Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Subiektywna ocena dźwięku w pomieszczeniach przeznaczonych do wypoczynku pracowników. Wyniki badań własnych, przeprowadzonych wśród użytkowników tych pomieszczeń – osób pracujących w hałasie

Miterska Magdalena, Kompała Janusz

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

|

2024

|

nr 2

25-29

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań ankietowych dotyczące subiektywnej oceny dźwięku w pomieszczeniach przeznaczonych do wypoczynku pracowników w czasie przerw. Badania te przeprowadzono wśród osób wykonujących pracę na stanowiskach, na których występuje hałas. Subiektywna ocena jest nie mniej ważna niż ocena dokonywana na podstawie wyników pomiarów parametrów hałasu (zwłaszcza że nie zawsze się z nimi pokrywa) i pomaga zaprojektować pomieszczenia w sposób zapewniający lepsze postrzeganie krajobrazu dźwiękowego (określanego też mianem klimatu akustycznego) w miejscu pracy. Odbywa się to poprzez zmianę dźwięków w pomieszczeniach (a nie przez redukcję hałasu) – tak by uzyskać bardziej przyjazny klimat akustyczny, który wpłynie na poprawę samopoczucia osób pracujących w hałasie.

EN

The article presents the results of questionnaire research on the subjective assessment of sound in break rooms during work breaks, for employees working at workplaces with noise. The article shows that sound pressure measurements are not the only factor influencing the perception of the sound environment in the workplace. The subjective assessment of the sound environment in break rooms is equally important. A subjective assessment, which that does not always match the objective assessment based on results of noise parameters measurements, can help to design the soundscape of break rooms, contributing to an improved perception of the sound environment in the workplace. The improvement of the acoustic environment takes place not by reducing noise, but by changing the sounds in the break rooms. Changing the soundscape to a more friendly one, improves the well-being of employees working in workplaces with noise.

2

Improving the sound environment of the city park

Gola Sylwia, Piechowicz Janusz

Vibrations in Physical Systems

|

2023

|

Vol. 34, nr 1

art. no. 2023105

EN

A city park is a place where, in an urbanized world, a person can experience nature. A park is the green lung of the city. The numerous trees and shrubs in parks improve the air condition, especially in densely populated agglomerations. It is a meeting place and allows you to spend time actively. The park allows recreation and relaxation for city residents. City parks are desirable, especially in city centres, densely populated and built-up places. Designing parks should meet people's needs. It is extremely important to properly select space elements that will positively affect the comfort of use. Apart from the obvious issue of taking care of the park's aesthetics, its flora and appropriate equipment, an important role is played by an appropriate acoustic climate. Hence, when designing open spaces such as city parks, the cooperation of specialists in many fields is important: landscape architects, town planners, people dealing with nature protection, artists, and finally, acousticians. This allows you to create a space that will meet the needs and expectations of residents. The paper shows the possibility of taking steps to correct the existing sound environment in selected places in the city park.

3

Assessment of personnel exposure to unfavourable acoustic environments in office space at concentration-demanding posts

Miterska Magdalena, Kompała Janusz

Vibrations in Physical Systems

|

2023

|

Vol. 34, nr 1

art. no. 2023111

EN

This paper presents the results of soundscape studies in office space used for work demanding high concentration. It demonstrates that acoustic pressure measurements are not the only factor influencing soundscape perception. The subjective assessment of an office space soundscape is of equal importance to objective acoustic measurements. A subjective assessment does not always overlap with measured values, while a negative soundscape contributes to diminished concentration, decreased work efficiency and more frequent mistakes among personnel. An acoustic environment can be improved not exactly by reducing noise, but rather by changing the ambient sounds to such that are more beneficial for maintaining concentration and focus.

4

Can green areas be a noise barrier in cities? Analysis of Centralny Park in Olsztyn in terms of noise impact and soundscape modeling

Jaszczak Agnieszka, Pochodyła-Ducka Ewelina, Dreksler Beata

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2023

|

T. 51

83--100

EN

In the contemporary world, where globalization and industrialization are progressing, there are no large cities that do not generate noise. Noise is usually connected with industrial areas, airports, circulation spaces or city centres. However, it is increasingly felt in places that have previously been associated with peace and quiet, such as suburban housing estates, recreational areas, urban forests, and parks. Noise penetrates public space, robbing this landscape of silence, pleasant sounds or positive sounds. The negative impact of noise on the life processes of humans and animals is worrying. Sound quality should be treated as an element of landscape quality, therefore it should be considered in planning processes or urban space development projects. The aim of this paper is to present an analysis of the soundscape in city space and of the level of noise in Centralny Park in Olsztyn, Poland. Guidelines were also drawn up for the proper management of park space in terms of reducing noise impact, and a model (recommendation) for analysed areas was formulated. The study consisted of: - measurements of sound pressure levels (SPL) at selected points in two periods, - interviews with park users and the preparation of a mental map, - preparing a design scheme for a redesign of the park. The results confirmed the difference between SPL in the leafless and leafy period. They also showed a clear relationship between the perception of sounds and well-being in the park.

