Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Hydroksymetylofurfural w żywności. Czy powinniśmy się bać?

Cendrowski A., Ścibisz I., Mitek M., Oyrzanowska D.

Przemysł Spożywczy

|

2016

|

T. 70, nr 10

47--49

PL

HMF (hydroksymetylofurfural) jest szeroko rozpowszechnionym związkiem zanieczyszczającym żywność, powstałym na skutek procesu ogrzewania. Z żywnością przyjmuje się kilka razy więcej HMF niż innych toksykantow, jak akryloamid czy furan. HMF może być używany jako marker jakości dla wielu przetworzonych produktów żywnościowych, m.in. owocow, kawy, miodu oraz mleka. Brakuje jednak urzędowych norm określających dopuszczalne stężenie HMF w produktach. HMF w wysokim stężeniu jest cytotoksyczny, powoduje podrażnienie oczu, górnych dróg oddechowych, skory oraz błony śluzowej. Kancerogenność HMF została potwierdzona w badaniach przeprowadzonych na gryzoniach. W świetle nowych odkryć dotyczących potencjału genotoksycznego HMF, niezbędna jest staranna ponowna ocena konieczności zmniejszenia zawartości HMF w produktach poddanych procesowi ogrzewania oraz oszacowanie stężeń na ktore dana populacja jest lub może być narażona.

EN

HMF is a well known contaminant of food which is formed during the process of heating, and what is more, the consumption of which is higher than that recorded for other toxicants, such as acrylamide or furan. HMF can be used as a quality marker for many processed food products like fruits, coffee, honey, milk and many others. There are no official standards defining the acceptable levels of HMF in products. High concentration of HMF is cytotoxic; it causes irritation of eyes, upper respiratory tract, skin and mucosa. The carcinogenicity of HMF has been confirmed in studies performed on rodents. In the light of new discoveries on genotoxic potential of HMF, it is necessary to re-evaluate carefully the need of reducing the content of HMF in products subjected to the process of heating and to evaluate concentrations to which particular population can be exposed.

2

Barwniki azowe – aktywność biologiczna i strategie syntezy

Węglarz-Tomczak E., Górecki Ł.

Chemik

|

2012

|

Vol. 66, nr 12

1298--1302

PL

Barwniki azowe stanowią najważniejszą i najliczniejszą grupę syntetycznych barwników o pełnej palecie barw. Związki te zawierają ugrupowanie –N=N– jako charakterystyczny chromofor, a otrzymuje się je głównie w reakcji diazowania i sprzęgania. Stanowią one ok. 60% wszystkich barwników stosowanych w przemyśle spożywczym i tekstylnym. Obok właściwości barwiących, znana jest ich aktywność biologiczna, stanowiąca zagrożenie dla człowieka i środowiska, ale mająca również potencjał farmakologiczny. W artykule zaprezentowano wybrane aspekty aktywności biologicznej tytułowych związków w kontekście zastosowań medycznych oraz toksyczności, a także nowoczesne metody syntezy.

XX

Presented are outlines of the R&D policy of the Institute of Biopolymers and Chemical Fibres in the light of future activities directed toward the enhancement of cooperation between R&Dand business units. The Institute’s strategic BIO-NANO-TECHNO domain is highlighted.

3

Ocena efektywności usuwania wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych z rerafinatów mineralnych olejów przepracowanych za pomocą naturalnego sorbentu nieorganicznego

Molenda J., Hojda J.

Problemy Eksploatacji

|

2008

|

nr 3

189-196

PL

Celem pracy było zbadanie efektywności usuwania wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) z rerafinatów mineralnych olejów przepracowanych, które oczyszczano za pomocą naturalnego sorbentu typu Jeltar 100. W artykule przedstawiono wyniki badań analitycznych, przeprowadzonych za pomocą wysokosprawnej chromatografii cieczowej, w odwróconym układzie faz z detekcją w ultrafiolecie. Na podstawie oznaczonych stężeń poszczególnych związków z grupy WWA w próbkach przed sorpcją i po sorpcji oceniano efektywność usuwania tych związków z rerafinatu. Stwierdzono, że adsorpcja przy pomocy Jeltaru 100 umożliwia wysoko efektywną redukcję zawartości WWA w zakresie od 40 do 90%, co jest zależne od rodzaju związku. W przypadku benzo(a)pirenu możliwe było obniżenie jego stężenia w rerafinacie o ponad 78%.

EN

This work aims at the investigation of the effectiveness of PAH removal from reraffinates of used mineral oils by means of natural sorbent (Jeltar 100). The paper presents the results of the research realized by reverse-phase high performance liquid chromatography (HPLC) with UV detection. Based on the determined concentrations of individual PAHs in specimens before and after sorption, the effectiveness of such compounds removal has been evaluated. The conclusion is that adsorption on Jeltar 100 enables a highly effective reduction of PAH content in the range of 40-90%, depending on the type of compound. In the case benzo(a)pyrene, it was possible to reduce its concentration in reraffinate by more than 78%.

4

Kancerogenność i mutagenność barwników oraz metody ich oceny

Wojciechowski K., Szymczak A.

