Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The protection of historic public spaces in the creative process of the city's identity. Case study Szczecin (PL)

Paszkowski Zbigniew W., Kołowiecka Sylwia, Kuśmierek Aleksandra

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2023

|

Nr 15

145--167

EN

The article deals with creation of a new identity in cities taken over from the Third Reich after World War II, on the example of Szczecin. This process is characterized by many years of urban changes, reconstruction, revalorization and revitalization of urban complexes. In the process of a new, Polish identity creation of those cities, the functionalist development of urban structures and a strong emphasis on the intensive functionality in a use of downtown spaces were clearly promoted. This trend has caused serious threats to the historic public spaces still preserved in these areas. However it is necessary to take into account the growing functional and quality requirements as well as the needs related to the contemporary functions of cities in their historical areas. A living, developing city cannot be entirely protected from changes resulting from economic, technological, cultural development or the utilitarian needs of its inhabitants. Methods have been developed, allowing the protection of cities and their historic public spaces through legal protection, direct conservation of buildings and revitalization of public spaces. Revitalization of the city is a method that protects historical values in a thoughtful way, while allowing new functions and activities, appropriately selected in terms of heritage protection. In these processes, special attention should be paid to the historic public spaces, where "urban life" takes place, as they are crucial for the city's identity. Regaining the social identity of the city takes place mainly in the historical areas of public spaces, where the reliability of the approach to the protection of historical values and authenticity of resources is a condition for social acceptance.

PL

Artykuł dotyczy tworzenia nowej tożsamości w miastach przejętych od III Rzeszy po II wojnie światowej na przykładzie Szczecina. Proces ten charakteryzuje się wieloletnimi przemianami urbanistycznymi, rekonstrukcją, rewaloryzacją i rewitalizacją zespołów urbanistycznych. W procesie tworzenia nowej, polskiej tożsamości tych miast, wyraźnie promowano funkcjonalistyczny rozwój struktur miejskich oraz silny nacisk na intensywną funkcjonalność w użytkowaniu przestrzeni śródmiejskich. Tendencja ta spowodowała poważne zagrożenia zachowanych na tych terenach zabytkowych przestrzeni publicznych. Konieczne jest jednak uwzględnienie rosnących wymagań funkcjonalnych i jakościowych oraz potrzeb związanych ze współczesnymi funkcjami miast w ich historycznych obszarach. Żyjące, rozwijające się miasto historyczne nie może być całkowicie ochronione przed zmianami wynikającymi z rozwoju gospodarczego, technologicznego, kulturowego czy utylitarnych potrzeb jego mieszkańców. Opracowano metody pozwalające na ochronę zabytkowych przestrzeni publicznych w miastach poprzez ochronę prawną lub bezpośrednią konserwację budynków, a także rewitalizację przestrzeni publicznych. Rewitalizacja miasta to metoda, która w przemyślany sposób chroni walory zabytkowej zabudowy, dopuszczając jednocześnie nowe funkcje i działania, uwzględniające zarówno ochronę dziedzictwa jak i potrzeby społeczne. W procesach rewitalizacji szczególną rolę pełnią historyczne przestrzenie publiczne, w których toczy się „miejskie życie”, gdyż są one ważne w kreowaniu tożsamości miasta. Społeczne odzyskiwanie tożsamości miasta odbywa się głównie w historycznych obszarach przestrzeni publicznych, gdzie rzetelność podejścia do ochrony wartości i autentyczność historycznych zasobów jest warunkiem ich społecznej akceptacji.

2

Tożsamość stoczni – nowe obiekty kultury w poprzemysłowym krajobrazie Gdańska

Matusik A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2018

|

Nr 55

16--23

PL

Rozwój przestrzenny Gdańska zawsze był nierozerwalnie związany z systemem hydrologicznym. Przebieg cieków wodnych oraz bliskość morza decydowały o możliwościach rozwojowych miasta na przestrzeni kolejnych epok. Zarówno tragiczna historia ostatniego wieku, jak i powojenne zagospodarowanie obszarów stoczniowych wyznaczyły nowe limitacje i nową tożsamość miasta. Powstające na obszarach postoczniowych Młode Miasto staje się nowym wizerunkiem najnowszej historii Gdańska. Artykuł prezentuje strategię ponownego włączania obszarów postoczniowych w strukturę Gdańska poprzez lokalizowanie na tym obszarze istotnych funkcji publicznych o charakterze kulturalnym. Analizie poddano dwie realizacje ukazujące dwa sposoby interpretacji kontekstu i tożsamości miejsca: Muzeum II Wojny Światowej oraz Europejskie Centrum Solidarności.

