Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Waloryzacja geoturystyczna kopalni São Domingos (Portugalia) jako obiektu dziedzictwa górniczego

Kobylańska Malwina, Lorenc Marek W., Gogolewska Anna

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2020

|

nr 3

23--42

PL

W artykule dokonano waloryzacji geoturystycznej pozostałości kopalni São Domingos w regionie Alentejo, Portugalia z punktu widzenia edukatorów – nauczycieli akademickich, prowadzących zajęcia terenowe w ramach projektu edukacyjnego OpenYourMine. Waloryzację przeprowadzono w zakresie obecnego zagospodarowania i udostępnienia odwiedzającym tego historycznego kompleksu górniczego, dokonując jego oceny jako produktu turystycznego pod kątem realizacji procesu dydaktycznego oraz celem wskazania możliwości jego rozwoju.

EN

The article evaluates the geotouristic remains of the São Domingos mine in Alentejo region, Portugal from the point of view of educators – academic teachers, conducting field classes as part of the educational project OpenYourMine. The valorisation was carried out in the scope of current development and making this historic mining complex available to visitors, assessing it as a tourist product in terms of the implementation of the didactic process and to indicate the possibilities of its development.

2

Natural valuation of the Polish marine areas (Baltic) based on phytobenthos

Brzeska-Roszczyk P., Kruk-Dowgiałło L.

Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku

|

2018

|

Vol. 33, No. 1

204--211

EN

The aim was to develop a method for assessing the natural values of the Polish marine areas (PMA), excluding coastal lagoons, based on phytobenthos. The valuation method includes 4 criteria which refer to the qualitative and quantitative structure of phytobenthos. The method was tested at the stony bottom overgrown with macroalgae – in the coastal zone, near the localities of Ustka, Poddąbie and Rowy. The assessment showed that the most valuable was the boulder area in the vicinity of Rowy, due to the presence of macroalgae communities with 5 rare and 3 protected species. The least valuable was the stony bottom near Ustka, with small amounts of macroalgae and 1 protected species. The natural values were classified into four classes and presented on map, what is very important from the practical point of view, especially when consider areas designated for future investments. The map with natural values distribution was created on the layers of surface sediments, which were developed on the basis of sonar and bathymetric data. The use of these data allowed the precise delineation of subareas with different natural values. The natural valuation method presented in this article is a relatively simple tool that can be applied to determine the areas valuable in terms of phytobenthos in PMA.

PL

Celem artykułu było opracowanie metody oceny walorów przyrodniczych polskich obszarów morskich (POM), z wyłączeniem zalewów przymorskich, na podstawie fitobentosu. Metodę waloryzacji oparto na 4 kryteriach, uwzględniających strukturę jakościowo-ilościową fitobentosu. Metodę przetestowano waloryzując makroglony dna kamienistego, występujące w strefie przybrzeżnej otwartego morza, w pobliżu miejscowości: Ustka, Poddąbie i Rowy. Z przeprowadzonej oceny wynika, że najcenniejszym obszarem było głazowisko w okolicy miejscowości Rowy, z uwagi na występowanie zbiorowisk makroglonów oraz obecność 5 gatunków rzadkich i 3 gatunków chronionych. Najmniej cennym – dno kamieniste przy Ustce, gdzie wśród znikomych ilości makroglonów występował 1 gatunek chroniony. Ważnym dla praktycznego zastosowania tej metody oceny walorów przyrodniczych, np. w rejonach przeznaczonych pod różnego rodzaju inwestycje, jest możliwość przedstawienia jej w czterostopniowej skali w postaci mapy cenności przyrodniczej, dla której jako podkład wykorzystano mapę osadów, opracowaną na podstawie danych sonarowych i batymetrycznych. Wykorzystanie tych danych pozwoliło na dokładne wydzielenie podobszarów o różnej cenności przyrodniczej. Opracowana i zaprezentowana w niniejszym artykule metoda waloryzacji przyrodniczej jest stosunkowo prostym narzędziem mogącym mieć zastosowanie do określenia rejonów cennych przyrodniczo w POM.

