Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 17

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  kruszywa żwirowo-piaskowe
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
The gradual deterioration in the quality of raw material base of natural aggregates combined with the simultaneous increase in the demand of the construction industry for the best quality coarse fractions with grain sizes of 5-8 mm, 8-11 mm, etc., has a major impact on the growing volume of hard to sell and non-transferable (waste) fractions of aggregates produced in Poland. This applies especially to gravel and sand aggregates since in their resources the share of very fine fractions (below 2 mm) is systematically increasing, while the demand for such fractions in construction is limited and they are often treated as useless (waste) material. Problems with selling fine (waste) sands can be observed, among others, in the north-western region of the country. Since it is practically unknown what the volume of mining, production and consumption of these aggregates is, an attempt was made to assess the quantity of extracted and produced sand fractions of aggregates on a national and regional scale (provinces, regional zones). What constitutes a measurable indicator of the deterioration in the quality of resources is the tendency towards change in the average sand point (the percentage content of fine fraction of 0-2 mm) in the documented resources. For example in 2018, the average sand point in the balance resources was 67.8% and it increased by 5% over the period of 12 years (2007-2018). In the economic resources in Poland in 2018, the average SP was higher in comparison with the balance resources, namely 70.6%, and – what is characteristic – it increased by as much as 11.5% during the period of 12 years, i.e. the average annual growth of SP in industrial resources is ca. 1%. The highest growth was recorded in the southern region (by 16.4%); thus, the region with the best deposits in terms of quality (grain size) experiences the fastest deterioration. Estimated calculations show that in 2016, it was actually possible to obtain approximately 51.8 million Mg of gravel aggregates and 84.6 million Mg of sand assortments (0-2 mm); thus, the estimated total production of gravel and sand aggregates probably amounted to approx. 136.4 million Mg, i.e. about 78.7% of the annual production of gravel and sand according to PGI. The remaining part (21.3%) represents losses (useless fractions). The zone division of extraction and production of gravel and sands shows that the positive balance of sand production occurs mainly in the northern region (+19.4 million Mg), while the southern region (+3.2 million Mg) is in balance with the deficit in the central region (-3.0 million Mg). Relatively large positive balance of sand production is recorded in two provinces: Pomeranian (+5.3 million Mg) and West Pomeranian (+3.0 million Mg). The lack of periodic demand for such sands should be the basis for their classification as a by-product and their storage in separate storage sites. The analysis and calculations should contribute to the development of more accurate market forecasts of demand for and production of natural aggregates, especially of gravel and sand, both in Poland and in individual regions.
PL
Stopniowe pogarszanie się jakości bazy surowcowej kruszyw naturalnych i równocześnie wzrost zapotrzebowania budownictwa na najlepsze jakościowo grube frakcje o uziarnieniu 5-8 mm, 8-11 mm, itd., ma duży wpływ na wzrost frakcji trudno zbywalnych i niezbywalnych (odpadowych) produkowanych w kraju kruszyw. Dotyczy to szczególnie kruszyw żwirowo – piaskowych w zasobach których systematycznie wzrasta udział frakcji drobnych (poniżej 2 mm), na które jest ograniczone zapotrzebowanie budownictwa i często traktowane są jako materiał nieużyteczny (odpadowy). Problemy ze zbyciem drobnych (odpadowych) piasków występują