PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Powiadomienia systemowe
  • Sesja wygasła!

Znaleziono wyników: 18

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  kosmologia
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available Supernowe czarnych karłów
Osarczuk Janusz
Postępy Fizyki
|
2023
|
T. 74, z. 3
24--26
PL
Białe karły nie są ostatnim stadium ewolucji gwiazd mało- lub średnio masywnych. Kiedyś wypromieniują całe swoje zapasy energii i stając się zimnymi i ciemnymi ciałami, zamienią się w czarne karły. Nie oznacza to jednak, że przestaną być interesującymi obiektami.
EN
White dwarfs are not the final stage in the evolution of low- or medium-mass stars. One day they will radiate all their energy reserves and become cold and dark bodies, they will turn into black dwarfs. However, it does not mean that they will stop being interesting objects.
2
Fascynujące zjawiska optyczne w głębokim kosmosie
Bryś Henryk
Przegląd Geodezyjny
|
2021
|
R. 93, nr 5
10--13
PL
Autor na podstawie interpretacji geometrycznej najnowszych wysokorozdzielczych zobrazowań kosmicznych NASA udowadnia, że optyczne efekty odbicia lustrzanego ciał niebieskich są wywoływane fizycznym zjawiskiem siły przyciągania grawitacyjnego masywnych gwiazd lub galaktyk. Refrakcja kosmiczna jest interdyscyplinarną dziedziną z pogranicza kosmologii, geodezji, fizyki i astronomii. Grawitacja ciał niebieskich ma istotny wpływ na przebieg trajektorii światła w lokalnej czasoprzestrzeni Kosmosu. Celem pracy jest prezentacja i przybliżenie czytelnikom najnowszych wyników studiów i badań z zakresu problematyki astrogeodezji zapoczątkowanych w roku 1911 epokowymi pracami EINSTEINA.
EN
The author, based on the geometric interpretation of the latest high-resolution NASA space images, proves that the optical effects of mirror reflection of celestial bodies are caused by the physical phenomenon of the gravitational force of massive stars or galaxies. Cosmic refraction is an interdisciplinary field on the border of cosmology, geodesy, physics and astronomy. The gravity of celestial bodies has a significant impact on the trajectory of light in the local space-time of the cosmos. The aim of the work is to present and familiarize readers with the latest results of studies and research in the field of astrogeodesy, initiated in 1911 with the epochal works of EINSTEIN.
3
Content available remote Kilka słów o książce Tadeusza Pabjana „Niedomknięty bilans wszechświata”
Sokołowski L. M.
Postępy Fizyki
|
2017
|
T. 68, z. 1
31--32
PL
Leitmotivem tej półpopularnonaukowej książki jest teza, iż główny problem dzisiejszej kosmologii, zwany fachowo problemem brakującej masy, czyli problem, co jest największym składnikiem materialnym Wszechświata, może doprowadzić do istotnej przebudowy fizyki fundamentalnej.
4
Content available remote Fizyka i filozofia Stephena Hawkinga
Heller M.
Postępy Fizyki
|
2017
|
T. 68, z. 2
83--87
PL
Sięgam myślą wstecz. To musiał być rok 1972. Moja pierwsza wizyta w Cambridge. Słynny DAMTP (Department of Applied Mathematics and Theoretical Physics) mieścił się wówczas w starej kamienicy przy Silver Street (ściślej: w zaułku Old Press Site między Silver Street a Mili Lane). Uczestniczyłem w jednym z wydziałowych seminariów. Referat na temat kinematycznej teorii względności wygłaszała młoda Francuzka. Miała wyraźną tremę, często myliła się. Jakiś długi wzór jej „nie wyszedł”. Z sali zaczęto podpowiadać - nic gorszego dla prelegenta. W pewnym momencie głos zabrał Stephen Hawking (już wtedy na wózku inwalidzkim; mówił tak niewyraźnie, że jego „asystent” tłumaczył to natychmiast na angielski). Zrobiła się cisza (Hawking już wtedy był autorytetem): „w drugiej linijce od góry, trzeci wyraz, trzeba zmienić na...” (coś w tym rodzaju). Poprawka została naniesiona i dalej wszystko poszło gładko.