EN

The spatial development of Gdańsk has always been inextricably linked with its hydrological system. The locally encountered watercourses and the vicinity of the sea was decisive for the development opportunities of the city over subsequent centuries. The tragic history of the previous century, as well as the post-war development of the shipyard areas, determined new limitations and a new identity of the city. The Young City of Gdańsk, which is currently coming into being within the territory of the former shipyards, is becoming a new showcase of the latest history of Gdańsk. This paper describes a strategy of re-incorporating the territories of the former shipyards into the structure of Gdańsk through locating essential public functions of the cultural nature in this area. The analysis focuses on two projects, illustrating two ways of interpreting the context and identity of the place: the Museum of the Second World War, and the European Solidarity Centre.

3

The Influence of Modern Changes on the Image of a Small Town within a Metropolitan Area

Wójtowicz-Wróbel A.

Architektura Krajobrazu

|

2017

|

nr 1

30--42

EN

In the hereby article the author discusses the subject of modern changes within a selection of small towns located within the borders of the Krakow Metropolitan Area and their effects on the space of towns. After the year 1989, small towns have found themselves on the cusp of intensive functional, social and spatial changes that influence their image. These changes have provided new possibilities for development and created numerous opportunities on the one hand, while having become the source of many threats able to influence an urban organism on multiple layers on the other. Over a quarter of a century after that moment, we can observe the influence that these changes have had on the spatial structure, image and identity of cities, which are elements that are particularly vulnerable to changes. Within the Krakow Metropolitan Area we can identify towns, which have started to be viewed as “more attractive” after the year 1989 and, from a perspective of 25 years of functional and spatial transformation, have registered numerous changes, as well as those which have remained on the sidelines. In the case of intensively changing cities, the reason for this can be found both in their particular conditions (the preservation of the cultural heritage of small towns and their surroundings, location within environmentally valuable areas, landscape qualities, good accessibility to transport in relation to Krakow, etc.), as well as in the direct efforts of the residents and authorities of towns (obtaining aid funds, for instance from the EU, the awareness of a town’s potential, its qualities and value, as well as using that potential in accordance with the principles of sustainable development, or quite the contrary, in a manner that leads to the unification of the identity of a venue). Modern changes affect both the image of central areas of towns, the reception of their external areas, as well as the composition of a small town as a whole. The goal of the paper is to point out which factors have influenced and still influence the changes of the image of the small towns of the Krakow Metropolitan Area in addition to how they do so, as well as the spatial effect of these changes. The research method that has been chosen was based on determining and comparing the qualities of localities that have the character of a small town (cultural qualities: tangible and intangible, natural qualities, landscape qualities, both within a town and in its surroundings) with the functions that are played by a town and the degree of the intensity of those functions. The scope of the study included 14 localities. The information that was gathered was compared with the degree of the preservation of a locality’s small-town character. This served as the basis for the formulation of conclusions that allowed determining which qualities affect the image of a small town with the highest intensity, as well as in regards to the type of influence that current changes have on the image of a town.

PL

W niniejszym artykule autorka porusza temat współczesnych przemian w wybranych małych miastach położonych w granicach Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego oraz ich oddziaływania na przestrzeń miasteczek. Po 1989 roku małe miasta stanęły u progu intensywnych przemian funkcjonalnych, społecznych, a także przestrzennych wpływających na ich wizerunek. Przemiany te, z jednej strony, dały nowe możliwości rozwojowe i stworzyły liczne szanse, z drugiej natomiast – stały się przyczynkiem wielu zagrożeń mogących wpłynąć na miejski organizm wielopłaszczyznowo. Po ponad ćwierćwieczu można zaobserwować, jaki wpływ na strukturę przestrzenną, wizerunek miasta i jego tożsamość – jako elementy szczególnie wrażliwe na przekształcenia – miały te przemiany. W Krakowskim Obszarze Metropolitalnym wyróżnić można miasta, które po 1989 r. zaczęły być postrzegane jako „bardziej atrakcyjne” i z perspektywy 25 lat transformacji funkcjonalno-przestrzennych odnotowały liczne zmiany oraz te, które pozostały na uboczu. W przypadku miast intensywnie przekształcających się przyczyn upatrywać można zarówno w uwarunkowaniach (zachowane dziedzictwo kulturowe małych miast i ich otoczenia, położenie w obszarach cennych przyrodniczo, wartości krajobrazowe, dobra dostępność komunikacyjna względem Krakowa i inne), jak i w bezpośrednich działaniach mieszkańców i władz miasteczek (pozyskiwanie środków pomocowych, w tym unijnych, świadomość potencjału miasta, jego walorów i wartości oraz korzystanie z tego potencjału w sposób zgodny z zasadami rozwoju zrównoważonego, lub wręcz przeciwnie, w sposób prowadzący do unifikacji tożsamości miejsca). Współczesne przemiany wpływają na wizerunek stref centralnych miasteczek, odbiór ich obszarów zewnętrznych oraz kompozycję małego miasta jako całości. Celem niniejszej pracy jest wskazanie, które czynniki i w jaki sposób wpłynęły i nadal wpływają na przemiany wizerunku małych miast Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego, oraz jaki jest przestrzenny efekt tych przemian. Zaproponowana metoda badawcza polegała na określeniu i zestawieniu walorów miejscowości o małomiasteczkowym charakterze (walory kulturowe materialne i niematerialne, walory przyrodnicze, walory krajobrazowe, zarówno w mieście, jak i jego otoczeniu) z funkcjami pełnionymi przez miasto i stopniem natężenia tych funkcji. Zakresem badań objęto 14 miejscowości. Otrzymane dane zestawiono ze stopniem zachowania małomiasteczkowego wizerunku w mieście. Na tej podstawie sformułowano wnioski pozwalające na określenie, które cechy szczególnie intensywnie wpływają na wizerunek małego miasta oraz w jaki jest wpływ współczesnych przemian na wizerunek miasteczka.

