Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ochrona dziedzictwa kulturowego na przykładzie KWK Flora i małych kopalń Gołonoga (dzielnica Dąbrowy Górniczej) – ścieżka dydaktyczna

Tomczyk Janusz

Hereditas Minariorum

|

2020

|

Vol. 6

85--94

PL

Po koncentracji wydobycia węgla z pokładów podredenowskich na pograniczu wsi Dąbrowa i Gołonóg przez Towarzystwo Akcyjne Kopalń Węgla Flora nastąpił okres pojawiania się małych zakładów wydobywczych. Wobec zamknięcia granic polityką celną przed I wojną światową i okresu dobrej koniunktury dla węgla dąbrowskiego trwającej do lat 30. XX w. Towarzystwo wydzierżawiało zbędne dla siebie, z technicznego i ekonomicznego punktu widzenia, części nadań nowym kopalniom. W trakcie spaceru zaproponowaną ścieżką dydaktyczną prezentujemy ich historię, położenie i ślady pozostałe po ich działalności górniczej.

EN

After changes in the organization of mining in the Congress Kingdom caused by the Mining Act of 1870, private mines were created. Five deep coal mines were established on the border between the villages of Dąbrowa and Gołonóg. They exploited little rich, thin seams. The process of merging them into one enterprise called "Flora" Coal Mining Society have taken place almost from 1884 to 1913. The first two enterprises ("Maciej" and "Władysław") were merged in 1902, but their initial organizational division was artificially imposed by applicable law. Other enterprises were taken over by subsequent purchases. Until World War I, the "Flora" Society was profitable due to investment activities and technical changes. Small coal mines in this area were established under lease agreements with the "Flora" Coal Mining Society. Despite much lower production, they were the source of income for many citizens.

2

Historia górnictwa jako historia wypadków na przykładzie kopalni węgla kamiennego „Flora” w Dąbrowie Górniczej

Kotarba W.

Hereditas Minariorum

|

2017

|

Vol. 4

261--272

PL

Sukcesy współczesnego górnictwa możliwe są dzięki doświadczeniu pokoleń górników, którzy poprzez analizę swoich błędów, zarówno w organizacji robót poszukiwawczych jak i wydobywczych, a później przeróbczych uczyli się bezpiecznej i efektywnej produkcji. Zejście poniżej poziomu terenu wiązało się z nieznanymi dotąd zagrożeniami i nie było innej metody niż nauka poprzez doświadczenie, a to wiązało się niestety z ofiarami. Kiedy w XIX wieku zaczęto opracowywać przepisy górnicze, miały one obejmować cała dotychczasową wiedzę, nabytą dzięki pracy wielu pokoleń. Po każdej większej katastrofie grono doświadczonych pracowników starało się zrozumieć jej istotę i naleźć sposób na jej uniknięcie, w ten sposób powstawały przepisy zwiększające bezpieczeństwo pracy następnych pokoleń. Olbrzymie zapotrzebowanie na węgiel, konieczny do rozwoju przemysłu, spowodowało na terenie Zagłębia Dąbrowskiego błyskawiczne przejście ze stanu gospodarki opartej na rolnictwie do industrialnej. Skutkiem zatrudniania rolników do prac w obcym im środowisku, była olbrzymia liczba wypadków. Wiedza na temat zagrożeń naturalnych w podziemiach kopalń była zbyt fragmentaryczna. Maszyny używane wówczas w kopalniach nie miały zabezpieczeń chroniących pracujących przy nich ludzi. Na przykładzie kopalni „Flora” można prześledzić wpływ jaki tego typu przedsiębiorstwa miały na lokalną społeczność, a tym samym na warunki bytowania zatrudnionej w niej osób. Mimo iż średnich rozmiarów, kopalnia „Flora” zatrudniała znaczny odsetek zamieszkałych w rejonie Gołonoga (dzielnicy Dąbrowy Górniczej) osób.

EN

The successes of modern mining has been possible following to the experience of generations of miners who, through the analysis of their errors, improvement in the organization of exploration and production, and later processing, learned and perfected safe and effective production. Descent below ground level was associated with previously unforeseeable threats and there was no other method than learning through experience, which often lead to casualties. When mining regulations began to develop in the 19th century, they were to cover all of the knowledge gained so far thanks to the work of many generations. After every major disaster, a group of experienced employees tried to understand its essence and find a way to avoid it in the future. Tis way regulations were put in place in order to increase the safety of work for the coming generations. The enormous demand for coal, necessary for the development of industry, lead to the rapid transition from economy found on agriculture to one based on industry in the Dabrowski Basin. Employing farmers to work in a foreign environment resulted in a massive number of accidents. Knowledge about natural hazards in underground mines was too fragmented. The machines used in the mines at the time did not have safeguards to protect the people operating them. The „Flora” mine, despite its medium size, employed a large percentage of people living in the Gołonog region. Terefore looking at „Flora” itself, it is possible to trace the impact that such enterprises had on the local community, and thus on the living conditions of the people employed in it.

3

Towarzystwo Kopalń Węgla „Flora” Spółka Akcyjna W Dąbrowie Górniczej

Kotarba W.

Hereditas Minariorum

|

2016

|

Vol. 3

199--214

PL

Wydobycie węgla kamiennego w rejonie Zagłębia Dąbrowskiego było jednym z koniecznych warunków, do rozwoju przemysłu hutniczego oraz maszynowego w Królestwie Polskim. Na terenie lokalizacji kopalni Flora wydobywano węgiel wcześniej, istniały tam kopalnie „Maciej”, „Mikołaj”, „Zofia”, „Władysław”. Spowodowało to dynamiczny rozwój gospodarki industrialnej w rejonie Gołonoga, coraz więcej włościan podejmowało pracę w przemyśle. Poszukiwania wiadomości nt. Kopalni „Flora” są istotne ze względu na jej istotną rolę w kształtowaniu się świadomości ludności włościańskiej na tym terenie w początkach tworzenia się społeczeństwa industrialnego. Zebrane informacje pozwoliły nie tylko na odtworzenie historii wydobycia rudy żelaza w tym rejonie Zagłębia Dąbrowskiego, ale również na zrozumienie administracyjnych procesów które zachodziły w czasie pierwszych lat Polskiej państwowości po ponad wiekowym niebycie. Na przykładzie małej kopalni można prześledzić wpływ jaki tego typu małe przedsiębiorstwa miały na lokalną społeczność, a tym samym na warunki bytowania zatrudnionej w niej osób. Mimo iż średnich rozmiarów, kopalnia „Flora” zatrudniała znaczny odsetek zamieszkałych w rejonie Gołonoga osób.

EN

Mining of the coal in the Zagłębie Dąbrowskie region of southern Poland, was one of the key conditions for the development of steelwork and machinery industry in the Kingdom of Poland. The mining in this location had been undertaken well before the first recorded date in 1903 which is documented. Moreover, a few mines such as: “Maciej”, “Mikołaj”, “Zofia”, “Władysław”, have been established. This has resulted in a dynamic development of the industry in Gołonóg region, in which more and more landowners had moved to industry. The research into the history of Mine “Flora” are crucial for better understanding of its role in creation and a development of new identity of ‘industrial society’ within the local landowners. Collected information has also allowed not only for the recreation of the history of exploitation of coal in the region of Zagłębie Dąbrowskie, but also for a better insight into the administrational processes in the first years after Poland regained its independence after 123 years under Partitions. Based on an example of a relatively small mine we are able to trace the influences that such small enterprises had on the local community and hence the living conditions of its employees. Although “Flora” was a medium-size mine it employed a significant proportion of local Gołonóg population.