Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: kaptan

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Kaptan : dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

Ludwicki J. K., Struciński P.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

2001

Nr 3 (29)

137--156

Kaptan N-(trichlorometylotio)-cykloheks-4-en-1,2-dikarboksyimid) jest niesystemicznym fungicydem o działaniu kontaktowym, przeznaczonym do opryskiwania roślin i zaprawiania nasion. Jest stosowany zapobiegawczo w ochronie ziemniaka, upraw sadowniczych, warzywnych, wikliny i roślin ozdobnych przed chorobami grzybowymi. W dostępnej literaturze nie ma doniesień dotyczących ostrego zatrucia kaptanem u ludzi. Brakuje też danych umożliwiających ustalenie zależności dawka-efekt u osób narażonych zawodowo. Kaptan przy ostrym narażeniu na jego pyły może wywołać podrażnienie skóry i górnych dróg oddechowych oraz zaczerwienienie i łzawienie oczu. Po narażeniu przewlekłym mogą wystąpić alergiczne zmiany skóry. Wyniki badań epidemiologicznych przeprowadzonych w USA wskazują na możliwość występowania słabej korelacji między występowaniem białaczek u mężczyzn pochodzenia latynoskiego oraz rakiem prostaty u Afroamerykanów a narażeniem na kaptan. Kaptan jest związkiem wykazującym niewielką toksyczność ostrą u różnych gatunków zwierząt laboratoryjnych. Wartości LD50 dla gryzoni po podaniu kaptanu per os wynoszą od 7000 do 15000 mg/kg m.c. Bydło i owce są bardziej wrażliwe na toksyczne działanie fungicydu. Wartość LD50 po dermalnym podaniu u królika wynosi powyżej 4500 mg/kg m.c., zaś wartość LC50 po 2-godzinnym narażeniu gryzoni na pył kaptanu wynosi powyżej 4500 mg/m³. W jedno- i trzypokoleniowych badaniach na szczurach wyznaczono wartość NOEL równą 12,5 mg/kg m.c./dzień. Działanie mutagenne kaptanu zostało wykazane w wielu doświadczeniach, głównie z wykorzystaniem modeli bakteryjnych, bez aktywacji frakcją mikrosomalną wątroby. W badaniach na hodowlach komórkowych wykazano zdolność kaptanu do wywoływania aberracji chromosomowych, wzrost częstości wymiany chromatyd siostrzanych czy mutacji punktowych, nie stwierdzono natomiast nieplanowej syntezy DNA. Wyniki testów gospodarza pośredniego oraz badań in vivo na zwierzętach laboratoryjnych nie są jednoznaczne. Działanie rakotwórcze kaptanu u zwierząt laboratoryjnych zostało wykazane w jednym badaniu na myszach, u których po podawaniu przez 80 tygodni kaptanu w diecie obserwowano zwiększenie częstości występowania zmian nowotworowych dwunastnicy. Wyniki badań działania embriotoksycznego i teratogennego kaptanu wskazują, że w pewnych modelach doświadczalnych związek ten może wykazywać taką aktywność w stosunku do niektórych gatunków zwierząt laboratoryjnych. Brakuje jednak jednoznacznych dowodów pozwalających na stwierdzenie, że związek ten jest teratogenem. Kaptan łatwo wchłania się przez układ pokarmowy i drogi oddechowe. Ulega szybkiemu metabolizmowi i jest wydalany głównie z moczem. Jednym z produktów jego przemiany jest wysoce reaktywny chemicznie tiofosgen. Proponowaną wartość NDS na poziomie 5 mg/m³ ustalono na podstawie wyników jedno- i trzypokoleniowych wyników badań na szczurach, w których wyznaczono wartość NOEL równą 12,5 mg/kg m.c./dzień (efekt krytyczny spadek tempa przyrostu masy ciała w stosunku do grupy odniesienia). Wartość ta pozostaje w zgodzie z wartościami obowiązującymi w innych państwach europejskich i USA.

1,2,3,6-Tetrahydro-N-(trichloromethylthio)-phtalimide (captan) is a nonsystemic phtalimide fungicide used to control a wide range of fungal diseases of many fruit, ornamental, and vegetable (including potatoes) crops. In available scientific literature there are no records on acute poisonings in humans. There are also no data allowing estimation of the dose-effect relationship in occupationally exposed workers. Acute exposure to captan dust may cause an irritation of the eyes, skin and upper respiratory tract while chronic exposure is responsible for developing skin sensitization and dermatitis. The epidemiological studies performed in 1988-1992 in California, USA, showed weak correlation between exposure to captan and leukemia in Hispanic males and prostate cancer in black males. The rodents oral LD50 values for captan ranges from 7000 to 15000 mg/kg b.w., indicating very low acute toxicity. Sheep and, to a lesser degree, cattle are much more susceptible to captan. The dermal LD50 for rabbit is more than 4500 mg/kg b.w. The inhalation LC50 (2 hours) values for rodents are greater than 4500 mg/m3. The results of 1- and 3-generation rat studies allowed to establish the NOEL value (based on the decreased mean body weights as an end-point) at the level of 12.5 mg/kg x day. Captan demonstrated the ability to induce gene mutations, usually in bacterial tests without metabolic activation but most evidence indicates that it is not mutagenic in intact higher animals. Captan induced chromosomal aberrations, sister chromatid exchange and mutations at several loci, but not unscheduled DNA synthesis, in cultured mammalian cells. Host-mediated assays and in vivo experiments have provided both positive and negative results. Carcinogenic potential of the fungicide has been evidenced in one strain of mice, inducing duodenal tumours. No evidence of carcinogenicity was found in numerous other studies. Captan has shown little, if any, embryotoxic or teratogenic potential in mice or rats at maternally tolerated doses. Results obtained in tests with other species were considered inconclusive. The weight of evidence suggests that captan does not produce birth defects.Captan is readily absorbed from the gastrointestinal tract as well as by inhalation. It is rapidly metabolized and excreted primarily in the urine. One of biotransformation pathways of captan leads to formation of chemically active thiophosgene The proposed maximum exposure limit (MAC) - 5 mg/m3 is based on the NOEL value (12.5 mg/kg b.w. x day) derived from long-term (1- and 3-generation) feeding studies on rats. It is in accordance with MAC values binding in other European countries (including EU) and in the USA.

Kaptan

Surgiewicz J., Nazimek T.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

1998

Nr 19

105--108