Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Middle Pleistocene fluvial, lacustrine and glaciolacustrine sediments of the Czyżów and Kuców Formations (Kuców 9, 10 and 16 sections), Bełchatów outcrop, central Poland – the problem of stratigraphical interpretation

Krzyszkowski Dariusz, Wachecka-Kotkowska Lucyna, Nita Małgorzata, Wieczorek Dariusz

Studia Quaternaria

|

2021

|

Vol. 38, Nr 1

53--66

EN

The article presents results of research of three sections (Kuców 9, 10 and 16). Two of them record fluvial and lacustrine interglacial sediments and the third, cold-stage glaciolacustrine sediments. They were formed inside the Miocene–Pliocene syncline depressions in a central part of the southern horst within the Kleszczów Graben. Fluvial and lacustrine deposits of the Middle Pleistocene Interglacial (Mazovian or Ferdynandovian in the Czyżów Formation) are described from the Kuców 9 and 10 sections. Their sediments are located in marginal parts of a buried river valley and within an oxbow palaeolake, then covered by glaciofluvial deposits of the Ławki (Early Saalian) and Rogowiec (Late Saalian) Formations. The Kuców 16 section comprises ice-dam sandy lithofacies (Kuców Formation, Elsterian) of a marginal part in a proglacial lake. Two pollen diagrams of K65/15 and Kuców 9 sections represent the Mazovian (Holsteinian) succession, although in the Kuców 9 section some features are typical for the Ferdinandovian succession.

2

Geology and developmental pathways of sphagnum peatland-lake ecosystems in Eastern Pomerania

Kowalewski G., Żurek S.

Studia Quaternaria

|

2011

|

Vol. 28

41-52

EN

We investigated sediments of three Sphagnum peatland-lake ecosystems located in Tuchola forest, both in moraine (Małe Leniwe near Rekowo) and outwash plain (Dury and Rybie Oko) landscape. Geological cross-sections were studied for each basin. Characteristic feature of these ecosystems is the presence of floating mats encroaching the lakes and deposition of highly hydrated sediments below the floating mat. Principal conditions favouring the development of peatland-lake ecosystems are (1) location of the lake in a sandy, non-calcareous catchment overgrown by coniferous forest, (2) steepness of the lake basin, what prevents emerged macrophytes succession and (3) the depth of the basin significantly exceeding 10 m to avoid complete infilling of the lake basin. The developmental pathway in the Dury I basin indicates a shift in lake environment from neutral to acid one. After initial development of Charophytes, Potamogeton and Najas expanded, which later on, were succeeded by Sphagnum due to acidification of the lake water. Initial stages of the development of the lakes were determined mainly by allogenic factors, whereas in later stages autogenic factors (development of floating mat and peat acidifying the lake water) played fundamental role.

3

Lithology of the profundal sediments in Słupiańska Bay (Wigry Lake, NE Poland) - introduction to interdisciplinary study

Rutkowski J., Król K., Szczepańska J.

Geochronometria

|

2007

|

Vol. 27

47-52

EN

In this paper, a lithological study taking into account trace metals of the profundal sediments from Słupiańska Bay in Wigry Lake is presented. A profile 5.26 m long has sandy muds at the bottom and moving upwards layers of calcareous gyttja, lacustrine chalk, and again calcareous gyttja are present. The profile is continuous, typical for the sediments of NE Poland formed from Allerode to recent time. The results of the lithological analysis were correlated with results of high-resolution seismic survey. The results together with radiocarbon dating are part of interdisciplinary complex research comprising paleobiological study of pollen, Cladocera, diatom successions and human activity, which will be published in successive papers.

4

Inventory of sediments of the dammed lake in Kozłowa Góra and first measurements of 210Pb activities in the lake deposits

Sikorski J., Goslar T.