miedzy innymi w regionie północno-zachodnim kraju. Ponieważ praktycznie nie wiadomo jakie jest wydobycie, produkcja i zużycie tych kruszyw podjęto próbę oceny w skali kraju i poszczególnych regionów (województw, stref regionalnych) ilości wydobywanych i produkowanych frakcji piaskowych kruszyw. Wymiernym wskaźnikiem pogarszania się jakości zasobów kruszyw jest tendencja zmian średniego punktu piaskowego (procentowa zawartość frakcji drobnej 0-2 mm) w udokumentowanych zasobach. Przykładowo w 2018 r. w zasobach bilansowych średni punkt piaskowy wyniósł 67,8% i w ciągu 12 lat (2007-2018) wzrósł o 5%. W zasobach przemysłowych w kraju w 2018 r. średni PP był wyższy w porównaniu do zasobów bilansowych – 70,6% i co charakterystyczne w ciągu 12 lat wzrósł aż o 11,5%, czyli średnioroczny wzrost PP w zasobach przemysłowych wynosi ok. 1%. Najwyższy wzrost odnotowano w regionie południowym (o 16,4%), czyli w regionie mającym pod względem jakości (uziarnienia) najlepsze złoża, następuje najszybsze ich pogorszenie. Z przeprowadzonych szacunkowych obliczeń wynika, że w 2016 roku praktycznie możliwe było do uzyskania ok. 51,8 mln Mg kruszyw żwirowych i 84,6 mln Mg asortymentów piaskowych (0-2 mm), czyli szacowana łączna produkcja kruszyw żwirowo-piaskowych prawdopodobnie wyniosła ok. 136,4 mln Mg to jest ok.78,7% rocznego wydobycia wg PIG żwirów i piasków. Pozostałą część (21,3%) stanowiły straty (frakcje nie użyteczne). Z podziału strefowego wydobycia i produkcji żwirów i piasków wynika, że dodatnie saldo produkcji piasków ma głownie region północny (+19,4 mln Mg), zaś region południowy (+3,2 mln Mg) bilansuje się z deficytowym regionem środkowym (-3,0 mln Mg). Stosunkowo duże saldo dodatnie produkcji piasków mają województwa pomorskie (+5,3 mln Mg) i zachodniopomorskie (+3,0 mln Mg). Brak okresowego zapotrzebowania na tego typu piaski powinien być podstawą do ich uznania jako produkt uboczny i ich składowania na oddzielnych składowiskach. Analiza i obliczenia powinny się przyczynić do opracowania dokładniejszych prognoz rynkowych zapotrzebowania i produkcji w Polsce i w poszczególnych regionach kruszyw naturalnych w tym szczególnie kruszyw żwirowo-piaskowych.
PL
Wraz ze wzrostem gospodarczym zapoczątkowanym wejściem Polski do Unii Europejskiej rozpoczął się proces rozwoju infrastruktury, który generuje wzrost zapotrzebowania na kruszywa naturalne piaskowo-żwirowe. Wraz z rosnącym zapotrzebowaniem na nie Państwowa Służba Geologiczna obserwuje tendencję wzrostową w zjawisku eksploatacji kopalin bez wymaganej koncesji. Prowadzona w PIG-PIB baza danych niekoncesjonowanej eksploatacji obrazuje skalę tego zjawiska.
EN
The accession of Poland to the European Union has resulted in the economic growth and boost in the infrastructure development, which has generated an increase in demand for sand and gravel aggregates. Together with rise in demand for them, Polish Geological Survey observes the increasing tendency in raw materials mining without required license. The scale of this phenomenon is represented in the database on places of unlicensed mining, which is run by the Polish Geological Institute–National Research Institute (PGI-NRI).
3
Content available Kruszywa w budownictwie. Cz. 1. Kruszywa naturalne
PL
Kruszywa są podstawowym surowcem stosowanym przez ludzkość niemal od początku rozwoju cywilizacyjnego i zapotrzebowanie na nie ciągle wzrasta. Wykorzystuje się je przede wszystkim w budownictwie. Zastosowanie piasku niezbędne jest również w przemyśle do produkcji układów krzemowych, paneli słonecznych, szkła, układów elektronicznych, kosmetyków itp.
EN
Aggregates are a basic raw material used by humanity almost from the beginning of civilization development and the demand for them is still increasing. They are used mainly in construction. The use of sand is also necessary in the industry for the production of silicon chips, solar panels, glass, electronic components, cosmetics, etc.
