Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

W pogoni za jakością surowców ceramicznych

Lewicka E.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2012

|

nr 5

72-78

2

Ball clays for the production of porcelain tiles in Poland

Galos K.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2010

|

T. 26, z. 4

21-43

EN

Ball clays (plastic white- or light-firing clays) are one of the basic mineral commodities for numerous ceramic products manufacture. Significant development of some sectors of the Polish ceramic industry, especially of porcelain tile production, would not be possible without assurance of deliveries of appropriate clayey raw materials. For porcelain tiles, kaolin and ball clays are the most important clayey components. In the last ten years, intense development of demand for such clays for porcelain tiles production was reported in Poland. There were also significant changes in the type of ball clays applied by this industry. Due to limited sources of such clays in Poland, their domestic producers satisfy only a small part of industry's needs, while over 80% of demand is met by imports. Domestic sources of raw materials for white-firing ball clays production are very scarce. They are limited to Upper Cretaceous sediments in Bolesławiec basin. However, white-firing clayey raw materials obtained there by washing of sandy-clayey output do not exhibit all features of optimal ball clays for porcelain tiles production, because their plasticity and sinterability is too weak. Other domestic sources of light-firing clays - Opoczno clays - show moderate plasticity, sinterability, and whiteness after firing, while Jaroszów clays - good plasticity and sinterability, but too low whiteness after firing. All these raw materials can only play a role of supplementary clayey raw materials in the production of porcelain tiles. Lack of suitable domestic clays leads to conclusion that possible further development of demand for white-firing ball clays for porcelain tiles production in Poland, will still be met mostly by imports. Two main directions of these imports - Donetsk region in Ukraine, and Saxony region in Germany - are expected to be maintained, with crucial importance of Donetsk ball clays. Supplementary imports can originate from Westerwald region in Germany, Cheb region in the Czech Republic, and - exceptionally - from English, French or Portuguese producers.

PL

Plastyczne iły biało- lub jasno-wypalające się są jednymi z podstawowych surowców do produkcji licznych wyrobów ceramicznych. Znaczący rozwój polskiego przemysłu ceramicznego, a w szczególności produkcji płytek gresowych, nie byłby możliwy bez zapewnienia dostaw odpowiedniej jakości surowców ilastych. W przypadku produkcji płytek gresowych, kaoliny i iły biało wypalające się są najważniejszymi składnikami ilastymi. W ostatnich dziesięciu latach, równolegle do szybkiego wzrostu produkcji tych płytek w Polsce, notowany był intensywny rozwój zapotrzebowania na plastyczne iły biało wypalające się. Nastąpiły także istotne zmiany w rodzaju stosowanych przez tą branżę iłów biało wypalających się. Wobec ograniczonych źródeł takich iłów w Polsce, ich krajowi producenci zaspokajają jedynie niewielką część zapotrzebowania, a ponad 80% użytkowanych iłów biało wypalających się pochodzi z importu. Krajowe zasoby kopalin odpowiednich do produkcji surowców ilastych biało wypalających się są bardzo ograniczone. Występują one praktycznie wyłącznie w górnokredowych utworach piaszczysto-ilastych w niecce bolesławieckiej. Uzyskiwane tam - w wyniku szlamowania kopaliny piaszczysto-ilastej - surowce ilaste biało wypalające się nie posiadają wszystkich cech optymalnego iłu biało wypalającego się do produkcji płytek gresowych, szczególnie w zakresie plastyczności i spiekalności. Inne krajowe surowce ilaste jasno wypalające się - iły opoczyńskie - wykazują przeciętną plastyczność i spiekalność, a także niezbyt wysoką białość po wypaleniu. Jeszcze inna odmiana iłów jasno wypalających się - iły jaroszowskie - są plastyczne i dobrze się spiekają, ale wykazują zbyt niską białość po wypaleniu. Wszystkie wymienione surowce ilaste mogą zatem grać rolę jedynie uzupełniającego surowca ilastego do produkcji płytek gresowych. Brak odpowiednich krajowych iłów powoduje, że dalszy oczekiwany rozwój zapotrzebowania na plastyczne iły biało wypalające się ze strony polskiego przemysłu płytek gresowych będzie musiał być zaspokojony głównie ich importem. Dwa główne obecnie kierunki tego importu - z regionu donieckiego na Ukrainie oraz z Saksonii w Niemczech - będą zapewne utrzymane, a znaczenie dostaw iłów donieckich wciąż będzie kluczowe. Uzupełniający import plastycznych iłów biało wypalających się może pochodzić z regionu Westerwald w zachodnich Niemczech, z regionu Chebu w zachodnich Czechach oraz - w wyjątkowych przypadkach - od producentów angielskich, francuskich i portugalskich.

