Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zagrożenie gazogeodynamiczne i sposoby jego zwalczania w kopalniach rud miedzi w świetle prac zespołu doradczo-opiniodawczego ds. analizy zjawisk gazogeodynamicznych w KGHM Polska Miedź S.A.

Król Krzysztof, Dzik Grażyna

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2020

|

nr 5

2--9

PL

W artykule przedstawiono zakres prac zespołu ds. analizy zjawisk gazogeodynamicznych, zaistniałych w latach 2009–2018 w KGHM Polska Miedź S.A., powołanego przez prezesa WUG, jego zadania, zakres działania i wnioski. W efekcie prac jego członków powstały analizy i ekspertyzy podejmujące zróżnicowane tematy, począwszy od genezy zjawiska gazogeodynamicznego aż po propozycje rozwiązań zwalczania zagrożenia wyrzutami gazów i skał. Celem artykułu jest zaznajomienie z problemem i skalą zjawisk gazogeodynamicznych oraz działaniami podjętymi w celu wykorzystywania odpowiednich metod i środków, aby zapobiegać i zniwelować do minimum zagrożenie wyrzutami gazów i skał w zakładach górniczych wydobywających rudy metali.

EN

This article presents actions of the Group analysing gas-geodynamic phenomena in KGHM Polska Miedź S.A., established in April 2018 by the president of WUG. The mining research and experience to date indicate that geological processes responsible for the formation of gas traps are very complex, so at the present stage, it is not possible to determine which one is a decisive factor. For this reason, no clear criteria for locating them has been developed so far. In the course of work, the Group presented five main conclusions concerning changes in the methodology of drilling works and/or analytical methods, improvement of technologies used in directional drilling as well as research in order to determine petrographic and petrologic properties of rocks and verify the results of geophysical studies by correlating them with observations in-situ and tests of each type of the samples taken. It was also proposed to drill a horizontal exploratory hole or two horizontal branched holes in order to identify deposits and conduct frontal exploration in the areas with potential gas problems. Moreover, the Group requested to perform spatial numerical modelling of gas-geodynamic hazards and develop a classification of gas-geodynamic risk based on a number of influencing factors, new systems of measurement, research methods and hole tests. The state of implementing the Group's requests is consistent with the guidelines; no major difficulties in the implementation are observed, despite many dependencies between individual tasks for which it is necessary to perform a number of analyses and research trials at different levels of difficulty and use results obtained in the course of performance of other tasks.

2

Ocena obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego na wytypowanych stanowiskach pracy w kopalniach rud miedzi

Konopacka Żaklina, Chmielowiec Sebastian

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2019

|

nr 3

22--25

PL

Obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego są jednym z najbardziej rozpowszechnionych problemów w przemyśle wydobywczym. Powodują absencję pracowników, spadek wydajności pracy oraz kłopoty zdrowotne, związane głównie z kręgosłupem i kończynami górnymi. W pracy przedstawiono badania tego problemu przeprowadzone metodą ankietową na grupie 40 operatorów ciężkiego sprzętu górniczego. Analiza ankiety wykazała, że dla pracowników najbardziej uciążliwe były warunki panujące w kabinie operatora oraz powtarzalność czynności i wynikająca stąd monotonia pracy, a także drgania ogólne i miejscowe.

EN

The burden of musculoskeletal system is one of the most common problems in the mining industry. They cause employee absenteeism, decrease in work efficiency and health problems, mainly related to the spine and upper limbs. The study presents research on this problem by means of a survey method. The research covered a group of 40 operators of heavy mining equipment. They differed in their physical characteristics, level of education and seniority. The analysis of the survey’s results showed that the most burdensome conditions for employees were the conditions prevailing in the operator’s cabin and the repetitiveness of activities and the consequent monotony of work. General and local vibrations were also onerous. Additional solutions to improve working conditions have been suggested (e.g. improvement of working conditions in the operator’s cabin, application of additional personal protective equipment).

3

Aktywność sejsmiczna w kopalniach rud miedzi KGHM Polska Miedź SA w latach 1970 -2011

Machoń T.