PL

We współczesnym świecie, w którym postępuje globalizacja i industrializacja, nie znajdziemy dużego miasta, które nie generowałoby hałasu. Hałas jest najczęściej związany z terenami przemysłowymi, lotniskami, przestrzeniami komunikacyjnymi czy centrami miast. Coraz częściej jest jednak odczuwalny w miejscach, które do tej pory kojarzyły się z ciszą i spokojem, takich jak osiedla podmiejskie, tereny rekreacyjne, miejskie lasy i parki. Hałas przenika przestrzeń publiczną, ograbiając ten pejzaż z ciszy, przyjemnych, pozytywnych dźwięków. Niepokojący jest negatywny wpływ hałasu na procesy życiowe ludzi i zwierząt. Jakość dźwięku należy traktować jako element jakości krajobrazu, dlatego należy ją uwzględniać w procesach planistycznych czy projektach zagospodarowania przestrzeni miejskiej. Celem artykułu jest analiza zjawiska pejzażu dźwiękowego w przestrzeni miejskiej oraz analiza poziomu hałasu w parku Centralnym w Olsztynie (Polska). Opracowano również wytyczne właściwego gospodarowania przestrzenią parkową pod kątem ograniczenia oddziaływania hałasu oraz wykonano model (rekomendację) dla analizowanego terenu. Badania obejmowały: - pomiary poziomu ciśnienia akustycznego (SPL) w wybranych punktach w dwóch okresach, - wywiad z użytkownikami parku i przygotowanie mapy mentalnej, - opracowanie wytycznych i schematu przeprojektowania parku. Wyniki potwierdzają różnicę między SPL w okresach bezlistnym i ulistnionym, pokazują również wyraźny związek między percepcją dźwięków a samopoczuciem użytkowników parku.

5

Odpowiedzialna urbanizacja a komfort akustyczny w środowisku mieszkaniowym

Walicka-Góral Beata, Woźniak Krystian

Środowisko Mieszkaniowe

|

2023

|

nr 43

78--91

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań komfortu i klimatu akustycznego w miejskich strukturach mieszkaniowych. Uznano, że komfort akustyczny jest cechą odpowiedzialnej urbanizacji i zdrowego środowiska mieszkaniowego. Badania dotyczyły wnętrza urbanistycznego mieszkaniowego zespołu zabudowy wielorodzinnej. W artykule przedstawiono ogólny zarys metodyki wykonania poszczególnych etapów badań. W celu porównania przeprowadzono badania w dwóch zespołach mieszkaniowych różnych pod względem formy urbanistycznej. Oddziaływanie wybranych źródeł dźwięku zbadano za pomocą badań terenowych i symulacji komputerowych. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że komfort i klimat akustyczny zostały zidentyfikowane. Stwierdzono, że forma urbanistyczna oraz rozmieszczenie programu funkcjonalnego mają wpływ na poziom komfortu akustycznego. Potwierdzono, że możliwe jest zidentyfikowanie elementów negatywnie wpływających na klimat akustyczny w zespole mieszkalnym i określenie sposobu ich modyfikacji w celu poprawy klimatu akustycznego. Przedstawione mapy hałasu oraz mapy hałasu 3D elewacji mogą posłużyć jako tło do dalszych badań klimatu akustycznego środowiska mieszkaniowego.

EN

The article presents the results of research on the comfort and acoustic climate of urban housing structures. Acoustic comfort has been recognized as a hallmark of responsible urbanization and a healthy living environment. The research concerned the urban interior of a multi-family housing complex. The paper presents a general outline of the methodology of performing individual stages of the research. In order to compare, the research was carried out in two housing complexes different in terms of urban form. The impact of selected sound sources was investigated by means of field tests and computer simulations. Based on the obtained results, it can be concluded that the comfort and acoustic climate have been identified. It was found that the urban form and the distribution of the service program have an impact on the level of acoustic comfort. It was confirmed that it is possible to identify elements that negatively affect the acoustic climate in a residential complex and determine how to modify them in order to improve the acoustic climate. The presented noise maps and 3D noise maps of the elevation can be used as a background for further research on the acoustic climate of the residential environment.

