Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Identyfikacja konfliktowości i wrażliwości środowiskowych związana z wykorzystaniem ciepła ziemi na przykładzie Krakowa i regionu Wałbrzycha: międzynarodowy projekt GeoPLASMA-CE (INTERREG-CE)

Hajto M., Kozdrój W., Wyrwalska U.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2018

|

R. 57, nr 2

39--53

PL

Artykuł przedstawia częściowe wyniki prac przeprowadzonych w ramach projektu Opracowanie zasad planowania, strategii wykorzystania oraz metod oceny i wykonywania map potencjału płytkiej geotermii w Europie Środkowej (oryg. Shallow Geothermal Energy Planning, Assessment and Mapping Strategies in Central Europe – GeoPLASMA-CE), który realizowany jest w latach 2016–2019, przez 11 partnerów z 6 krajów, w ramach programu współpracy międzynarodowej INTERREG Central Europe 2014–2020. Projekt dotyczy różnych aspektów zastosowania płytkiej geotermii do ogrzewania i chłodzenia budynków na obszarach zurbanizowanych i pozamiejskich w sześciu wybranych obszarach pilotażowych: region Vogtland-Zachodnie Czechy (pogranicze D-CZ), region Wałbrzych–Broumov (pogranicze PL-CZ), oraz miasta: Kraków, Wiedeń, Bratysława i Lublana. Dzięki współpracy służb geologicznych, uniwersytetów, organizacji non-profit, jednostek administracji samorządowej oraz firm prywatnych opracowane zostaną mapy potencjału energetycznego podłoża skalnego oraz nowe strategie zarządzania i zrównoważonego zagospodarowania zasobów płytkiej geotermii. Jednym z elementów działań pilotażowych jest ocena ryzyka związanego z wykorzystaniem geotermalnych/gruntowych pomp ciepła, zarówno dla systemów obiegu otwartego, jak i zamkniętego, uwzględniającego specyficzne uwarunkowania środowiskowe, w tym: geogeniczne, hydrogeologiczne i antropogeniczne. Uwarunkowania te mają zróżnicowany charakter, występują z jednej strony w gęsto zabudowanych obszarach miejskich, takich jak Kraków, gdzie związane są w dużym stopniu z istniejącą infrastrukturą podziemną, a z drugiej na obszarach pozamiejskich, gdzie ograniczenia środowiskowe związane są np. z rozległymi terenami górniczymi, zdegradowanymi wskutek dawnej eksploatacji węgla kamiennego, jak ma to miejsce w przypadku wałbrzyskiego obszaru pilotażowego. Identyfikacja powyższych zagrożeń, wstępna ocena ich istotności oraz wizualizacja w formie „mapy świateł drogowych” pozwoli uzyskać informacje o możliwości wykonania w danej lokalizacji instalacji pompy geotermalnej (wg kategorii: montaż dozwolony, z ograniczeniami, niedozwolony) dla wybranego systemu wykorzystania ciepła Ziemi (otwartego i/lub zamkniętego). Dodatkowo sporządzone warstwy tematyczne wskażą na istnienie i pozwolą na uszczegółowienie innych zagrożeń/konfliktów związanych np. ze specyfiką zagospodarowania gruntów (wynikającym z MPZP), lokalizacją obszarów chronionych (np. w zakresie wód gruntowych), infrastrukturą podziemną, osuwiskami itp. Identyfikacja powyższych elementów oraz zebranie informacji w jednym miejscu (na platformie internetowej) ułatwi, zarówno odbiorcy indywidualnemu, jak i ekspertowi, przyszłe planowanie inwestycji w zakresie instalacji geotermalnych pomp ciepła.

EN

The article presents a partial results of the work carried out within the framework of the project entitled “Shallow Geothermal Energy Planning, Assessment and Mapping Strategies in Central Europe – GeoPLASMA-CE” carried out in 2016–2019, by 11 partners from 6 countries, within the framework of the INTERREG Central Europe 2014–2020 international cooperation program. The project concerns various aspects of the use of shallow geothermal both for heating and cooling purposes in urban and non-urban areas in 6 selected pilot areas: Vogtland-Western Bohemia (borderland D-CZ), Wałbrzych-Broumov (borderland PL-CZ), and the following cities: Kraków, Vienna, Bratislava and Ljubljana. As the results of the cooperation of geological surveys, universities, NGOs, local government administration units and private companies, maps of geothermal potential, as well as new sustainable management strategies of shallow geothermal resources will be developed. One of the elements of the pilot activities is the risk assessment related to the use of geothermal/ground source heat pumps, both for open and closed loop systems, specific environmental conditions, including: geogenic, hydrogeological and anthropogenic issues. These conditions are of a diverse nature, that occur on the one hand, in densely populated urban areas, as Kraków, with well developed underground infrastructure, and on the other, in rural areas, where environmental constraints are related to, for example, extensive mining areas, degraded as a result of the former hard coal mining, as is the case in the Wałbrzych pilot area. Identification of the above hazards, initial assessment of their significance and visualization in the form of a “traffic light map” will allow information on the possibility of installing a geothermal heat pump in a given location to be obtained (by category: allowed installation, with restrictions, not allowed) for a selected open and/or closed loop systems. In addition, the thematic layers drawn up will indicate the existence and allow for the specification of other threats/conflicts related to, for example, the specificity of land development (resulting from the Local Spatial Development Plans), the location of protected areas (ground waters), underground infrastructure, landslides, etc. Identification of the above elements and gathering information in one place (on the internet platform) will facilitate both the individuals and the experts future planning of investments in the field of geothermal heat pump installations.

