Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Górnictwo węgla kamiennego w Polsce w latach 1990–2020

Skibski Mirosław, Osadnik Karol, Białas Magdalena

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2020

|

R. 58, nr 4

26--34

PL

W artykule zanalizowano zmiany zachodzące w górnictwie węgla kamiennego od 1990 roku, tj. od czasu odejścia od gospodarki w systemie centralnego planowania i przejścia do gospodarki rynkowej. W artykule wyszczególniono okresy: transformacji gospodarczej i wysoką dynamikę zmian w sektorze górnictwa, jakie w tym okresie zachodziły (lata 1990–2002), proces ten w górnictwie zamknęła reforma górnictwa przeprowadzona w 2003 roku, okres stabilizacji w górnictwie po reformie 2003 roku oraz obraz górnictwa po roku 2015.

EN

The article analyses the changes that have been taking place in the hard coal mining sector since 1990, i.e. since the departure from the economy in the central planning system and the transition to market economy. In the article the following periods are specified: the economic transformation and the high dynamics of changes in the mining sector that took place during this period (1990–2002), the process in the mining industry was closed by the mining reform carried out in 2003, the period of stabilisation that took place in the mining industry after the 2003 reform and the image of the mining industry after 2015.

2

Przemysł papierniczy w Polsce w I kwartale 2015 roku

Fornalski Z.

Przegląd Papierniczy

|

2015

|

R. 71, nr 6

303--306

PL

Według prognoz Międzynarodowego Funduszu Walutowego globalny produkt krajowy brutto zwiększy się w 2015 r. w skali roku o 3,5% i będzie o 0,1% wyższy niż w roku poprzednim. Istotny wpływ na tempo rozwoju gospodarczego na świecie w 2015 r. będzie miała wysoka dynamika PKB w rozwijających się krajach azjatyckich (wzrost o 6,6%), w tym w Indiach (7,5%), w Chinach (6,8%) oraz w krajach należących do ASEAN-5 (5,2%). Wśród znaczących dla światowej gospodarki krajów wysoko rozwiniętych relatywnie wysoki wzrost PKB w 2015 r. prognozowany jest dla Stanów Zjednoczonych (3,1%), Australii (2,8%), Kanady (2,2%) i Japonii (1,0%).

EN

In the first quarter of 2015, the economic situation in Poland was strengthened. Sold production of an industrial sector was higher by 5.3% than in the same period of a previous year. Except energy related goods, all the sectors recorded growth in the sold production. The largest growth was recorded for investment goods. Retail sales were increased by 4.4% (1).

3

Przemysł papierniczy w Polsce po trzech kwartałach 2014 roku

Fornalski Z.

Przegląd Papierniczy

|

2015

|

R. 71, nr 1

9--17

PL

W artykule zaprezentowano szereg danych statystycznych dotyczących wyniku działalności gospodarczej w Polsce i w innych krajach europejskich w trzech kwartałach 2014 r. ze szczególnym uwzględnieniem produkcji w przemyśle papierniczym i porównano je z odpowiednimi wynikami z roku poprzedniego. Dane (wielkości produkcji, cen, wymiany handlowej, rentowności, PKB) szczegółowo omówiono i przedstawiono w tabelach i na wykresach, co sprawia, że można zapoznać się z kondycją branży papierniczej bez konieczności wertowania roczników statystycznych i innych fachowych źródeł.