PL
Dynamicznie rozwijający się sektor budownictwa i drogownictwa stwarza zapotrzebowanie na produkty żwirowo-piaskowe. Stosunkowo równomierne rozłożenie złóż żwiru i piasku nie gwarantuje możliwości zaspokojenia popytu z lokalnych źródeł surowca. Autorzy, dostrzegając problem istniejących nadwyżek popytu w jednych województwach oraz niedo-bór surowców w innych, przy pomocy opracowanej metody rozwiązali problem optymalnej alokacji su-rowców żwirowo-piaskowych w skali kraju. W tym celu opracowano dedykowany algorytm postępowania – metodę, wykorzystującą narzędzia in-formatyczne z zakresu programowania liniowego. Po przeanalizowaniu specyfiki rynku kruszyw żwiro-wo-piaskowych, uwarunkowań transportowych i logistycznych, kosztów transportu koleją i samochodami ciężarowymi oraz odległości pomiędzy ośrodkami popytu i podaży, autorzy zaproponowali model pozwalający na zbilansowanie rynku surowców. W efekcie, możliwe stało się ustalenie optymalnego rozpływu (alokacji) kruszyw żwirowo-piaskowych pomiędzy poszczególnymi ośrodkami podaży i popytu w Polsce. Jako kryterium optymalizacji przyjęto minimalny koszt całkowity transportu surowców, a zbudowany model został zaimplementowany przy użyciu systemu GAMS (General Algebraic Modeling System). Optymalne rozwiązanie zostało zaprezentowane dla scenariusza Podstawowego, a także dwóch alternatywnych scenariuszy: Wysokich cen i Niskich cen w transporcie samochodami ciężarowymi. Opracowana metoda ma charakter uniwersalny i może być z powodzeniem stosowana do rozwiązywania tego typu zagadnień problemowych.
EN
The dynamically developing building and construction sector creates a demand for sand and gravel aggregates. The relatively regular location of sand and gravel deposits does not guarantee the ability to meet demand from the local sources of rock raw materials. The authors, recognizing the problem of existing surplus of sand and gravel aggregates in some regions in Poland and a shortage in the other, with the help of elaborated method, solved the problem of optimal allocation ofsand and gravel aggregates in the country. For this purpose, a dedicated algorithm procedure – the method that uses tools and linear programming was conducted. After analyzing the market characteristics, conditions and different means of transport and logistics, as well as − the distance between the centers of demand and supply, the authors proposed the model to balance therock raw materials market. As a result, it became possible to determine the optimalallocation of sand and gravel aggregates between the centers of supply and demand in Poland. The minimum total cost of transportation of rock raw materials as the optimization criteria was conducted, and the model has been implemented using the GAMSsoftware (General Algebraic Modeling System). The optimal solution is presented for the Basecase scenario, as well as two alternative scenarios: High price and Low price of heavy trucks transport. The developed method is universal and can be successfully used to solve this type of application problem.
Logistyka
|
2014
|
nr 4
4454--4462, CD6
PL
Niejednorodna lokalizacja ośrodków podaży i popytu (odbiorców finalnych) kruszyw żwirowo-piaskowych wymaga bilansowania runku surowców skalnych w Polsce. Problem ten wydaje się być zagadnieniem interesującym ze względu na jego wartości poznawcze i utylitarne. W niemniejszej publikacji zaprezentowano systemowe podejście do problematyki optymalnego zbilan sowania nadwyżek kruszyw żwirowo-piaskowych w Polsce. Opracowaniu algorytmu postępowania służyła analiza: aspektów związanych z lokalizacją źródeł podaży, uwarunkowań logistycznych związanych z przetransportowaniem materiałów do odbiorcy końcowego różnymi środkami transportu, czy kosztów operacji transportowych. W przeprowadzonych badaniach oddzielną i równie istotną kwestię stanowiło ustalenie potencjalnego zapotrzebowania na kruszywa żwirowo-pisakowe. Ocena podaży kruszyw żwirowo-piaskowych z czynnych złóż została zestawiona z oszacowanym popytem na te kruszywa, co w rezultacie pozwoliło na identyfikację nadwyżki i deficytu analizowanych surowców skalnych w poszczególnych województwach. Istotnym elementem publikacji jest opracowana metoda służącą określeniu kierunków optymalnej alokacji nadwyżek surowców zgodnie z ustalonym na nie zapotrzebowaniem. Metoda zakłada docelowo wykorzystanie programowania liniowego do rozwiązania problemu decyzyjnego, który polega na minimalizacji całkowitego kosztu transportu do wskazanych ośrodków popytu.
