Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Polycyclic aromatic hydrocarbons in PM1, PM2.5, PM10 and tsp in the Upper Silesian agglomeration, Poland {commun.]

Klejnowski K., Kozielska B., Krasa A., Rogula-Kozłowska W.

Archives of Environmental Protection

|

2010

|

Vol. 36, no. 2

65-72

EN

Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) are persistent organic pollutants, ubiquitous in the whole environment. They are relatively well known and are still of interest due to their well documented carcinogenic and mutagenic properties. In ambient air of urban regions they mostly occur as adsorbed to particles of suspended dust. The richest in these compounds and therefore most hazardous to humans, fraction of dust is the fraction of the finest particles. The paper presents results of investigations of dust sampled with use of an impactor Dekati PM10 in Zabrze, a site typical of Upper Silesian conditions. While sampling, the impactor segregates sampled particles into four fractions by their aerodynamic diameters. Sixteen PAHs were determined in each fraction chromatographically. PAH content in the fraction of the finest particles, i.e. in PM1, was of particular interest.

PL

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) należą do grupy trwałych zanieczyszczeń organicznych obecnych we wszystkich elementach środowiska. Są licznie reprezentowane i stosunkowo dobrze poznane, a ich udokumentowane własności mutagenne i kancerogenne sprawiają, że nadal są w centrum zainteresowań. W powietrzu atmosferycznym obszarów zurbanizowanych najczęściej występują w postaci zaadsorbowanej na cząstkach pyłu zawieszonego. Najbogatszą w te związki, i stąd najniebezpieczniejszą, jest frakcja cząstek najdrobniejszych. Przedmiotem badań był pył zawieszony pobrany impaktorem Dekati PM10 w punkcie charakterystycznym dla Aglomeracji Górnośląskiej w Zabrzu. Impaktor umożliwia rozdział pyłu zawieszonego na cztery frakcje, każda o cząstkach mających średnice aerodynamiczne w innym z czterech przyległych rozłącznych przedziałów. W każdej z frakcji oznaczono zawartość szesnastu WWA metodą chromatograficzną. Uzyskane wyniki umożliwiły ocenę zawartości WWA, a za szczególnie interesujące uznano wyniki zawartości WWA w pyle PM1.

2

Seasonal variability of concentrations of total suspended particles (TSP) as well as PM10, PM2.5 and PM1 modes in Zabrze, Poland

Klejnowski K., Krasa A., Rogula W.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2007

|

Vol. 33, no. 3

15-27

EN

From January 2006 on, a continuous experiment consisting in determinations of granulomctric composition of the airborne dust has been performed in the Institute of Environmental Engineering of PAS, Zabrze. The investigations include measurements of concentrations of PM1 - the suspended in ambient air particles of the aerodynamic diameter not grater than 1 um -by using the PM10 Dckati impactor. The results of twelve month measurements (January - December 2006) arc presented in the paper: the granulomctric composition of total suspended dust (PM10, PM2.5, PM1) in winter and summer at an urban background site in the Silcsian Agglomeration. Monthly and seasonal average concentrations of PM10, PM2.5 and PM1 were computed.

PL

W Instytucie Podstaw Inżynierii Środowiska PAN od stycznia 2006 r. prowadzone są pomiary rozkładu ziarnowego pyłu zawieszonego, w tym mierzone są stężenia frakcji < 1 um(PMl) zużyciem impaktora PM10 firmy Dekati. W pracy przedstawiono otrzymane w 2006 r. wyniki - skład frakcyjny całkowitego pyłu zawieszonego z uwzględnieniem częstości występowania poszczególnych przedziałów stężeń PM1 w sezonie letnim i zimowym w punkcie "tła miejskiego" w Aglomeracji Górnośląskiej w Zabrzu. Przedstawiono obliczone średnic miesięczne i sezonowe TSP oraz stężeń frakcji PM10, PM2,5 i PM1. Określono udział frakcji grubej, drobnej i PM1 w pyle zawieszonym.

3

Chemical composition of surface layer of PM1, PMl-2.5,PM2.5-10 [commun.]

Klejnowski K., Talik E., Pastuszka J., Rogula W., Krasa A.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2007

|

Vol. 33, no. 3

89-95

EN

The paper presents results of application of the X-ray photoelectron spectroscopy (XPS) to investigations of external layer of particles of PM1, PMI-2.5, PM2.5-10, the three fractions of suspended dust. The dust was sampled with the use of a Dekati PM-10 impactor within premises of the Institute of Environmental Engineering of the Polish Academy of Sciences in Zabrze, and physicochemical analyzed in the Institute of Physics of the University of Silesia. Carbon was shown to be the chief component of the investigated dust particles. Its relative content in particle surface grows with decreasing aerodynamic diameter of particles.

PL

W pracy przedstawiono wyniki zastosowania metody spektroskopii fotoelektronów wzbudzanych promieniami rentgenowskimi (XPS) do badania składu zewnętrznej warstwy pyłu zawieszonego rozdzielonego na frakcje PM1; PMl-2,5; PM2.5-10. Próby pyłu pobrano impaktorem Dekati PM-10 na terenie Instytutu Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk w Zabrzu, a badania fizykochemiczne przeprowadzono w Instytucie Fizyki Ciała Stałego Uniwersytetu Śląskiego. Badania XPS wykazały, że węgiel był głównym komponentem badanych cząstek aerozolu, a jego względna zawartość w powierzchniowej warstwie wzrasta wraz ze zmniejszaniem się rozmiaru cząstki.