Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: lag sediment

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Development of the Turonian Conulus Lagerstätte in the Wielkanoc quarry, Miechów Upland (South Poland)

Olszewska-Nejbert D.

Annales Societatis Geologorum Poloniae

2005

Vol. 75, No 2

199-210

Turonian sandy limestones and organodetrital limestones exposed in the Wielkanoc quarry, Miechów Upland, South Poland, lie on Oxfordian massive limestones, truncated with an abrasion surface. The bed situated ca. 2.5 m above the abrasion surface contains a parautochthonous and monotypic assemblage of the species Conulus subrotundus Mantell, 1822; thus the concentration can be referred to as the Conulus Lagerstätte. The microfacies analysis of the Conulus Lagerstätte indicates its development to have been determined by the existence of eco-events producing an increased population of Conulus subrotundus, and of sedimentological factors, that is waning of the loose sediment from the sea floor and erosion of the consolidated deposit rich in the earlier fossilised echinoids. The episodes of material accumulation, its consolidation and erosion in high-energy environment (action of bottom current) led to the increase of amount of echinoids as the intraclasts according to the model of lag sediment deposition.

W kamieniołomie Wielkanoc (Wyżyna Miechowska), położonym na granicy Jury Polskiej i Niecki Miechowskiej (Fig. 1) odsłania się 10 m profil utworów oerodkowego i górnego turonu (Fig. 2), leżących na powierzchni abrazyjnej, oecinającej oksfordzkie wapienie skaliste. Utwory turońskie są wykształcone w dolnej części profilu w postaci wapieni piaszczysto-organodetrytycznych, organodetrytycznych lub piaszczystych, podczas gdy w górnej przeważają wapienie organodetrytyczne. Profil turonu kończy warstwa wapieni pelitowych z twardym dnem w stropie, nad którym leżą wapienie piaszczysto-glaukonitowe koniaku. Około 2,5 m nad powierzchnią abrazyjną znajduje się warstwa z wyraźnie większą frekwencją jeżowców (Fig. 3, 4), które stanowią paraautochtoniczny i monotypowy zespół gatunku Conulus subrotundus Mantell, 1822. Nagromadzenie jeżowców Conulus w jednej warstwie o znacznym rozprzestrzenieniu horyzontalnym pojawia się tylko raz w profilu turonu kamieniołomu Wielkanoc. Wykonane badania pokazały niejednorodną budowę warstwy z jeżowcami (Fig. 5–8). W obrębie tła skalnego występują intraklasty bez jeżowców, intraklasty, w których jeżowiec stanowi część intraklastu oraz jeżowce. Tło skalne jest packstonem inoceramowym (Fig. 5h, 7F), podobnie jak utwory leżące powyżej warstwy z jeżowcami (Fig. 5i, 8). Intraklasty nie zawierające jeżowców są zbudowane z wakstonu otwornicowo-kalcisferowego z dużą domieszką kwarcu oraz podrzędnie glaukonitu (Fig. 5c, 7B). Litologicznie odpowiadają osadom podoecielającym warstwę z jeżowcami (Fig. 5b, 7A). Intraklasty z jeżowcami charakteryzują się nieco bardziej złożoną budową. Skała otaczająca pancerz wykształcona jest jako wakston otwornicowo-kalcisferowy z dużą domieszką kwarcu oraz podrzędną glaukonitu (Fig. 5d, f; 7D, E). Ten sam rodzaj osadu wypełnia większość pancerzy jeżowców (Fig. 5e, 7E). Znacznie rzadziej spotykane są okazy, gdzie skała wypełniająca pancerz jeżowca w całości jest wakstonem otwornicowo- kalcisferowym bez domieszek kwarcowo-glaukonitowych (Fig. 5g, 7C), lub też wypełnienie pancerza ma charakter mieszany, tzn. część okazu wypełniona jest wakstonem otwornicowokalcisferowym z dodatkiem dużej ilości kwarcu i niewielkiej glaukonitu, zaś pozostała część, tej domieszki jest pozbawiona. Jeżowce nie będące częścią intraklastu wypełnione są wakstonem otwornicowo-kalcisferowym z dużą domieszką kwarcu i niewielk ą glaukonitu. Nieliczne okazy są wypełnione wakstonem otwornicowo-kalcisferowym, który nie zawiera domieszek kwarcowo- glaukonitowych. Obserwacje terenowe i analiza mikrofacjalna pozwoliły stwierdzić, iż do nagromadzenia jeżowców w analizowanej warstwie przyczyniły się czynniki ekologiczne i złożone czynniki sedymentologiczne. Do tych pierwszych należą zdarzenia ekologiczne, kiedy w środowisku stosunkowo niskoenergetycznym powstały optymalne warunki rozwoju Conulus subrotundus Mantell. Na czynniki sedymentologiczne złożyło się zarówno wymywanie świeżo złożonego luźnego osadu jak i erozja już skonsolidowanego osadu, bogatego w sfosylizowane wcześniej jeżowce (Fig. 9). Proces ten polegał na epizodach akumulacji materiału, jego konsolidacji i erozji w środowisku wysokoenergetycznym, co doprowadziło do powstania bruku rezydualnego (ang. lag deposit) składającego się ze sfosylizowanych wczeoeniej jeżowców. Opisane procesy zachodziły na podmorskim progu krakowskim, który funkcjonował jako jednostka paleogeograficzna od turonu po santon. Próg krakowski rozdzielał dwa głębsze baseny, położony na NE basen bruzdy duńsko-polskiej od basenu opolskiego na SW. W generalnie transgresywnych utworach późnej kredy, na progu krakowskim osadzały się utwory płytkowodne. Osadzanie tych utworów było przerywane częstymi epizodami erozji, gdyż próg krakowski, zanim został ostatecznie pogrążony w późnym santonie, podlegał okresowo silnej działalności falowania i prądów dennych.