Wyposażenie techniczne budynków kubaturowych ma nie tylko zapewniać ciągłość i niezawodność ich pracy, ale też uwzględniać kwestie efektywności energetycznej i wpływu na środowisko. Dotyczy to szczególnie instalacji ogrzewczych zapewniających zarówno odpowiednią dla pracowników temperaturę, jak i właściwe warunki dla procesów realizowanych w danym budynku. Powinny się one cechować elastycznością, sprawnością działania i optymalizacją kosztów eksploatacyjnych.
Kanalizacja ciśnieniowa to alternatywa dla kanalizacji grawitacyjnej, stosowana od blisko 50 lat do transportu ścieków bytowo-gospodarczych na terenach o małej gęstości zaludnienia i tym samym małej ilości ścieków. Technologia ta minimalizuje ryzyko osadzania się zawiesin i konieczności płukania przewodów. Budowa sieci jest też tańsza w przeliczeniu na mieszkańca i sprawdza się na terenach z niekorzystnym dla kanalizacji grawitacyjnej spadkiem, m.in. na terenach płaskich, gdzie konieczne byłyby liczne zagłębienia sieci oraz przepompownie tłoczne podnoszące poziom ścieków. To odpowiednia technologia również dla transportu ścieków z oddalonych od sieci miejsc.
W budynkach istniejących, w których montowane są pompy ciepła, nie jest konieczne instalowanie ogrzewania podłogowego - można skorzystać z grzejników naściennych niskotemperaturowych oraz konwektorowych. W wielu przypadkach możliwe jest także wykorzystanie dotychczasowych grzejników, każdorazowo konieczne jest jednak przeprowadzenie analizy wpływu temperatur zasilania na wielkość grzejników i efektywność pracy pompy ciepła. Zależy od tego główny cel modernizacji, jakim są niższe koszty eksploatacyjne, a te osiągamy także dzięki magazynowaniu ciepła w buforach i optymalizacji pracy pompy ciepła. Premią niematerialną jest mniejsza emisja gazów cieplarnianych i nierzadko likwidacja smogu, można też jednak liczyć na premie materialne w ramach programu „Czyste Powietrze" i oczekiwanej Fali renowacji.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wraz ze wzrostem kosztów utrzymania ruchu niezbędne są działania optymalizujące zużycie energii i wydłużające niezawodność działania mechanizmów. Przewymiarowanie układów pneumatycznych powoduje wyższe koszty eksploatacyjne. Zdaniem autora, w połowie 2022 roku podczas kryzysu energetycznego wśród użytkowników systemów wykorzystujących powietrze narasta świadomość, że nie wystarczy tylko uproszczona analiza pracy sprężarki lub pompy próżniowej. Niezbędne jest kompleksowe podejście optymalizacyjne.
Środki transportu z napędem akumulatorowym znajdują coraz większe zastosowanie w górnictwie podziemnym. W artykule scharakteryzowano podwieszony ciągnik akumulatorowy typu VOLTER, który jest przeznaczony do transportu urządzeń, materiałów oraz do przewozu ludzi. Przedstawiono efekty techniczne i ekonomiczne eksploatacji tego innowacyjnego rozwiązania w porównaniu z ciągnikami spalinowymi, między innymi pod względem kosztów energii (paliwa) i czasu czynności konserwacyjnych. W artykule opisano również korzyści dla środowiska pracy związane ze stosowaniem ciągników akumulatorowych, wynikające z braku emisji spalin i istotnego zmniejszenia generowanego hałasu i ciepła, co wpływa na poprawę warunków klimatycznych w porównaniu z ciągnikami spalinowymi.
EN
Battery-powered means of transport are increasingly being used in underground mining. The article describes a suspended VOLTER battery-powered locomotive designed for the transport of equipment, materials and people. The technical and economic effects related to the operation of this innovative solution in comparison with diesel locomotives, including energy (fuel) costs and maintenance time, are presented. The article also describes the benefits to the working environment connected with the use of battery locomotives resulting from the lack of exhaust emissions and a significant reduction in noise and heat generation, which improves the climatic conditions in comparison with diesel locomotives.
