Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Rekonstrukcja zmian paleośrodowiskowych w eemskich zagłębieniach bezodpływowych przedpola lądolodu ostatniego zlodowacenia na przykładzie stanowiska Stara Maryśka II (Północne Mazowsze, Polska Centralna)

Rychel Joanna, Sieradz Dominika, Massalska Barbara, Standzikowski Karol, Wasiluk Radosław, Woronko Barbara, Nawrocki Jerzy

Landform Analysis

|

2022

|

Vol. 41

53--68

PL

Odsłonięta w stanowisku Stara Maryśka II sukcesja osadowa obejmuje górną część interglacjału eemskiego po zlodowacenie wisły. Na podstawie ciągłości zapisu palinologicznego w osadach wypełniających zbiornik odtworzony został przebieg zmian klimatu i środowiska w okresie późnego plejstocenu (MIS5e-MIS2). Wyniki datowań metodą OSL pozwoliły wyróżnić okresy funkcjonowania warstwy czynnej wieloletniej zmarzliny podczas zlodowacenia wisły (MIS4- -MIS2), która jest wyznacznikiem warunków peryglacjalnych panujących przed czołem lądolodu. Oznaczony został również czas formowania się wydm w rejonie stanowiska.

EN

The sedimentary succession exposed in Stara Maryśka II site includes last part of Eemian Interglacial (MIS 5e) to Late Weichselian (MIS2) deposits. On the base of the palynological record in the paleo-lake, the climate and environmental changes during MIS 5e were reconstructed. Optically stimulated luminescence dating of the sands pseudomorphoses of ice wegdes made it possible to distinguish periods of increased aeolian activity during the Weichselian glaciation.

2

The relationship between the chemical composition and lithology of Late Glacial and Holocene biogenic deposits of the Żabieniec mire (Central Poland)

Okupny Daniel, Borówka Ryszard Krzysztof, Forysiak Jacek, Twardy Juliusz, Kloss Marek, Żurek Sławomir

Geological Quarterly

|

2021

|

Vol. 65, No. 1

art. no. 11

EN

Geochemical and plant macrofossil analyses of the Żabieniec mire deposits and the palaeoenvironmental changes they record of the past several thousand years constitute an important source for palaeogeographical reconstruction of the Polish Lowland. We describe the phases of the basin’s development from the final part of the Plenivistulian (MIS2), through the Late Glacial and the entire Holocene, encompassing changes determined by both regional and global factors in the surrounding environment, and habitat transformations in the limnogenic mire. The kettle-hole infill of the Żabieniec mire is the only documented example in Central Poland of a succession of biogenic deposits exceeding 10 m in thickness in such a setting. Deposition initially took place in a lake environment, which led to a shallowing of the lake that persisted until the end of the Mesoholocene.

3

The impact of postglacial palaeoenvironmental changes on the properties of sediments in the kettle hole at Jurki (NE Poland)

Karasiewicz T. M., Hulisz P., Noryśkiewicz A. M., Stachowicz-Rybka R., Michalski A., Dąbrowski M., Gamrat W. W.