4

Przestrzeń Warszawy. Tożsamość miasta a urbanistyka

Domaradzki K.

Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Seria Architektura

|

2013

|

nr 10

5--267

PL

Praca dotyczy problemu tożsamości w projektowaniu przestrzeni miejskiej. W praktyce urbanistycznej pojęcie tożsamości jest rzadko używane, a istniejące opracowania związane z tym zagadnieniem na ogół nie zawierają bezpośrednich odniesień do procesu projektowania. Obecnie problem ten nabiera coraz większego znaczenia, gdyż współczesne tendencje (globalizacja i wynikająca z niej uniformizacja) sprzyjają zacieraniu różnic i utracie tożsamości obszarów miejskich. Zjawisko to w mniejszym stopniu dotyczy miast, które zachowały swą historyczną formę. Warszawa jest przypadkiem szczególnym, gdyż praktycznie utraciła historycznie ukształtowaną przestrzeń i tożsamość w wyniku II wojny światowej. Praca jest w dużym stopniu oparta o doświadczenia zawodowe autora i ukazuje związki pomiędzy teorią a praktyką projektową w kształtowaniu obrazu miasta i jego tożsamości. Praca dzieli się na trzy części. Pierwsza zawiera analizę opracowań teoretycznych, które autor uznaje za wiodące dla zagadnień percepcji przestrzeni miejskiej oraz kształtowania obrazu i formy miasta. Są to dzieła Camillo Sitte, Kevina Lyncha i Kazimierza Wejcherta. Analiza podobieństw i różnic w ujęciu problemu przez poszczególnych autorów umożliwia zdefiniowanie pojęć i zagadnień najistotniejszych dla warsztatu urbanisty. Najważniejsze z nich to kształtowanie formy przestrzeni miejskiej (Camillo Sitte), społeczny odbiór przestrzeni i definiujące ją charakterystyczne elementy (Kevin Lynch) oraz świadome komponowanie obrazu miasta ze szczególnym uwzględnieniem pojęcia wnętrza urbanistycznego i elementu krystalizującego plan (Kazimierz Wejchert). Ważnym elementem rozważań dotyczących budowy przestrzeni miasta i jej tożsamości jest także omówienie teoretycznej części pracy konkursowej, wykonanej w 1986 roku w ramach międzynarodowego konkursu na ulepszenie struktury urbanistycznej Nowego Belgradu (Domaradzki, Dziekoński, Garbowski - \ nagroda ex equo). Zastosowana w pracy konkursowej metoda polegała na określeniu podstawowych elementów kształtujących materialną strukturę miasta i jej powiązania z życiem społecznym. Metoda ta znalazła zastosowanie w późniejszych opracowaniach urbanistycznych, powstających w pracowni prowadzonej przez autora. Druga część pracy pokazuje związki tożsamości przestrzennej Warszawy z historią jej rozwoju. Omówione w niej zostały najważniejsze cechy charakterystyczne dla przestrzeni miasta w poszczególnych okresach. Tożsamość przestrzenna Warszawy ewoluowała w zależności od warunków, w jakich jej rozwój przebiegał, a charakterystyczne elementy, które pozostały z poszczególnych okresów, kształtują również obecną tożsamość miasta. Ciągłość rozwoju Warszawy została przerwana w wyniku II wojny światowej, kiedy miasto uległo zagładzie, a następnie stanęło przed problemem odbudowy i stworzenia na nowo swojej tożsamości. W okresie powojennej odbudowy ścierały się różne poglądy i wizje na temat kształtowania nowej przestrzeni Warszawy. Ich realizacja spowodowała, że Warszawa stała się miastem o złożonej i bardzo różnorodnej tożsamości przestrzennej. Trzecia część zawiera badania struktury przestrzennej i zabudowy miasta oraz analizy projektów wykonanych w pracowni prowadzonej przez autora. We wszystkich tych pracach element tożsamości przestrzeni miejskiej był ważnym punktem odniesienia dla kształtowaniu obrazu miasta. Omówienie wybranych opracowań zostało podzielone na osiem części, w zależności od specyfiki tematu. Przeprowadzone analizy mają na celu pokazanie, jak w poszczególnych przypadkach przebiegała budowa tożsamości dla różnych obszarów Warszawy. Zastosowana metoda pracy została podzielona na trzy fazy. Faza pierwsza to odczytanie lokalnego kodu przestrzennego obszaru poprzez określenie elementów kształtujących jego obecną tożsamość i charakter przestrzeni. Faza druga to przyjęcie założeń dotyczących zakresu przekształcania istniejącej bądź budowy nowej tożsamości. W fazie trzeciej przeanalizowane zostały środki (elementy teorii opisane w pierwszej części pracy) użyte w poszczególnych opracowaniach dla osiągnięcia założonej tożsamości poszczególnych fragmentów miasta. Przeprowadzone analizy podkreślają znaczenie czynnika tożsamości w projektowaniu urbanistycznym i pokazują, że jego wprowadzenie pozwala na skoncentrowanie się na humanistycznym aspekcie kształtowania miasta i traktowanie go jako przestrzeni służącej człowiekowi niezależnie od dążeń władz i inwestorów. W podsumowaniu autor wskazuje na zróżnicowany charakter przestrzeni Warszawy i konieczność uwzględnienia czynnika tożsamości w projektowaniu, a także dostosowania działań projektowych i zakresu przekształceń do specyfiki obszaru. Sformułowane wnioski mogą stanowić punkt wyjścia do dyskusji nad tożsamością przestrzeni Warszawy i kierunkami jej dalszych przekształceń. Opisana przez autora metoda pracy dla budowania tożsamości miasta może stać się istotnym narzędziem warsztatu urbanisty, a także elementem dydaktyki na Wydziale Architektury.