EN
Heterogeneous location of centers of supply and demand (end-users) of sand and gravel aggregates requires balancing of rock raw materials market in Poland. This problem seems to be an interesting issue because of its practical and utilitarian value. This paper presents a systematic approach to the problem of optimal balancing surplus of sand and gravel aggregates in Poland. Development of algorithm analysis was supported by analysis of aspects related to the location of sources of supply, logistics circumstances of transporting materials to the end user with various means of transport, or the costs of transport operations. In this study a separate and equally important issue was the determination of the potential demand for sand and gravel aggregates. Assessment of supply of sand and gravel aggregates from operating deposits has been compared with the estimated demand for these aggregates, which in turn allowed for the identification of surplus and deficit of analyzed rock raw materials in various provinces in Poland. An important feature of the publication is elaborated method for determining the optimal allocation of surplus of rock raw materials in accordance with the estimated demand. The method assumes ultimately use of linear programming to solve the decision problem, which is to minimize the total cost of transportation to the designated centers of demand.
PL
Obserwowany w ostatnich latach rozwój inwestycji w budownictwie mieszkaniowym, przemysłowym i infrastrukturalnym wymaga znacznych ilości kruszyw żwirowo-piaskowych. W sytuacji istotnych niedoborów kruszyw w regionach, w których popyt dominuje nad podażą zachodzi potrzeba transportowania kruszyw z regionów posiadających nadwyżki surowców. Ze względu na relatywnie niewielką cenę kruszyw żwirowo-piaskowych i wysokie koszty ich transportu, istotne jest wskazanie optymalnych kierunków przewozu, pozwalających na zbilansowanie rynku. Kluczowym elementem procesu bilansowania jest wybór środków transportu i określenie kosztów przewozu w kontekście istniejących ograniczeń infrastrukturalnych, komunikacyjnych i logistycznych. Do przewozu kruszyw w Polsce wykorzystywane są w zasadzie dwa rodzaje środków transportu − kolej i samochody ciężarowe. Wybór rodzaju środka transportu uwarunkowany jest możliwościami technicznymi przewozu, względami ekonomicznymi oraz ograniczeniami społecznymi i środowiskowymi. Transport kolejowy praktycznie nie występuje jako samodzielny środek przewozu, ponieważ zwykle za-chodzi konieczność dostarczenia kruszywa samochodem ciężarowym do rampy/bocznicy kolejowej, a później do odbiorcy. W artykule zaprezentowano wyniki analizy kosztów transportu kruszyw samochodami ciężarowymi i – oddzielnie − koleją. Badania przeprowadzono analizując aktualne ceny przewozu samochodami ciężarowymi o ładowności powyżej 20 ton. W przypadku kolei średnie koszty transportu ustalono biorąc pod uwagę aktualną taryfę przewozową oraz możliwe połączenia komunikacyjne. W publikacji wyprowadzono również wzory matematyczne, reprezentujące krzywe kosztów w funkcji odległości. Na tej podstawie określono graniczną opłacalną odległość przewozu analizowanymi środkami transportu względem siebie.