5
Content available Zobaczyć idealne, czyli bezkresy kresek
Olek J.
Architectus
|
2014
|
Nr 1(37)
49--65
PL
Zdarza się, że linia bywa znakiem. Częściej jednak jest zapowiedzią lub błędem, nieraz odłamkiem, przypadkiem, niedopełnionym Początkiem, odciskiem bądź splamieniem. Nie kieruje do Źródła, jedynie z niego wyprowadza. Zapowiada sens własnej egzystencji i jednocześnie go narusza. Sugerując, iż jest jej przypisany pre-sens, przyobleka spodziewane znaczenie w poza-sens. Uparcie wyraża pochwałę pustki znaku. Niczego nie naśladuje, gdyż obca jej jest wszelka imitacja. Trwa samotna i nierzadko zbędna. A jednak nieoceniona – niezastąpiona – dyskretnie nieobecna. Linia poza narracją, poza estetyką, ale też nie nieestetyczna. Godna, by przyjrzeć się jej przez egzystencjalizm i psychoanalizę, warta przeanalizowania z punktu widzenia pragmatyzmu i szkoły frankfurckiej, gotowa na wiwisekcję fenomenologiczną i semiotyczną, podatna na ustalenia teorii systemów, uległa względem kryteriów empirycznych oraz przygotowana na zwodnicze koncepcje antysztuki. Każda z estetyk wpisanych w określony nurt filozofii miałaby zapewne swoją własną diagnozę kondycji linizmu. Także antyestetyka mogłaby mieć na jej temat dużo do powiedzenia.
EN
A line happens to be a sign. More frequently, however, it is a promise or an error, sometimes a fragment, a random occurrence, incomplete Beginning, an imprint or defilement. It does not direct to the Source, it only comes out of it. It presages the sense of its own existence, at the same time violating it and suggesting that it has an assigned pre-sense, it clothes an expected meaning in beyond-sense. It obstinately expresses the praise of emptiness of a sign. It does not imitate anything because any imitation is strange to it. It perseveres alone, at times even redundant. And yet invaluable – irreplaceable – discretely absent. A line beyond narration, beyond aesthetics, but not unaesthetic in the least. Worthy of examining through the prism of existentialism and psychoanalysis, of being analysed from the point of view of pragmatism and the Frankfurt School, ready for phenomenological and semiotic vivisection, susceptible to findings of the theory of systems, submissive to empirical criteria and prepared for deceptive concepts of anti-art. Each aesthetics which is part of a specific philosophical trend would certainly have its own diagnosis of the state of linism. Anti-aesthetics could also have much to say about it.
6
Content available remote Kosmologia - kres możliwości fizyki
Jacyna-Onyszkiewicz Z.
Postępy Fizyki
|
2011
|
T. 62, z. 3
104-109
PL
W kosmologii wszechświat traktuje się jako największy układ fizyczny, poza którym nie istnieje żadna rzeczywistość fizyczna. Dla badań astrofizycznych dostępna jest teraz i będzie w przyszłości tylko znikoma część wszechświata. Z tego powodu zasadniczo strategię badań kosmologicznych stanowią daleko idące ekstrapolacje, zakreślające nieprzekraczalne granice dla matematyczno-empirycznej metodologii nauk fizycznych.
EN
In cosmology the universe is treated as the largest physical system beyond which there is no physical reality. Astrophysics has been and will be able to investigate only a small part of the universe, so the main strategy of cosmology is to use far reaching extrapolations that help to establish the utmost limits of the mathematical and empirical methodology of physics.
7
Content available remote Od Wielkiego Wybuchu do Nagrody Nobla i jeszcze dalej
Mather J. C.
Postępy Fizyki
|
2008
|
T. 59, z. 1
12-29
8
Content available remote Przyszłość Wszechświata
Dąbrowski M. P.