EN

This work examines the theme of identity in the process of designing city space. In the practice of town planning the concept of identity is rarely used and the existing theoretical considerations of the issue do not usually relate directly to the process of planning itself. The theme gains nowadays in importance because contemporary trends in town development (globalisation and the resulting uniformity) tend to obliterate any differences and erode local urban character. This tendency is less visible in the towns which kept their historic tissue. Warsaw is a special case since, in practical terms, it lost its historically determined space and identity in the course of World War II. This text is based to a large extent on the author’s professional experience and reveals the relationships between theory and the design practice in the shaping of the town image and its identity. The text is divided into three parts. The first part contains an analysis of theoretical approaches by Camillo Sitte, Kevin Lynch and Kazimierz Wejchert who, according to the author, provide seminal insights into the questions of how urban space is perceived and how the town image and form are shaped. An analysis of the similarities and differences in the treatment of the issues by these individual contributors leads to a definition of concepts and topic areas which are crucial to the practice of urban design and planning. The most significant of those are the process of shaping the urban room (Camillo Sitte), the social reception and the defining elements of the urban landscape (Kevin Lynch) as well as the concept of intentional shaping of the town image with particular attention to urban interiors and the plan crystallizing elements (Kazimierz Wejchert). An important component of this discussion of the urban space identity and planning is a presentation of a specific theoretical model used in the conceptual outline of a project for International Competition for the New Belgrade Urban Structure Improvement in 1986 (Domaradzki, Dziekoński, Garbowski - Ist Prize ex aequo). The method consisted in identifying the basic elements shaping the material structure of the city and combining it with the existing social bonds. This method was later applied in subsequent urban studies conducted in the office run by the author. The second part of the book shows the relationships between the Warsaw landscape identity with the history of the town development. This identity evolved in close relationship with the conditions of its growth and the characteristic features remaining from each period also shape the current identity of the town. The development was interrupted by World War II when the town was destroyed and subsequently faced the questions linked with reconstruction and re- creating its identity. In the post-war reconstruction period various ideas and views on the creation of new Warsaw space collided. Resulting from their sequential implementation Warsaw town space became quite complex with varied spatial identities. The third part contains investigations into the town's spatial structure and development as well as some analyses of projects conducted in the author’s office. In all these ventures the issue of identity provided a significant point of reference in the creation of the town's image. The analysis of selected themes has been divided into eight sections depending on the character of the specific subject matter. The analyses are meant to demonstrate how in particular cases the process of building an identity into different parts of Warsaw is constructed. The method has been divided into three stages. The first one requires an interpretation of the local spatial code through clear identification of the features shaping the current identity and space character. In the second phase assumptions are adopted as to the range of changes to the current identity or as to the type of a new identity to be built. In the third phase an analysis is conducted of all guidelines (theoretical elements described in the first part of this work) used in specific projects with a view to achieving the assumed identity status for the individual fragments of the town landscape. The research validates the signification of the concept of identity for the process of urban planning and design and shows that its application enables us to focus on the humanistic aspect of town creation and to treat the town space as essentially hospitable to humans independently of the motivations of the authorities and developers. In the conclusions section, the author points at the diversified character of the Warsaw urban landscape and at the need to include aspects of identity into the process of town planning as well as at the need to adapt the scope of design and transformation to the local determinants. The findings may provide a starting point for a discussion on the spatial identity of the city of Warsaw and on the directions for its further development and transformations. The description provided by the author of the method to be applied in the construction of a town identity may become an essential instrument in the toolbox for urban planning and a teaching tool at the Faculty of Architecture.