EN

The article contains figures depicting the economic activity of the paper industry in Poland after three quarters of 2014. The author presents prices for fibrous materials, production figures, prices, foreign trade results, profitability rates of different groups of economic operators, etc. The presented data are compared with the same period of 2013. Pulp, paper and board production is compared to other European countries (CEPI). The analysis of figures shows a development dynamics of the Polish pulp and paper industry over a few last years. When compared to the majority of EU members, forecasts for Poland are relatively good. In the first three quarters of 2014, Poland exported 408 400 t of recovered paper (including 289 000 t of packaging grades) and imported 368 200 t (including 356 000 t of packaging grades). In 2013, in case of packaging grades, the export and import balance was close to zero. In 2014 imports of those grades were higher by 66 000 t than exports. The domestic market of packaging grades could not fulfill increased demand, that is why the import was required. From January to September 2014 the industry’s sold production was higher by 3.4% annually. The growth of 4.9% was recorded for the first quarter of the year, whereas in the third quarter the growth of 1.8% was recorded. When compared to the same period of the previous year, the growth in sold production of 4.6% was registered. Profitability rate of gross turnover in Poland’s paper industry in the first 9 months of 2014 decreased from 10.3% in the first quarter to 9.8% after the second and 10.1% after the third quarter, whereas profitability rate of net turnover, which amounted to 9.5% after the first quarter went down to 9.1% after two quarters and up to 9.3% after three quarters. When compared to the first quarter, the share of number of companies showing net profit in the third quarter of 2014 increased from 81.4% to 86.0%, so did share of income of enterprises showing net profit from 87.9% in the first quarter to 94.0% after the third one. Analysing relations between cost of goods sold and incomes from sale it can be observed that after a consistent decline of share of cost of goods sold in income from sales 2001-2003, this share started growing, worsening production profitability. In the first three quarters of 2003, the share amounted to 88.9%, in 2004 – 90.1%, in 2005 – 93.1%. In 2006, cost share in income decreased to the level of 92.9%, and to 91.5% in 2007. In 2008, the share increased again to 92.3% and in 2009 it decreased to 90%. In 2010 this share amounted to 92.9%, in 2011 – 92.1%, in 2012 – 91.8%, in 2013 – 90.8% and in 2014 it was 90.1%. The highest paper and board production was achieved in January, August and October, whereas the lowest in February and June. The price ratio of sold production (in relation to the previous month) was the lowest from March to July. The price ratio of sold production in relation to the same period of the previous year fluctuated over the whole period and it was the lowest from June to September. Analysing foreign trade results after three quarters of 2014 exports of recovered paper went down by 4.6%, books and newspapers by 5,8%, whereas paper and board went up by 1.5% and paper and board products by 10.2%. Imports of chemical pulp rose by 10.3%, recovered paper by 14.9%, paper and board by 5.8%, paper and board products by 10.7%, whereas books and newspapers dropped by 10.5%. In the first three quarters of 2014, when compared to the same period of 2013, imports of newsprint grew by 16.5%, uncoated graphics by 5.4% , tissue by 13.2%, kraft packaging papers by 1.2%., recycled packaging papers by 4.9%, coated graphics by 8.8%, coated board by 1.1%. Exports rose as follows: tissue by 65.0%, recycled packaging papers by 12.1%, coated board by 0.2%, packaging by 10.1%, toilet paper, facial tissue by 11,9% Per capita paper and board consumption in 2013 reached 116.1 kg and was 7.6% higher when compared to the previous year, the production rose by 7.4%, imports rose by 4.7%, exports rose by 4.2%. When comparing paper industry results after 9 months of 2014 to the same period of the previous year, paper and board production rose by 3.4%, imports of paper and board as well as paper and board products increased by 6.0%, and exports by 2.3%.

4

Przemysł papierniczy w Polsce po trzech kwartałach 2013 roku

Fornalski Z.