Postępy Fizyki
|
2007
|
T. 58, z. 1
5-15
EN
According to the standard cosmological scenario, the universe began with a hot Big Bang. This was followed by numerous physical processes which have led to its current structure. The status of the current structure may, however, have interesting implications for the future evolution. We investigate possible options, bearing in mind the observational evidence for the accelerated expansion. For example, future singularities of the Big Rip and of the sudden type may be such options.
9
Content available remote Panel dyskusyjny "Fizyka i Metafizyka"
Lukierski J. red.
Postępy Fizyki
|
2007
|
T. 58, z. 2
75-83
PL
W dniu 8 kwietnia 2006 r. odbyło się na Uniwersytecie Łódzkim coroczne otwarte posiedzenie Komisji '"Fizyka Teoretyczna - Badania Podstawowe" Komitetu Fizyki PAN. W sesji porannej zostały wygłoszone cztery referaty naukowe: Stefan Pokorski - "Cząstki i kosmos", Stanisław L. Woronowicz - "Algebra i analiza w teorii grup", Marek Żukowski - "Kwantowe korelacje: wytwarzanie, przetwarzanie i zastosowania", Jakub Zakrzewski - "Nierozpływające się paczki falowe, czyli o manifestacji klasycznego nieliniowego rezonansu w fizyce kwantowej". Po obiedzie odbyła się dyskusja panelowa "Fizyka i Metafizyka". Wprowadzającymi do niej byli profesorowie: Marek Demiański (Uniwersytet Warszawski, fizyk), Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, fizyk) i Jan Woleński (Uniwersytet Jagielloński, filozof), a moderatorem - niżej podpisany, fizyk z Uniwersytetu Wrocławskiego. Poniżej zamieszczamy obszerne streszczenia wystąpień wprowadzających. W części końcowej dyskusji uczestnicy panelu (34 osoby) odpowiedzieli w tajnym głosowaniu na pytanie: Czy są możliwe cuda jako przejaw sił, które nie podlegają prawom natury? Wyniki były następujące: tak - 13 głosów, nie - 17 głosów, nie wiem - 4 głosy. Marek Demiański. Granice fizyki; Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz: Idea teorii wszystkiego w fizyce i metafizyce. Jan Woleński. Metafizyka i fizyka w perspektywie metodologicznej.
10
Content available remote Kosmos doskonale czarny
Bajtlik S.
Postępy Fizyki
|
2007
|
T. 58, z. 1
2-3
11
Content available remote 42. Zimowa Szkoła Fizyki Teoretycznej [Ze zjazdów i konferencji]
Borowiec A.
Postępy Fizyki
|
2006
|
T. 57, z. 6
280-280
PL
W dniach 6-11 lutego 2006 r. w Lądku Zdroju odbyła się kolejna, 42. Zimowa Szkoła Fizyki Teoretycznej (z powodów historycznych zwana też szkołą karpacką) zatytułowana "Bieżące matematyczne zagadnienia teorii grawitacji i kosmologii". Organizatorzy to: Instytut Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Wrocławskiego, Polska Akademia Umiejętności oraz Komitet Fizyki PAN. Głównym tematem Szkoły były zagadnienia związane z wyjaśnieniem zagadki przyspieszającego Wszechświata oraz problemy alternatywnych podejść do teorii grawitacji. Wzięło w niej udział 54 uczestników, w tym 28 z zagranicy. W czasie Szkoły wygłoszono 7 cykli wykładów tematycznych oraz 10 wykładów jednogodzinnych. W sesji plakatowej uczestniczyło 6 osób.
12
Content available remote Oddziaływania elementarne i Wszechświat
Pokorski S., Turzyński K.
Postępy Fizyki
|
2004
|
T. 55, z. 6
266-276
EN
We discuss the role of elementary interactions in understanding the history of the universe and the impact of cosmology on particle physics.
13
Content available remote 40. Zimowa Szkoła Fizyki Teoretycznej [Ze zjazdów i konferencji]
Kowalski-Glikman J.
