Ustawa o nawozach i nawożeniu oraz rozporządzenia do ustawy pozwalają na wprowadzenie do obrotu nowych środków nawozowych, opracowanych na podstawie naturalnych kopalin, surowców mineralnych oraz odpadów mineralnych i organicznych, które spełniają określone wymagania w zakresie zanieczyszczeń chemicznych (np. metale ciężkie – Cr, Cd, Ni, Pb, Hg, As) oraz zanieczyszczeń biologicznych (żywych jaj pasożytów jelitowych: Ascaris sp., Trichuris sp., Toxocara sp., bakterii z rodzaju Salmonella). Środki nawozowe otrzymywane na bazie surowców mineralnych, na przykład o charakterze wapniowym, mogą być wprowadzone do obrotu, pod warunkiem zachowania minimalnej ilości składników pokarmowych oraz przy zachowaniu limitów metali ciężkich i innych pierwiastków potencjalnie toksycznych, takich jak kadmu (Cd) i ołowiu (Pb), czy arsenu (As). Z analizy składu chemicznego powinno wynikać, że surowce mineralne w postaci środka nawozowego, wapnującego, nie stanowią potencjalnego źródła metali ciężkich dla gleby. Środki nawozowe są bezpieczne dla środowiska i po pozytywnej opinii wydanej przez IUNG-PIB w Puławach mogą utracić status materiału odpadowego. Następnie surowce te mogą być wprowadzone do obrotu w postaci środka poprawiającego właściwości gleby lub środka wapnującego.
EN
The Act on Fertilizers and Fertilization and the Regulations to the Act allow for the marketing of new fertilizers, developed on the basis of natural minerals, mineral raw materials as well as mineral and organic waste, which meet specific requirements in terms of chemical impurities (e.g. heavy metals – Cr, Cd, Ni, Pb, Hg, As) and biological contaminants (live eggs of intestinal parasites: Ascaris sp., Trichuris sp., Toxocara sp., Salmonella bacteria). Fertilizers agents based on mineral raw materials, e.g. calcium, may be placed on the market, provided that the minimum amount of nutrients is maintained and the limits of heavy metals such as cadmium (Cd) and lead (P b), arsenic (As) are observed. The analysis of the chemical composition should show that mineral raw materials in the form of a fertilizer and liming agent are not a potential source of heavy metals for the soil. Fertilizers agents are safe for the environment and, after a positive opinion issued by IUNG-PIB in Puławy, may lose the status of a waste material. These raw materials can then be placed on the market in the form of a soil improver or liming agent.
Polska należy do państw o dużych zasobach złóż udokumentowanych kopalin, co umożliwia ich długotrwałą eksploatację i zabezpieczenie potrzeb gospodarki, także dla przyszłych pokoleń.
Rewolucyjne zmiany w postępowaniach o wydanie decyzji środowiskowych - nowe zasady ustalania stron postępowania, wydłużanie okresu ważności decyzji środowiskowej bez etapowania inwestycji, doręczenia przez obwieszczenie w przypadku nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, to korzystne rozwiązania wprowadzone Ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw.
We wprowadzeniu autor podkreśla, że górnictwo kopalin od zarania dziejów stanowiło podstawę cywilizacyjnego rozwoju ludzkości oraz wskazuje na celowość wydobycia z zapomnienia i wykorzystania pozytywnych doświadczeń z działalności Państwowej Rady Górnictwa (PRG). Przypomina okoliczności, w których prof. Bolesław Krupiński doprowadził do powołania PRG w Urzędzie Rady Ministrów w 1954 r. Wykorzystując odnośne dokumenty i publikacje charakteryzuje zakres działalności, skład, tryb postępowania oraz organizację i sposób funkcjonowania Rady. Podaje przybliżoną ocenę ilościowego efektu działalności Rady, wskazując na przyrost produkcji kopalin istotnych w gospodarce Kraju – osiągnięty w okresie jej funkcjonowania. W zakończeniu wyraża przekonanie, że gdyby w roku 1990 Państwowa Rada Górnictwa nie została „zniesiona” to w górnictwie węgla kamiennego nie zlikwidowano by ponad 100 milionów ton rocznej zdolności produkcyjnej, a w polskiej gospodarce funkcjonowałoby przetwórstwo węgla na paliwa i gaz w skali 50 mln ton/rok. Postuluje wznowienie działalności PRG, która (odpowiednio zmodyfikowana) jest polskiej gospodarce pilnie potrzebna.
Problemy ochrony zasobów kopalin w celu zapewnienia możliwości ich gospodarczego wykorzystania obecnie i w przyszłości są znane i dyskutowane od wielu lat. W dyskusjach tych podkreślana jest potrzeba ich ochrony jako nieodnawialnych zasobów środowiska przyrodniczego o limitowanej ilości i położeniu w przestrzeni.
