Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Znamiona procesów kwaśnego drenażu w warstwach konstrukcyjnych nawierzchni drogowych zawierających kruszywa naturalne

Grzesik B., Adamczyk Z., Harat A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2017

|

Z. 23 (173)

103-109

PL

W niektórych kruszywach stosowanych do produkcji mieszanek mineralno-asfaltowych ujawniono przeobrażenia mineralne charakterystyczne dla procesów kwaśnego drenażu. W ich przebiegu zaobserwowano ługowanie głównie żelaza z minerałów pierwotnych skał stanowiących surowiec do produkcji kruszyw. Przeprowadzone badania mineralogiczne pozwoliły na stwierdzenie obecności w kruszywach także innych, mało odpornych na wietrzenie, minerałów stanowiących potencjalne źródła metali, takich jak: nikiel, miedź, cynk i ołów. Ujawnienie mechanizmu ługowania metali z kruszyw stosowanych w drogownictwie, pomimo swej niewielkiej intensywności, wskazuje na potrzebę dokładniejszego rozpoznania ich składu mineralnego, szczególnie w przypadkach przeznaczania ich do masywnych, niezwiązanych, potencjalnie dostępnych dla wody warstw takich jak podbudowy drogowe.

EN

In some aggregates used to produce asphalt mixes there were revealed mineral transformations which are typical for acid drainage processes. The main process which was observed in the course of these changes was iron leaching from primary minerals of rocks which are the raw material for production of aggregates. Mineralogical studies allowed also to determine the presence of other, less resistant to weathering, primary minerals which are potential sources of metals such as nickel, copper, zinc and lead. Disclosure of the mechanism of leaching of metals from aggregates used in road construction, in spite of its low intensity, indicates the necessity of more accurate diagnosis of their mineral composition. It is particularly important in case of using them in massive, unbounded layers, potentially available for water, such as base courses.

2

Identification of processes controlling chemical composition of pit lakes waters located in the eastern part of Muskau Arch (Polish-German borderland)

Lutyńska S., Labus K.

Archives of Environmental Protection

|

2015

|

Vol. 41, no. 3

60--69

EN

Exploitation of lignite within the area of Muskau Arch, carried out from the mid-nineteenth century, contributed to the transformation of the natural environment and changes in water regime. In the post-mining subsidences pit lakes were formed. The chemical composition of waters is a consequence of the intensive weathering of pyrite (FeS2), which is present in Miocene lignite-bearing rock forming the embankments of the lakes. This process leads to the formation of Acid Mine Drainage (AMD) and finally acidification of lake waters. This paper presents results of the identification of hydrogeochemical processes affecting the chemistry of waters from these reservoirs carried out using the speciation and statistical (cluster and factor) analyses. Cluster analysis allowed to separate from the analyzed group of anthropogenic reservoirs 7 subgroups characterized by a similar chemical composition of waters. The major processes affecting the chemistry of waters were identified and interpreted with help of factor and speciation analysis of two major parameters (iron and sulfur).

PL

Eksploatacja węgla brunatnego prowadzona w rejonie Łuku Mużakowa od połowy XIX w. przyczyniła się do przeobrażenia środowiska naturalnego obszaru i zmian w stosunkach wodnych. W poeksploatacyjnych nieckach zapadliskowych formowały się zbiorniki wodne, tworząc tzw. „pojezierze antropogeniczne”. Skład chemiczny wód jest konsekwencją wietrzenia pirytu (FeS2), obecnego w mioceńskich utworach węglonośnych tworzących obwałowania zbiorników. Intensywny proces utleniania siarczku doprowadził do powstania kwaśnego drenażu - Acid Mine Drainage (AMD) i w efekcie do zakwaszenia wód jezior. W artykule zaprezentowano rezultaty identyfi kacji procesów hydrogeochemicznych wpływających na chemizm wód ww. zbiorników, przeprowadzonej z wykorzystaniem analizy statystycznej (analiza skupień i analiza czynnikowa) i specjacyjnej. Analiza skupień pozwoliła na wydzielenie z rozpatrywanej grupy zbiorników antropogenicznych 7 podgrup cechujących się zbliżonym składem chemicznym wód. Dla zdefi niowania głównych procesów decydujących o chemizmie wód zbiorników zastosowano analizę czynnikową oraz analizę specjacyjną dwóch głównych składników wód (żelaza i siarki).

3

Wpływ reaktywnego dolomitu na odczyn wód odciekowych składowiska Smolnica

Labus K., Skoczyńska S.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2005

|

z. 267

147-154

PL

Badania próbek wód pobranych z obszaru składowiska Smolnica wskazały na powiązanie ich chemizmu ze zjawiskiem tzw. kwaśnego drenażu (Acid Mine Drainage). Odstępstwem od wskaźników typowych dla tego zjawiska był zbliżony do obojętnego odczyn badanych wód. Za pomocą programu PHREEQC przeprowadzono modelowanie hydrochemiczne, które pozwoliło zidentyfikować dolomit jako substancję buforującą; przeprowadzono także symulacje wpływu ograniczenia ilości reaktywnego dolomitu na odczyn odcieków ze składowiska.

EN

Analyses of water samples collected from the area of the "Smolnica" coal mining waste pile (Upper Silesia - Poland) proved that their chemistry is formed by the acid mine drainage process. Only the slightly elevated pH was outstanding from the remaing parameters whose values are typical for AMD. The hydrochemical modelng (PHREEQC) allowed to identify dolomite as te buffering phase; a simulation of the influence of decreasing amount of reactive dolomite on the pH of the leachates from the pile was also performed.

4

Kwaśny drenaż odpadów poflotacyjnych rud Zn-Pb; zmiany składu mineralnego w strefach ryzosferowych rozwiniętych na składowiskach

Cabała J.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2005

|

z. 267

63-70

PL

Miliony ton odpadów poflotacyjnych zgromadzonych na składowiskach oddziałują na środowisko przyrodnicze w rejonie olkuskim. Procesy hipergeniczne i kwaśny drenaż są odpowiedzialne za zmiany składu chemicznego, szczególnie intensywne w strefach odpowiadających ryzosferom. Na składowiskach dochodzi do ługowania metali i ich transportu z wodami kwaśnego drenażu. Mineralne i chemiczne przemiany mogą wpływać na wegetację roślin i możliwości rewitalizacji składowisk.

EN

Millions of tons of postfloation wastes have accumulated in tailings pond and have a profound impact on the natural environment in Olkusz region. Hypergenetic processes and acid drainage are responsible for changes in chemical composition, especially intensive in zones corresponding to the rhizospheres ones. In tailings ponds a metal leaching process has occurred with the result that metals are being transferred by acid drainage waters. Mineral and chemical metamorphoses and transformations can affect vegetation and have an important influence on ievitalisation of the tailings pond.