Postępy Fizyki
|
2004
|
T. 55, z. 5
204-204
PL
Tegoroczna, 40. już Zimowa Szkoła Fizyki Teoretycznej, zorganizowana przez Instytut Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Wrocławskiego, odbyła się w dniach 4-14 lutego 2004 r. w Lądku Zdroju. W Szkole brało udział 70 naukowców z Polski i zagranicy. Miała ona tytuł "Fenomenologia grawitacji kwantowej" i stanowiła naturalną kontynuację Szkoły z 1999 r., zatytułowanej "W kierunku grawitacji kwantowej". O ile pięć lat temu przedmiotem rozważań były głównie ogólne właściwości kwantowej grawitacji, tym razem większość czasu poświęciliśmy analizie możliwych obserwacji śladów grawitacji kwantowej w fizyce promieni kosmicznych i w kosmologii.
14
Content available remote Niedokończona rewolucja Einsteina [rec.]
Woszczyna A.
Postępy Fizyki
|
2003
|
T. 54, z. 3
134-134
PL
Recenzja książki: Paul Davies - Czas. Niedokończona rewolucja Einsteina, przekład z jęz. angielskiego Leszek Kallas; Prószyński i S-ka, Warszawa 2002, s. 336.
15
Content available remote Kronika
Rohosiński G., Gałązka R. R., Turło J., Kaczorowska-Litak M., Krawczyk A., Stankowski J.
Postępy Fizyki
|
2002
|
T. 53, z. 3
162-168
PL
PTF: Komisje. Tytuły profesorskie. Odnowienie doktoratu Wojciecha Królikowskiego. Nagroda im. Marii Skłodowskiej-Curie. Nagroda z dziedziny kosmologii. Stypendia FNP dla młodych naukowców. Wykład im. Aleksandra Jabłońskiego. Finanse FNP uratowane. Rocznice. Koniec z habilitacją? Tydzień Comeniusa w Lublinie. Bajkonur do muzeum. Wyniki konkursu PTZE. M.G. Basow (1922 - 2000).
16
Content available remote Metainżynieria środowiska kosmicznego
Dworak T. Z.
Inżynieria Środowiska / Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie
|
2002
|
T. 7, z. 1
109-117
PL
Praca zawiera rozważania dotyczące bardzo specyficznego podejścia do miejsca człowieka i współczesnej nauki we Wszechświecie. Dyskutowane są problemy prawomocności kopernikańskiej zasady kosmologicznej w świetle obecnej wiedzy o materii-energii w continuum czasoprzestrzennym, kosmologii kwantowej, nukleosyntezy, i ewolucji Wszechświata, Ziemi i jej biosfery wraz z człowiekiem. Praca przedstawia również ewolucję poglądów i hipotez na temat istnienia pozaziemskich form życia oraz cywilizacji. Biorąc pod uwagę brak sukcesu w poszukiwaniu "artefaktów kosmicznych", jak również antropiczną zasadę kosmologiczną oraz koincydencje dużych liczb kosmologii i mikrofizyki, sugeruje się niekiedy, że w całym Wszechświecie życie oraz inteligencja występuje tylko na Ziemi, tak iż jesteśmy albo wyjątkiem, albo "zwyrodnieniem" jako forma materii i środowiska. W tym przypadku przedyskutowano hipotezę tzw. metainżynierii środowiska kosmicznego, jak również "ułomnego Boga", ponieważ taka teleologia nie ma nic wspólnego z teologią. Pokazano ponadto, że przyjęcie poglądu, iż Ziemia jest wyjątkową kolebką życia i Rozumu w całym Wszechświecie prowadzi do podważenia prawomocności doskonałej zasady kosmologicznej i wyróżnienia naszej planety jako Gai.
EN
In this paper we examine the very specific topic of place of mankind and modern science in the Universe. We discuss validity of the Copernican cosmological principle in the light of our present knowledge of the matter-energy in the space-time continuum, quantum cosmology, nucleosynthesis and of the evolution of the Universe, the Earth and its biosphere together with a man. We also briefly describe the an evolution of opinions and hypotheses on the existence of extraterrestrial forms of life and civilizations. Considering the lack of success in the search for "cosmic artefacts", and using the anthropic cosmological principle and coincidences of large numbers in cosmology and microphysics we suggest that, in the whole Universe, the life and intelligence are presented on the Earth only, we are this an exception or a "degeneration" as a form of matter and environment. The hypotheses of metaengineering of space environment as well as of the "imperfect God" are discussed in this framework, because this teleology has no connection with the theology. We also shaw that an accepting of the view that the Earth is an unique cradle of life and intelligence in the whole Universe leads to denial of the validity of the perfect cosmological principle and to discrimination of our planet as Gaia.
