Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Homeostaza jonów Zn(II) w chorobach infekcyjnych

Błaszczok Aneta, Gumienna-Kontecka Elżbieta

Wiadomości Chemiczne

|

2021

|

[Z] 75, 3-4

271--291

EN

Zinc is an essential element for all living organisms, as it performs important functions in many biological processes; its presence was identified in over 300 enzymes. Due to the important functions it performs, living organisms have created mechanisms to maintain zinc ion homeostasis. In mammals, these mechanisms are also used to combat pathogens. Specialized immune cells are able to manipulate, in response to immune signals, intracellular and extracellular concentrations of zinc ions through metal-specific transporters and transfer proteins. These actions cause that the resulting environment becomes unfavourable for pathogens. The ability to rapidly regulate free zinc levels is critical to cytokine responses and the proliferation, and activation of cells belonging to the adaptive immune system.

2

Nietrzeźwy na kopalni : spożycie alkoholu w miejscu pracy : regulacje, wyjątki, konsekwencje

Suszyło Adrianna

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2020

|

Nr 2-3

58--61

PL

Wyroby alkoholowe w różnych formach są obecne w naszym życiu przy wielu okazjach. Gdy celebrujemy sukcesy, przeżywamy porażki czy spotykamy się z rodziną bądź przyjaciółmi. Spożycie alkoholu jest przywilejem osób pełnoletnich, a jego nadużycie, w zależności od okoliczności spożycia lub stopnia nadużycia, może wiązać się z bardziej lub mniej poważnymi konsekwencjami. Szczególnie negatywne skutki wiążą się ze spożyciem alkoholu w czasie pracy.

3

Intoksykacja środowiska przyrodniczego w sąsiedztwie punktowego źródła emisji miedzi na przykładzie Huty Miasteczko Śląskie

Kowol J., Stempin M., Rochel R., Bebek M., Mitko K., Kwapuliński J.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2017

|

Nr 12

491--495

PL

Celem pracy było okreslenie roli emisji punktowego źródła na obszar przeciwzawietrzny. Przedmiotem badań były gleby i 23 gatunki roślin, które zostały podzielone na części morfologiczne. Zawartość miedzi w próbkach oznaczono metoda płomieniowej atomowej spektrofotometrii absorbcyjnej. Występowanie miedzi w roślinach zależy od położenia siedliska względem huty jako punktowego źródła emisji.Uzyskane w trakcie badań spostrzeżenia wskazują że: 1. Procedura badań nad migracją metali w środowisku przyrodniczym (opad atmosferyczny – gleba – roślina) powinna uwzględniać określenie biodostępności form miedzi w glebie oraz w poszczególnych częściach morfologicznych roślin leczniczych. 2. Bardzo dobrym bioindykatorem w ocenie wpływu oddziaływania zakładów przetwórstwa rud ołowiowo-cynkowych jest pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica L.) wykorzystując zawartość miedzi odpowiadającą 10 percentylowi i średniej geometrycznej. 3. Rolę emisji związków miedzi ze źródła punktowego (Huta Miasteczko Śląskie) dobrze odwzorowują zawartości miedzi w strumieniu zanieczyszczeń napływających zgodnie z „różą wiatrów” (pyłomierz ruchomy) oraz z wybranych kierunków geograficznych (pyłomierz kierunkowy stały).

EN

The aim of the study was to determine the role of emission of one point source on the area from the leeward side. The objects of the study were soils and 23 plants, which had been divided into morphological parts. The copper contents in the samples were determined by fl ame atomic absorption spectrophotometry. The occurrence of copper in plants depends on the location of the habitat from the steelworks as a point source of emission. Findings obtained during the study indicate that: 1. The research procedure on migration of metals in the natural environment (precipitation – soil – plant) should take into account the determination of bioavailability of copper forms in soil and in particular morphological parts of medicinal plants. 2. A very good bioindicator for the assessment of the impact of lead and zinc ores processing plants is the nettle (Urtica dioica L.) using copper contents corresponding to the 10 percentile and to the geometric mean values. 3. A role of emission of copper compounds from a point source (Zincworks in Miasteczko Slaskie) in a good way can be illustrated by copper contents in the stream of pollution coming in accordance with both the rose of winds (a mobile dust meter) and from selected geographical directions (a directional dust meter).