EN
Observed in recent years, the growth of investment in housing sector, industry and infrastructure requires a significant amount of sand and gravel aggregates. In the event of significant shortages of aggregates in particular provinces where demand dominates the supply the need to transport surplus aggregates occurs. Due to the relatively low price of sand and gravel aggregates and the high cost of transport, it is important to identify the optimal directions of trans-port allowing for the market balancing. A key element of the balancing process is the choice of means of transport and to determine the cost of transport in the context of existing constraints of infrastructure, communications and logistics. For the transport of rock raw materials used in Poland are basically two types of transport – rail and heave trucks. Selection of the type of transport is determined by the technical capabilities of transport and also by economic, social and environmental constraints. Rail transport is not an independent, because there is very often necessity to provide truck support to mine ramp, and later on − to end user. The article presents the results of sand and gravel aggregates costs analysis of transport by heavy trucks and – separately – by rail. The study was conducted by analyzing the current price of transport of heavy trucks with a capacity of over 20 tonnes. In the case of rail, average costs of transport are established taking into account the current tariff and possible connections. The publication also presents derived mathematical formulas representing the cost curves as a function of distance. On this basis, the marginal effective distance of different means of transport was estimated.
PL
Bilansowanie popytu z podażą kruszyw żwirowo-piaskowych ze względu na niewielką cenę surowca i wysokie koszty jego transportu jest istotnym elementem regionalnej gospodarki kruszywami. Produkcja kruszyw żwirowo-piaskowych w skali regionu zależy w głównej mierze od wielkości posiadanych zasobów, które mogą być eksploatowane oraz od jakości złóż. Odbiorcy kruszyw zlokalizowani są w miejscach, gdzie jest na nie zapotrzebowanie, zależne od prowadzonych inwestycji. Popyt jest rozproszony i zmienny w czasie. W pracy analizie poddano wzajemne relacje między podażą kruszyw żwirowo-piaskowych w północno-zachodniej części kraju a popytem na ten surowiec. Mimo, że w analizowanym regionie występuje wiele złóż, to ich rozmieszczenie jest nierównomierne, a rejony zapotrzebowania nie pokrywają się z rejonami wydobycia. Powstają więc obszary o nadwyżkach podaży nad popytem oraz obszary deficytowe, w których zapotrzebowanie musi być zaspokajane dodatkowymi dostawami. W artykule omówiono metodę bilansowania produkcji i zużycia kruszyw żwirowo-piaskowych dla północno-zachodniej części Polski. Analizę dla trzech województw (zachodniopomorskie, pomorskie, kujawsko-pomorskie) wykonano w skali mniejszych jednostek terytorialnych — powiatów, przedstawiając możliwe kierunki dostaw kruszyw w skali regionalnej.
EN
Balancing of demand and supply of gravel-sand aggregates is an important component of regional economy of aggregates due to low price of such raw materials and high costs of transportation. Production of gravel-sand aggregates in the regional scale depends largely on quantity of resources that can be exploited and quality of deposits. Recipients of aggregates are located in areas where aggregates are required, depending on current level of investments. The demand is dispersed and variable in time. In this paper the relationships between supply of gravel-sand aggregates in the north-western part of Poland and demand for this raw materials were analysed. Although there are many deposits in the region, their distribution is uneven, and the areas of demand do not coincide with areas of production. Thus, the areas of surplus of supply over demand can be noticed as well as deficit areas, where demand has to be met with supplies from other regions. This paper describes a method for balancing of production and consumption of gravel-sand aggregates for the north-western part of Poland. The analysis of the three provinces of the region (Zachodniopomorskie, Pomorskie, Kujawsko-Pomorskie) were made for smaller territorial units — counties, outlining possible options for supply of aggregates on the regional scale.