2

Delimitation of areas of environmental conflicts on the background of geological conditions, exemplified by Stary Sącz commune

Gałaś S

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2014

|

No. 13

19--29

EN

Delimitation and characterization of areas of conflict are essential to assess suitability of land for different activities carried out in the field of rational land use. In the paper, delimitation of the conflict areas and conflicts categorization in terms of possibility of their overcoming, the scale of the range and the period of their occurrence exemplified by urban - rural commune Stary Sącz have been presented. The software ArcGIS 10.1, the method of maps superimposing and analysis of interactions between different geoenvironmental factors have been applied to obtain the goal of the investigation. Specific geological structure together with morphological and climatic conditions in Stary Sącz commune create ideal conditions for occurrence of con-flict areas on the background of the geological conditions. Accurate and early recognition of these conflicts - existing and potential ones, is a prerequisite for the environmental risk prevention and elimination of its effects through the proper preparation of planning documents and development plans and programs.

PL

Delimitacja oraz charakterystyka obszarów konfliktowych jest podstawą dokonania oceny przydatności terenów pod różne rodzaje działalności w ramach racjonalnie prowadzonej gospodarki przestrzennej. W pracy dokonano delimitację obszarów konfliktowych oraz kategoryzację konfliktów pod względem możliwości ich pokonania, skali zasięgu oraz czasu ich występowania na przykładzie gminy miejsko - wiejskiej Stary Sącz. Do tego celu zastosowano oprogramowanie ArcGis 10.1 oraz metodę nakładania map i analizę współzależności pomiędzy poszczególnymi czynnikami geośrodowiskowymi. Specyficzna budowa geologiczna w połączeniu z niekorzystnymi warunkami morfologicznymi oraz klimatycznymi gminy Stary Sącz stwarza idealne warunki na występowanie obszarów konfliktów na tle uwarunkowań geologicznych. Na podstawie zastosowanej metody delimitacji oraz oceny konfliktów środowiskowych gminy Stary Sącz można stwierdzić, że w większości przypadków źródłem tych konfliktów jest występowanie geozagrożeń oraz konkurencja o dostęp do zasobów środowiska, przydatnych dla różnych funkcji społeczno-gospodarczych w stosunku do różnych form ochrony przyrody, krajobrazu oraz zasobów naturalnych. Dokładne i wczesne poznanie tych konfliktów - istniejących oraz potencjalnych, jest warunkiem zapobiegania ryzyku środowiskowemu oraz eliminacji jego skutków poprzez prawidłowe przygotowanie dokumentacji planistycznej oraz planów i programów rozwoju.

3

Ocena negatywnych oddziaływań transportu drogowego na środowisko przyrodnicze

Gadziński J.

Przegląd Komunikacyjny

|

2012

|

Nr 1

14-19

PL

Podstawowym celem realizacji polityki zrównoważonego rozwoju sektora transportu powinno być ograniczenie jego negatywnych oddziaływań na środowisko przyrodnicze. Może to zostać uzyskane jedynie poprzez podjęcie konkretnych działań ochronnych na obszarach najbardziej podatnych na degradację. W artykule zaprezentowano propozycję metodyki wyznaczania obszarów najbardziej narażonych na negatywne wpływy transportu drogowego. W analizach wykorzystano szerokie możliwości jakie dają obecnie techniki GIS. W efekcie możliwe było wyznaczenie w aglomeracji poznańskiej miejsc, które powinny w sposób szczególny być chronione przed oddziaływaniami transportu drogowego.

EN

The primary objective of implementing sustainable development policies in the transport sector should be to reduce its negative impacts on the natural environment. This can be achieved only by taking concrete protective actions in areas susceptible to degradation. The article presents the methodology of delimitation of the areas, which are the most exposed on negative impacts of road transport. In analysis wide possibilities offered by the current GIS technics were used. As a result, it was possible to designate areas in the Poznan agglomeration that should be particularly protected from the impacts of road transport.

4

Konflikty środowiskowe w rozwoju struktury przestrzennej regionu metropolitalnego

Gołąb-Korzeniowska M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2008

|

R. 105, z. 5-A

61-73

PL

Artykuł ma na celu wskazanie zakresu i metod badań obecnych i potencjalnych źródeł konfliktów środowiskowych w rejonie metropolitalnym Krakowa. Dynamiczne przekształcenia w otoczeniu dużych miast związane z procesami urbanizacyjnymi powodują kurczenie się otwartych terenów zielonych niezbędnych do ich prawidłowego, zrównoważonego rozwoju. Kierunki przemian i ich intensywność wynikają z atrakcyjności terenu dla określonych rodzajów użytkowania. Nakładają się na istniejące, zróżnicowane warunki środowiskowe. Kolizje środowiskowe pokazane na przykładach obecnego sposobu użytkowania przestrzeni i rozwiązań projektowych wskazują na konieczność przeanalizowania stopnia ich konfliktowości w skali całego regionu metropolitalnego. Kluczowe znaczenie ma tutaj miasto Kraków, obszar silnie przekształcony, generujący dalsze przekształcenia w sąsiadujących obszarach. Rozpoznanie źródeł konfliktów warunkuje prawidłowość w podejmowaniu decyzji lokalizacyjnych w procesie planistycznym.

EN

The article aims at determining the area and methods of research into present and potential sources of environmental conflicts in the Kraków Metropolitan Area. Dynamic transformations in the immediate vicinity of big cities connected with urban processes cause shrinking of green areas which are necessary for the balanced urban development. The directions and intensity of the transformations depend on the area attractiveness for a particular type of user. The environmental conflicts exemplified by present methods of using the space and planning solutions call for the analysis of the conflict on the scale of the whole metropolitan area. The key importance here has Kraków . a considerably transformed region which generates consequent changes in neighbouring areas. Identifying the sources of conflicts allows for appropriate planning decisions.