4

Kontrowersje związane z reakcją prawnokarną na prowadzenie pojazdu innego niż mechaniczny w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego w aspekcie bezpieczeństwa ruchu drogowego

Krzyżewska A.

Logistyka

|

2014

|

nr 3

3419--3428

PL

W artykule omówiono argumenty przemawiające za słusznością przeniesienia z kategorii przestępstw do kategorii wykroczeń czynu polegającego na prowadzeniu pojazdu innego niż mechaniczny w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Przedstawiono dane statystyczne dotyczące orzeczeń aktualnie wykonywanych za przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji oraz statystyki policyjne. Szczegółowej analizie poddano argumentację pytania prawnego Sądów do Trybunału Konstytucyjnego w aspekcie naruszenia w tym przepisie karnym trzech zasad konstytucyjnych: zasady równości obywateli wobec prawa, zasady sprawiedliwości społecznej, zasady proporcjonalności. Przedstawiono raport ,,Zdarzenia drogowe z udziałem rowerzystów 2008-2011”. Za trafne uznano przekwalifikowanie prowadzenia pojazdu innego niż mechaniczny w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego z kategorii przestępstw do kategorii wykroczeń.

EN

The article discusses the arguments to the validity of transferring the act of driving a vehicle other than a motor-vehicle under the influence of alcohol or an intoxicant, from the category of offences to the category of transgressions. The statistical data on the adjudications currently passed for the offenses against road traffic safety have been presented as well as the police statistics. The argumentation of the Courts legal question to the Constitutional Tribunal has been analyzed in detail in terms of the violation, in this penal provision, of three constitutional rights: the principle of equality of citizens before the law, the principles of social justice, the principle of proportionality. The report – „Traffic incidents involving cyclists 2008-201" has been presented. The reclassification of driving vehicle other than motor-vehicle under the influence of alcohol or an intoxicant from the category of offences to the category of transgressions has been found as appropriate.

5

Dowodzenie stanu nietrzeźwości w aspekcie bezpieczeństwa ruchu drogowego

Krzyżewska A.

Logistyka

|

2014

|

nr 6

6225-6233

PL

W artykule zwrócono szczególną uwagę na proces dowodzenia nietrzeźwości realizowany dopuszczalnymi procesowo środkami dowodowymi w kontekście wymierzenia racjonalnej kary. Wskazano na potrzebę rozpowszechniania wiedzy dotyczącej wpływu alkoholu na organizm człowieka. Zaakcentowano nieporozumienia polegające na utożsamianiu braku zewnętrznych objawów z brakiem potencjalnego zagrożenia. Przedstawiono wpływ stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu na obserwowane u badanego objawy detoksykacji alkoholem. Tytułowe zagadnienie zilustrowano danymi statystycznymi dotyczącymi wypadków drogowych spowodowanych przez nietrzeźwych kierujących, oraz dotyczącymi liczby postępowań wszczętych oraz liczby przestępstw stwierdzonych za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Zwrócono uwagę na kwestie złożone i niejednoznaczne związane z dowodzeniem nietrzeźwości.

EN

The paper pays particular attention to the process of proving the state of intoxication, using court acceptable evidential means in the context of passing a reasonable sentence. It points to the need for the dissemination of knowledge concerning the effects of alcohol on the human body. The misunderstandings in identifying the absence of external symptoms with the lack of potential danger, have been emphasised. The influence of alcohol concentration in the breath test, on the symptoms observed in the detoxification using alcohol, has been presented. The title subject has been illustrated with the statistical data on the road accidents caused by intoxicated drivers, as well as on the number of court cases initiated and the number of drink driving offences recorded or while driving under the influence of an intoxicant. The attention was drawn to the complex and ambiguous issues related to proving the state of intoxication.