PL
Produkcja kruszyw naturalnych żwirowo-piaskowych w Polsce rosła niemal nieprzerwanie od 2003 r., początkowo dzięki rozwojowi budownictwa kubaturowego, a w późniejszym okresie - budownictwa infrastrukturalnego (zwłaszcza drogowego). Łącznie wzrosła ona w tym okresie aż o ponad 290%, do ok. 236 mln t w 2011 r., przy ograniczeniu do około 177 mln t w 2012 r. Zużycie kruszyw żwirowo-piaskowych jest nierozerwalnie związane ze stanem budownictwa kubaturowego (użytkowanie do produkcji betonów), w mniejszym stopniu - budownictwa drogowego (piaski). Szybki, nie mający precedensu w historii rozwój popytu na kruszywa naturalne żwirowo-piaskowe w Polsce, trwający do 2011 r., a dotyczący głównie piasków, w mniejszym stopniu żwirów i innych kruszyw, był rezultatem m.in. dużych inwestycji drogowych, kolejowych i infrastrukturalnych współfinansowanych z funduszy pomocowych Unii Europejskiej. W rezultacie nastąpił wzrost tego zapotrzebowania do aż około 237 mln t w 2011 r., lecz w 2012 r. nastąpiła jego redukcja o ¼ do ok. 177 mln t. Relacje popytu do podaży na kruszywa żwirowo-piaskowe wykazują bardzo duże zróżnicowanie regionalne. Po stronie podaży zdecydowanie dominują obecnie województwa małopolskie, podlaskie, warmińsko-mazurskie, dolnośląskie, mazowieckie, a ostatnio także podkarpackie. Niewielka produkcja notowana jest w województwach świętokrzyskim, lubelskim, lubuskim i kujawsko-pomorskim. Aż w ośmiu województwach notowany jest trwały deficyt kruszyw żwirowo-piaskowych (głównie żwirów), najwyższy w województwie mazowieckim, wielkopolskim, śląskim i łódzkim. Z drugiej strony, kilka województw ma trwałe nadwyżki podaży nad popytem: podlaskie, warmińsko-mazurskie, małopolskie, opolskie i zachodniopomorskie, a ostatnio także podkarpackie. W przyszłości należy oczekiwać zasadniczo utrzymania tych relacji, przy ewentualnej zmianie znaczenia poszczególnych regionów, np. wzrostu dostaw żwirów z Małopolski i Podkarpacia do Polski centralnej i wschodniej, czy ponownego rozwoju dostaw żwirów z Dolnego Śląska i Opolszczyzny na rynki sąsiednich województw.
EN
Production of sand&gravel aggregates in Poland was increasing continuously in the years 2003-2011 due to quickly rising demand, mainly demand of buildings construction, later on – of infrastructure construction. It rose by ca. 290% up to ca. 236 million t in 2011, with reduction down to 177 million t in 2012. Sand&gravel aggregates consumption is closely related to the tendencies in buildings construction, and in road construction to a lesser extent (sand). Very quick, unprecedented demand growth for sand&gravel aggregates in Poland, which took place until 2011, was reported mainly in case of sand (for gravel to a lesser extent), being a result of large road, railway and other infrastructure investments, co-financed by EU funds. As a result, sand&gravel aggregates consumption rose to even 237 million t in 2011, with 25% reduction down to 177 million t in 2012. Regional markets of sand&gravel aggregates have various sources of supply. Małopolskie, Podlaskie, Warmińsko-Mazurskie, Dolnośląskie, and Mazowieckie voivodeships, recently also Podkarpackie voivodeship, are the largest producers. Small production is reported in Świętokrzyskie, Lubelskie, Lubuskie and Kujawsko-Pomorskie voivodeships. In eight voivodeships stable deficit of gravel is reported, the largest one in Mazowieckie, Wielkopolskie, Śląskie and Łódzkie voivodeships. On the contrary, a few voivodeships have stable surplus of gravel: Podlaskie, Warmińsko-Mazurskie, Małopolskie, Opolskie, and Zachodniopomorskie voivodeships, recently also Podkarpackie voivodeship. In the coming years, such supply/demand relation in individual voivodeships are expected to be maintained, with possible change of individual regions importance, e.g. development of gravel supplies from Małopolskie and Podkarpackie voivodeship to central and eastern voivodeships, redevelopment of gravel supplies from Dolnośląskie and Opolskie voivodeships to the neighboring voivodeships.