5

Kształtowanie zintegrowanego produktu turystycznego jako elementu marki Radomia "siła w precyzji"

Jaroszek M., Grad B.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2013

|

R. 14, nr 3

2383-2395

PL

Przedmiotem rozważań jest wskazanie na potrzebę włączenia zagadnień dotyczących tworzenia zintegrowanego produktu turystycznego Radomia do działań promocyjnych realizowanych przez miasto w ramach marki Radomia "Siła w precyzji". W pierwszej części referatu omówiono zagadnienia związane z marką Radomia. Ponadto zwrócono uwagę na znaczenie strategii rozwoju Radomia, będącej jednym z podstawowych dokumentów programowania rozwoju miasta, dla kształtowania gospodarki turystycznej i jej efektu - zintegrowanego produktu turystycznego. W kolejnej części referatu omówiono zagadnienia teoretyczne związane z produktem turystycznym odnosząc je do środowiska gospodarczego Radomia. Uwzględniono tu kwestie podejmowania własnej działalności w sektorze turystyki przez ludzi młodych. Całość opracowania kończy omówienie wyników badań ankietowych, które przeprowadzono wśród mieszkańców Radomia, związanych z zagadnieniami postrzegania turystyki jako szansy dla kreowania rozwoju miasta, w tym na kwestie dotyczące sfer, które powinny być ujęte w ramach zintegrowanego produktu turystycznego Radomia.

EN

Essentially, there is an indication of the need to include issues relating to the creation of an integrated tourism product Radom promotional activities carried out by the city of Radom in the brand, "he sowed in precision." In the first part of the paper discusses issues related to the brand Radom. In addition, the importance of a development strategy Radom, which is one of the fundamental documents of the development program for the development of tourism and its effects - an integrated tourism product. The next section of the paper discusses the theoretical issues related to the tourism product by referring them to the economic environment Radom. Here, taking into account issues of their own AUTOBUSY 2395business in the tourism sector by young people. The whole ends with discussion of the results of the survey, which was conducted among residents of Radom, issues related to the perception of tourism as an opportunity for the creation of urban development, including issues related to areas that should be included in an integrated tourist product Radom.

6

Urban sprawl jako zagrożenie tożsamości miasta

Bonenberg W.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2011

|

Z. 23

7-14

PL

W artykule zaprezentowano zjawisko urban sprawl oraz jego wpływ na utratę tożsamości urbanistycznej aglomeracji poznańskiej. Badania w tym zakresie zostały przeprowadzone w ramach projektu „Funkcjonowanie i kierunki rozwoju aglomeracji poznańskiej" koordynowanego przez Centrum Badań Metropolitalnych Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wyniki badań przedstawiono na mapach wykonanych na podstawie studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin wchodzących w skład aglomeracji poznańskiej. Wykonana diagnoza wskazuje, że niekontrolowane rozlewanie się zabudowy niskiej intensywności niszczy ład przestrzenny i jest zagrożeniem dla tożsamości urbanistycznej.

EN

The article presents the phenomenon of urban sprawl and its impact on the loss of identity of urban agglomeration. This research was carried out under the project "Operation and development directions of agglomeration" coordinated by the Metropolitan Research Center, University of Adam Mickiewicz University in Poznan. The results are shown on the maps made on the basis of studies of conditions and directions of spatial development of municipalities within the agglomeration. Diagnosis indicates that the uncontrolled sprawl of low intensity damages spatial order and constitutes a threat for urban identity.

7

Partycypacja społeczna w procesie planowania przestrzennego jako element budowania tożsamości miejsca

Pazder D., Kaźmierczak B.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2011

|

Z. 23

21-29

PL

Tematem artykułu są nowe zadania stawiane przed współczesnym architektem--urbanistą. Wyzwania związane z planowaniem przestrzennym nie ograniczają się już tylko do badania i projektowania struktur przestrzennych, ale dotykają takich problemów, jak prognozowanie skutków społecznych i ekonomicznych przyjętych rozwiązań przestrzennych. Aby zachować tożsamość miejsca i wdrożyć ideę zrównoważonego rozwoju, projektant musi uwzględnić wolę społeczności lokalnej bezpośrednio zainteresowanej zachodzącymi zmianami i pogodzić ją z wymogami technicznymi, prawnymi, a także planami inwestycyjnymi. Powinien posługiwać się odpowiednimi narzędziami, aby osiągnąć kompromis godzący interesy stron. W artykule przedstawiono wybrane instrumentarium z dziedziny szeroko pojmowanego uspołeczniania procesów planowania przestrzennego.