6

Intoksykacja Pb wybranych roślin z zasięgu oddziaływania Huty Częstochowa

Musielińska R., Kwapuliński J., Kowol J.

Ekologia i Technika

|

2014

|

R. 22, nr 4

193--199

PL

Zanieczyszczenie gleby, zwłaszcza związkami metali ciężkich, może w istotny sposób wpływać na wzrost zanieczyszczenia roślin. O stopniu zagrożenia występowaniem różnych pierwiastków w glebie decyduje rodzaj emisji przemysłowej. Gleby z terenów uprzemysłowionych, zwłaszcza w otoczeniu hut, zostają w różnym stopniu zanieczyszczone związkami metali ciężkich, w tym również związkami ołowiu. Przedmiotem badań nad kumulacją Pb były części morfologiczne: korzeń, segmenty łodygi o długości 10 cm, liść, kwiat 60 gatunków roślin leczniczych oraz gleba z warstwy przykorzennej glebę. Formy bezpośrednio biodostępne (forma wymienna i adsorbowana) i pośrednio biodostępne Pb (forma węglanów i połączeń organicznych) ustalono zgodnie z metodą Rudd'a. Zawartość ołowiu w glebie i w roślinach oznaczono za pomocą spektrofotometru Pye Unicam SP9 z dokładnością 0,01 µg/g. W ocenie zdolności kumulacji ważny jest poziom zawartości różnych pierwiastków potencjalnie uczestniczących w konkurencji o receptor jakim jest korzeń rośliny. Przeciętne zawartości metali w formie wymiennej i adsorbowanej w glebie wynosiły kolejno (µg/g): Zn 2,47 i 54,43; Cr8,53 i 3,27; Cd 0,17 i 0,27; Mn 1,77 i 8,35; Cu 22,90 i 8,61; Pb 1,79 i 5,32; Ni 0,65 i 0,57; Fe 5,10 i 15,18. W formie węglanów i połączeń organicznych Pb występował w ilości 7,30 µg/g oraz 4,76 µg/g. Zawartości Pb odpowiadające 10 percentylowi mogą być wykorzystane w innych badaniach jako układ odniesienia. Duże wartości odpowiadające 10 percentylowi wykazały szczególnie (w µg/g) w korzeniach: mak polny (Papcwer rhoeas) - 9,50 i dziewanna pospolita (Verbascum nigrun) - 6,32; w liściach: starzec wiosenny (Senecio vernalis) - 4,05, dziewanna wielkokwiatowa (Verbascum densiflorum) - 3,84, babka zwyczajna (Plantago major) - 3,68. Rośliny lecznicze mogą stanowić, dzięki posia¬danym dużym wybiórczym zdolnościom kumulowania, dodatkowe źródło obecności ołowiu w organizmie ludzi w zależności od procedury leczniczej.