PL
Na tle trendów rozwoju krajowej bazy zasobowej i produkcji kruszyw naturalnych żwirowo- -piaskowych, przedstawiono ich szczegółową strukturę geograficzną. Oceniono stopień intensyfikacji wydobycia i produkcji kruszyw w poszczególnych województwach, wyrażony m.in. w tonach wydobycia na km2 powierzchni województwa. Wskazano znaczenie każdego z województw w łącznej krajowej produkcji głównych sortymentów tych kruszyw. Określono podstawowe trendy w użytkowaniu kruszyw, z określeniem obecnych wielkości zapotrzebowania na te kruszywa. Na podstawie analizy trendów w zakresie budownictwa kubaturowego, a także rozwoju produkcji betonu towarowego, oceniono wielkość zapotrzebowania na te kruszywa w województwach w ostatnich latach. W nawiązaniu do powyższych analiz określono regionalne relacje popytu do podaży na kruszywa żwirowo-piaskowe obecnie i w bliskiej przyszłości.
EN
The paper presents detailed geographical structure of natural sand & gravel aggregates production, on the background of development tendencies of domestic reserve base and production of such aggregates. Degree of intensification of aggregates' mining output and production, illustrated e.g. by tonnes of mining output per km2, was evaluated. Significance of each voivodeship as producer of the main types of such aggregates, was presented. Basic tendencies in consumption of sand & gravel aggregates in Poland, with estimation of current quantities of this demand, are also discussed. Taking into account trends in cubic volume of buildings constructed, as well as quantities of ready-mix concrete production in particular voivodeships, level of demand for sand & gravel aggregates in recent year was estimated for each voivodeship. Finally, present and future importance of interregional trade of natural crushed aggregates was characterised.
PL
W artykule zaprezentowano podstawowe trendy w użytkowaniu kruszyw żwirowo-piaskowych w Polsce, z określeniem obecnych wielkości zapotrzebowania na te kruszywa w ujęciu krajowym. Na podstawie analizy trendów w zakresie budownictwa kubaturowego, a także rozwoju produkcji betonu towarowego w poszczególnych województwach, przedstawiono ocenę wielkości zapotrzebowania na te kruszywa w poszczególnych województwach w ostatnich latach. W nawiązaniu do powyższych analiz przedstawiono także ocenę źródeł produkcji tych kruszyw w poszczególnych województwach, co pozwoliło na określenie regionalnych relacji popytu do podaży na kruszywa żwirowo-piaskowe w ostatnich latach. Podano także spodziewane zmiany w zakresie tych relacji w najbliższym czasie.
EN
The paper presents basic tendencies in consumption of sand&gravel aggregates in Poland, with estimation of current quantities of this demand. Taking into account trends in cubic volume of buildings constructed, as well as quantities of ready-mix concrete production in particular voivodeships, level of demand for sand&gravel aggregates was estimated for each voivodeship. Appraisal of regional sources of such aggregates in each voivodeship was also made. It made possible to establish regional demand/supply relations for sand&gravel aggregates in recent years. Expected changes in these relations in the nearest future were also discussed.
PL
Zaprezentowano obszerną analizę rynku kruszyw żwirowo-piaskowych w Polsce północno-wschodniej, obejmującej trzy województwa: mazowieckie, podlaskie i warmińsko-mazurskie. Podano główne trendy rozwoju produkcji tych kruszyw w omawianym regionie oraz strukturę rodzajową produkcji. Szczegółowo omówiono obszary koncentracji produkcji kruszyw żwirowo-piaskowych, uwzględniając zmiany znaczenia poszczególnych ośrodków produkcji na przestrzeni lat. Ustalono - także w ujęciu ilościowym - główne kierunki dostaw kruszyw (głównie żwirów) do miejsc ich użytkowania, w tym przede wszystkim do aglomeracji warszawskiej. Przeanalizowano również związki rozwoju produkcji kruszyw w niektórych powiatach z realizacją budowy dróg na tym terenie (użytkowanie piasków i pospółek na podbudowę i nasypy drogowe). Poruszono także problematykę uwarunkowań logistycznych dostaw kruszyw żwirowo-piaskowych do głównych odbiorców, w tym główne drogi transportu samochodowego oraz znaczenie transportu kolejowego.