3

Polskie doświadczenia w identyfikacji i waloryzacji krajobrazu

Solecka I.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 50

223--231

PL

Celem artykułu jest analiza metod identyfikacji i waloryzacji krajobrazu autorstwa polskich naukowców na potrzeby wyznaczania jednostek krajobrazowych w skali lokalnej. Wykonano przegląd literatury tematu i najważniejsze metody zostały przedstawione w formie tabeli. Przeanalizowano metody identyfikacji krajobrazu pod kątem kryteriów wyznaczania jednostek i skali w jakiej stosowana jest metoda. Metody waloryzacji przeanalizowano ze względu na kryteria oceny wartości krajobrazu, skali oraz występowania elementów krajobrazu naturalnego i kulturowego. Z przeprowadzonych badań wynika, że holistyczne podejście do krajobrazu jest coraz bardziej popularne zarówno w metodach identyfikacji jak i waloryzacji. Większość metod jest dostosowana do skali regionalnej, a stosowane kryteria waloryzacji są trudno mierzalne. Zauważono brak metod stosowanych w skali lokalnej przy pomocy obiektywnych narzędzi oceny.

EN

The aim of the article is to analyze the methods of landscape identification and valorisation developed by Polish researchers to identify landscape units in local scale. Literature review of the topic and the most important methods were presented in a form of a table. I analyzed the method of identifying the landscape in terms of the criteria for landscape units identification and the scale on which the method is used. I analyzed the valorisation methods due to the criteria for assessing the value of the landscape, scale and the presence of elements of natural and cultural landscape. The research shows that a holistic approach to landscape is becoming more and more popular, both in the methods of identification and valorisation. Most methods are adapted to the regional scale, and the used criteria of evaluation are difficult to measure. I noticed the lack of methods used at the local level with the help of objective assessment tools.

4

Criteria of geotourism valorization specified for various recipients

Doktor M., Miśkiewicz K., Welc E. M., Mayer W.

Geotourism / Geoturystyka

|

2015

|

nr 3-4

25--34 [tekst ang.], 35--38 [tekst pol.]

EN

The following paper presents methodology of valorization of geotourism objects adapted to meet the expectations and needs of various groups of potential recipients: tourists (casual, witting, hobbyist), educators (school teachers, academic staff, guides, organizers) and investors (owners, managers). Any geotourism object can be valorized using four principal categories of criteria: visual, cognitive, functional and investing. Each category is evaluated separately and selection of particular criteria depends on the needs of given recipient.

PL

W artykule zaproponowano sposób waloryzacji obiektów geoturystycznych uwzględniający potrzeby potencjalnych odbiorców: turystów (przypadkowy, świadomy, pasjonat), edukatorów (nauczyciel szkolny i akademicki, przewodnik, organizator turystyki specjalistycznej), inwestorów (właściciel, zarządca). Na ocenę obiektu składają się cztery główne kryteria: wartość wizualna, wartość poznawcza, wartość użytkowa oraz warunki i potrzeby inwestycyjne. Każde z kryteriów oceniane jest osobno, a o ważności i doborze kryterium decyduje samodzielnie odbiorca waloryzacji.

5

Propozycje kryteriów waloryzacji złóż oraz obszarów prognostycznych i perspektywicznych węgla kamiennego pod kątem ich ochrony