EN

The following paper focuses on the problems the contemporary architect-urban planner is to face to. The challenges in the aspect of urban planning touch not only the examination and design of spatial structures but also the forecast of social and economic outcomings of the chosen spatial solutions. So as to preserve the local identity and provide sustainable development urban planner must also take into consideration the needs and aspirations of local society. It is needed to provide the proper planning tools to succeed in elimination of occuring conflicts. The article presents chosen instruments to increase social participation in the urban planning process.

8

Małe miasto jako obszar strategicznej interwencji

Wójtowicz-Wróbel A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 1-A

107-113

PL

W raporcie Instytutu Badań Strukturalnych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (2009) pt. Identyfikacja i delimitacja obszarów problemowych w Polsce. Wnioski z analiz małe miasta zostały zaklasyfikowane jako obszary problemowe/strategicznej interwencji. Związane z tym możliwości absorpcji dodatkowych środków pomocowych wraz z wykorzystywanymi przez gminy możliwościami otrzymania unijnych subwencji stwarzają liczne szanse. Znaczny wzrost świadomości wartości zachowanych walorów miejsca i szeroko rozumianej tożsamości, stwarza możliwość zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju, wykorzystania pojawiających się możliwości.

EN

In Report of Regional Development Ministry of 2009 entitled Identification and delimitation of problem areas in Poland. Conclusions from analyses, small towns have been classified as problem areas/areas off strategic intervention. Possibilities of absorbing additional aid resources related thereto, together with possibilities of obtaining EU subventions used by the communes, create numerous opportunities. Significant increase in awareness of value of preserved qualities of the given place and of broadly defined identity, creates a possibility to use the emerging opportunities in accordance with the principle of sustained development.

9

Przemiany przestrzeni publicznej miasta na przykładzie Torunia

Jaroszewska-Brudnicka R.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2010

|

R. 107, z. 2-A

163-170

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest publiczna przestrzeń Torunia w kontekście organizacji przestrzeni miejskiej obejmującej centrum i układające się wokół niego strefy: przekształceń (dawne przedmieścia), nowych osiedli mieszkaniowych oraz peryferyjną. Analiza wykazała, że najważniejsza przestrzeń publiczna kształtująca tożsamość miasta jest uwarunkowana historycznym rozwojem miasta.

EN

The subject of this paper is the public space of Toruń in the context of the urban space covering the centre and zones situated near it: transformation zones (old outskirts), new housing estates, and outskirts. This analysis has shown that the most important public space which creates the identity of the city depends on its historical development.

10

Wizerunek Wrocławia w świadomości mieszkańców i osób z zewnątrz - dwa oblicza tożsamości miasta

Damurski Ł.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2009

|

Z. 18

111-119

PL

W artykule zaprezentowano wybrane wyniki badań prowadzonych w 2007 r. wśród mieszkańców Wrocławia i osób z zewnątrz, a dotyczących wizerunku miasta. Na podstawie odpowiedzi na pytania o skojarzenia z Wrocławiem i cechy szczególne miasta wykazano, że obraz Wrocławia w świadomości obu badanych grup jest pozytywny i bardzo zbliżony, co świadczy o silnej i spójnej tożsamości miasta. Rozbieżności między wizerunkiem Wrocławia w opinii mieszkańców i osób spoza miasta to niewielkie różnice w hierarchii odpowiedzi. Zwrócono uwagę, że oprócz elementów przestrzennych istotnymi komponentami wizerunku Wrocławia są jego walory niematerialne, takie jak przyjazna atmosfera, interesująca historia i życzliwi mieszkańcy, co może być ważnym atutem w rozwoju miasta w warunkach globalnej konkurencji.

EN

The paper presents selected findings of an opinion research conducted in Wrocław in 2007 among the citizens and people living outside the city. Drawing on the most common connotations about the city and its unique values pointed by the questioned people it is argued that the image of Wrocław in the two studied groups of respondents is positive and very similar which may prove that the identity of the city is strong and clear. The main differences between the opinion of the citizens and people from outside the city are related to some insignificant changes in the rank of particular answers. The article shows that the identity of Wroclaw is influenced not only by the spatial components of the city, but also by its immaterial, non-spatial values, which may be a significant advantage in the global competition of urban areas.

11

Rzeczywistość wirtualna a przestrzeń rzeczywista

Bonenberg A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2009

|

Z. 18

59-66

PL

Relacje zachodzące pomiędzy przestrzenią rzeczywistą a rzeczywistością wirtualną wpływają na sposób funkcjonowania miast. Zmienia się charakter ludzkiej aktywności oraz sposobów komunikacji, co w istotny sposób wpływa na kształt nowych decyzji urbanistycznych i w konsekwencji na tożsamość przestrzeni miasta. W artykule autorka omawia najistotniejsze przykłady relacji zachodzących pomiędzy światem rzeczywistym a wirtualnym oraz prognozy dotyczące ich kulturowych i formalnych następstw. Na pierwszy rzut oka konsekwencje są negatywne dla miasta w tradycyjnym rozumieniu jego struktury i funkcji. Jednak na podstawie cytowanych eksperymentalnych programów można stwierdzić pojawienie się odwrotnej tendencji - pozytywnego wykorzystania digitalizacji informacji do „rekonstrukcji tożsamości" w przestrzeniach fizycznie jej pozbawionych.

