Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Stężenia fosforu w wodzie zrenaturyzowanych zbiorników należących do systemu rzeczno-jeziornego

Sobczyńska-Wójcik K., Rafałowska M.

Proceedings of ECOpole

|

2014

|

Vol. 8, No. 2

603--609

PL

W przypadku wód dopływających do jezior zaobserwowano poprawę w zakresie obniżenia stężeń fosforu ogólnego po ich przepłynięciu przez akweny, a utrzymywanie się wysokich koncentracji Pog w wodach badanych jezior należy wiązać także z ich polimiktycznym charakterem. Z dostawy zanieczyszczeń (Pog) do zbiorników układu paciorkowego wynika, iż wody dopływów wnoszą do jezior znaczne jego ilości, powodując ponadnormatywne stężenia Pog w wodzie akwenów i przyspieszając w ten sposób procesy, które pogarszają jej jakość oraz funkcjonowanie jezior. Średnie z trzech lat stężenia fosforu - pierwiastka limitującego produkcję pierwotną - mieściły się więc w zbiornikach systemu rzeczno-jeziornego w zakresie od 0,22 do 0,34 mg P·dm–3. Sporządzone obliczenia akumulacji Pog w wodzie badanych zbiorników oraz analiza statystyczna wyników wykazały, że większy wpływ na nagromadzenie biogenu miała objętość wody niż stężenie substancji, wskazując zatem na duże możliwości rozcieńczania substancji przedostających się ze zlewni.

EN

As regards lake inflows, a decrease in total phosphorus levels was noted after passage through the water bodies, and high concentrations of total phosphorus could also result from the polymictic character of the studied lakes. The inflows to water bodies that form a chain system supply substantial amounts of total phosphorus to the lakes, leading to excessive phosphorus concentrations in water and speeding up processes which deteriorate water quality and lake functioning. Over a three-year experimental period, the average concentrations of phosphorus, an element limiting primary production, ranged from 0.22 to 0.34 mg P·dm–3 in the water bodies within the analyzed river-lake system. Total phosphorus concentrations in the studied water bodies and a statistical analysis of the results suggest that the accumulation of this biogenic element was affected primarily by water volume, which points to the possibility of diluting the substances supplied from the catchment basin.

2

Assessment of Restored Water Bodies in a River-Lake System Based on Phosphorus Concentrations

Sobczyńska-Wójcik K., Rafałowska M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 11

1441-1456

EN

Three water bodies restored around 30 years ago were studied: Lake Nowe Wloki, Lake Setalskie Duze and Lake Setalskie Male, connected by the Setal Stream into a single river-lake system in the Olsztyn Lakeland, approximately 25 km north of the city of Olsztyn, in the District of Dywity. The objective of this study was to evaluate the functioning of three water bodies in a river-lake system restored around 30 years ago. Particular attention was paid to water quality and the trophic status of the analyzed lakes, assessed based on seasonal changes in phosphorus concentrations. A river-lake system comprising restored water bodies in rural areas reduces the concentrations of biogens migrating from the catchment area, thus minimizing the effects of potential eutrophication in larger rivers and other water bodies to which the system’s watercourses evacuate. As regards lake inflows, a drop in total phosphorus levels was noted after passage through the water body, and high concentrations of total P resulted from the polymictic character of the studied lakes. The inflows to water bodies that form a chain system supply substantial amounts of total P to the lakes, leading to the retention of excessive phosphorus concentrations and speeding up processes which deteriorate water quality and lake functioning. Over a three-year experimental period, the average concentrations of phosphorus, – an element limiting primary production – varied from 0.22 to 0.34 mg Ptotal dm–3 in the water bodies within the studied river-lake system. The absence of water stratification (hypolimnion) contributed to intensive phosphorus recirculation and very high trophy levels in the examined lakes. According to Nurnberg, the total phosphorus concentrations determined in the spring are indicative of their hypetrophy.

PL

Badaniami objęto trzy zbiorniki wodne odtworzone przed około 30 laty: jezioro Nowe Włóki, jezioro Setalskie Duże i jezioro Setalskie Małe, połączone Strugą Setal w jeden system rzeczno-jeziorny, położone na Pojezierzu Olsztyńskim około 25 km na północ od Olsztyna w gminie Dywity. Celem pracy była ocena funkcjonowania odtworzonych przed około 30 laty zbiorników wodnych, należących do systemu rzeczno-jeziornego, ze szczególnym uwzględnienie jakości wody i stanu troficznego jezior na podstawie stężeń fosforu i jego sezonowych zmian. Istnienie systemu rzeczno-jeziornego, dzięki odtworzonym zbiornikom na terenach wiejskich pozwala na redukcję stężeń (kumulacji związków biogennych) migrujących ze zlewni, zmniejszając w ten sposób skutki potencjalnej eutrofizacji większych rzek i innych akwenów, do których cieki systemu uchodzą. W przypadku wód dopływających do jezior zaobserwowano poprawę w zakresie obniżenia stężeń fosforu ogólnego, po ich przepłynięcie przez akweny, a utrzymywanie się dużych koncentracji Pog w wodach badanych jezior należy wiązać także z ich polimiktycznym charakterem. Z dostawy zanieczyszczeń (Pog) do zbiorników układu paciorkowego wynika, iż wody dopływów wnoszą do jezior znaczne jego ilości, powodując ponadnormatywne stężenia Pog w wodzie akwenów i przyspieszając w ten sposób procesy, które pogarszają jej jakość oraz funkcjonowanie jezior. Stwierdzono, że w wodzie odtworzonych zbiorników średnie z trzech lat stężenia fosforu - pierwiastka limitującego produkcję pierwotną, mieściły się w zakresie od 0,22 do 0,34 mg Pog dm-3. Brak stratyfikacji wód (hypolimnionu), wpłynął na intensywną recyrkulację fosforu i bardzo wysoką trofię wód. Według Nurnberga wiosenne koncentracje Pog, wskazują na stan ich skrajnego przeżyźnienia czyli hipertrofii.