EN

Soil contamination, especially heavy metal compounds, can significantly affect the increase in pollution of the plant. Of hazard occurrence of various elements in the soil determines the type of industrial emissions. The soil of the industrialized nations, especially in the steel mills, are in varying degrees of polluted compounds of heavy metals, including lead compounds. The subject of the research on the accumulation of Pb were morphological parts: the root, stem segments with a length of 10 cm, the leaf, the flower of 60 species of medicinal plants and the soil from a by-root layer. Directly bioavailable forms (exchangeable and adsorbed form) as well as indirectly bioavailable ones of Pb (a form of carbonates and organic compounds) was established in according to Rudd's method. The lead content in the soil and in plants was determined with the use of Pye Unicam SP9 spectrophotometer to an accuracy of 0.01 µg/g. In assessing the ability of accumulation the important thing is the level of various elements potentially involved in the competition for the receptor, which is the root of the plant. The average metal con-tents in the exchangeable and adsorbed form in the soil were respectively (µg/g) Zn 2.47 and 54.43; CR8.53 and 3.27; Cd of 0.17 and 0.27; Mn of 1.77 and 8.35 ; Cu 22.90 and 8.61; Pb 1.79 and 5.32 ; Ni 0.65 and 0.57 ; Fe 5.10 and 15.18. In the form of carbonates and organic compounds Pb occurred in the amount of 7.30 µg/g and 4.76 µg/g. The contents of Pb corresponding to the 10 percentile can be used in other studies as a reference. Large values corresponding to the 10 percentile were particularly noted (in µg/g) in the root of Papaver rhoeas - 9.50 and Verbascum nigrum - 6.32; in the leaves of: Senecio vernalis - 4.05 , Yerbascum densiflorum - 3.84, Plantago major - 3.68. Medicinal plants can be, due to their high selective ability of accumulation, an additional source of lead in the human body, depending on the treatment procedure.

7

Zawartość ołowiu w wybranych gatunkach roślin o potencjalnym znaczeniu leczniczym

Musielińska R., Śliwińska-Wyrzychowska A.

Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa

|

2013

|

T. 1

99--118

PL

Rośliny lecznicze, dzięki posiadanym dużym wybiórczym zdolnościom kumulowania pierwiastków śladowych i metali ciężkich, mogą stanowić dodatkowe ich źródło dla stosujących je osób. W związku z tym podjęto próbę oceny zawartości ołowiu w wybranych roślinach, które klasyfikowane są jako przydatne w ziołolecznictwie i fitoterapii. Rośliny zostały pobrane z terenu dzielnicy Częstochowa Mirów, tj. terenu, który może być postrzegany przez laika jako obszar nieskażony i odpowiedni do pozyskania surowców leczniczych. Biodostępne ilości jonów ołowiu w badanych roślinach są podobne i w większości przypadków mieszczą się w przedziale 2,48–2,64 μgPb/g. Najwyższe zawartości ołowiu [μg/g] zanotowano dla następujących gatunków: babka zwyczajna (Plantago major) – 3,68 w korzeniu, dziewanna pospolita (Verbascum nigrum) – 6,32 w korzeniu, mak polny (Papaver rhoeas) – 9,50 w korzeniu i 3,00 w liściu, dziewanna wielkokwiatowa (Verbascum densiflorum) – 3,84 w liściu. Największą incydentalną zawartość ołowiu zaobserwowano w korzeniach następujących gatunków roślin (μg/g), np.: krwawnik pospolity (Achillea millefolium) 45,46; starzec jakubek (Senecio jacobaea) 40,14; babka zwyczajna (Plantago major) 32,47; szczaw lancetowaty (Rumex hydrolapathum) 31,81. Fakt ten posiada duże znaczenie dla ocen zawartości ołowiu w gatunkach pozyskiwanych w celach leczniczych i przydatności tych roślin w fitoterapii. W oparciu o przeprowadzone badania, opisujące występowanie ołowiu na badanym terenie (w ujęciu statystycznym), można ustalić najmniejsze i incydentalne tło środowiskowe zawartości tego metalu. Jest ono podwyższone w stosunku do obszarów niezanieczyszczonych, z których komercyjnie pozyskuje się materiał zielarski. Właściwości kumulowania ołowiu w poszczególnych częściach roślin są zróżnicowane gatunkowo. U większości badanych gatunków są one największe dla korzeni i liści.