Przegląd Górniczy

|

2013

|

T. 69, nr 12

81--88

PL

W artykule podano wyniki badań dynamicznych przejawów ciśnienia górotworu w kopalniach KGHM Polska Miedź SA. W oparciu o doświadczenia autora opisano przebieg zjawiska gwałtownego odprężenia skał spągowych. Przedstawiono rozkład procentowy ilości i wielkości wstrząsów sejsmicznych w zależności od klas tektonicznego zaangażowania górotworu. Wykazano, że na natężenie występowania dynamicznych przejawów ciśnienia górotworu z czynników geologicznych wpływ ma, między innymi, tektoniczne zaangażowanie złoża, a zwłaszcza skał stropowych, natomiast z czynników górniczych, między innymi, wyeksploatowana powierzchnia złoża i system eksploatacji. Omówiono aktywność sejsmiczną górotworu w kopalniach KGHM Polska Miedź SA od rozpoczęcia eksploatacji złoża rudy miedzi w 1965 roku do roku 2011, zwracając uwagę, że od 2002 roku, kiedy nastąpiło apogeum emisji energii z górotworu, zaczyna ona spadać. Podano możliwe przyczyny tego zjawiska i optymistyczne prognozy na bezpieczeństwo eksploatacji w przyszłości, pamiętając o stosowaniu aktywnych metod zwalczania tąpań.

EN

This paper presents the results of research on dynamic phenomena of pressure in rock mass in KGHM Polska Miedz SA mines. On the basis of his experience, the author describes the course of sudden decompression of bottom rocks. The percentage distribution of the magnitude of earth tremors depending on the category of tectonic engagement of rock mass was presented. It was proved that the intensity of dynamic phenomena of rock mass pressure occurrence is determined by geological factors, such as the tectonic engagement of the deposit, especially roof rocks, and mining factors, such as extracted deposit surface and the system of exploitation. The author discusses the issue of seismic activity of rock mass in KGHM Polska Miedz SA mines from the beginning of exploitation in 1965 up to 2011 with particular focus on the year 2002 and after that time, when the level of exploitation was in its apogee and thus decreased. He also discusses possible causes of this phenomenon and makes optimistic forecasts on exploitation safety in the future, having in mind the application of active methods of fighting tremors.

4

Analiza i badanie dynamiki pracy zestyku ślizgowego transportu kopalnianego w warunkach eksploatacyjnych

Miedziński B., Dzierżanowski W., Habrych M., Wandzio J.

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

|

2013

|

R. 51, nr 12

5--10

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań dynamiki działania układu zestyku ślizgowego stosowanego w kołowym transporcie kopalnianym kopalni rud miedzi. Wyniki analiz symulacyjnych potwierdzono wynikami badań w układzie rzeczywistym przy wymianie dotychczasowego materiału ślizgu (kompozyt grafitowy) na kompozyt Cu-Mo wytworzony metodą elektronowego napylania w próżni. Sformułowano odpowiednie wnioski praktyczne.

EN

The article presents the results of testing the dynamics of a sliding contact working in the transport facilities of a copper mine. The results of simulation analyses were confirmed by test results in a real system while replacing the sliding material (graphite composite) into a Cu-Mo composite made with the use of electronic sputtering in vacuum. Practical conclusions were formulated.

5

Prawne uwarunkowania bezpieczeństwa eksploatacji filarów oporowych w polskich kopalniach rud miedzi

Mirek A., Wowczuk G.

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

|

2007

|

R. 45, nr 9

94-100

PL

Wybieranie filarów oporowych jest naturalną konsekwencją racjonalnej eksploatacji złóż oraz postępującego sczerpywania zasobów. W polskich kopalniach rud miedzi eksploatacja w filarach oporowych jest prowadzona od początku lat 80. XX w. W toku realizacji kolejnych takich zamierzeń eksploatacyjnych zebrano wiele doświadczeń, pozwalających na optymalne dostosowanie parametrów technologii wybierania złoża do skomplikowanych warunków geologiczno-górniczych towarzyszących eksploatacji skrępowanej. Zebrane doświadczenia były podstawą do ustalenia w przepisach prawa geologicznego i górniczego minimalnej szerokości ustanawianych filarów oporowych. Autorzy podjęli próbę analizy wpływu wielkości filarów oporowych na warunki bezpieczeństwa podczas prowadzenia w nich eksploatacji w celu zweryfikowania poprawności określenia w przepisach prawa minimalnej (350 m) szerokości filarów oporowych pozostawianych w kopalniach LGOM.