6

Identyfikacja obszarów cichych lubelskiego obszaru metropolitalnego na przykładzie Lubartowa i Łęcznej

Adamczyk Patrycja, Pawluczuk Patryk

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2023

|

nr 49 (1)

21--39

PL

Artykuł dotyczy krajobrazu dźwiękowego oraz występowania potencjalnych obszarów cichych w małych miastach należących do Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego (LOM). W pracy przedstawiono przegląd definicji odnoszą¬cych się do krajobrazu dźwiękowego, hałasu oraz obszarów cichych, omówiono normy i zasady ich wyznaczania. W artykule opracowano założenia metodyki delimitacji obszarów cichych ujętej w projekcie Programu ochrony środowiska przed hałasem dla miasta st. Warszawy. Dostępność obszarów cichych w małych miastach należących do LOM jest słaba, co wynika z odległości, braku zagospodarowania tych obszarów oraz barier przestrzennych, np. w postaci dróg.

EN

The article deals with soundscape and the occurrence of potential quiet areas in small cities belonging to the Lublin Metropolitan Area (LOM). The paper presents an overview of definitions relating to soundscape, noise and quiet areas, discusses standards and principles of their delimitation. The paper develops the assumptions of the methodology of delimitation of quiet areas included in the draft Program of environmental protection against noise for the city of Warsaw. The accessibility of quiet areas in small cities belonging to the LOM is poor, which is due to distance, lack of development of these areas and spatial barriers, such as roads.

7

Różnorodność krajobrazu dźwiękowego Parku Śląskiego

Miterska Magdalena, Kompała Janusz

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

|

2023

|

nr 2

20-24

PL

Park Śląski o powierzchni 535 hektarów znajduje się w centrum największej polskiej aglomeracji i stanowi miejsce wypoczynku mieszkańców pobliskich miast. Przeanalizowano krajobrazy dźwiękowe w różnych częściach parku: w Wesołym Miasteczku, zoo, skansenie, ogrodzie różanym, na Polach Marsowych oraz w okolicach planetarium. W wyniku badań wyodrębniono w parku strefy głośne i ciche. Wskazano na znaczenie odpowiedniego projektowania parków miejskich względem hałasu w ich otoczeniu. Ze względu na obszary o różnym przeznaczeniu i lokalizację parku jego poszczególne części różnią się krajobrazem dźwiękowym. W artykule przedstawiono charakterystykę krajobrazu dźwiękowego poszczególnych obszarów Parku Śląskiego.

EN

The 535-hectare Silesian Park is located in the centre of the largest conurbation in Poland and offers a recreation area to the inhabitants of nearby cities. Soundscapes in the following parts of the park were analysed: amusement park, zoo, ethnographic museum, rose garden, Field of Mars and the vicinity of the planetarium. Quiet and loud zones were identified as a result of the studies. The significance of appropriate urban park planning with regard to noise levels in the park environment was demonstrated. Due to the various purposes of the park areas and the park location itself, individual parts of the complex exhibit different soundscapes. The article presents the soundscape characteristics of individual areas of Silesia Park.

8

Virtual reality environments for soundscape research

Heimes Anne, Yang Ming, Vorländer Michael

Vibrations in Physical Systems

|

2022

|

Vol. 33, nr 1

art. no. 2022112

EN

Soundscape research demands a holistic approach for the analysis of environments, yet any research method, e.g. soundwalk or lab-based listening test, has its advantages and limitations. The virtual reality (VR) and augmented reality (AR) technology provides an alternative method for soundscape research, which may retain as much context as possible while enabling control conditions. The current phase of this research project focuses on the ecological validity of virtual reality environment for soundscape, by creating virtual environments for comparison of human experiences and responses in a real soundscape and three-dimensional virtual ones. The workflow of scene rendering on different levels of detail is described. The results are made publicly available.