3

Problem genezy kaolinitu w dolnojurajskich iłach ceramicznych i ogniotrwałych z regionu świętokrzyskiego

Brański P.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2008

|

nr 429

13-21

PL

W pracy podsumowano dotychczasowe badania genezy kaolinitu w dolnojurajskich (hetang) iłach ceramicznych i ogniotrwałych z obrzeżenia Gór Świętokrzyskich. W badanych profilach zespoły minerałów ilastych składają się głównie z detrytycznego kaolinitu i illitu, podrzędnego chlorytu i tylko śladowych ilości smektytu. W złożach iłów ogniotrwałych i ceramicznych (i w wielu innych warstwach hetangu) obserwowano bardzo wysoką zawartość kaolinitu. Skład minerałów ilastych był kontrolowany przeważnie przez warunki paleoklimatyczne i reżim wietrzenia. Iłowce i mułowce były osadzane w środowiskach lądowych i marginalnomorskich w warunkach klimatu ciepłego i wilgotnego. Wietrzenie chemiczne na obszarach źródłowych zostało zintensyfikowane przez wyraźny efekt cieplarniany. Rozległe środowiska aluwialno-limniczne i deltowo-lagunowe tworzyły pułapki, w których gromadził się kaolinit, tworzący się na obszarach kontynentalnych. Skład minerałów ilastych mógł być modyfikowany przez przerabianie osadów i resedymentację, spowodowane przez procesy tektoniczne i/lub wahania poziomu morza. Wyrazista zmienność proporcji kaolinitu i illitu w formacji zagajskiej (dolny hetang) mogła zostać wywołana degradacją osadów retyku lub noryku pod wpływem niskiego stanu morza i reaktywacji tektonicznej na pograniczu triasu i jury, w połączeniu z możliwym epizodem suchym. Następna formacja skłobska (hetang dolny-środkowy) jest zdominowana przez piaskowce i heterolity. Kaolinit występuje najobficiej w przysuskiej formacji rudonośnej (hetang środkowy-górny). Spokój tektoniczny i mały relief w połączeniu z wysoką temperaturą i intensywnymi opadami wybitnie faworyzował wietrzenie chemiczne. W wielu przypadkach pierwotny skład minerałów ilastych został zmodyfikowany przez procesy wczesnej diagenezy, zwłaszcza w środowiskach bagiennych. Diageneza wywołana pogrążaniem i telodiageneza zmieniły skład mineralny tylko w skali lokalnej. Tym niemniej przeobrażenia telodiagenetyczne mogły mieć duże znaczenie dla powstawania niektórych złóż iłów ogniotrwałych wysokiej jakości.

EN

This paper summarizes the results of research performed so far on the origin of kaolinite in the Lower Jurassic (Hettangian) ceramic and refractory clays from the Holy Cross Mts. margin. Clay mineral assemblages from the analysed sections contain predominantly detrital kaolinite and illite with subordinate chlorite and only trace amounts of smectite. In the refractory and ceramic clay deposits (and in many other Hettangian strata), a very high kaolinite content was observed. The clay mineral composition was controlled mostly by climatic conditions and weathering regime. The claystones and mudstones were deposited in continental and marginal marine palaeoenvironments in warm climatic conditions, mostly with year-round humidity. Pronounced greenhouse conditions strongly intensified chemical weathering in the source areas. Extensive alluvial-lacustrine and delta-lagoonal systems acted as traps for kaolinite formed on the hinterland. Reworking and redeposition of ancient sediments (caused by tectonic processes and/or by sea-level changes) could modify the clay mineral composition. Expressive changes of the kaolinite/illite ratio in the Zagaje Fm. (lower Hettangian) might have been influenced by a sea-level lowstand and tectonic reactivation at the Triassic/Jurassic boundary, coupled with possible arid episodes and subsequent degradation of Norian or Rhaetian deposits. The next Skłoby Fm. (lower-middle Hettangian) is dominated by sandstones and heteroliths. Kaolinite is the most abundant clay mineral particularly in the Przysucha Ore-bearing Fm. (middle-late Hettangian). The tectonic quiescence and low surface relief, combined with high temperatures and intense rainfall, greatly favoured chemical weathering over mechanical erosion. In many cases, the original clay mineral assemblage was modified by early diagenetic processes mainly in swampy environments. The burial diagenesis and telodiagenesis changed the mineral composition only on a local scale. However, the telodiagenetic transformations might have been of great importance in the formation of some high-quality refractory clay deposits.