Przegląd Papierniczy

|

2014

|

R. 70, nr 1

11--18

PL

Artykuł zawiera bogaty materiał liczbowy ilustrujący wyniki działalności gospodarczej w Polsce w trzech kwartałach ubiegłego roku. Podano szereg istotnych wskaźników ekonomicznych: wielkości produkcji, cen, wymiany handlowej (eksport, import), rentowności przedsiębiorstw o zróżnicowanym poziomie, zatrudnienie i in. Odnośne dane porównano z wynikami działalności w analogicznych okresach 2012 r., a także – w zakresie produkcji mas włóknistych, papieru i tektury – z osiągnięciami innych krajów europejskich (CEPI). Analiza przedstawionych w artykule danych pozwala prześledzić dynamikę zmian w gospodarce polskiego przemysłu papierniczego w ostatnich latach. Na tle większości krajów członkowskich EU prognozy dla Polski są relatywnie korzystne. Jeśli chodzi o produkcję papieru i tektury, to w stosunku do trzech kwartałów 2012 r. wzrosła ona o 6,2%, w tym samym czasie import papieru i tektury oraz wyrobów z nich wzrósł o 4,7%, a eksport o 2,9%. Przewiduje się ponadto, że wzrost PKB w 2013 r. – o 1,3% w stosunku do 2012 r., w 2014 r. zwiększy się o 2,4%.

EN

The article contains figures depicting economic activity in Poland after three quarters of 2013. The author presents production figures, prices, foreign trade results, profitability rates of different groups of economic operators, etc. The presented data are compared with the same period of 2012. Pulp, paper and board production is compared to other European countries (CEPI). The analysis of figures shows a development dynamics of the Polish pulp and paper industry over a few last years. When compared to the majority of EU members, forecasts for Poland are relatively good. Paper and board production increased by 6.2%. Imports of paper, board and paper and board products went up by 4.7%, so did exports by 2.9%. GDP is expected to grow by 1.3% when compared to 2012 and by 2.4% in 2014.

5

Ukrainian beer market, its trends

Melenchuk Y.

Logistyka

|

2013

|

nr 4

EN

Brewing industry is one of the most dynamic industries and plays an important role in the processing industry of Ukraine. As for the development strategies, nowadays, profitability of companies in this industry is one of the highest, and production increases every year. There is a need for research on finding strategic priorities of the brewing industry in terms of foreign trade, which is actually the purpose of this article. The main trends in the Ukrainian beer market were established. Leaders of the market were pointed out, analysis of import, export and manufacture of beer production was held.

PL

W rozwijającej się gospodarce Ukrainy przemysł browarniczy zajmuje ważne miejsce jako jedna z gałęzi przemysłu o najwyższej dynamice wzrostu. Obecnie, ze względu na strategię rozwoju, zysk realizowany przez przedsiębiorstwa browarnicze jest jednym z najwyższych, a wielkość produkcji wzrasta każdego roku. Istnieje potrzeba zbadania strategicznych priorytetów przemysłu piwowarskiego z perspektywy handlu zagranicznego – co jest zasadniczym tematem tego artykułu. W pracy wskazano główne trendy ukraińskiego rynku piwa. Wskazano liderów rynku, wykonano analizę importu, eksportu i wytwarzania w branży browarniczej.

6

Rosyjski i kazachski węgiel energetyczny na rynku polskim

Stala-Szlugaj K., Klim A.

Polityka Energetyczna

|

2012

|

T. 15, z. 4

229-240

PL

W artykule przeprowadzono analizę rynku odbiorców i dostawców węgla energetycznego do Polski z Rosji i Kazachstanu w latach 2009-2011. Porównano oferty cenowe głównych krajowych producentów węgla (Katowicki Węgiel SA, Katowicki Holding Węglowy SA i Lubelski Węgiel Bogdanka SA) oraz węgli importowanych. Wzięto pod uwagę miały oraz sortymenty grube i średnie. W latach 2009-2011 oferty cenowe importowanego surowca były niższe od ofert cenowych węgli krajowych (miały - nawet o około 5 zł/GJ, sortymenty grube i średnie - nawet o około 9 zł/GJ). Wśród importerów węgla wyróżniono kilka grup. Wyszczególniono mi?dzy innymi spółki handlowe reprezentujące producentów węgla z krajów WNP (Rosja - SUEK i KTK, Kazachstan - Shubarkol Komir), polskie spółki zajmujące się handlem międzynarodowym (np. spółki grupy Węglokoks SA) oraz dużych importerów sprowadzających rocznie powyżej 1 mln ton węgla (np. Barter SA oraz Krex Sp. z o.o. i Energo Sp. z o.o.). Omówiono różnice pomiędzy taryfami kolejowymi obowiązującymi w Polsce oraz w krajach WNP. W krajach WNP koszty transportu kolejowego składają się z taryfy kolejowej państw uczestniczących w przewozach towaru oraz z kosztów korzystania z wagonów kolejowych. Po wprowadzeniu tzw. taryfy unifikowanej (od 01.01.2013 r.) koszty przewozu węgla z Rosji lub Kazachstanu przez przejścia polsko-białoruskie mogą wynieść 58-65 USD/tonę.