3

Kształtowanie się jakości wody odtworzonego polimiktycznego jeziora Nowe Włóki

Skwierawski A.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2006

|

Vol. 13, nr S2

345-354

PL

Na Pojezierzu Olsztyńskim na przełomie XIX i XX w. osuszono wiele jezior oraz mniejszych zbiorników wodnych, zazwyczaj z przeznaczeniem na użytki rolnicze. Jednym z takich obiektów jest jezioro Nowe Włóki, położone w gminie Dywity, ok. 20 km na północ od Olsztyna. Zbiornik ten, mający powierzchnię zwierciadła wody 21 ha i głębokość średnią 1,5 m, został osuszony pod koniec XIX w., a następnie odtworzony na przełomie lat 70. i 80. XX w. Badania obejmowały analizy wskaźników jakości wody: mineralnych form azotu, fosforu ogólnego i fosforanowego, potasu, wapnia, sodu i chlorków. Oznaczano także odczyn pH, przewodność elektrolityczną, chemiczne zapotrzebowanie na tlen ChZT[Cr], koncentrację tlenu rozpuszczonego oraz barwę i mętność wody. Przedstawiane badania miały na celu określenie dynamiki zmian jakości wody około 20 lat od momentu odtworzenia jeziora, w czasie czteroletnich obserwacji prowadzonych w latach 1999-2002. Przeprowadzone analizy wykazały, ze w ciągu całego okresu obserwacji wody zbiornika charakteryzowały się II klasą jakości wg wytycznych monitoringu jezior. Stwierdzono także, że wartości wskaźników jakości wody przez 4 lata obserwacji wykazywały tendencję wzrostową w odniesieniu do ChZT[Cr] tlenu rozpuszczonego, azotu azotanowego, potasu i sodu, natomiast sucha pozostałość, pozostałość po prażeniu, przewodność elektrolityczna, barwa i koncentracja wapnia w kolejnych latach ulegały zmniejszeniu. Taki układ świadczy o dużej produktywności zbiornika, wynikającej z zasilania wewnętrznego, a z drugiej strony zaznacza się efekt wyłączenia części obszaru zlewni z użytkowania rolniczego (ornego). Uzyskane wyniki wskazują, że odtwarzanie i budowa sztucznych zbiorników może stanowić jedną z możliwości powiększania jeziorności, a więc poprawy zasobów wodnych i różnorodności krajobrazowej obszarów rolniczych. Ważne jest jednak właściwe oszacowanie wpływu zlewni na powstający zbiornik oraz zaplanowanie odpowiednich zabiegów ograniczających dostarczanie biogenów ze źródeł obszarowych.

EN

At the turn of 19th and 20th century many lakes was removed from landscape of Olsztyn Lake District as a result of land reclamation. One of those lakes is Nowe Włóki Lake, situated near Olsztyn. This lake was dried at the end of 19th century, and then early 1980s was restored. The 21 ha and 1,5 m mean depth reservoir was formed. Thus, this is very interesting object for study of advance of eutrophication processes of the young reservoir in the rural landscape. The water samples from Nowe Włóki Lake were collected every month during the period 1999-2002. The main nutrients and physico-chemical factors were investigated. The aim of the study was to find changes of water quality in 20-years period after restoring of the lake. Investigation showed the reservoir water were characterized by II [nd] class of water purity according to the valuation criteria for lake water. Increase of CODcr dissolved oxygen, ammonium nitrogen, potassium and sodium, while total and mineral phosphorus, dry residue, electrolytic conductivity and calcium decrease of concentrations were observed. This points at high productivity followed from internal nutrients loading and from agriculturally used catchment basin. Decrease of some factors can be the disuse effect of the part of the catchment in last few years. Investigations showed the restoring and creating of shallow lakes is one of the methods for increase quantity of lake surface water resources in the rural landscape. But, very important is the appropriate protection of those reservoirs against the negative influence of catchment area.