Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: kongresy i organizacje specjalistyczne

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

System nauk o ziemi - jego powstanie i rozwój w Polsce (artykuł informacyjno-dyskusyjny)

Mikulski Z.

Przegląd Geofizyczny

2009

Z. 1-2

69-83

W materiałach I Kongresu Nauki Polskiej (Referat Sekcji Nauk o Ziemi, 1951) przedmiot badań nauk o Ziemi został sprecyzowany następująco: "Nauki o Ziemi badają środowisko geograficzne i poszczególne jego elementy oraz odkrywają prawa przyrody kształtujące to środowisko. Dostarczają one wiadomości o warunkach naturalnych i środkach produkcji oraz o możliwościach ich opanowania, użytkowania i przeobrażania dla dobra społeczeństwa". W systemie nauk o Ziemi główne miejsce przypada geografii. Geografia I połowy XX w. podlegała powolnym przemianom, zachowując długo dwa podstawowe kierunki - fizyczny i ekonomiczny (dawniej antropogeograficzny). Wobec istnienia kilku kierunków badawczych w dawnej geografii fizycznej i usamodzielnienia się tych kierunków w odrębne dziedziny geografia fizyczna stała się już dziś zbiorem nauk fizykogeograficznych. Tak powstały dziedziny, a obecnie już samodzielne nauki: geomorfologia, klimatologia, hydrologia, biogeografia, geografia gleb, kompleksowa geografia fizyczna (dziś zwana geoekologią). Podobnie w geografii ekonomicznej, stanowiącej dziś raczej zespół nauk ekonomicznogeograficznych, powstały nowe dziedziny tej geografii, a to: ludności, rolnictwa, transportu, przemysłu, turyzmu. Odrębną dziedziną stała się już wcześniej geografia regionalna; takimi są też dydaktyka geografii, geografia historyczna i historia geografii. Odrębnie rozwija się geologia, która w II połowie XX w. stanowiła już zespół nauk geologicznych, a w niej: geologia podstawowa - historyczna, dynamiczna i regionalna; mineralogia i petrografia, geochemia, hydrogeologia, geologia inżynierska o wyraźnie utylitarnym charakterze, coraz bardziej związana z geofizyką. Geofizyka pojawiła się w końcu XIX w. Dopiero jednak utworzenie w 1919 r. Międzynarodowej Unii Geodezji i Geofizyki dało możliwość rozwinięcia w jej ramach unii specjalistycznych. Geofizyka, jako początkowo stosowany dział fizyki, miała swe źródło w naukach fizycznych i częściowo geografii fizycznej, a także w geologii. Jako przykład można podać meteorologię - wespół z szeroko pojętą klimatologią. Takim przykładem jest też hydrologia (początkowo jako hydrografia). Inaczej rozwijała się nauka o morzu - oceanografia/oceanologia. Pozostałe nauki o Ziemi: geodezja, kartografia, a szczególnie gospodarka wodna, mają charakter bardziej utylitarny i są potraktowane pobieżniej, choć ich rola wyraźnie wzrasta. W jakim kierunku pójdzie rozwój nauk o Ziemi? O tym dyskutowano 9-10 XI 2004 r. na konferencji Wydziału VII PAN (Nauk o Ziemi i Nauk Górniczych) w związku z 25-leciem powstania Wydzialu. Sprawozdanie z konferencji, pod redakcją prof. Bogdana Ney'a, ukazało się drukiem w 2007 r. nakładem Wydzialu VII PAN oraz w "Przeglądzie Geofizycznym" (2009, nr 1-2).

In the materials from the I Congress of Polish Science the subject of the research in Earth sciences was made precise as follows: "Earth sciences study the geographical environment and its individual elements; they also discover the laws of nature which form this environment. They supply information on natural conditions and means of production and on the possibilities of their mastering, utilizing, and transforming for society's welfare". In the system of Earth sciences geography holds the main place. In the first half of the 20th century, geography was slowly changing, with two basic directions: physical and economic. Since the main branches of physical geography gradually became independent sciences, physical geography itself soon evolved into a complex of physicogeographical sciences. In this way, disciplines - nowadays independent sciences - such as geomorphology, climatology, hydrology, biogeography, soil geography, geoecology, had been formed. Analogously, new branches of economic geography - nowadays independent economicogeographic sciences - such as geography of population, of agriculture, transport, industry, tourism had been created. Regional geography became a separate discipline even earlier, as did educational geography, historical geography, and history of geography. Geology has developed separately; in the second half of the 20th century it was already a complex of geological sciences, including: basic geology (historical, dynamical and regional), mineralogy and petrography, hydrogeology, engineering geology (of a utilitarian character and closer related to geophysics). Geophysics appeared at the end of the 19th century. But only the founding in 1919 of the International Union of Geodesy and Geophysics made it possible to develop this science within specialist unions. Geophysics, being originally an applied branch of physics, had its origin not only in physical sciences, but also in physical geography and in geology. An example of this is meteorology, together with climatology in the wide sense of this term. Another example is provided by hydrology (originally hydrography). The science of the sea, oceanography/oceanology, had a different development. The remaining earth sciences - geodesy, cartography, and in particular water management - are of more utilitarian character and are discussed less thoroughly, although their role is clearly increasing. What will be the direction of the development of Earth sciences in the future? This was the topic of the conference of the 7th Department (Earth and Mining Sciences) of the Polish Academy of Sciences, which took place on November 9-10, 2004 on the occasion of the 25th anniversary of the founding of the Department. The Conference Proceedings, edited by Prof. Bogdan Ney, were published in 2007, by the 7th Department of the Polish Academy of Sciences, and in "Geophysics Review" (2009, no. 1-2).