9

Acoustic indicators in the analysis of the acoustic environment of the Koscieliska Valley in the Tatra National Park

Młynarczyk Dorota, Wiciak Jerzy

Vibrations in Physical Systems

|

2022

|

Vol. 33, nr 3

art. no. 2022325

EN

The development of our civilization and increasing noise pollution are strongly connected. In 2021, the Tatra National Park was visited by a record number of tourists - about 4 million 600 thousand. The previous record was broken in 2018 - then the Polish Tatra Mountains were visited by 3 million 800 thousand. people. The aim of the paper is the analysis of noise pollution and soundscape of the most popular national park in Poland - Tatra National Park. The Koscieliska Valley was selected for the study, because it is the second area in the park in terms of the number of tickets sold according to the statistics kept by the Tatra National Park. The paper presents the results of the analysis of acoustic measurements and ambisonic recordings made during four seasons using classical method and the soundscape method. In addition, psychoacoustic parameters and soundecology indicators such as: loudness, sharpness or roughness, ACI (acoustic complexity index), NDSI (normalized difference soundscape index), BIO (bioacoustic index), ADI (acoustic diversity index), AEI (acoustic evenness index) were calculated.

10

Zjawisko ciszy w edukacji geograficznej

Bernat Sebastian, Bernat Justyna

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2022

|

nr 47 (1)

41--58

PL

Współczesne czasy charakteryzują się narastającym zagrożeniem hałasem, który jest jednym z najważniejszych środowiskowych zagrożeń dla zdrowia ludzi. Dlatego ochrona przed hałasem stanowi jedno z wyzwań współczesnego świata. Celem pracy jest rozpoznanie znaczenia ciszy i możliwości wprowadzenia do edukacji geograficznej treści, które jej dotyczą. Zaprezentowane zostaną m.in. wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wśród lubelskich licealistów i studentów (200 osób) oraz wyniki analizy podręczników i podstawy programowej kształcenia z przedmiotu geografia w szkole ponadpodstawowej dotyczących tematyki ciszy. Na koniec przedstawione zostaną propozycje wprowadzenia nowych treści w edukacji geograficznej uwzględniających znaczenie ciszy dla społeczeństwa oraz ochronę przed hałasem.

EN

Modern times are characterized by the growing threat of noise, which is one of the most important environmental threats to human health. Therefore, noise protection is one of the challenges of the modern world. The aim of the work is to recognize the importance of silence and the possibility of introducing content concerning it in geographic education. Among other things, the results of a survey conducted among Lublin schoolchildren and students (200 people) and the results of an analysis of textbooks and the basic program of education in the subject of geography in secondary school will be presented. Finally, proposals will be presented for introducing new content in geography education that takes into account noise protection and the importance of silence for society.

11

Urban design and noise limitation - case study

Jabłońska Joanna

Builder

|

2022

|

R.26, nr 8

4--10

EN

Noise is one of the main factors that can negatively affect human health and willingness towards living in a particular location. Over 30% of Europeans experience unwanted sound, especially in intensively urbanised areas. Ergo, the author devoted this article to present the research outcomes of an environmental study on urban acoustics. I considered a high-density residential area with a traffic node and a recreation zone. The investigation aimed at a series of on-site measurements of the real-life equivalent sound level A (LAeq) experienced daily by residents. Conclusions originate from the comparison between the researched data and reference values coming from binding European standards. They reveal areas where LAeq is fulfilled and exceeded, and measured levels correspond directly to the urban characteristics of investigated places. Thus, the article concludes with recommendations (suggestions) for architects, and urban and spatial planners aiming at noise reduction.

PL

Hałas jest jednym z głównych czynników, które mogą negatywnie wpływać na zdrowie człowieka i zniechęcić do zamieszkania w danej lokalizacji. Co więcej, obecnie ponad 30% Europejczyków doświadcza niepożądanego dźwięku, zwłaszcza na terenach intensywnie zurbanizowanych. Artykuł jest poświęcony przedstawieniu wyników badań środowiskowych dotyczących akustyki miejskiej. Badaniami objęto gęsto zaludnioną dzielnicę mieszkaniową z węzłem komunikacyjnym i strefą rekreacyjną. Ich celem było m.in. wykonanie serii pomiarów rzeczywistego równoważnego poziomu dźwięku A (LAeq) doświadczanego codziennie przez mieszkańców. Wnioski wynikają z porównania zgromadzonych danych z wartościami referencyjnymi, pochodzącymi z obowiązujących norm polskich i europejskich. Ujawniają one obszary, w których LAeq jest spełnione albo przekroczone, a zmierzone poziomy powiązano bezpośrednio z charakterystyką urbanistyczną badanych miejsc. Tym samym artykuł kończy się wskazówkami dla architektów i urbanistów dążących do redukcji hałasu.