EN

This paper provides a market analysis of steam coal purchases and supplies from Russia and Kazakhstan to Poland in the years 2009–2011. The analysis compares imports (into Poland) of steam coal with offers from Poland’s main, domestic hard coal producers, e.g. Kompania Weglowa SA, Katowicki Holding Weglowy SA, and Lubelski Wegiel Bogdanka SA. The comparison takes into account the following hard coal sizes: coal fines, coarse, and middle grades. In the years 2009–2011, imported hard coal prices were lower than domestic prices (coal fines by as much as 5 PLN/GJ, and coarse and middle grades by as much as 9 PLN/GJ). Among the steam coal importers, two categories are specified. One is the commercial companies representing hard coal producers from CIS countries (from Russia – SUEK and KTK, from Kazakhstan – Shubarkol Komir). The other is the Polish companies involved in foreign trade (e.g. Weglokoks SA) and the Polish companies which independently import more than 1 Mt of hard coal (e.g. Barter Co., Krex PLC and Energo PLC). The paper describes the differences between Polish rail tariffs and CIS countries’ rail tariffs. In the CIS countries, the costs of railway transport consist of two elements – first the rail freight tariffs, and second the cost of using rail cars. After the implementation of so called unified rail tariffs from 1 January 2013, the transportation costs of coal from Russia and Kazakhstan through the Polish/ /Belarusian frontier crossings could be 58–65 USD/ton of coal.