EN

The extraction of support pillars is a natural consequence of a reasonable mining of deposits and progressive exhaust of resources. The mining within support pillars has been carried out in the Polish copper mines from the beginning of the 80.s of XX century. In the course of such successive projects of mining there have been acquired many experiences allowing the parameters of extraction process to be optimally adapted to complex geological-mining conditions accompanying the hampered mining. The acquired experiences have been a basis to determine in the rules of geological-mining law a minimum width of support pillars to be made. The authors have tried to analyse the impact of a size of support pillars on safety conditions of mining within them in order to validate the correctness of determination in rules of law a minimum width (350 m) of support pillars which have been left in the LGOM mines.

6

Badania modelowe dynamicznej odporności kotwi

Nierobisz A.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2002

|

nr 3

5-24

PL

W polskich kopalniach rud miedzi rejestruje się kilka tysięcy zjawisk sejsmicznych rocznie. Są to wstrząsy o energii dochodzącej do 10⁹ J. W większości przypadków po zaistniałych wstrząsach nie stwierdza się widocznych zmian w stropie i obudowie. Obserwuje się jednak szereg niekorzystnych zjawisk będących skutkami wstrząsów. Mając na uwadze powyższe w Głównym Instytucie Górnictwa rozpoczęto badania nad dostosowaniem obudowy kotwiowej do warunków wzmożonej aktywności sejsmicznej górotworu [10]. Dostępne informacje z zakresu teorii stateczności dynamicznej konstrukcji oraz zagraniczne wyniki badań kotwi pozwalają na stwierdzenie, że dynamiczna charakterystyka wytrzymałościowa kotwi różni się od charakterystyki statycznej. W niniejszym opracowaniu dokonano analizy wytrzymałości dynamicznej kotwi z wykorzystaniem modelu obciążenia wywołanego udarem spadającej masy oraz opracowano założenia i skale podobieństwa do badań modelowych. Przeprowadzone obliczenia spodziewanych wartości sił dynamicznych były podstawą do zaprojektowania stoiska do badań kotwi wykonanych w skali geometrycznej 1:2. Opisano przeprowadzone badania, wykonano ich analizę oraz przedstawiono wnioski, które można streścić w sposób następujący: 1. Rozbieżności między statycznymi a dynamicznymi parametrami wytrzymałościowymi kotwi wynikają z następujących zjawisk: - przy zwiększaniu prędkości obciążenia następuje zmiana granicy plastyczności i wytrzymałości; dynamiczna granica plastyczności i wytrzymałości jest większa od statycznej, - nagłe naprężenia o wartości przekraczającej statyczną wytrzymałość doraźną powodują zniszczenie materiału dopiero po upływie określonego czasu, odkształcenia i naprężenia w dynamicznie obciążonym ustroju zależą od sprężystej jego podatności i stopni swobody układu, - naprężenia i odkształcenia rozchodzą się w postaci fal. 2. Badania modelowe w skali 1:2 pozwoliły na zmierzenie wartości sił dynamicznych występujących w czasie obciążania kotwi ekspansywnych typu KSpn-18 udarem spadającej masy w fazie odkształceń sprężystych i plastycznych. W warunkach naturalnych jedna kotew rozprężna podwiesza górotwór o masie około 4 ton. Ważniejsze wyniki badań modelowych dla przypadku zniszczenia podkładki przy pierwszym udarze, przeniesione na powyższe kotwie w skali 1:1 wynosiłyby: - masa spadająca - 4077 kg, - wysokość udaru - 0,3 m, - energia kinetyczna udaru - 12 kJ, - siła dynamiczna udaru - 384 kN. 3. Systematyczne obciążenia udarowe kotwi w wyniku wstrząsów lub robót strzałowych w kopalniach rud miedzi, prowadzonych w niewielkiej odległości od tychże kotwi, powodują kumulowanie się odkształceń plastycznych, w efekcie kotwie rozprężne są szczególnie podatne na zerwanie. Przykładami występowania takiego zjawiska są przypadki zerwania kotwi przy opadaniu skał stropowych o grubości zaledwie kilkudziesięciu centymetrów, których ciężar przypadający na jedną kotew jest niewspółmiernie mały. 4. Powyższe wyniki badań modelowych wymagają weryfikacji za pomocą badań w skali 1:1.