12

O projekcie rewaloryzacji parku pałacowego w Kościelcu w Chrzanowie i potencjalnych zagrożeniach genius loci.

Zachariasz Agata

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2021

|

T. 49

419--448

PL

W artykule przedstawiono zespół pałacowo-parkowy w Kościelcu, obecnie dzielnicy Chrzanowa, i składające się na jego genius loci wartości materialne i niematerialne, w tym różne formy sacrum tu występujące. Omówiono opracowane dla obiektu studia historyczno-krajobrazowe oraz projekt rewaloryzacji parku pałacowego, który stał się przestrzenią publiczną. Materiały kartograficzne pozwoliły w części odtworzyć historyczny układ komunikacji i wnętrz parkowych. Wobec bardzo skromnej ikonografii i materiałów źródłowych zastosowano studia porównawcze, wykorzystano też ówczesne poradniki zakładania ogrodów. Rozważano też potencjalne zagrożenia parku i sfery sacrum w sytuacji przekształceń i zmian funkcji.

EN

This paper presents the palace and park complex in Kościelec, which is currently a district of Chrzanów, and the tangible and intangible values that make up its genius loci, including various forms of the sacred present there. The historical and landscape studies focusing on the structure and a restoration design of the palace, which became a public space, were presented. Cartographic materials allowed for a partial recreation of the complex’s circulation layout and its park interiors. Due to very modest amounts of iconography and source materials, comparative studies were used as well as period garden design manuals. Potential threats to the park and the sphere of the sacred in the event of alterations and changes in use were discussed.

13

Soundscapes of health resorts in Poland and their revitalization

Bernat Sebastian

Technical Transactions

|

2020

|

Vol. 117, iss. 1

art. no. e2020018

EN

The objective of the studies was to recognise the need for and possibilities of preserving and revitalizing the soundscapes of health resorts in Poland. The research process included an analysis of the legal environment determining the functioning of Polish health resorts. Noise hazards and values of soundscapes were identified and acoustic revitalization measures were proposed for the selected health resorts. A review of scientific literature was performed and health resort surveys and audit reports were conducted. The next stage was focussed on the questionnaire sent out to the local governments of health resort districts and towns in Poland. The discussion referred, interalia, to the recommendations of the team of experts in the field of changes within the spa treatment system in Poland. The conducted studies demonstrated that most health resorts in Poland have some soundscape values. However, these values may be lost because of the threat of noise from transport and tourism. Health resorts in Poland thus need revitalization measures aimed at achieving a high quality of soundscape.

PL

Celem badań było rozpoznanie potrzeby oraz możliwości ochrony i rewitalizacji krajobrazów dźwiękowych uzdrowisk w Polsce. W postępowaniu badawczym przeprowadzono analizę uwarunkowań prawnych funkcjonowania uzdrowisk w Polsce. Następnie rozpoznano zagrożenia hałasem i wartości krajobrazów dźwiękowych oraz zaproponowano działania w zakresie rewitalizacji akustycznej w wybranych uzdrowiskach. Przeprowadzono kwerendę literatury naukowej oraz operatów uzdrowiskowych i raportów kontrolnych. Następnym etapem był sondaż diagnostyczny z wykorzystaniem ankiety adresowanej do samorządów gmin i miejscowości uzdrowiskowych w Polsce. W dyskusji odwołano się m.in. do rekomendacji zespołu ekspertów w zakresie zmian w systemie lecznictwa uzdrowiskowego w Polsce. Badania wykazały, że większość uzdrowisk w Polsce posiada pewne walory dźwiękowe krajobrazu. Jednak pod wpływem presji komunikacyjnej i turystycznej odpowiedzialnej za zagrożenie hałasem mogą one zostać utracone. Miejscowości uzdrowiskowe w Polsce wymagają zatem podjęcia działań rewitalizacyjnych ukierunkowanych na kształtowanie wysokiej jakości dźwiękowej krajobrazu.