EN

Medicinal plants due to their selective ability of accumulation of trace elements and heavy metals, may be an additional source of these elements and metals for people using the plants. Therefore, there was taken an attempt to assess the lead content in some plants that are classified as useful in herbal medicine and phytotherapy. The plants were collected from the area of Czestochowa - Mirow, the area that can be seen by a layman as an uncontaminated area and suitable for medicinal raw material collection. Bioavailable amounts of lead ions are similar and, in most cases, they range from 2,48 – to 2,64 μgPb/g. The highest lead content [μg/g] was recorded for the following plant species: Plantago major – 3,68 in the root, Verbascum nigrum – 6,32 in the root, Papaver rhoeas – 9,50 in the root and 3,00 in the leaf, Verbascum densiflorum – 3,84 in the leaf. The highest incidental lead content was observed in the roots of the following species of plants (μg/g): Achillea millefolium 45,46; Senecio jacobaea 40,14; Plantago major 32,47; Rumex hydrolapathum 31,81. This fact is of a great importance for the evaluation of the lead content in plant species collected for medicinal purposes and usefulness of these plants in phytotherapy. Based on the studies describing the statistics of presence of lead on the studied area one can establish the smallest and incidental environmental background of the metal content. It is higher in relation to the uncontaminated areas of commercial collection of the herbal plants. Abilities of lead accumulation in different parts of the plant are diverse depending on the species. In most species tested they are the biggest for roots and leaves.

8

Wpływ alkoholu na sprawność psychomotoryczną człowieka - cz. I

Ostaszewska I.

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2013

|

nr 7-8

34--36

PL

Alkohol etylowy wykazuje działanie fizjologiczne i farmakologiczne na organizm ludzki, jego wpływ na ośrodkowy układ nerwowy jest podobny do działania środków znieczulających. Jak wynika z badań prowadzonych nad działaniem alkoholu etylowego na ośrodkowy układ nerwowy, już stężenie 0,3-0,5% alkoholu we krwi wymiernie zaburza funkcje ruchowe, zmysłowe i intelektualne człowieka. W artykule zostaną przedstawione w szerszym zakresie objawy intoksykacji występujące w zależności od stężenia alkoholu we krwi.

EN

Ethanol has a physiological and pharmacological effect on the human body, its effect on the central nervous system is similar to the effect of anesthetics and it depends on many factors, among other things : the number and power of alcohol consumed, the amount and type of food consumed during the drinking, speed and frequency of alcohol consumption and the time that has elapsed since - the end of its consumption. The article presents a wider range of symptoms of poisoning depending on the concentration of alcohol in the blood.

9

Zawartość manganu i żelaza w różnych gatunkach grzybów na terenie południowej Polski

Mirosławski J., Kowol J., Kwapuliński J., Linkarczyk-Paszek G., Paukszto A., Rochel R., Łuckoś J.

Problemy Ekologii

|

2005

|

R. 9, nr 6

309-313

PL

Celem pracy było określenie zdolności do kumulowania manganu i żelaza różnych gatunków grzybów, rosnących w ekosystemach leśnych będących w zasięgu oddziaływania emisji przemysłowej. Próbki 24 różnych gatunków grzybów pochodziły z 4 miejscowości leżących w okolicy lasów: Hałcnów, Kobiór, Pszczyna, Wapienica. Miejscowości te leżą w bezpośrednim sąsiedztwie Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego i Rybnickiego Okręgu Węglowego. Taka liczebność gatunkowa i lokalizacja poboru próbek grzybów umożliwiła określić rolę właściwości gatunkowych oraz uwarunkowań topograficzno-fizjograficznych w procesach intoksykacji grzybów manganem i żelazem. Próbki grzybów pobierano od lipca do września 2002 roku. Próbki badanych grzybów dzielono na kapelusz i trzon, w których oznaczano zawartość Mn i Fe metoda płomieniową AAS. W przypadku Mn, największą ilość tego pierwiastka oznaczono w sromotniku bezwstydnym pobranym w Hałcnowie - 618,8 žgMn/g s.m. (w kapeluszu) i 197,1 žgMn/g s.m. (w trzonie). W przypadku Fe, największa ilość tego pierwiastka oznaczono w trzonach: muchomora mglejarka - 3860,9 žgFe/g s.m., krowiaka aksamitnego - 2572,8 žgFe/g s.m., gołąbka merowskiego - 1291,0 žgFe/g s.m. zebranych w Wapienicy, oraz w trzonie gołąbka czarniawego pozyskanego w Hałcnowie - 3646,3 žgFe/g s.m. Większe ilości Mn i Fe znajdują się, w większości przypadków, w trzonie badanych gatunków grzybów. Największe ilości Mn i Fe występowały w grzybach zebranych w Hałcnowie i w Wapienicy.