Geochronometria

|

2003

|

Vol. 22

55-62

EN

The dammed lake Kozłowa Góra was created in 1939, and has been utilized as a fresh-water reservoir. The lake is situated in Upper Silesia. The paper describes this artificial water reservoir, its sediments, the probes used and the sediment cores collected for analyses of activities of 210Pb. The cores of sediments have been collected in 13 sites, 6 of them along the dam. Sediment cores were gained by the freezing method. 210Pb method has been widely used in dating of lake sediments. The activity of allochthonous 210Pb decreases according to the law of radioactive decay with the half-life of T˝ = 22.26 yr. Thus its activity can be used to determine the age of sediments within the range of several half-lives (100-150 years). Here we present preliminary 210Pb measurements in sediments of dammed lake Kozłowa Góra.

5

Middle Pleistocene lake deposits in southern Podlasie (eastern Poland)

Lindner L., Marciniak B.

Studia Geologica Polonica

|

1998

|

Vol. 113

65-83

EN

This paper focuses on the results of geological and diatom investigations of the Mazovian Interglacial, that provide a basis for the reconstruction of ancient lakes in southern Podlasie. The deposits of a younger lake series, dated to the anaglacial part of the Liviecian Glaciation and to the initial part of the Zbójnian Interglacial have been analyzed. Four types (A-D) of ancient lakes, as well as the sequence of glacial and glacifluvial deposits occurring above, have been described with an attempt to establish their age and range of the Scandinavian ice-sheet during the Odranian and/or Wartanian Glaciation.

6

New palyno-and lithostratigraphic interpretation of the Cenozoic lake sediments in the section Goleń, Mazury Lakeland

Winter H., Lisicki S.

Kwartalnik Geologiczny

|

1998

|

Vol. 42, nr 1

87-98

EN

Three lacustrine series were examined in the section Goleń. History of vegetation and respective climatic changes were presented on the basis of a palynological study. The Upper Miocene and Lower Pliocene sequence was defined at depth 119.10-138.75m. Fragment of pollen succession at depth 35.10-36.92m has been correlated with pollen periods II,III and IV of the Mazovian Interglacial. A new warm unit of the Pleistocene in Poland is represented by pollen succession recorded at depth 50.31-53,21m. Petrographic analysis determined lithotypes of tills within the Quaternary complex. The tills were ascribed to Sanian, Wilgian, Liviecian, Odranian, Wartanian and Vistulian Glaciations. Interglacial lacustrine sediments defined by a palynological study are to be located at two stratigraphic positions alternatively. According to the first one, they can be correlated with the Mazovian Interglacial with the lower series in situ, and the upper being a glacial raft. The warm unit in the stratigraphy of the Quaternary of Poland

