Paper an attempt at the classification of mathematical foundations of maps according to practical functions has been presented. This classification refers to the choice of the metric and the principles of placing the elements of the content of maps: A - maps with a scale whose fluctuations (changeability) a user can determine analytically (Euclidean metric), B - variable-scale, anamorphic maps (elements placing depends on its density or importance ), C - anamorphic models with a functional metric (operational scale). Since the 19th century all maps have had to be treated as variable-scale models of reality. Among the solutions known in historical development of cartography mostly two of three groups of proposed classification have been used. The new methodological proposition are maps in the third group: collecting anamorphic maps with an operational, functional scale. The examples of different problems that may be expressly shown using anamorphoses were presented. Comparing a new form of notation with cartodiagrams or choropleth maps (which were also called "cartograms" in the beginning of thematic cartography) one can observe that the proposed kind of modelling is better from the logical, semiotic and semantic point of view, first of all because the same visual variable "value” is not used for two different objects.
PL
W artykule zaprezentowano próbę klasyfikacji podstaw matematycznych map ze względu na ich funkcje praktyczne. Klasyfikacja ta odnosi się do wyboru metryki oraz zasad umiejscowienia elementów treści map i wygląda następująco: A - mapy opatrzone skalą, której wahania użytkownik może analitycznie wyznaczyć (metryka euklidesowa), B - mapy zmiennoskalowe anamorficzne (umiejscowienie elementów zależne od ich gęstości lub znaczenia), C - modele anamorficzne o metryce funkcjonalnej (skali operacyjnej). Od XIX wieku mapy można (dzięki teorii odwzorowań) traktować jako zmiennoskalowe modele rzeczywistości. W procesie rozwoju kartografii głównie dwie grupy map spośród trzech były rozwijane i używane. Nowa propozycją metodologiczną są mapy trzeciej grupy: gromadzące mapy (modele) o metryce funkcjonalnej (skali operacyjnej). Wskazano na problemy wynikające z użytkowania anamorfoz. Porównanie nowego sposobu notacji z klasycznymi metodami jak kartogram i kartodiagram pozwala zauważyć. że zaproponowany sposób modelowania może być lepszy z punktu widzenia logicznego. semiotycznego i semantycznego. szczególnie dlatego, że zmienna wizualna (wartość) jest przedstawiana na powiązanym tematycznie tle.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.