Jureczka J., Galos K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2010

|

nr 79

289-297

PL

Ochrona złóż kopalin winna zapewniać ich dostępność dla zagospodarowania w przyszłości. Jest to szczególnie istotne w przypadku węgla kamiennego, który w Polsce jest surowcem strategicznym o dużym potencjale zasobowym, zarówno w złożach udokumentowanych (138 złóż, w tym 91 nie objętych eksploatacją), jak i w obszarach o zasobach prognostycznych i perspektywicznych (około 90 obszarów). W artykule przedstawiono kryteria oceny tych złóż i obszarów (z wyłączeniem złóż zagospodarowanych) pod kątem ich potencjalnej ochrony, w podziale na trzy podstawowe grupy: - geologiczno-zasobowe (proponowane 70-75% łącznej oceny punktowej); - formalne i przestrzenne warunkujące dostępność złoża (15-20% łącznej oceny); - środowiskowe (ok. 10% łącznej oceny). Wynikiem proponowanej przez autorów propozycji wielokryterialnej waloryzacji złóż i obszarów prognostycznych/perspektywicznych węgla kamiennego w Polsce, opartej na systemie punktacji, byłby podział tych złóż i obszarów na pięć grup, poczynając od złóż/obszarów w najwyższym stopniu predestynowanych do ochrony, a skończywszy na złożach/obszarach wyłączonych z potencjalnej ochrony.

EN

Mineral resources protection should assure their accessibility for future development. It is especially important in case of hard coal, which - in Poland - is a strategic raw material. There is a large hard coal resources potential in Poland, with 138 recognized deposits (including 91 undeveloped deposits), as well as ca. 90 prognostic and perspective areas. In the paper, valorization criteria of undeveloped deposits and prognostic/perspective areas of hard coal, are formulated, being divided into three groups: - geological and resource criteria - 70-75% of total point assessment; - formal and spatial criteria - 15-20% of total point assessment; - environmental criteria - ca. 10% of total point assessment. As a result of introduction of proposed multi-criteria valorization of hard coal deposits and prognostic/perspective areas, these objects would be classified into five categories, starting from category of objects of the highest protection, down to category of objects excluded from resource protection.

6

Geotopes of the proposed Muskau Arch Geopark : inventory, classification and evaluation

Kasiński J. R., Koźma J., Gawlikowska E.

Polish Geological Institute Special Papers

|

2004

|

Vol. 13

73-87

EN

Criteria of estimation of geotope (geosite) value from the viewpoint of different social requirements (museum value, scientific research, nature-knowledge, youth education, countryside science) are not clear nor easy to define. The system of valorisation criteria of geotopes applied by the German Geological Survey looks like a good proposal for answering this question. The system mentioned above has been used for assessment of the geotopes value for the planned "Muskau Arch Geopark" area, located at the crossborder area of Poland, Brandenburg and Saxony. 95 geotopes have been registered and evaluated with the uniform criteria within the whole Geopark area, on both Polish and German sides; 34 of them are located in the Polish part. From the viewpoint of scientific research, 32 geotopes (of these 12 on the Polish side) have been assessed as valuable and of special value. As far as teaching and tourism values were concerned, 32 geotopes (of these 14 on the Polish side) have been evaluated there. In the light of that, the Polish part seems to become a substantial part of the planned Geopark.

PL

Ustalenie kryteriów umożliwiających klasyfikację geotopów (geostanowisk) z punktu widzenia rozmaitego rodzaju zapotrzebowania społecznego (wartość muzealna, badania naukowe, edukacja przyrodnicza młodzieży, krajoznawstwo) budzi wiele wątpliwości. System waloryzacji geotopów stosowany przez Niemiecką Służbę Geologiczną wydaje się być dobrą propozycją wprowadzenia takich kryteriów. Wspomniany wyżej system został zastosowany przy ocenie wartości geotopów na terenie planowanego transgranicznego Geoparku Łuk Mużakowa, leżącego u zbiegu granic Polski, Brandenburgii i Saksonii. Na całym obszarze geoparku, po stronie polskiej i niemieckiej, zinwentaryzowano i poddano ocenie na podstawie jednolitych kryteriów 95 różnych geotopów, z których 34 znajduje się w polskiej części obszaru. Za wartościowe i szczególnie wartościowe z punktu widzenia badań naukowych należy uznać 32 geotopy (w tym 12 w części polskiej), a z punktu widzenia wartości dla edukacji i turystyki - także 32 geotopy (w tym 14 w części polskiej). W świetle tych wyników polska część projektowanego geoparku "Łuk Mużakowa" stanowi jego istotny element.