Battery-powered means of transport are increasingly being used in underground mining. The article describes a suspended VOLTER battery-powered locomotive designed for the transport of equipment, materials and people. The technical and economic effects related to the operation of this innovative solution in comparison with diesel locomotives, including energy (fuel) costs and maintenance time, are presented. The article also describes the benefits to the working environment connected with the use of battery locomotives resulting from the lack of exhaust emissions and a significant reduction in noise and heat generation, which improves the climatic conditions in comparison with diesel locomotives.
PL
Środki transportu z napędem akumulatorowym znajdują coraz większe zastosowanie w górnictwie podziemnym. W artykule scharakteryzowano podwieszony ciągnik akumulatorowy typu VOLTER, który jest przeznaczony do transportu urządzeń, materiałów oraz do przewozu ludzi. Przedstawiono efekty techniczne i ekonomiczne eksploatacji tego innowacyjnego rozwiązania w porównaniu z ciągnikami spalinowymi, między innymi pod względem kosztów energii (paliwa) i czasu czynności konserwacyjnych. W artykule opisano również korzyści dla środowiska pracy związane ze stosowaniem ciągników akumulatorowych, wynikające z braku emisji spalin i istotnego zmniejszenia generowanego hałasu i ciepła, co wpływa na poprawę warunków klimatycznych w porównaniu z ciągnikami spalinowymi.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This study aims to determine how the variable operating parameters affect the efficiency and operating costs of the heat pump. A single-family house with a design heat load of 4,3 kW located in climate zone IV in Bialystok is analysed. The analysis concerns a brine-to-water heat pump and an air-to-water heat pump. Three values of bivalent temperature are assumed for the air source heat pump: - 10, - 9 and - 8°C. Five values of heating water temperature are considered: 35, 40, 45, 50 and 55°C. The basis for calculating the heat output and electricity consumption of the heat pumps is the outside air temperature determined for each hour of the heating season in the statistical year. The SCOP values are calculated. Electricity consumption and its cost are determined according to three tariffs offered by PGE: G11, G12 and G12w. A ground source heat pump ensures the lowest operating costs and highest SCOP values. In an air source heat pump the lower the bivalent temperature, the lower the operating costs. The most favourable electricity tariff is the weekend tariff G12w. The 24-hour tariff G11 with identical charges during the day and night is not recommended to use for heating purposes.
PL
Celem niniejszego opracowania jest określenie, jak zmienne parametry pracy wpływają na efektywność i koszty eksploatacji pompy ciepła. Obliczenia przeprowadzono dla domu jednorodzinnego położonego w IV strefie klimatycznej w Białymstoku, o projektowym zapotrzebowaniu na ciepło 4,3 kW. Analiza obejmuje pompę gruntową typu solanka-woda oraz pompę typu powietrze-woda. Dla pompy powietrznej przyjęto trzy wartości temperatury biwalentnej: - 10, - 9 i - 8°C. Obliczenia zużycia energii elektrycznej przeprowadzono dla pięciu wartości temperatury górnego źródła: 35, 40, 45, 50 i 55°C. Podstawą do obliczeń mocy cieplnej i zużycia energii elektrycznej przez pompy ciepła była temperatura powietrza zewnętrznego określona dla każdej godziny sezonu grzewczego. Obliczono wartości współczynnika SCOP. Zużycie energii elektrycznej i jej koszt wyznaczono według trzech taryf oferowanych przez PGE: G11, G12 i G12w. Najniższe koszty eksploatacyjne i najwyższe wartości SCOP zapewnia gruntowa pompa ciepła. W pompie powietrznej im niższa temperatura biwalentna, tym niższe koszty eksploatacyjne. Najkorzystniejszą taryfą energii elektrycznej jest taryfa weekendowa G12w. Do ogrzewania budynku nie jest zalecana taryfa całodobowa G11 ze stałymi opłatami w strefie dziennej i nocnej.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Tematem artykułu jest analiza zmienności współczynnika efektywności SCOP pompy ciepła oraz warunków pracy urządzenia w zależności od założeń projektowych. Pierwsza część obejmuje analizę zmian wartości współczynnika SCOP w zależności od lokalizacji budynku, układu i systemu pracy pompy ciepła, a także założonego punktu biwalentnego. W każdym wariancie wyznaczono dodatkowo energię użytkową i końcową dla pompy ciepła i źródła szczytowego. Druga część artykułu stanowi analizę kosztów inwestycyjnych, eksploatacyjnych z podziałem na koszty uwzględniające pracę pompy ciepła i pracę źródła szczytowego oraz kosztów cyklu życia obliczonych metodą prostą dla 20 lat eksploatacji. Analizę wykonano dla domu jednorodzinnego oraz budynku wielorodzinnego.