W artykule scharakteryzowano uwarunkowania formalnoprawne w zakresie ochrony zasobów węgla kamiennego, w szczególności w cienkich pokładach węgla. Z ich analizy wynika, że przepisy nie określają w sposób jednoznaczny zakresu ochrony zasobów, co może budzić wątpliwości i prowadzić do różnych, czasem skrajnych ich interpretacji. Dla zilustrowania tego zagadnienia przeprowadzono studium hipotetycznego przypadku, z którego wynika, że traktowanie ochrony zasobów w sposób nadrzędny, może prowadzić do sytuacji, w której konieczność ochrony cienkiego pokładu bilansowego bez znaczenia przemysłowego mogłaby uniemożliwić eksploatację zasobów w pokładach atrakcyjnych gospodarczo.
EN
The article presents the characteristics of formal and legal requirements concerning protection of hard coal resources, in particular of thin coal seams. The analysis indicates that the legislation does not specify clearly the rules of the protection of the resources and derogations from the protection, which may give rise to uncertainties at documenting the deposits in different stages. From the case study performed on that basis it results that considering necessity of protection of resources firstly, there may be hypothetical situations where conservation of thin balance seam (without economic significance) may result in the unenforceability of exploitation of the seams economically attractive. The problem and economic effects resulting from it as significant losses of the resources are presented in the paper on the basis of a hypothetical situation that could take place at “Pokój” Coal Mine, if planning of extraction of coal from a part of seam 500 group (at present have already been exploited) was under the relevant legislation currently in force. It was found that as a result of protection of 503 seam (0.6 m in thickness – uneconomic) could result in the unenforceability of mining of a part of seam 504 laid below (filching seam) and 502 seam laid above, whose mining would require earlier decompression through mining 504 seam. Consequently, the option of the mine’s production would be decreased by 6697 thousand tons, shortening the lifetime of the mine. Changes to the legislation shall indicate in clear and unambiguous scope and manner the procedure and methods for protection of the resources and consequences resulting from abandoning such activities. In the cases verified in terms of technical and economical considerations, the regulations shall enable departure from such protection, e.g. reclassification to losses or another category of resources (not subject to protection).
Artykuł jest statystycznym podsumowaniem 2015 roku dla grupy odkrywkowych zakładów górniczych. W nawiązaniu do lat poprzednich przedstawia informacje nt. wydobywanych w Polsce kopalin, udzielonych koncesji, liczby nadzorowanych zakładów górniczych, stanu zagospodarowania złóż oraz struktury wydobycia i zatrudnienia. W sposób statystyczny obrazuje prowadzoną działalność górniczą oraz wskazuje główne kierunki obserwowanych zmian.
EN
The economic slowdown, which has been observed in Polish construction and road engineering industries, has had directly caused a decrease in demand for construction materials and their raw materials. This trend is also evident by the decreasing number of rock material mining licenses issued by authorities. However, according to the licensing authority records of 31 December 2015, there were 7140 strip mines in Poland, with 4827 in operation (excavating useful minerals). They were dominated by small mines, each with the maximum output of 35 ktons/year and a staff of no more than 5 people. As many as 1545 mines were pending liquidation, plus 362 mines which were scheduled to abandon or temporarily stop operations.
Artykuł przedstawia wymagania stawiane przedsiębiorcom z branży kruszyw w 2015 roku przez przepisy z zakresu ochrony środowiska. Legalizacja wydobycia kruszyw wymaga bowiem uzyskania sporej liczby decyzji, bez których rozpoczęcie działalności może zostać zablokowane.
Podjęcie działalności związanej z eksploatacją kopalin zawsze wymaga uwzględnienia nakazów, ograniczeń i innych ustaleń wynikających z przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, z którymi są powiązane regulacje dotyczące ochrony gruntów rolnych i leśnych. Często okazuje się, że ustalenia te w istotny sposób ograniczają możliwość podjęcia działalności górniczej lub odsuwają ją w czasie do momentu przeprowadzenia stosownych procedur planistycznych. Jak przewidzieć takie sytuacje? Na co zwracać uwagę w odniesieniu do projektowanej działalności wydobywczej? Odpowiedziom na te pytania poświęcony jest niniejszy artykuł.
Przedmiotem opracowania jest nielegalna eksploatacja kopalin występujących powszechnie, w łatwych do eksploatacji warunkach i pozyskiwanych nielegalnie. Zaliczono do nich: kruszywa łamane, piaskowo-żwirowe i torf. Przedstawiono ich występowanie na obszarze kraju, warunki i sposób wydobycia, kierunki zastosowania, uwarunkowania prawne wydobycia i jego skutki dla środowiska.