7

Ocena bezpieczeństwa surowcowego Polski w zakresie surowców nieenergetycznych

Galos K., Szamałek K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2011

|

nr 81

37-58

PL

Bezpieczeństwo surowcowe jest ściśle powiązane z gospodarką krajową i międzynarodową w zakresie możliwości dostępu do źródeł surowców mineralnych (pierwotnych i wtórnych) oraz ich wykorzystania obecnie i w przyszłości. Punktem wyjścia w ocenie bezpieczeństwa surowcowego jest rozpoznanie obecnego i prognoza przyszłego zapotrzebowania gospodarki na poszczególne surowce mineralne. Dotyczy to zarówno surowców pochodzących ze złóż kopalin (surowce pierwotne), z recyklingu materiałowego (surowce wtórne), jak też z różnego rodzaju odpadów przemysłowych (mineralne surowce odpadowe). Bezpieczny, niezależny i niezawodny dostęp do surowców postrzegany jest jako przesądzający o możliwości utrzymania pozycji konkurencyjnej gospodarki danego kraju. Stąd, zgodnie z ostatnimi inicjatywami surowcowymi Unii Europejskiej, bezpieczeństwo krajów Unii Europejskiej (w tym Polski) w zakresie surowców nieenergetycznych powinno bazować na trzech filarach: zapewnieniu odpowiedniego dostępu do surowców na rynkach międzynarodowych, rozwijaniu stabilnych dostaw surowców ze źródeł własnych oraz poprawie efektywności wykorzystania surowców i promowaniu wykorzystywania surowców wtórnych i odpadowych. W artykule poddano analizie zapotrzebowanie krajowej gospodarki na poszczególne surowce nieenergetyczne (metaliczne i niemetaliczne). W odniesieniu do jego poziomu oceniono wielkość i wystarczalność krajowych zasobów kopalin do produkcji tych surowców, a także podstawowe trendy w ich krajowej produkcji. Szczególną uwagę zwrócono na strukturę uzupełniającego importu surowców nieenergetycznych, a także na przyczyny rosnącego udziału surowców importowanych w zaspokajaniu krajowego popytu na omawianą grupę surowców. Podkreślono także rosnące znaczenie surowców wtórnych i odpadowych ze źródeł krajowych w zaspokajaniu tego popytu, co należy uznać za zjawisko zdecydowanie pozytywne. Polska jest i pozostanie w najbliższej przyszłości niemal całkowicie wystarczalna pod względem zaspokajania potrzeb w zakresie surowców budowlanych oraz znacznej części surowców ceramicznych. Niestety, w zakresie surowców chemicznych, poza utrzymywaną podażą soli i siarki, skazana jest na posiłkowanie się importem. Wysoka pozycja Polski jako znaczącego producenta miedzi i srebra oraz kilku ich koproduktów (np. złoto, selen, surowce renu) oraz planowane utrzymanie produkcji cynku i ołowiu metalicznego (mimo spodziewanej w najbliższych latach likwidacji górnictwa rud Zn-Pb) przyczynia się do utrzymywania dodatniego salda obrotów surowcami metalicznymi. Nie zmieni to jednak faktu, że w zakresie pozostałych ponad 30 surowców metalicznych, a w szczególności rud żelaza, żelazostopów, aluminium metalicznego, niklu, krajowa gospodarka pozostanie całkowicie zależna od dostaw z zagranicy. Zapewnienie dostaw surowców nieenergetycznych na bazie trzech filarów europejskiej inicjatywy surowcowej na gruncie polskim wymaga w chwili obecnej opracowania nowej polityki surowcowej naszego kraju.

EN

Minerals security is strictly related to the domestic and world economy regarding access to primary and secondary sources of such minerals, as well as directories of their current and future use. Estimation of current and perspective demand of national economy for particular types of minerals should be the starting point for assessment of minerals security. All sources of minerals supplies should be investigated: primary mineral raw materials (from deposits), secondary mineral raw materials from recycling (scraps), as well as waste raw materials from various industrial wastes. Secure, independent and stable access to mineral raw materials is a crucial factor which decides on competition position of the country's economy. So, according to the latest European Union's initiatives, non-energy minerals security of EU countries (including Poland) should be based on three pillars: assurance of appropriate access to minerals on the international market, development of their production from own sources, as well as improvement of effectiveness of minerals use with promotion of use of secondary and waste raw materials. In the paper, national economy's demand for particular non-energy minerals is analyzed. In relation to this demand, quantity and sufficiency of the domestic reserves of such minerals, as well as their production trends, are assessed. The special attention is paid on the structure of the supplementary imports of non-energy minerals, and reasons of the increasing share of imported minerals in mineral supplies which meet domestic demand. Growing importance of domestic secondary and waste raw materials in total mineral supplies is underlined as positive phenomenon. Poland is self-sufficient in case of almost all construction raw materials and the majority of ceramic raw materials. Such situation should be maintained in the coming years. Unfortunately, regarding chemical raw materials, Poland is entirely dependent on imported raw materials, except for salt and sulfur from domestic supplies. Our country is very important producer of copper, silver and their co-products (e.g. gold, selenium, rhenium). Maintaining of smelter production of zinc and lead is also planned in spite of the expected closure of the last Zn-Pb ore mine in the coming years. This is why Poland's trade balance in the area of metallic raw materials is still positive. However, Poland's economy will remain fully dependent on imports of over 30 metallic raw materials, with iron ore, ferroalloys, aluminum and nickel being the most important. Assurance of non-energy minerals supplies on the basis of three pillars of the European raw materials initiative should result in the preparation of the new minerals policy of Poland.