EN
The subject of the article is the analysis of the variability of the SCOP efficiency coefficient of the heat pump and the operating conditions of the device depending on the design assumptions. The first part covers the analysis of changes in the SCOP co-efficient value depending on the location of the building, the system and system of operation of the heat pump, as well as the assumed bivalent point. In each variant, the usable and final energy was additionally determined for the heat pump and the peak source. The second part of the article is an analysis of the investment and operating costs broken down into costs including the operation of the heat pump and the operation of the peak source as well as the life cycle costs calculated by the simple method for 20 years of operation. The analysis was performed for a single-family house and a multi-family building.
Firma Voith opracowała nową metodę monitorowania i optymalizacji przenośników taśmowych, opartą na precyzyjnym cyfrowym odwzorowaniu zachowania przenośnika w różnych stanach pracy. Dzięki modelowi cyfrowemu oraz ciągłej synchronizacji między obliczeniami i pomiarami system osiąga wysoką przejrzystość oceny stanu technicznego przenośnika taśmowego. Oprócz dokładnych informacji o wydajności przenośnika system generuje wczesne ostrzeżenia o wszelkich zmianach stanu pracy przenośnika. Wygenerowane dane umożliwiają analizę czasu, miejsca i pierwotnej przyczyny zmian. Na ich podstawie pozwala ilościowo określać stan techniczny głównych elementów systemu pod kątem efektywności energetycznej i możliwego do osiągnięcia czasu zdatności. Pozwala to na znaczne ograniczenie kosztów eksploatacyjnych poprzez skrócenie przestojów diagnostycznych. W dłuższej perspektywie podejście to może przyspieszyć proces udoskonalania głównych elementów systemu transportowego. Metoda może być interesująca dla operatorów systemów przenośnikowych, kierowników utrzymania ruchu oraz dostawców części zamiennych i wyposaże¬nia przenośników taśmowych.
Firma Voith opracowała nową metodę monitorowania i optymalizacji przenośników taśmowych, opartą na precyzyjnym cyfrowym odwzorowaniu zachowania przenośnika w różnych stanach pracy. Dzięki modelowi cyfrowemu oraz ciągłej synchronizacji między obliczeniami i pomiarami system osiąga wysoką przejrzystość oceny stanu technicznego przenośnika taśmowego. Oprócz dokładnych informacji o wydajności przenośnika system generuje wczesne ostrzeżenia o wszelkich zmianach stanu pracy przenośnika. Wygenerowane dane umożliwiają analizę czasu, miejsca i pierwotnej przyczyny zmian. Na ich podstawie pozwala ilościowo określać stan techniczny głównych elementów systemu pod kątem efektywności energetycznej i możliwego do osiągnięcia czasu zdatności. Pozwala to na znaczne ograniczenie kosztów eksploatacyjnych poprzez skrócenie przestojów diagnostycznych. W dłuższej perspektywie podejście to może przyspieszyć proces udoskonalania głównych elementów systemu transportowego. Metoda może być interesująca dla operatorów systemów przenośnikowych, kierowników utrzymania ruchu oraz dostawców części zamiennych i wyposażenia przenośników taśmowych.
W artykule omówiono tematykę wyboru pomiędzy tradycyjnym grzejnikiem konwekcyjnym, a grzejnikiem podłogowym, z punktu widzenia dopasowania go do typu i cech charakterystycznych danego pomieszczenia i instalacji. Wskazano, w jakich typach pomieszczeń i w jakich typach instalacji, z punktu widzenia zastosowanego źródła ciepła, lepiej sprawdzi się dany grzejnik i dlaczego. Za główne kryterium przyjęto warunki komfortu cieplnego pomieszczenia, a przede wszystkim rozkład temperatury w pionie i poziomie oraz temperatury powierzchni grzejników.