17
Content available remote "Od kosmologii do kwantowej grawitacji" [Ze zjazdów i konferencji]
Demiański M.
Postępy Fizyki
|
1999
|
T. 50, z. 5
267-268
PL
XXXV Zimowa Szkoła Fizyki Teoretycznej "Od kosmologii do kwantowej grawitacji", zorganizowana tradycyjnie przez Instytut Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Wrocławskiego, odbyła się w dniach od 2 do 12 lutego 1999 r. w Polanicy. Tematyka szkoły była bardzo szeroka i obejmowała głównie kwantową teorię grawitacji, teorię superstrun, fale grawitacyjne i kosmologię. Organizatorom udało się zgromadzić bardzo dobrą grupę wykładowców i od pierwszego dnia trwały ożywione dyskusje nad wieloma problemami związanymi z próbami stworzenia kwantowej teorii grawitacji. Najliczniej reprezentowana była grupa zajmująca się kwantowaniem grawitacji a la Ashtekar, z samym "guru" na czele. Ostatnio prócz coraz dokładniejszego formułowania kwantowej teorii grawitacji w języku zmiennych Ashtekara rozpoczęto badanie konkretnych sytuacji. Ashtekar pokazał, jak jego teorię można zastosować do obliczenia liczby stopni swobody czarnej dziury, która jest przez pewien czas statyczna. Ostateczny wynik pokrywa się z klasycznymi rezultatami Bekensteina i Hawkinga. Bardziej matematyczne były referaty Rovellego i Lewandowskiego. Rovelli zajmował się ogólnym sformułowaniem kwantowej teorii grawitacji korzystając ze zmiennych Ashtekara. Lewandowski pokazał, że koncepcje Ashtekara można ująć w ramy ścisłej teorii matematycznej.
18
Content available remote Jak kosmologia tłumaczy powstanie pierwiastków chemicznych?
Ilczyszyn M.
Wiadomości Chemiczne
|
1998
|
[Z] 52, 7-8
512-527
EN
Cosmology is presented as a branch of science dealing with the Universe. The most important achievement in this field is the Big Bang theory accounting for the formation of the Universe by an explosion 10-25 billion years ego. This event was followed by different processes schematically divided into 'Planc', 'handron', 'lepton', 'radiation|' and 'galaxy' era (Tab. 1). Universal abundance of elements is presented as a relation between logarithm of the elements (or isobars) abundance in the solar system and the atomic (or mass) numbers (Figs 1 and 2). These relations are treated as records of the Universe evolution. Four groups of the nucleosynthesis are presented according to this idea (Tab.2):(1) primary reactions at the beginning of the Universe; (2) 'burning' of light elements inside stars; (3) neutron capture inside stars; (4) photonuclear reactions inside strongly heated-up stars, natural disintegration of heavy elements inside and outside the stars, breaking of heavy elements in the interstellar space. Light chemical elements - from hydrogen to lithium - were created during the first minutes after the Big Bang by primary nucleosynthesis processes (reactions 1-7). This mechanism is responsible for very high abundance of hydrogen (~90% of all atoms in the Universe) and helium (~9%). Heavy elements are produced up to now inside stars. Special attention is paid to description of different stages and ways of star evolution (Fig. 3) and to relations of this processes to the nucleosynthesis inside stars (reactions 8-38). These processes strongly depend on the beginning mass of the star. Stars similar to the Sun are responsible for formation of carbon and oxygen only. In the bigger ones the elements up to the iron group can be formed. In the case of the largest ones supernova phenomenon is possible: the star that has exhausted its nuclear fuel, collapses into a superdense state, and explodes with a final burst of enormous energy. This is responsible for reactions from the group (4).
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.