EN

Relations present between real space and cyberspace influence the way modern cities perform. The character of people's activity changes, as well as their means of communication. This influences new planning decisions and, as a consequence, the perception and identity of a city. In this work the author classifies major examples of relations existing between real world and cyberspace, describing their cultural and formal consequences. At the first glance, the consequences seem to be negative for the city in its traditional forms and composition. Nevertheless, on the basis of cited experimental IT supported programs -an opposite tendency can be observed - a tendency of positive use of digital technologies for the "reconstruction of identity" in urban spaces, which are physically uniform, monotonous, static.

12

Możliwości kreowania przez architektów społecznych zachowań mieszkańców w przyjaznej dla wszystkich przestrzeni publicznej

Gałkowski J.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2009

|

Z. 20

47-50

PL

Zamiarem autora jest wskazanie związków zachodzących pomiędzy percepcją elementów przestrzeni architektoniczno-urbanistycznej otaczającej człowieka a jego komfortem psychicznym i stosunkiem do współmieszkańców. Rozpatrywany problem jest przedmiotem badań nauk socjologicznych i psychologicznych, jednak wnioski powinny być wykorzystane jako narzędzie w warsztacie architekta. Obok głównych działań twórczych w skali architektonicznej i urbanistycznej konieczne jest zwrócenie uwagi na rozwiązanie elementów najbliższego otoczenia człowieka w budynkach i na zewnątrz oraz uwzględnienie aspektów społecznych związanych z jakością codziennego życia jednostek i całej zbiorowości. W artkule przedstawiono sytuacje, w których architekt może - poprzez konkretne działania - wpłynąć na uczynienie otaczającej przestrzeni przyjazną dla wszystkich, a szczególnie dla ludzi starszych i niepełnosprawnych.

EN

Identity of a city - as a subject of the conference, is the effect of longstanding architectural and town planning performance, undertaken within a framework of the process of cities' and districts' revitalization. The author would like to point to relations between man's perception of architectural and town planning elements of the surrounding space (immediate built-up area), and his mental wellbeing as well as his relation to other inhabitants. The considered problem is a subject of sociological and psychological studies, but obtained conclusions should be incorporated into an architect's work. Besides main principles of creation, the necessity is to give consideration to social aspects connected to quality of daily life of individuals as well as collectiveness. This study will depict situations, when an architect can - through specific performance - make surrounding space friendly for all, but especially for aged and disabled people.

13

Między tradycją a awangardą - "bo największą Łodzian troską ożywić ulicę Piotrowską"

Olenderek J.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2009

|

Z. 18

95-102

PL

Pierwsza tablica z napisem ulica Piotrkowska została umieszczona w 1823 r. na początku dzisiejszej ul. Nowomiejskiej przy moście na rzece Łódce. Dwa lata wcześniej twórca planu regulacyjnego Rajmund Rembieliński, prostując linię istniejącego „traktu piotrowskiego", wyznaczył jej ostateczny bieg oraz przebieg przecinających ją ulic, a tereny wokół Piotrkowskiej podzielił na parcele. Dawny „trakt piotrkowski" liczy 4,1 km długości i wciąż ma niepowtarzalny charakter ulicy odzwierciedlającej dzieje Łodzi. Jej architektoniczna obudowa przybliża kolejne okresy formowania wielkomiejskiej struktury ośrodka. Niestety, w następstwie pojawienia się dwóch znaczących kompleksów o przeznaczeniu publicznym - tj. Galerii Łódzkiej przy al. J. Piłsudskiego, a nieco później ogromnego centrum kulturalno-handlowego Manufaktura, zlokalizowanego na obszarze dawnego imperium fabrycznego I. K. Poznańskiego o powierzchni blisko 26 ha - obecnie stopniowo zamiera aktywność ulicy jako głównego traktu handlowo-usługowego. W obliczu tego zjawiska nagląca stała się potrzeba wykreowania nowego wizerunku Piotrkowskiej, aby ponownie przywrócić jej rangę reprezentacyjnej ulicy miasta.

EN

The first plate with the words "Piotrkowska Street" written on it was placed in 1823, at the beginning of the current Nowomiejska Street, next to the Łódka River Bridge. Two years earlier, the creator of the Regulation Plan, Rajmund Rembielinski, shaped both the "piotrkowska road" as well as the crossing streets along with the surrounding areas divided into building plots. The old "piotrkowska road" measures 4,1 km in length and retains its unique character of a street reflecting the history of Łódź. The architectural design of the street brings closer the successive stages of the formation of the urban structure of the city. Unfortunately, due to the creation of two important shopping and cultural centres, "Galeria Łódzka" on The J. Piłsudski Avenue and "Manufaktura", covering an area of 26 ha, previously known as "The Factory Empire of J. K. Poznański", the Piotrkowska Street is slowly losing its commercial importance. In the light of these events, there is a great need for creating a new face for the Piotrkowska Street, in order to return it to the former role of the premier symbol of the city.