8

International trade and economic growth in the Polish economy

Gurgul H., Lach Ł.

Operations Research and Decisions

|

2010

|

Vol. 20, No. 3-4

5-29

EN

The paper presents the results of examinations of linear and nonlinear causalities performed for international trade involving the Polish economy and its economic growth. In order to infer the impact of the world crisis on the Polish economy, two samples have been studied (containing quarterly data) – a full sample (Q1 1996–Q3 2009) and pre-crisis sample (Q1 1996–Q3 2008). The results of linear causality tests support the existence of feedback between the growth rate of exports and growth in gross domestic product (GDP) irrespectively of the time period chosen. For both the samples examined, no direct causal links between the growth rates of GDP and imports were detected. One can only suppose the existence of indirect links before the crisis. Bidirectional causality was found for growth rates of exports and imports only for the pre-crisis sample. Some weak evidence of a causal link running from the growth rate of imports to the growth rate of exports was also found for the period that covers the crisis, which may be interpreted as a confirmation of the fact that growth in imports also precedes growth in exports in bullish periods. It results from our computations that, at the time of the financial crisis of 2008, the main factor that caused Polish GDP growth to remain positive was domestic demand. The results of nonlinear causality analysis provided only weak evidence for causality running from GDP to exports, from GDP to imports and from imports to exports.

9

Nowoczesne hutnictwo stalowe w Polsce wobec globalnego kryzysu ekonomicznego

Talarek R.

Hutnik, Wiadomości Hutnicze

|

2009

|

Vol. 76, nr 12

854-857

PL

W artykule przedstawiono informacje o wpływie przemian technicznych i własnościowych na dzisiejszy stan polskiego przemysłu stalowego oraz jego reakcję na sytuację rynkową, wywołaną globalnym kryzysem ekonomicznym. Dzięki przemianom krajowe hutnictwo jest nowoczesne, proekologiczne i dostosowane do reguł wspólnotowych (bez subwencji i protekcji rządowej). Jest zdolne do konkurencji na otwartym rynku, co czyni je perspektywicznym również w XXI wieku. Krajowe wyroby stalowe są zużywane w przemysłach wytwarzających dobra inwestycyjne (obiekty inżynieryjne, hale przemysłowe, mieszkania i hotele, areny sportowe itp.) oraz w przemysłach wytwarzających dobra konsumpcyjne (sprzęt agd, rtv i telekomunikacyjny, środki transportu, maszyny i inne). Z powodu globalnego kryzysu ekonomicznego, którego negatywne skutki dotkliwie odczuwają branże zużywające wyroby stalowe, inwestorzy w swoich spółkach hutniczych musieli przeprowadzić drastyczne zmiany, aby nie stracić konkurencyjności wobec importu.

EN

The article treats about the impact of the technological and ownership transformation on the current condition of the Polish steel industry and the industry’s reaction towards the market situation in the global economic crisis. Thanks to the transformation, the Polish steel industry is now modern, environment-friendly and complies with common European rules (it is able to compete on the open market without subsidies and government protection), hence remaining prospective also in 21st century. Polish steel products are applied by the industries manufacturing investment goods (engineering facilities, industrial halls, dwellings, hotels and sports arenas) and by the industries manufacturing consumption goods (white goods, radio, television and telecommunication equipment, cars and other transportation means, machinery, etc.). Due to the global economic crisis having adverse effects on the steel consuming sectors, investors from steel companies had to undertake some drastic changes in order to stay competitive towards import.

10

Polish small and medium-sized enterprises on the European Union market

Łuczka T.

Foundations of Control and Management Sciences

|

2005

|

No. 4

47-62

EN

The integrations process of polish economy with EU is a new challenge for SMEs, This process has a special significance for their advantages and competitiveness on common market. Taking hitherto SMEs participation in the foreign trade in to consideration, the author try to appreciate chances of small and medium firms in EU market.