14

Porównanie krajobrazów dźwiękowych wsi tradycyjnej i podmiejskiej

Malec M., Klatka S., Kruk E., Ryczek M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2017

|

T. 17, z. 3

71--84

PL

Celem niniejszej pracy jest porównanie i ocena krajobrazu dźwiękowego dwóch małopolskich wsi różniących się przede wszystkim sposobem użytkowania i trybem życia ich mieszkańców. Badania zostały przeprowadzone w jednej porze roku (jesień) na terenie tradycyjnej wsi Zdynia oraz podmiejskiej wsi Zielonki. Na terenie obu obiektów badawczych przeprowadzono pomiar poziomu hałasu oraz dokonano inwentaryzacji charakterystycznych dźwięków. Poniższe badania wskazują, jak ogromne różnice występują pomiędzy krajobrazem dźwiękowym wsi tradycyjnej i podmiejskiej. Pod względem natężenia hałasu największe różnice można zaobserwować pomiędzy wartościami średnimi i maksymalnymi. Wartości średnie na terenie wsi Zielonki są wyższe odpowiednio – w ciągu dnia o 23,2 dB, wieczorem 18,0 dB i w nocy 10,6 dB. W przypadku wartości maksymalnych zmierzonych w obu wsiach największą różnicę obserwuje się w porze dziennej, gdzie w jednym z punktów pomiarowych we wsi Zielonki zanotowano 102,3 dB – co było największą uzyskaną wartością. Dla porównania w Zdyni największa wartość w porze dziennej to zaledwie 46,2 dB, co daje aż 56,1 dB różnicy. Podobne różnice można dostrzec w samej sferze fonicznej – w Zielonkach najczęściej słyszane są dźwięki z grupy antropogenicznych (56 zdarzeń z 57 to dźwięki komunikacyjne – głównie samochody). Z kolei wieś Zdynia jesienią jest bardzo uboga w dźwięki antropogeniczne, przeważają te o charakterze przyrodniczym.

EN

The aim of the work is comparison and evaluation of sound of two Little Poland villages differing first of all in land use and lifestyle of residents. Investigations were carried out during one season (autumn) on the area of “traditional” village Zdynia and suburban village Zielonki. On the area of both research objects the measurements of noise and inventory-making of characteristic noises were carried out. The investigations show how severe differences occurs between sound landscape of “traditional” and suburban villages. village and Regarding noise intensity the highest differences may be observed between mean and maximum values. Mean values for the Zielonki village are higher adequately during day of 23.2 dB, and during night of 10.6 dB. In the case of maximum values in both villages the most severe difference was observed during day, where in one measuring point in the Zielonki village the value 102.3 dB was recorded, what was the highest obtained value. For comparison in Zdynia the highest value during day was 46.3 dB, what consists as many as 46.2 dB of difference. Similar differences was observed in sound transmission sphere, where in Zielonki most often are heard sounds from the anthropogenic group (56 of 57 that are communication sounds, mainly cars). As opposed in the Zdynia village in autumn season the sound landscape is poor as far as anthropogenic sounds are concerned, prevail the ones of natural character.

15

Uzdrowiska – „wyspami ciszy” w krajobrazie Polski?

Bernat S.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2016

|

nr 33

79--93

PL

Celem badań, których wyniki przedstawiono w poniższym artykule była identyfikacja zagrożeń hałasem w polskich uzdrowiskach, rozpoznanie potencjału występujących tam krajobrazów dźwiękowych oraz wskazanie możliwości ochrony jakości dźwiękowych krajobrazu uzdrowisk w Polsce. Na podstawie analizy prasy i źródeł internetowych, raportów ochrony środowiska i operatów uzdrowiskowych oraz badań sondażowych podjęto próbę odpowiedzi na pytanie „Czy uzdrowiska w Polsce można określić jako wyspy ciszy?”. W świetle przeprowadzonych studiów nieliczne uzdrowiska w Polsce można określić jako wyspy ciszy w krajobrazie. Wykorzystując swój potencjał uzdrowiska mają szansę na realizację innowacyjnych produktów turystycznych, które mogą przyczynić się do ich rozwoju gospodarczego i społecznego. Wśród nich mogą być takie, które akcentować będą wyjątkową jakość dźwiękową krajobrazu. Konieczna jest jednak dbałość o tę jakość, choćby w ramach działań rewitalizacyjnych.

EN

The paper presents results of the research that aimed at identifying noise threats in the Polish health-resorts, recognizing potential of their soundscapes and indicating possibilities to protect the quality of the soundscapes in the health-resorts. The author tries to answer the question: “Are the Polish health-resorts islands of silence?” For his analyses, he uses the press, Internet sources as well as reports on environmental protection, spa reports and special surveys. Taking into consideration the studies conducted by the author, it can be stated that not all health-resorts in Poland deserve the title “islands of silence”. Using their potential, the Polish resorts have opportunities to realize innovative tourist products that can contribute to their socio-economic development. Among the products, there may be the such ones which emphasize exceptional quality of soundscapes. Yet, it is essential to take proper care of this quality, for instance as part of revitalization projects.