14

Kraków - stan świadomości a kondycja tożsamości

Setkowicz P.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2009

|

Z. 18

121-127

PL

Kraków jest powszechnie uważany za jedno z głównych miast polskich konstytuujących poczucie ciągłości tak w wymiarze kultury materialnej, jak i duchowej. Krakowianie postrzegani są jako społeczność przywiązana do tradycji, a nawet skrajnie konserwatywna i skutecznie opierająca się gwałtownym przemianom. Samoświadomość mieszkańców miasta nie odbiega zasadniczo od przypisywanych im stereotypów. Dostrzegamy w sobie zwolenników wyrafinowanego konserwatyzmu, zaś w Krakowie widzimy miejsce szczególne, będące ostoją silnej i niezagrożonej tożsamości. Tymczasem obraz struktury urbanistycznej, współtworzonej przez nowe realizacje, drastycznie odbiega od zbiorowych wyobrażeń. Sżacunek dla dziedzictwa architektury i zasada dobrej kontynuacji nie blokują już degradacji przestrzenno-estetycznej, przewrotnie uzasadnianej i nierzadko aprobowanej. Mit wyjątkowości Krakowa - enklawy rzekomo odpornej na procesy globalizacji, zamieszkanej przez społeczność jakoby zakorzenioną w historii i zawsze gotową do obrony jej cennych reliktów - jest instrumentalnie wykorzystywany do maskowania działań fundamentalnie sprzecznych z ideą zachowania tożsamości.

EN

Cracow is commonly regarded as one of the main Polish cities which maintain the sense of continuity, both in the sphere of the material and spiritual culture. The Cracovians are perceived as a community which is attached to tradition, is extremely conservative and effectively opposed to violent changes. The self-awareness of Cracow citizens does not differ in any fundamental way from the stereotypes which are ascribed to them. We perceive ourselves as supporters of refined conservatism, whereas the city itself is perceived by us as a special place which constitutes the mainstay of strong and invincible identity. Whereas in reality, the image of the urban structure, co-created by the new realizations, seems to differ substantially from the collective perception. Respect for the legacy of architecture and the principle of good continuation no longer block the spatial-aesthetic degradation which is often justified in a wayward way and not infrequently approved of. The myth of Cracow's "exceptional character" - as an enclave which is apparently resistant to the process of globalization, and inhabited by a community which is deeply rooted in history and always ready to defend its precious relics - is instrumentally taken advantage of to cover up activities that are fundamentally opposed to the idea of preserving identity.

15

Architektura w kontekście tożsamości miasta

Dąbrowska-Milewska G.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2009

|

Z. 19

5-11

PL

Tkanka architektoniczna jest tym składnikiem przestrzeni miasta, który relatywnie szybko ulega zużyciu moralnemu i technicznemu. Z tych powodów najczęściej podlega wymianie, wnosząc nowe cechy formalne, stosowne dla czasu swego powstania. Im bliżej czasów współczesnych, w tym większym stopniu mają one charakter uniwersalny i globalny. Stosunek współczesnych architektów do kontekstu kulturowego jest przedmiotem indywidualnych interpretacji, a w konsekwencji różnych decyzji twórczych. Obok postaw zachowawczych - poczynając od konserwatywnego naśladownictwa, poprzez retrowersje, po swobodniejszy, postmodernistyczny dialog z otoczeniem - od lat prawo bytu mają postawy konceptualne, abstrahujące od pojęcia lokalności, tradycji i kontynuacji. Paradoksalnie, wiele kontrowersyjnych w chwili powstania form architektonicznych, krytykowanych za akontekstualizm, stało się z czasem ikonami miasta, symbolem pewnego etapu jego rozwoju. A zatem tożsamość miasta nie jest stanem zamkniętym. Do katalogu jego cech stale włącza się nowe elementy, co potwierdza, że miasto jest ewoluującym organizmem.

EN

Buildings, or architectural structures, are this component of city space, which relatively fastly wears away. From these causes it is exchanged, contributing new formal features, appropriate for time of rising. The closer to modern times the more universal and global is character of architectural forms. The attitude of modern architects towards cultural context is object of individual interpretation and in consequence - different creative decision. Beside conservative attitude, from conservative imitation, through retroversions, for more free postmodernistic dialog with surroundings, there are also conceptual standpoints omitting locality, tradition and continuation. Paradoxically, many of architectonic forms controversial in moment of build, criticized for lack of connection with spatial context, become the icon of city and symbol of certain period in its evolution.