EN
The paper presents comprehensive analysis of sand&gravel aggregates market in NE Poland, i.e. in the Mazowieckie, Podlaskie and Warmińsko-Mazurskie voivodeships. The main tendencies of sand&gravel aggregates production are given, together with their assortment structure. Areas of sand&gravel aggregates production are reviewed in detail, with analysis of changes of particular production centres importance. The main directions of aggregates transportation to main users, especially to Warsaw agglomeration, are determined. Relations of new roads construction to sand usage are also investigated. Finally, logistic conditions of sand&gravel aggregates transportation to their main consumers in the analysed region are reviewed, taking into account main roads of truck transport and importance of railway transport.
PL
Na tle krajowej bazy zasobowej i trendów rozwoju produkcji kruszyw naturalnych żwirowo-piaskowych przedstawiono ich szczegółową strukturę geograficzną i asortymentową. Poddano ocenie stopień intensyfikacji wydobycia i produkcji kruszyw w poszczególnych województwach, wyrażony m.in. wielkością przeciętnego wydobycia z jednej kopalni oraz w tonach wydobycia na km2 powierzchni województwa. Przedstawiono także znaczenie każdego z województw w łącznej krajowej produkcji głównych sortymentów tych kruszyw oraz scharakteryzowano znaczenie wymiany międzyregionalnej w zakresie tych surowców obecnie i w bliskiej przyszłości.
EN
The paper presents detailed geographical and assortment structure of natural sand&gravel aggregates production, on the background of domestic reserve base and development tendencies of domestic production of such aggregates. Degree of intensification of aggregates' mining output and production, illustrated by average single mine output in each region and by tonnes of mining output per km2, was evaluated. Significance of each voivodeship as a producer of the main types of such aggregates, was presented. Finally, present and future importance of interregional trade of natural crushed aggregates was characterised.
PL
Budownictwo drogowo-mostowe jest główną siłą napędową popytu na kruszywa łamane. Jego wpływ na rynek kruszyw żwirowo-piaskowych nie jest już tak istotny, choć również znaczący. Nakłady na budownictwo drogowe odgrywają zatem istotną rolę w kreowaniu popytu na kruszywa, jednak związek ten nie jest wprost proporcjonalny. Innymi słowy, tempo zmian popytu na kruszywa nie zawsze jest równe tempu zmian nakładów na budowę dróg.
EN
Demand for crushed rock in Poland is driven mainly by the road-building industry. The industry’s impact on the sand and gravel market is not that crucial, but still significant. Therefore, the expenditure on road construction and maintenance play an important role in creating demand for aggregates used for road-building purposes, although this relationship is not that simple and proportional. In other words, the rate of change in demand for aggregates is not the same as the rate of change of expenditures for road construction and maintenance.
PL
Kruszywa mineralne różnych typów stosowane są komplementarnie w budownictwie, w tym drogowym i kolejowym. Powoduje to, iż gospodarkę nimi należy rozpatrywać łącznie z wydzieleniem ich zasadniczych rodzajów. Poszczególne rodzaje kruszyw różniące się jakością i uziarnieniem często konkurują między sobą bądź są stosowane jako substytuty.
EN
Mineral aggregates are used in different types of complementary constructions, including road and rail constructions. As a result, the economy must be considered along with its subdivision into its essential types. Different types of aggregates vary in quality and granulation, often competing with one another, or are used as substitutes.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.