EN

The qualification of ability was the aim of work to accumulating manganese and iron of different the mushrooms' species, growing in forest being in range ecosystems the influence of industrial emission. They sample 24 the different species the mushrooms came from from 4 locality lying in neighbourhood of forests: Hałcnów, Kobiór, Pszczyna, Wapienica. Localities these lie in direct neighbourhood of Górnośląski Okręg Przemysłowy and Rybnicki Okręg Węglowy. Such made possible to qualify the part of choice proprieties as well as conditioning the choice number and location of recruitment of samples mushrooms the topographical-physiographical in processes of the mushrooms' intoxication the manganese and iron. Mushrooms' samples were taken since July till September 2002 year. It studied mushrooms' samples were distributed was on hat and trunk content in which was marked Mn and Fe by flame AAS method. It in case Mn, the largest quantity of this element was marked was in Phallus impudicus taken in Hałcnów - 618,8 žgMn/g d.w. (in hat) and 197,1 žgMn/g d.w. (in trunk). It Fe, the largest quantity of this element in case was marked was in trunks: Amanita fulva - 3860,9 žgFe/g d.w., Paxillus atrotomentosus - 2572,8 žgFe/g d.w., Russula mairei - 1291,0 žgFe/g d.w. gathered in Wapienica, as well as in trunk Russula nigricans gain over in Hałcnow - 3646,3 ž gFe/g d.w. The larger quantities Mn and Fe they find oneself, in majority the cases, in trunk of studied species the mushrooms. They the largest quantities Mn and Fe stepped out in mushrooms gathered in Hałcnów and in Wapienica.

10

Intoksykacja surowców roślin leczniczych metalami ciężkimi w świetle obowiązujących uregulowań ustawodawczych oraz zaleceń WHO

Kwapuliński J., Michalewska A., Rochel R., Kowol J.

Problemy Ekologii

|

2005

|

R. 9, nr 4

202-204

PL

Bogata oferta przemysłu zielarskiego oraz rosnący popyt na jego artykuły stwarza konieczność ustawicznego monitorowania stężeń zanieczyszczeń, w tym metali ciężkich w aspekcie zmiany ich zawartości w roślinach leczniczych, w porównaniu do biologicznie dopuszczalnych stężeń w roślinach, szczególnie w odniesieniu do rosnącej degradacji środowiska naturalnego. Poddane analizie surowce roślin leczniczych i uprawnych pod kątem ich kontaminacji metalami ciężkimi i ewentualnego wykorzystania do produkcji mieszanek leczniczych, wskazują na występowanie niektórych gatunków roślin leczniczych i ich specyficzne powinowactwo do określonych pierwiastków np. Cd, Pb, Zn czy Cu. Ponadto stanowią cenne źródło informacji w opracowaniu norm określających dopuszczalny poziom zawartości niektórych metali ciężkich.

EN

A rich offer of the herb industry together with an increasing demand for its products create a necessity for a continuous monitoring of contaminants concentrations including heavy metals in the aspect of heavy metal concentration changes in medicinal plants compared to the biologically permissible concentrations especially when referred to an increasing degradation of the natural environment. Analyses of medicinal and cultivated plants material from the viewpoint of heavy metal contamination and potential utilization as component of medicinal mixtures indicated that some of the medicinal species were correlated with specific elements e.g.: Cd , Pb, Zn or Cu. Additionally the analyses may serve as a valuable source of information in setting up permissible levels for the contents of some heavy metals.