Pb, Co, Cd i Hg) w tkankach miękkich, a dla 16 gatunków oznaczono stężenia tych pierwiastków chemicznych w muszlach. Łącznie dysponowano wynikami analiz koncentracji metali w 110 próbkach tkanek miękkich i w 119 próbkach muszli. Gatunkami, których tkanki miękkie i muszle najlepiej reagują na zmiany koncentracji metali ciężkich w wodzie i osadach dennych, okazały się: Anodonta anatina, Dreissena polymorpha, Lymnaea stagnalis, Pseudoanodonta complanata i Viviparus contectus. Drugą grupę, odzwierciedlającą w mniejszym stopniu poziomy metali w środowisku, stanowią cztery gatunki: Viviparus viviparus, Sphaerium solidum, Unio pictorum oraz Unio tumidus. Gatunkami najlepiej odzwierciedlającymi poziomy metali w środowisku w poszczególnych układach środowiskowych są: (1) tkanki - woda: Viviparus contectus, Anodonta anatina oraz Viviparus viviparus, (2) tkanki - osady: Anodonta anatina, Pseudoanodonta complanata i Viviparus contectus, (3) muszle - woda: Dreissena polymorpha, Unio pictorum i Lymnaea stagnalis, (4) muszle - osady: Viviparus viviparus, Dreissena polymorpha i Sphaerium solidum. W wodzie powierzchniowej wszystkie sześć badanych metali możemy kontrolować poprzez analizę muszli Dreissena polymorpha, a w osadach dennych Cu, Zn, Pb, Cd i Hg poprzez analizę tkanek oraz Co poprzez analizę muszli Anodonta anatina. Te dwa gatunki wydają się podstawowe do dalszych prac. Dwa gatunki uważa się za gatunki uzupełniające w dalszych pracach. Są to: Lymnaea stagnalis (w wodzie możemy kontrolować Cu, Zn, Pb, Cd poprzez analizę muszli, a w osadach Cu, Pb, Cd poprzez analizę muszli oraz Zn poprzez analizę tkanek), Viviparus contectus (w wodzie możemy kontrolować Cu, Co, Cd poprzez analizę tkanek i Pb poprzez analizę muszli, a w osadach Cu, Zn, Co i Cd poprzez analizę tkanek). W toku dalszych prac należy zrezygnować z gatunków, które od 2001 r. są na liście gatunków chronionych w Polsce. Są to: Sphaerium rivicola, Sphaerium solidum, Unio crassus, Pseudoanodonta complanata oraz Anodonta cygnea.

EN

The research was applied to 17 species of freshwater molluscs, for 14 species the concentration of heavy metals (Cu, Zn, Pb, Co, Cd and Hg) was marked in soft tissues, and for 16 species the concentration of these metals was marked in shells. This study is based on the analysis of 110 samples of soft tissues and 119 samples of shells. The species that best react to the changes in concentration of the heavy metals in water and sediments are: Anodonta anatina, Dreissena polymorpha, Lymnaea stagnalis, Pseudoanodonta complanata and Viviparus contectus. The second group, which is less related with the environment, are four species: Viviparus viviparus, Sphaerium solidum, Unio pictorum and Unio tumidus. The species most related with the environment in individual arrangements are: (1) tissues - water: Viviparus contectus, Anodonta anatina and Viviparus viviparus, (2) tissues - sediments: Anodonta anatina, Pseudoanodonta complanata and Viviparus contectus, (3) shells - water: Dreissena polymorpha, Unio pictorum and Lymnaea stagnalis, (4) shells - sediments: Viviparus viviparus, Dreissena polymorpha i Sphaerium solidum. In the surface water we can control all six analyzed metals through the shell analysis of Dreissena polymorpha, and in the bottom sediments we can control the concentration of Cu, Zn, Pb, Cd i Hg by soft tissues analysis and Co by shell analysis of Anodonta anatina. These two species are crucial for the future research. Two other species are considered as supplementary. Those are: Lymnaea stagnalis (in water we can control the concentration of Cu, Zn, Pb, Cd by shell analysis, and in sediments we can control Cu, Pb, Cd by shell analysis and Zn by soft tissue analysis), Viviparus contectus (in water we can control the concentration of Cu, Co, Cd by tissues analysis and Pb by shell analysis, and in sediments we can control Cu, Zn, Co i Cd by tissues analysis). In the future research one should resig from using five species that are under protection in Poland since 2001. Those are: Sphaerium rivicola, Sphaerium solidum, Unio crassus, Pseudoanodonta complanata and Anodonta cygnea.