PL

W 1981 r. w centralnej części Pojezierza mazurskiego wykonano kartograficzno-badawczy otwór wiertniczy Goleń. Do 1997 r. odwiercono w tym rejonie łącznie 60 otworów kartograficzno-badawczych. W profilach sześciu z nich stwierdzono, na podstawie badań palinologicznych, jeziorne osady interglacjału mazowieckiego. W profilu Goleń metodą analizy pyłkowej przebadano trzy serie osadów jeziornych. Na podstawie wyników analizy pyłkowej scharakteryzowano zbiorowiska roślinne, rozwój roślinności i zmiany klimatu. Spektra pyłkowe najstarszej serii jeziornej z głębokości 119.10-138.75 m charakteryzują różnego typu zbiorowiska leśne i zbiorowiska terenów otwartych. Zbiorowiska leśne reprezentowane są przez lasy mieszane z Pinus, Picea, Sciadopitys, Abies, Tsuga, Sequoia, Betula, Quercus, Carpinus, Castanea, Tilia i Aesculus, lasy łęgowe z Ulmus, Pterocarya, Fraxinus, Liquidanbar i Salix oraz lasy bagienne z przewagą Alnus, Nyssa i przedstawicielami Taxodiaceae-Cupressaceae. Roślinność zbiorowisk otwartych o charakterze stepu jest reprezentowana głównie przez Gramineae, Cruceferae, Chenopodiaceae oraz Artemisia. Pojawia się ona cyklicznie na przemian ze zbiorowiskami leśnymi. Tego typu zmiany uwarunkowane były zmianami klimatu w kierunku klimatu umiarkowanie ciepłego o zróżnicowanej wilgotności. Wiek osadów omawianej serii określono jako najwyższy górny miocen i najniższy dolny pliocen. W serii najmłodszej z głębokości 35.31-36.92m udokumentowano fragment mazowieckiej sukcesji pyłkowej obejmujący okres pyłkowy II,III i IV. Okres pyłkowy II charakteryzuje panowanie lasów świerkowo-olchowych, stopniowo przeobrażających się w lasy jodłowo-grabowe cechujące okres pyłkowy III. W okresie IV zanika grab, a powraca świerk, który stanowi najważniejszy składnik lasów świerkowo-jodłowo-olchowych. Fragment sukcesji pyłowej z osadów z głębokości 50.31-53.21m prezentuje początkowo mieszane lasy świerkowo-olchowe z liczną domieszką sosny, brzozy i wzrastającym udziałem jodły, dębu, graba, leszczyny i cisa oraz ze sporadycznym udziałem Ptecocarya i Juglans. Stopniowo następujące zmiany w składzie lasów cechujące się ekspansją brzozy i wzrostem udziału roślin zielonych wskazują na pogorszenie warunków klimatycznych. Dalsze zmiany w zbiorowiskach leśnych scharakteryzowane są przez wycofywanie się brzozy i formowanie się lasów sosnowo-świerkowych. Fragment sukcesji pyłkowej pochodzącej z głębokości 50.31-53.21m odbiega od innych sukcesji pyłowych. Jest to prawdopodobnie fragment nowej sukcesji pyłkowej o niepewnej randze klimatycznej i palinostratygraficznej, której pozycja stratygraficzna jest określona poprzez nadległe położenie gliny zwałowej i osadów reprezentujących okres pyłkowy II,III i IV interglacjału mazowieckiego. Na Pojezierzu Mrągowskim wyróżniono gliny zwałowe 8 zlodowaceń:narwi, nidy, sanu, wilgi, liwca, odry, warty i wisły, głównie na podstawie analizy składu petrograficznego żwirów (średnica 5-10mm) z glin zwałowych oraz obliczenia procentowej zawartości różnych skał skandynawskich, skał lokalnych i współczynników petrograficznych a także badań palinologicznych osadów interglacjalnych, pobranych z 32 profilów otworów kartograficzno-badawczych. Z rdzenia wiertniczego z profilu Goleń 42 próbki poddano badaniom litologiczno-petrograficznym. Utwory plejstoceńskie tworzą tu kompleksy osadów zlodowaceń: sanu, wilgi, liwca, odry, warty i wisły. Między glinami zwałowymi zlodowacenia wilgi i liwca przewiercono osady jeziorne o grubości 3,2m. Badania palinologiczne wykazały duże podobieństwo tej sukcesji do Szaferowskiego piętra pyłkowego II interglacjału mazowieckiego. W części spągowej starszej gliny zlodowacenia odry stwierdzono mułki jeziorne z muszelkami mięczaków, o grubości prawie 2 m. Badania palinologiczne pozwoliły skorelować tę sukcesję z Szaferowskim piętrem pyłkowym III interglacjału mazowieckiego. Jeśli przyjąć, że obie serie osadów jeziornych należą do interglacjału mazowieckiego, należy górne osady traktować jako leżące w pozycji porwaka, gdyż dolne i górne utwory jeziorne przedziela m.in. glina zwałowa litotypu grubości 5,2 m. W świetle nowych dociekań palinologicznych możliwa jest również inna interpretacja stratygraficzna osadów z profilu Goleń. Młodsze osady interglacjału mazowieckiego leżą in situ, a starsze osady jeziorne należą do ciepłej jednostki o nieznanej do tej pory randze stratygraficznej. W tej wersji należałoby w profilu Goleń określić pozycje gliny zwałowej litotypu jako starszą od interglacjału mazowieckiego.