16

Wokół pojęcia soundscape. Dyskusja terminologiczna

Bernat S.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2015

|

nr 30

45--57

PL

W ostatnich latach obserwujemy dynamiczny rozwój soundscape studies, w których dźwięk jest traktowany jako zasób, źródło znaczeń i przeżyć estetycznych. Są one uzupełnieniem interdyscyplinarnych badań hałasu, charakteryzujących się traktowaniem dźwięku, jako jednego z rodzajów zanieczyszczenia atmosfery, zagrożenia zdrowia człowieka, źródła jego dyskomfortu. Studia te rozwijane są także w Polsce przez przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych. Niestety wraz z rozwojem badań nie wypracowano spójnego systemu pojęciowego. Oprócz terminu soundscape, różnie tłumaczonego na język polski, funkcjonuje szereg innych terminów koniecznych dla opisania struktury, funkcji, metod badań, m.in.: dźwięk szczególny, biofony, geofony, antrofony, sonotopy, topofonofilia, spacer dźwiękowy, mapa dźwiękowa, społeczność akustyczna, rewitalizacja akustyczna, dziedzictwo akustyczne, turystyka dźwiękowa. Są one stosowane dość dowolnie, co wywoduje pewien chaos utrudniający rozwój badań. Celem artykułu jest wyjaśnienie istotnych nieścisłości terminologicznych oraz próba uporządkowania stosowanych już pojęć, w ramach soundscape studies (zwłaszcza w literaturze polskojęzycznej).

EN

Recent years, dynamic development of soundscape studies has been observed. In these studies supplementary the research on noise, the sound is treated as reserves of aesthetic meanings and experience, the sound is perceived as a threat and a source of discomfort. In Poland, soundscape studies have been also developed by representatives of various academic disciplines. Unfortunately, not any coherent terminological system has been created. Apart the term soundscape, that is translated into Polish in different ways, there is a range of additional expressions describing structure, functions and methods of soundscape research. These are among other things: soundmark, biophony, geophony, antrophony, sonotopes, topophonophilia, soundwalk, soundmap, acoustic community, acoustic revitalisation, acoustic heritage, sound tourism. All the terms mentioned previously are used freely that causes chaos and hinders progress of the studies. The objective of the paper is to explain terminological inaccuracies and organize existing nomenclature concerning soundscape studies (especially in Polish literature).

17

Wizualizacja dźwięku w krajobrazie na mapach „dźwiękowych”

Bernat S.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2015

|

nr 28

81--97

PL

Celem artykułu jest prezentacja przykładowych rozwiązań w zakresie wizualizacji dźwięku w krajobrazie na mapach „dźwiękowych”. Badania oparto na analizie literatury naukowej i źródeł internetowych oraz ankiecie przeprowadzonej w 2014 r. wśród studentów Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej (UMCS) w Lublinie. Badanie ankietowe, w którym poproszono o zobrazowanie w dowolnej formie krajobrazu dźwiękowego konkretnego miejsca, a następnie jego opisanie i ocenienie wykazało, że wizualizacja w formie rysunku jest łatwiejsza. Wizualizacja krajobrazu dźwiękowego okazuje się przydatna w dziedzinie projektowania akustycznego na potrzeby rewitalizacji akustycznej. Szczególnie użytecznym narzędziem w zakresie wizualizacji są Geograficzne Systemy Informacyjne (GIS). Wizualizacja dźwięku w krajobrazie na mapie może okazać się ważnym wkładem geografów w badania krajobrazu dźwiękowego. Jednak żadne graficzne wyobrażenie dźwięku w formie linii czy krzywizn nie może zastąpić jego zmysłowego doświadczenia w konkretnym miejscu i czasie.

EN

The aim of the work is to present some example on visualising sound in landscape on sound maps. The paper is based on the analysis of literature, websites and questionnaire survey conducted in 2014 among the students of Maria Curie-Skłodowska University (UMCS) in Lublin. Students were asked to visualise, in any form, the soundscape of a selected place and then describe and appraise it. It turned out that visualisation in the form of a drawing was easier because people could relate to the perspective it showed. A visualisation of soundscape proves useful for the purposes of acoustic design in acoustic revitalisation. Particularly useful tool in visualisation is GIS. The visualisation of soundscape can become an important contribution of geographers to soundscape studies. However, no visual depiction of sound, in the form of a line or curve, can be a real substitute for the sensual experience of sound at a specific time and place.