Dobór wielkości grzejnika to jedno z podstawowych zagadnień przy projektowaniu instalacji ogrzewczej do budynku. Ma decydujący wpływ na warunki komfortu cieplnego w danym pomieszczeniu. Ponadto wpływa na koszty eksploatacyjne instalacji. Z tych powodów ważne jest, aby dobór ten przebiegł prawidłowo, w oparciu o uzasadnione i wiarygodne dane wejściowe i z użyciem uznanych praktyk inżynierskich oraz algorytmów obliczeniowych.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Technologia tlenowego granulowanego stanowi innowacyjne rozwiązanie dla kompaktowych oczyszczalni ścieków. Stosowanie technologii granulowanego osadu pozwala na zmniejszenie zużycia energii i kosztów eksploatacyjnych. Technologia ta wymaga też mniejszej powierzchni pod zabudowę. Artykuł prezentuje krótki przegląd informacji o pierwszych instalacjach tlenowego granulowanego osadu w skali laboratoryjnej, pilotowej, demonstracyjnej i technicznej.
EN
Aerobic granular sludge process is an innovative technology for compact wastewater treatment plants. The application of this technology allows to reduce the energy consumption and operating costs. This technology requires also smaller footprint. This article presents information about first installations of aerobic granular sludge in a pilot, demonstration and full scale.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono rozkład kosztów przygotowania ciepłej wody użytkowej (c.w.u.) poza sezonem grzewczym w trzech wybranych źródłach ciepła: zautomatyzowanego kotła węglowego z zasobnikiem c.w.u., kotła gazowego z zasobnikiem c.w.u. oraz powietrznej pompy ciepła. W obliczeniach uwzględniono sprawności analizowanych urządzeń oraz koszty dostarczania energii na terenie kraju. W rezultacie wyznaczono całkowity oraz jednostkowy koszt przygotowania c.w.u. poza sezonem grzewczym w zależności od liczby użytkowników i wybranego źródła ciepła.
EN
The article presents the distribution of the exploitation costs associated with the process of domestic hot water (DHW) preparation beyond the heating season, using three various heat sources: automated coal-fired boiler, gas boiler and air-source heat pump. The efficiency of the analysed equipment and averaged prices of energy supply in Poland were taken into account. In consequence, the total and per capita costs of the preparation of DHW beyond the heating season were determined depending on the number of users and the heat source.
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Koncepcja standardu pasywnego zakłada stosowanie rozwiązań efektywnych energetycznie, które zapewniają komfortowe warunki wewnętrzne i bardzo niskie zużycie energii. W artykule przedstawiono analizę parametrów termicznych i jakości powietrza w małym budynku użyteczności publicznej, wykonanym w standardzie pasywnym, który uzyskał certyfikat PHI (Passive House Institute) Darmstadt. Wykonano ocenę statystyczną otrzymanych danych pomiarowych oraz zależności pomiędzy nimi (korelacja, analiza regresji). Przedstawiono ocenę komfortu użytkowania obiektu, kosztów eksploatacyjnych i energetycznych. Wskaźniki energetyczne budynku obliczono z wyraźnym podziałem na systemy: przygotowania ciepłej wody użytkowej, centralnego ogrzewania i wentylacji mechanicznej oraz energię pomocniczą. W artykule zdiagnozowane zostały również przyczyny wysokiego zużycia energii elektrycznej.
EN
The Passive House concept requires the affordable and energy efficient solutions, which provide comfortable indoor conditions and very low energy consumption. This article conducts an analysis of thermal parameters and indoor air quality at the small passive house public building, which obtains certificate PHI (Passive House Institute) Darmstadt. The study includes the statistical appraisal, the results of research and relationship between them (correlation, regression analysis). This article is also the evaluation of building comfort exploitation, business costs and energy consumption. Energy efficiency indicators are broken down by domestic hot water system, heating system and mechanical ventilation system as well as auxiliary energy. There is an answer to question: why electrical energy use is high.