Kruszywa łamane dla kolejnictwa stanowią specyficzny asortyment ze względu na stawiane im bardzo wysokie wymagania jakościowe. Ze względu na duże i wieloletnie obciążenia oraz długi czas ekspozycji na zmienne warunki atmosferyczne kruszywa takie muszą odznaczać się generalnie wysoką wytrzymałością na rozdrabnianie i ścieranie, zwięzłością, niską porowatością, mrozoodpornością i odpornością na wietrzenie, a także odpowiednią granulacją. Jest to regulowane odpowiednimi normami, w szczególności normą PN-EN 13450 Kruszywa na podsypkę kolejową, która od 2004 r. zastąpiła dotychczasową PN-B-11114:1996.
Artykuł stanowi między innymi syntezę danych przedstawionych w poprzednich numerach „Kruszyw”, w których to dokonano charakterystyki górnictwa kopalin: okruchowych (nr 1/2015, str. 28-34), zwięzłych (nr 2/2015, str. 44-50) oraz ilastych (nr 3/2015, str. 22-27), a także jest artykułem zamykającym cykl publikacji dotyczących charakterystyki górnictwa odkrywkowego kopalin skalnych.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedmiotem rozważań zawartych w artykule są wybrane przepisy ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze, dotyczące ochrony złóż kopalin w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. W ich konkluzji został wyrażony pogląd, że studium uwarunkowań i kierunków przestrzennego zagospodarowania gminy powinno uwzględniać także złoża kopalin, które nie zostały jeszcze udokumentowane. Wymaga tego regulacja zawarta w art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., który nakłada na wszystkie organy państwa obowiązek ochrony środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju.
EN
The paper deals with selected provisions of the legal act of March 27, 2003, The Planning and Spatial Development, and the law of June 9, 2011, The Geological and Mining Law on the protection of mineral deposits in the study of conditions and directions of spatial management. In the conclusions to the acts a view is expressed that the study of conditions and directions of spatial development of municipalities should also take into account the mineral deposits which have not yet been documented. This is required by the regulation contained in Art. 5 of the Polish Constitution of April 2, 1997, which imposes on all authorities of the State the duty to protect the environment in accordance with the principle of sustainable development.
Przedstawiono metodykę automatycznego szacowania intensywności ruchu transportu górniczego na poszczególnych odcinkach dróg w rejonach eksploatacji kopalin skalnych; identyfikacji tzw. „wąskich gardeł". Przedstawione zostały narzędzia geoinformatyczne oraz przyjęte założenia upraszczające, umożliwiające wykonanie wstępnej analizy, a także jej wyniki dla wybranego rejonu eksploatacyjnego. Wskazano konieczność realizacji badań związanych z lokalnymi przeciążeniami sieci drogowej w odniesieniu do przyjętej Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego oraz związane z nią szanse i zagrożenia dla przedsiębiorców górniczych. W podsumowaniu wskazano kierunki dalszego rozwoju opisywanych metod wraz z możliwością ich wykorzystywania.
EN
In the article method of automatic assesment of traffic volume connected with rock raw material transport in the region of their exploitation was presented as well as problem of bottlenecks location. Geoinformatic tools and developed assumptions was shown, which supports to execute the analysis. Results for selected exploitation area were presented. Necessity of local overloads studies was point, in reference to "Lower Silesian Voivodeship 2020 Development Strategy" document, and connected with threats and opportunities for local minig buissness. Summary contains instructions for further development of presented solutions, with the concept of its mass usage.
Działalność polegająca na wydobywaniu kopalin, bez względu na rodzaj eksploatacji oraz wielkości wydobycia, wiąże się zawsze z negatywnym wpływem na środowisko przyrodnicze. Dlatego ważne jest, aby na etapie przeprowadzanej oceny oddziaływania na środowisko zaproponować rozwiązania mające na celu zminimalizowanie negatywnego wpływu na elementy przyrodnicze w obrębie i w bezpośrednim sąsiedztwie wydobywanego złoża.
EN
Mining, regardless of its kind and amount of production, negatively influences the environment. Therefore it is crucial to develop solutions minimizing its negative impact on environmental elements within and in the vicinity of the deposit at the stage of environmental impact assessment.
W artykule przedstawiono opracowaną w Poltegor-Instytut IGO Bazę Danych Surowców Skalnych umożliwiającą ewidencjonowanie złóż kopalin skalnych oraz prowadzenie wszechstronnych analiz zawartych w niej danych pod kątem możliwości właściwego zagospodarowania tych złóż.