Geological Quarterly

|

2017

|

Vol. 61, No. 2

319--333

EN

This research is focused on a small kettle hole located within the Morąg moraines (Iława Lake District, NE Poland). The study objective was to determine the impact of palaeoenvironmental changes in sedimentation and properties of sediments filling the bottom of the kettle hole. Sedimentological, geochemical, and palaeobotanical studies enabled us to distinguish several development phases of the kettle hole, and cluster analysis performed on physicochemical data yielded seven local geochemical zones (JuI/I to JuI/VII). The beginning of biogenic sedimentation in the conditions of a small water body, functioning in the Late Glacial period (4.20–4.10 m), was determined on the basis of palaeobotanical research. Sediments deposited in the lake during its further evolution were rich in microelements such as Ca, Na, Mg, and K, and to a smaller extent – Fe and Mn (JuI/I–III local geochemical zones). The Late Glacial lacustrine period ended with the accumulation of very silty, pollen-free gyttja, with a stratigraphic hiatus (JuI/IV, 3.40–3.20 m). The sediments were enriched with SiO2ter, which indicates an increased rate of slope erosion, and concretions of Fe-Mn occurring below this layer (JuIII) provide evidence for lowering of the water level and even desiccation. In the Holocene, the lacustrine period ended with the accumulation of coarse detrital gyttja (3.20–2.60 m). Palaeobotanical data indicate that the next group of sediments were deposited in the Late Subboreal and Subatlantic periods (2.60–0.0 cm, JuI/V–VII; sedge peat). Their properties were varied and related to hydrologic conditions, limited denudation, and vegetation succession. There was also a significant change in the trophic conditions of the water and consequently in the sediments of the kettle hole, which changed during the lacustrine period from basic to acid, and strongly acid in the surface layer. This reaction may be related to a change in the water regime as well as to human impact in the environment, which led to the colonization of the peat bog by Sphagnum moss.

4

Rola zagłębień bezodpływowych jako lokalnych zbiorników sedymentacyjnych w krajobrazie młodoglacjalnym Suwalskiego Parku Krajobrazowego

Micun K.

Inżynieria Ekologiczna

|

2014

|

Nr 40

196--207

PL

W pracy podjęto próbę określenia wielkości sedymentacji w dnach zagłębień bezodpływowych Suwalskiego Parku Krajobrazowego oraz rozpoznania utworów je wypełniających. Na podstawie przeprowadzonych analiz utworów zbadano wielkość i rodzaj przekształceń zachodzących w zagłębieniach bezodpływowych w holocenie. Stwierdzono w nich obecność alochtonicznych osadów mineralnych, oraz autochtonicznych osadów jeziornych i biogenicznych. Pierwszą grupę stanowiły deluwia piaszczysto – gliniaste o maksymalnej miąższości do 1m. Do drugiej zaliczono mułki i iły jeziorne o miąższości kilkudziesięciu centymetrów oraz gytie i torfy o łącznej miąższości sięgającej 9 m. Sekwencja osadów w zagłębieniach Snołda, Łuśnin, Linówek wykazała wtórność depozycji deluwiów w stosunku do akumulacji biogenicznej, która miała miejsce przez cały holocen. Gromadzenie osadów stokowych nasilało się jedynie w okresach wzrostu działalności gospodarczej na tym terenie. Duże nachylenia stoków i znaczne głębokości zagłębień bezodpływowych sprzyjają rozwojowi procesów stokowych. Materiał zdeponowany w obniżeniach pozostaje w nich unieruchomiony. Ogranicza to przestrzennie zasięg denudacji i tym samym oddziałuje stabilizująco na morfologię krajobrazu młodoglacjalnego.

EN

The study is an attempt to determine the size of sedimentation at the bottoms of the small kettle holes of Suwałki Landscape Park as well as the deposits that fill them. The size and the type of the transformations occurring in the kettle holes during the Holocene were determined on the basis of conducted analyses. The presence of allochtonic mineral deposits and autochtonic lacustrine and biogenic deposits was affirmed. The first group consisted of loam colluvium with a maximum thickness of up to 1m. The other one contains lacustrine clays and silts with a maximum thickness of several tens of centimeters and gytjas and peats with a total thickness of up to 9 m. Sediments’ sequence in Snołda, Łuśnin and Linówek depressions indicated a secondary nature of the colluvium deposition in relations to the biogenic acumulation that took place throughout the Holocene. Hillslope sediments accumulation intensified only in times of economic activity growth in the area. Steep gradients of slopes and considerable depth of kettle holes favor the development of hillslope processes. The material accumulated in the depressions remains immobilised. This limits the spatial extent of the denudation and thus stabilises the morphology of early post-glacial landscape.