Liczne działania propagujące stosowanie rozwiązań proekologicznych, umożliwiających oszczędzanie energii i ochronę środowiska naturalnego oraz powiązane z nimi przepisy prawne powodują, że coraz częściej stosowane są instalacje wykorzystujące OZE zarówno w przypadku dużych budynkach biurowo-administracyjnych czy mieszkalnych, jak w domach jednorodzinnych. Jednym z zyskujących na popularności rozwiązań jest gruntowy powietrzny wymiennik ciepła (GPWC), który wstępnie przygotowuje powietrze, nawiewane następnie do pomieszczeń. Zimą powietrze jest ogrzewane, latem zaś schładzane. Gruntowe wymienniki ciepła występują w dwóch podstawowych rodzajach: przeponowym i bezprzeponowym, oraz kilku typach: żwirowy, płytowy, rurowy, glikolowy oraz grzebieniowy, różniących się sposobem wymiany ciepła z gruntem. Każde z tych rozwiązań ma swoje wady i zalety. W artykule omówiono instalację ze żwirowym GPWC wykonaną przy budynku jednorodzinnym zlokalizowanym w województwie podlaskim. Celem badań była ocena celowości stosowania wymienników żwirowych w okresie przejściowym, czyli jesienią (lub wiosną). Zaprezentowano wyniki pomiarów powietrza po przejściu przez wymiennik w zależności od temperatury zewnętrznej i dokonano oceny systemu pod kątem efektywności energetycznej i ekonomicznej.
EN
Numerous actions promoting the use of energy-saving and environmentally-friendly solutions and the related legal regulations mean that more and more installations using RES are used, both in large office-administration buildings or residential buildings as well as in single-family houses. One of the most popular solutions is the ground air heat exchanger (GAHE), which pre-prepares the air to be delivered to the indoor. In the winter the air is heated, and it is cooled in the summer. Ground heat exchangers are available in several types: gravel, plate, tubular, glycol and comb. The difference between them is in the way of heat exchange. Each of these solutions has its advantages and disadvantages. The paper discusses installation with GAHE of gravel type made in a single-family house located in the Podlaskie Voivodship. The results of air measurements were taken after passing through the exchanger depending on the outside temperature and the system was evaluated for energy and economic efficiency.
Pompa ciepła to urządzenie, które przenosi ciepło z ośrodka o niższej temperaturze do ośrodka o wyższej temperaturze. Warunkiem, by było to możliwe, jest dostarczenie energii napędowej. Najpopularniejszym typem pomp ciepła jest pompa sprężarkowa, której działanie bazuje na sprężarkowym obiegu termodynamicznym. W obiegu pompy ciepła występują ponadto obiegi: źródła dolnego (z niego ciepło jest pobierane) i górnego (do niego ciepło jest oddawane). W artykule omówiono rodzaje pomp ciepła oraz dolnych źródeł ciepła. Przedstawiono także instalację grzewczą pracującą na potrzeby ogrzewania domu jednorodzinnego zlokalizowanego w województwie podlaskim. W obiekcie prowadzono rejestrację temperatury powietrza zewnętrznego, czynnika zasilającego instalację c.o. i uzyskiwanej temperatury wewnętrznej. Analiza uzyskanych wyników pomiarów oraz ponoszonych kosztów eksploatacyjnych umożliwia realną ocenę funkcjonowania rozpatrywanego systemu.
EN
The heat pump is a device that transfers heat from a medium with a lower temperature to a higher temperature medium using additional energy. The most common type of heat pumps is a pump with a compressor, operating based on the compressor thermodynamic cycle between the lower and upper heat source. The paper shows types of heat pumps and lower heat sources. Moreover a real working heating system with a heat pump in the detached house located in Podlaskie region was presented. Measurements conducted between 2012 and 2015 allowed to register the outside and indoor air temperature, as well as temperature of water that supplied the heating system. Analysis of the results of measurements and operating costs allowed to make conclusions about system work.