18

Wykorzystanie krajobrazów dźwiękowych w jakościowej ocenie środowiska akustycznego miast – propozycja badań

Paszkowski W.

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2014

|

z. 2 (8)

164--173

PL

Stosowana ilościowa ocena narażenia na hałas mieszkańców nie uwzględnia wpływu jakościowych czynników na percepcję dźwięku. Stosowane badania nad uwzględnieniem znaczenia i wpływu zróżnicowanych czynników jakościowych na percepcję dźwięku opierają się z reguły na metodach ankietowych. Nowe podejście kształtowania środowiska akustycznego zakłada uwzględnienie zobiektywizowanych cech percepcji dźwięku w połączeniu z ilościową oceną narażenia na hałas. Ważnym aspektem w nowym podejściu staje się reprezentacja subiektywnej oceny odbioru wrażeń akustycznych przez mieszkańców w sposób obiektywny. Punktem wyjścia do opracowania nowego podejścia będzie wykorzystanie idei krajobrazów dźwiękowych dla potrzeb kształtowania jakości akustycznej środowiska.

EN

Quantitative assessment of the exposure of the inhabitants to noise does not comprise the influence of qualitative factors of perception of sound. Basically, the research on qualitative aspects of noise is conducted with the use of questionnaires. New approach to designing acoustic environment assumes taking into account objectivised features of noise perception combined with quantitative assessment of exposure. The key aspect in the new approach is representation of subjective assessment of reception of acoustic impressions by the inhabitants in the objective way. The starting point for development of the new approach is the use of idea of sound landscapes for the needs of shaping the quality of acoustic environment.

19

Mapy dźwiękowe w Polsce

Kozak M.

Przestrzeń i Forma

|

2014

|

nr 21

323--338

PL

Mapa dźwiękowa to rodzaj archiwum dźwięków nagranych w terenie. Publikowanie nagrań odbywa się najczęściej poprzez internet na specjalnie do tego przygotowanej platformie umożliwiającej odsłuchiwanie dźwięków i sytuacji fonicznych z wybranego miejsca. Niniejsza praca jest opisem i porównaniem istniejących i udostępnionych map polskich miast i próbą odpowiedzi na pytanie dotyczące możliwości jakie stwarza archiwizowanie nagrań dźwiękowych.

EN

A sound map is a kind of an archive of sounds recorded in the field. Making them public is done through the Internet, on a specially prepared platform which makes it possible to listen to the sounds and phonic situations from the selected place. This paper is a description and comparison of the existing and publicly available sound maps of Polish cities. It is also an attempt to answer the question about the possibilities created by having sound recordings archived.

20

Soundscapes and tourism – towards sustainable tourism

Bernat S.

Problemy Ekorozwoju

|

2014

|

Vol. 9, nr 1

107--117

EN

The paper deals with the relationship between soundscapes and tourism. Its goal is to analyse the impact of tourism on soundscapes and to indicate the opportunities offered by soundscapes for the development of sustainable tour-ism. A new form of tourism – sound tourism – is based on travelling to places with unique acoustic characteristics or unique soundscapes. The paper demonstrates that sound tourism conforms to the idea of sustainable develop-ment. It also highlights the fact that tranquil areas should be protected, given the opportunities they offer for tour-ism, recreation and sustainable development.

PL

Artykuł dotyczy relacji krajobrazów dźwiękowych i turystyki. Celem artykułu jest analiza wpływu turystyki na krajobrazy dźwiękowe oraz wskazanie potencjału krajobrazów dźwiękowych dla rozwoju turystyki zrównoważonej. Zwrócono uwagę na nową formę turystyki, zwaną turystyką dźwiękową, polegającą na podróżowaniu do miejsc charakteryzujących się wyjątkowością akustyczną lub występowaniem unikalnych krajobrazów dźwięko-wych. Turystyka dźwiękowa została ukazana jako zgodna z koncepcją zrównoważonego rozwoju. Ponadto zwrócono uwagę na potrzebę ochrony obszarów cichych z uwagi na ich ogromny potencjał dla turystyki, rekreacji i rozwoju zrównoważonego.