Barwniki, Środki Pomocnicze

|

2005

|

nr 1-2

3-30

PL

Barwniki azowe są najważniejszą grupą związków wśród barwników syntetycznych i pigmentów stanowiącą 60-80% wszystkich barwników organicznych. Znajdują one swoje szerokie zastosowanie w barwieniu wyrobów tekstylnych, skóry, plastiku, włosów, artykułów spożywczych i kosmetyków. Barwniki te zawierają jedną lub więcej grup azowych, które w warunkach redukcyjnych mogą się rozpadać do kancerogennych lub mutagennych amin aromatycznych, dlatego też te związki poddaje się częściej wszelkiego rodzaju testom. Związki mutagenne są zdolne do wywoływania raka, a także mogą wywoływać mutacje mające wpływ na komórki rozrodcze prowadząc w konsekwencji do bezpłodności i mutacji w przyszłych pokoleniach. Dlatego też, z tychże powodów tak ważne są testy oceny mutagenności i kancerogenności substancji. Celem tego artykułu jest przybliżenie metod badań in vivo i in vitro (wraz z interpretacją wyników), na podstawie których można określić właściwości mutagenne i kancerogenne barwników.

EN

Azo colorants are the most important class of synthetic dyes and pigments representing 60-80% of all organie colorants. They are used widely for dyeing textile fibres, leather, plastics, papers, hair, foodstuffs and cosmetics. Dyes contain one or more azo groups under reductive conditions can be cleaved to carcinogenic or mutagenic aromatic amines so they are submitted with the test data more often than other types of chemicals. Mutagenic chemicals arę capable of inducing cancer and they also can induce mutations can potentially damage the germ linę leading to fertility problems and to mutations infuture generaliom. From these reasons so important are the mutagenicity and carcinogenicity testing programs. The aim of this paper is to provide an overview the in vivo and in vitro methods of testing the mutagenic and carcinogenic properties ofdyes, including the interpretation of results.

5

Rakotwórcze N-nitrozoaminy w przemyśle gumowym

Kleps T., Pyskło L.

Elastomery

|

2001

|

T. 5, nr 5

13-28

PL

W artykule przedstawiono obecny stan wiedzy na temat N-nitrozoamin powstających w przemyśle gumowym podczas procesów produkcyjnych oraz uwalnianych z wyrobów gumowych. Ze względu na toksyczność i działanie kancerogenne lub prawdopodobnie kancerogenne N-nitrozoamin, emisja tych związków stwarza duże zagrożenie dla środowiska i zdrowia, zwłaszcza w przypadku artykułów przeznaczonych do kontaktu ze środkami spożywczymi i ciałem człowieka, zwłaszcza dzieci (smoczki, zabawki). Omówiono działanie kancerogenne i źródło powstawania N-nitrozoamin w przemyśle gumowym. Scharakteryzowano surowce, głównie przyspieszacze powodujące powstawanie N-nitrozoamin oraz przedstawiono sposoby eliminowania lub zmniejszania ich stężenia. Najskuteczniejszym sposobem jest zastosowanie zamiast przyspieszaczy tradycyjnych, tzw. przyspieszaczy bezpiecznych nie będących pochodnymi amin drugorzędowych. Omówiono technikę GC/TEA (chromatografia gazowa w połączeniu z chemiluminescencyjnym detektorem energii termicznej), pozwalającą na oznaczanie w sposób selektywny śladowych zawartości N-nitrozoamin i substancji przekształcających się w N-nitrozoaminy, z dokładnością i precyzją wymaganą przez normy i dyrektywy UE, tzn. na poziomie nanogramów. Ma to istotne znaczenie w przypadku ochrony środowiska i zdrowia. W artykule omówiono również obowiązujące przepisy prawne w tym zakresie.

EN

The present state of knowledge on N-nitrosamines formation in production process in the rubber industry was presented. Taking in the consideration that N-nitrosamines are toxic and cancerogenic or probably cancerogenic for human beings their emission creates threat for environment and health particularly in the case of rubber goods intended for direct contact with food staff and humans most of all children (soothers, toys etc.). The origin of N-nitrosamines formation in the rubber industry was described. Raw materials, mainly vulcanisation accelerators, which can cause N-nitrosamines formation were characterised and necessary measures to eliminate their emission or reduce concentration were presented. The best way is to apply so called safe accelerators which are not derivatives of secondary amines. The most selective and sensitive method of N-nitrosamines determination and identification is GC/TEA technique. By means of this method very small quantities of N-nitrosamines and their precursors can be identified with accuracy and precision required in standards and EU directives i.e. at nanograms level. This is very important from the point of view of human health. The paper includes also information on legislation concerning N-nitrosamines.

6

Związki chromu w środowisku naturalnym - aktualny stan badań

Cieślak-Golonka M., Bębenek M.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

1998

|

Vol. 5, nr 8-9

675-684

PL

W pracy przedstawiono krytyczną analizę stanu wiedzy na temat zwiżzków chromu w środowisku naturalnym.

EN

The paper presents the critical analysis of our knowledge on chromium compounds in the environment.