EN

In Polish copper mines annually several thousand of seismic phenomena are recorded. These are tremors with energy reaching 10⁹ J. In the majority of events after occurred tremors visible changes as concerns the roof and support have not been ascertained. However, one observes a number of unfavourable phenomena being the effects of tremors. Considering the above-mentioned fact, at the Central Mining Institute investigations relating to the adaptation of roof bolting to conditions of increased seismic activity of the rock mass were started. Owing to available information with respect to the theory of the dynamic stability of construction and the results of foreign investigations relating to bolts, it is possible to ascertain that the strength dynamic characteristic of bolts differs from the static characteristic. In the present article an analysis of the dynamic strength of bolts was carried out, using the model of load caused by the impact of falling mass, moreover, assumptions and similarity scales to model tests were worked out. The carried out calculations of anticipated values of dynamic forces constituted the basis to design a stand for bolt testing, performed on a geometric scale equal to 1:2. The carried out investigations were described; one has prepared their analysis and has presented conclusions, which can be summarized as follows: The discrepancy between static and dynamic strength characteristics of bolts result from the following phenomena: - when increasing the load velocity, a change of the limit of plasticity and strength follows, the dynamic plasticity and strength limit is higher than the static one, - sudden stresses of value exceeding the immediate static strength cause the destruction of the material only after a determined time, the deformations and stresses in a dynamically loaded structure depend on its elastic flexibility and degrees of structure freedom, - stresses and deformations propagate in the form of waves. Model tests on a 1:2 scale enabled to measure the values of dynamic forces occurring during the loading of expansive bolts of KSpn-18 type by the impact of falling mass in the phase of elastic and plastic deformations. In natural conditions one expansive bolt suspends rock mass of about 4 tons of mass. The results of model tests of major importance in the case of destruction of the washer during the first impact, transmitted to the above-mentioned bolts on a 1:1 scale, would amount to: - falling mass - 4077 kg, - impact height - 0.3 m, - impact kinetic energy - 12 kJ, - impact dynamic force - 384 kN. Systematic impact loads of bolts as a result of tremors and blasting operations in copper ore mines conducted not far away from these bolts cause accumulation of plastic deformations; the result is that expansive bolts are particularly susceptible to break. Examples of occurrence of such a phenomenon constitute cases of bolt break in the event of fall of roof rocks with thickness of merely of several dozen of centimetres, the weight of which per one bolt is incommensurably low. The above-mentioned results require verification by means of tests on a 1:1 scale.

7

Automatyka przemysłowa 700 m pod powierzchnią ziemi

Piechocka W.

Napędy i Sterowanie

|

1999

|

R. 1, nr 7

38--40

PL

KGHM Polska Miedź S.A. Zakład Górniczy w Lubinie jest najstarszą z trzech kopalni rud miedzi w zagłębiu legnickim. Ale po przeprowadzeniu modernizacji, będzie najnowocześniejsza.

8

Podziemne kopalnie rud miedzi jako źródło emisji gazów

Nędza Z.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Chemiczna i Procesowa / Politechnika Łódzka

|

1998

|

Nr 23

120-131

PL

W kopalniach rud miedzi Okręgu Legnicko-Głogowskiego źródłami wydzielania substancji gazowych są przede wszystkim maszyny z napędem spalinowym oraz roboty strzałowe. W Kopalni Polkowice, jednej z czterech eksploatujących w tym rejonie, moc maszyn wyposażonych w silniki spalinowe wynosi około 23 000 KM. Efektem pracy tych maszyn jest emisja w ciągu doby około 0,15 Mg tlenków azotu oraz 0,2 Mg tlenku węgla. Dobowe zużycie kopalni materiałów wybuchowych w tej kopalni wynosi około 10 Mg, co związane jest z emisją w ciągu doby około 0,012 Mg tlenków azotu oraz około 0,013 Mg tlenku węgla.

EN

In copper ore mines of the Legnicko-Glogowski Region, sources of gas emissions are primarily diesel-fuellend machines and shooting. In Polkowice mine, one of the four operating in this region, power of the machines fitted with combustion engines amounts to about 23 000 KM. The effect of operation of those machines is daily emission of 0,15 Mg of nitrogen oxides and 0,2 Mg carbon monoxide. A daily utilisation of explosives in the mine amounts to about 10 Mg, which is associated with emission of about 0,012 Mg of nitrogen oxides and about 0,013 Mg of carbon monoxide.