4

Sources of white- and light-firing ball clays for the production of "gres porcellanato" tiles in Poland

Galos K., Wyszomirski P.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2004

|

T. 20, z. 4

5-19

EN

The paper reviews current and future demand for raw materials for "gres porcellanato" tiles production in Poland. Among the main raw materials necessary for their production, shortages of domestic supply of white- and light-firing ball clays occur. The paper presents domestic sources of white- and light-firing clays, as well as the quality of these raw materials. In detail, the analysis of foreign sources of white-firing ball clays for the Polish ceramic industry, especially for "gres Porcellanato" tiles production, has been carried out. Ukrainian, German and Czech producers of ball clays are presented, together with quality characteristics of raw materials delivered by them. Finally, perspectives of future supplies of white- and light-firing ball clays to Polish "gres porcellanato" tiles industry (both domestic and imported) are discussed.

PL

Artykuł ocenia obecne i przyszłe zapotrzebowanie na surowce do produkcji płytek "gres porcellanato" w Polsce. Wśród głównych surowców niezbędnych do ich produkcji, znaczący deficyt krajowych źródeł występuje w przypadku iłów biało i jasno wypalających się. Artykuł przedstawia obecne krajowe źródła iłów tego typu, a także parametry jakościowe. Szczegółowo przeprowadzona została analiza zagranicznych źródeł iłów biało i jasno wypalających się do produkcji płytek "gres porcellanato". Zaprezentowano producentów takich iłów z Ukrainy, Niemiec i Czech, dokonując charakterystyki jakościowej dostarczanych przez nich surowców. W końcowej części artykułu przedstawiono perspektywy przyszłych dostaw iłów biało i jasno wypalających się dla polskiego przemysłu płytek "gres porcellanato" zarówno ze źródeł krajowych, jak i zagranicznych.

5

Prospects for the Polish tiles industry

Lewicka E., Galos K., Wyszomirski P.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2001

|

T. 17, z. 4

39-53

EN

The paper focuses on features observed in the Polish ceramic tile industry in recent decade as it has been one of the fastest developing sectors in the national economy. It refers both to the production (since 1990 fourfold increase up to 51m. m2 in 2000), and the consumption volumes (up to 85 mln m2). The domestic tiles supply is expected to increase significantly as the investments in new plants are to be finished in 2001 and in the following years (the capacities of non-clinker tiles will increase from ca. 50m. m2py in 2000 up to 95m. m2py in 2003). It will result in further growth of the demand for the raw materials utilised in the production of tiles, particularly for white firing clays and feldspars. The availability of domestic and imported raw materials for that production is also discussed.

PL

W artykule przeprowadzono analizę zjawisk zachodzących w krajowym przemyśle płytek ceramicznych w ostatnim dziesięcioleciu. Należał on do sektorów gospodarki narodowej o najwyższej dynamice rozwoju, zarówno produkcji (od 1990 r. ponad 4-krotny wzrost do 51 mln m2 w 2000 r.), jak i zużycia (wzrost do 85 mln m2). Równocześnie na wielką skalę realizowano inwestycje związane z modernizacją i rozbudową zdolności produkcyjnych. W ich wyniku potencjał zakładów płytek ceramicznych (z wyłączeniem klinkierowych i okładzinowych) zwiększył się z około 50 mln m2 w 2000 r. do ponad 80 mln m2 w 2001 r.. a 2003 r. osiągnie przypuszczalnie 95 mln m2. Pociągnęło to za sobą wybitny rozwój zapotrzebowania na surowce do produkcji płytek, zwłaszcza deficytowe iły biało wypalające się i surowce skaleniowe. Podjęto również próbę oceny poziomu przyszłego zużycia surowców, zarówno krajowych jak i importowanych, po zakończeniu większości inwestycji, tj. w 2003 r.