Badania rynku przeprowadzone w połowie stycznia 2016 r. przez PORT PC pokazały, że w ciągu ostatnich sześciu lat rynek sprężarkowych, elektrycznych pomp ciepła w Polsce wzrósł niemal trzykrotnie. Przyjrzyjmy się możliwym przyczynom, które mogły przesądzić o tak spektakularnym wzroście.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy przedstawiono ocenę kosztów eksploatacyjnych dwóch zakładów wodociągowych: stacji uzdatniania wody A o wydajności 17000 m3/d oraz przedsiębiorstwa wodociągowego B eksploatującego system zaopatrzenia w wodę o wydajności 5760 m3/d. Zakłady te łączy zakończona w 2014 roku modernizacja i w przypadku drugiego z nich rozbudowa, są to nowoczesne zakłady w pełni spełniające stawiane przed nimi zadania. Przedstawiono koszty eksploatacyjne w 2015 roku zestawione w układzie rodzajowym, podstawą opracowania są dane pochodzące z tych przedsiębiorstw. W strukturze kosztów można zauważyć dwie wspólne cechy – znaczący, ponad 40% udział amortyzacji w kosztach ogólnych oraz koszty płac wraz z narzutami, które stanowiły ponad 20% wydatków. Pozostałe grupy kosztów: materiały, energia, opłaty i podatki, usługi obce i pozostałe koszty stanowiły znikomy udział w kosztach ogólnych. Konsekwencją modernizacji były wysokie koszty jednostkowe produkcji wody, wynoszące w zakładzie A 2,25 zł/m3, z których 0,92 zł/m3 stanowiła amortyzacja. Zaledwie 0,40 zł/m3 wyniosły koszty zmienne. W zakładzie B koszty jednostkowe określono na 5,42 zł/m3, w których 2,62 zł/m3 to amortyzacja natomiast 1,14 zł/m3 to koszty zmienne. Porównując otrzymane wielkości z danymi literaturowymi można stwierdzić, że koszty w badanych zakładach znacznie przewyższają dane literaturowe dla zakładów o zbliżonej wydajności. Wynika to w dużej mierze z kosztów amortyzacji, które są konsekwencją prowadzonych kosztownych działań modernizacyjnych.
EN
The paper presents an assessment of the operating costs of two water supply companies: water treatment plant A with a capacity of 17000 m3/d, and the water supply company B, an operator of the water supply system with a capacity of 5760 m3/d. These plants similarity is the modernization completed in 2014 and of the latter one extension, these are sophisticated facilities fully meet the tasks placed before them. The operating costs in 2015 were presented, shown by costs generic system. The basis for the development are the data from these companies. Two things in common can be noticed in the structure of the operating costs - significantly more than 40% share of depreciation in total costs and labor costs, which accounted for over 20% of the total costs. Other groups of costs: materials, energy, fees and taxes, outsourced services and other costs accounted for a small proportion of total costs. The consequence of modernization were high unit costs of production of water, amounting to plant A 2.25 zl/m3, of which 0.92 zl/m3 was depreciation. Only 0.40 zl/m3 were variable costs. The plant B unit costs were set at 5.42 zl/m3, in which 2.62 zl/m3 was depreciation and 1.14 zl/m3 variable costs. Comparing the operating costs in plant A to another water treatment plants, they are significantly higher. This is due to the depreciation costs, which were a consequence of the modernization.
Przedsiębiorstwo transportowe w oparciu o analizę kosztów eksploatacyjnych pojazdów dysponuje wystarczającymi informacjami pozwalającymi dokonać optymalnego wyboru marki pojazdu. W opracowaniu przedstawiono uzyskane wyniki kosztów eksploatacyjnych dla dwóch marek pojazdów Iveco oraz Mercedes Benz. Dzięki tym wynikom możliwe było nie tylko ciągłe monitorowanie stanu technicznego pojazdu, ale również lokalizacja i wyeliminowanie słabych ogniw eksploatacyjnych, co pozwoliło na efektywniejsze realizowanie zadań.
EN
The transport company in support of analysis exploitation costs vehicles dispose sufficient information to permitting to execute the optimum choice of car mark. The results of exploitation costs in the study about were introduced for two marks Iveco as well as the Mercedes Benz. This results possible the monitoring the state of technical vehicle, the also location and elimination poor ties, which permits on more effective realizing assignment.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.