EN
In this article Rock Raw Materials Database worked in Poltegor-Instytut IGO was presented. This database is make to possible recording of rock raw material deposits and make versatile analyses of their proper development.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Rekultywacja i rewitalizacja terenów powstałych po działalności górniczej jest jednym z najbardziej wdzięcznych tematów. Górnictwo odkrywkowe dzięki swojej różnorodności może poszczycić się ciekawymi przykładami rekultywacji. Jednym z takich udanych przykładów rekultywacji i zagospodarowania terenu są tereny pogórnicze po zakładzie górniczym Pierwoszów. Drugim ciekawym przykładem jest pomysł stworzenia miejsca do promocji geoturystyki realizowany przez pasjonatów geologii, członków Fundacji „Bazalt” w Strzegomiu. Ze względu na swoje wyjątkowe wartości przyrodnicze obiekt stanie się w najbliższym czasie miejscem służącym do promocji geoturystyki, edukacji przyrodniczej a także promowania bogactw naturalnych regionu. W zamyśle twórców Fundacji „Bazalt” jest utworzenie w miejscu starego kamieniołomu „GEOPARKU”, który byłby atrakcyjną ofertą rekreacyjną i edukacyjną adresowaną do szerokiego grona odbiorców.
EN
Reclamation and revitalization of areas remained after mining activity is one of the most satisfying subjects. Surface mining can boast of interesting examples of reclamation. One of such successful examples of reclamation and terrain management are post-mining areas after the Pierwoszów mine. The second interesting example is the idea to create a place for geotourism promotion realized by people involved in geology, members of the “Bazalt” Foundation in Strzegom.
Niniejszy artykuł stanowi kontynuację zagadnień dotyczących REACH, prezentowanych w poprzednim numerze magazynu „Kruszywa”. Autorzy szczegółowo opisują materiały stosowane w drogownictwie, a więc zarówno substancje, mieszaniny, jak i wyroby, według definicji zawartych w rozporządzeniu REACH.
EN
This article describes further the issues relating to REACH. The first part of the article was published in a previous issue of the „Kruszywa” magazine. The authors describes in detail the materials used in road construction, thus substances, mixtures and products, as defined in the REACH Regulation are discussed.
Pojęcie eksploatacji kopalin możliwe jest w wielu przypadakch dopiero po spełnieniu wymogów wynikających z zasad ochrony gruntów rolnych i leśnych, które z dniem 1 stycznia 2009 roku uległy istotnym zmianom. Prezentujac dane statystyczne na temat powierzchni użytków rolnych i gruntów leśnych z uwzględnieniem klas bonitacyjnych,omówiono ogólne zasady ochrony tych gruntów. Przedstawiono aktualnie obowiązujące zasady uzyskiwania zgody na przeznaczenie gruntów rolnych i leśnych na cele związane z eksploatacją kopalin oraz zasady wyłączania z produkcji tego rodzaju gruntów. Omówiono kwestie wyłączenia gruntów z produkcji oraz obowiązki z zakresu rekultywacji, jakie mogą zostać nałożone na przedsiębiorcę.
EN
The exploitation of minerals is possible often only when the requirements related to rules of protection of agricultural lands and woodlands are met. These rules have changed substantially since 1 January 2009. The statistical data on the area of agricultural lands and woodlands, including information about valuation classes, and general rules on protection of these lands were discussed. The rules on obtaining permission for the use of agricultural lands and woodlands for the purposes related to mineral extraction and the rules of excluding such lands from production were presented. The requirements in the field of reclamation that may pertain to the mining companies were discussed.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono wyniki pomiarów i doświadczenia związane z wyznaczaniem objętości i kształtu składowisk skaningiem laserowym oraz możliwości i zalety metody. Skanowanie laserowe stanowi nowoczesną metodę odwzorowywania powierzchni, określania lokalizacji oraz wyznaczania objętości. Umożliwia to efektywne odwzorowanie kształtu i ustalania m.in. objętości wyrobisk górniczych, zwałowisk oraz składowisk produktów handlowych w górnictwie i budownictwie.
EN
Possibilities of surface laser scanning utilization in the process of storage areas, dumping grounds and mine excavation volume inventorying has been described. Laser scanning is one of the most modern methods of precise surface mapping, as well as location definition and cubature determination. This method has broad application in mining and construction industry and indicates directions of innovative determination of shape and volume of excavations, dumping grounds and storage areas. Technology of spatial data collection, handling, analysis and presentation has been discussed. Presented method has been compared with classical measurement technologies. Advantages and disadvantages of the method have been described.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.