Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: karst sites

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Record of the Pleistocene at karst sites of the Świętokrzyskie (Holy Cross) Mountains region – a review

Urban Jan, Hercman Helena, Ochman Katarzyna, Kasza Andrzej

Studia Quaternaria

2019

Vol. 36, Nr 2

87--108

The objective of this paper is a review of data on reconstruction of the Pleistocene palaeogeography (environment) and stratigraphy based on studies of karst sites in the Świętokrzyskie (Holy Cross) Mountains. Although the number of known Pleistocene karst sites in this region is small, the investigations of them have played a crucial role in a research of the Pleistocene. The study of the Kozi Grzbiet site provided the first evidences for new climatostratigraphy and classification of glaciations in Poland. The explanation of genesis of cryogenic calcite crystals discovered in Chelosiowa Jama-Jaskinia Jaworznicka cave system started a new direction of palaeoenvironmental reconstructions of the last glacial period. Kadzielnia palaeontological site was one of the first Early Pleistocene fossil assemblages in karst studied in Poland, whereas Raj cave provided abundant palaeontological and archaeological material from the Last Glacial. Other sites are of less scientific importance, however some of them can be used in education and popularisation of geosciences. Small number of already studied sites does not exclude discoveries of next sites of high scientific importance.

Caves and karst sites of Poland as a contribution to geological heritage of Central Europe

Urban J.

Polish Geological Institute Special Papers

2004

Vol. 13

89--96

Evaluation of caves and karst sites as geological heritage should regard three aspects related to function of these objects and their perception: a) caves as shrouded in mystery "gates to underground" (anthropocentric approach); b) caves as places of unique minerals and rocks formation (natural approach); c) karst sites and caves as witnesses of geological past (scientific approach). Regarding these aspects as criteria of evaluation, 25 objects of super regional value have been selected. Majority of them represent important scientific sites. Studies of the sites enable reconstruction of palaeoenvironment (climate) and fauna in Cenozoic, especially Younger Pleistocene in the Polish uplands, as well as reconstruction of geological evolution of the Holy Cross Mts. and the Cracow region after Variscan tectonical movements (Permian, Triassic, Jurassic). Majority of the sites are legally protected, but four are located in active quarries and mines, in danger of destruction.

Waloryzacja jaskiń i innych stanowisk krasowych, jako dziedzictwa geologicznego, powinna uwzględniać trzy aspekty wynikające z roli tych obiektów i sposobu ich percepcji przez człowieka: a) jaskinie jako "bramy podziemnego świata", fascynujące tajemniczością i odmiennością (podejście antropocentryczne); b) jaskinie, jako miejsce powstawania specyficznych form mineralnych i skalnych (podejście przyrodnicze); c) stanowiska krasowe i jaskinie, jako świadectwa przeszłości geologicznej (podejście naukowe). Traktując te aspekty jako kryteria waloryzacji wybrano 25 stanowisk o wartościach ponadregionalnych, które w większości mają znaczenie badawcze. Ich badania dostarczają istotnych informacji o przemianach środowiska (klimatu) i świata zwierzęcego w kenozoiku, zwłaszcza w młodszym plejstocenie na terenie wyżyn polskich, jak również o ewolucji geologicznej regionu świętokrzyskiego i krakowskiego w okresie po ruchach waryscyjskich (perm, trias, jura). Większość stanowisk jest objęta ochroną prawną, jednak cztery znajdują się na terenie czynnych kamieniołomów i kopalń podziemnych, co zagraża ich istnieniu.