Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ metody badania na wyznaczone ciśnienie pęcznienia na przykładzie iłów krakowieckich

Wdowska M., Lendo-Siwicka M., Garbulewski K., Michalczuk K.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2016

|

z. 63, nr 1/II

121--128

PL

Projektowanie obiektów budowlanych posadowionych w iłach stanowi trudne zadanie inżynierskie ze względu na możliwość zwiększenia (pęcznienie) lub zmniejszenia (skurcz) ich objętości [8] pod wpływem zmian wilgotności naturalnej, dlatego też obiekty posadowione na iłach często ulegają awariom. Nietypowy charakter zachowania się iłów wynika przede wszystkim z obecności minerałów hydrofitowych (m.in. montmorylonit, beidelit i inne). Na etapie projektowania i wymiarowania budowli posadowionej w iłach podstawowym parametrem jaki należy wziąć pod uwagę jest ciśnienie pęcznienia, które wyznacza się w badaniach laboratoryjnych stosując metody różniące się warunkami badań prezentowanymi w dalszej części artykułu. Jak wykazały dotychczasowe analizy, wybór metody określania ciśnienia pęcznienia ma kluczowe znaczenie w określaniu wiarygodnych wartości tego parametru. W artykule zaprezentowano wyniki badań ciśnienia pęcznienia mioceńskich iłów krakowieckich występujących w zapadlisku przedkarpackim przy zastosowaniu trzech najczęściej stosowanych metod badawczych. Na podstawie prezentowanych w artykule wyników badań stwierdzono, że ciśnienie pęcznienia badanych iłów zmieniają się w szerokim zakresie wartości (od 11,6 kPa do 270 kPa) zależnie od wskaźnika plastyczności IP i metody badań.

EN

In the geotechnical design of structures in expansive clays the additional actions occurring during volume changes, especially during swelling, should be taken into account for design appropriate safeguards which is usually difficult task for engineers. The most important action that must be taken into account in the design of structures in clays and directly applicate in dimensioning structures is swelling pressure, which is determined in the laboratory using methods with different test conditions. The previous tests results show that the choice of method for determining the swelling pressure is a key problem in determining reliable values of swelling pressure. This paper presents the results of laboratory tests carried out to determine the swelling pressure of Miocene clays occurring in Carpathian Fore-Deep using the following three methods: free swelling in accordance with ASTM 4546, a series of sampling as well as methods of constant volume in accordance with PN-88 / B- 0448. The clay samples tested are characterized by clay fraction in the range of 32 to 60%, values of liquid limit in the range of 72.2 ÷ 139.6% and the plastic index Ip from 45.8% to 112 %. Clays tested are of high colloidal activity soils expressed by the ratio of plasticity index to the content of clay fraction (A ratio acc. to Skempton) in the range of 1.1 ÷ 1.9, which justifies their classification to clays with high potential swelling. Based on the research presented in the paper it was found that the swelling pressures of clays are in the broad range of from 11.6 kPa to 270 kPa, depending on the plasticity index Ip and test method. The highest swelling pressure values obtained using the method of free clay swelling, the smallest from the method of the zero volumetric strain.

2

Akumulacja węgla organicznego w iłach krakowieckich zrekultywowanego zwałowiska kopalni siarki „Machów”

Gruszczyński S., Sroka K., Trafas M.

Przegląd Górniczy

|

2012

|

T. 68, nr 8

27--36

PL

Przebadano próby gleb zrekultywowanego zwałowiska zewnętrznego Kopalni Siarki „Machów”, zbudowanego w przeważającej części z iłów krakowieckich. Rekultywację wykonano 25÷30 lat wcześniej. Oznaczono koncentrację węgla organicznego (OC) oraz powiązane z nią właściwości w profilach do głębokości 1,20 m. Iły krakowieckie charakteryzują się, związaną z genezą, naturalną zawartością węgla organicznego wynoszącą 0,6÷1,0 % oraz związków azotu. W płytkiej, sięgającej do 0,2 m głębokości, warstwie powierzchniowej obserwuje się większą koncentrację OC, pochodzącego z procesu współczesnej akumulacji. Kształtuje to charakterystyczny rozkład zawartości OC w profilu glebowym, zbliżony do modelu hiperbolicznego. Podobnie charakterystyczny jest rozkład zawartości całkowitej azotu. Akumulacja OC powoduje, mimo stosunkowo krótkiego okresu rekultywacji, ujawnienie się zmian właściwości powiązanych: odczynu gleb, właściwości sorpcyjnych, gęstości właściwej i wskaźnika plastyczności. Stabilny jest wskaźnik C:N. Słabo zarysowuje się proces odwapnienia warstwy powierzchniowej, jednakże trudności w jego identyfikacji trzeba upatrywać także w znacznej zmienności zawartości węglanów w iłach krakowieckich. Na podstawie poczynionych obserwacji można oszacować potencjał sekwestracji węgla w wyniku zagospodarowania nieużytków pogórniczych.

EN

Samples of soils of the reclaimed external dump of the “Machów” sulphur mine, built mainly of Krakowiec clays, were tested. Reclamation was carried out 25-30 years ago. The concentration of organic carbon (OC) and connected with it properties in profiles up to the depth of 1.20 m were determined. The Krakowiec clays are characterized by, connected with genesis, natural content of organic carbon amounting to 0.6-1.0% and nitrogen compounds. In the shallow, reaching up to 0.2 m in depth, surface layer a higher content of organic carbon is observed, originating from the process of contemporary accumulation. This shapes a characteristic distribution of the organic carbon content in the soil profile, similar to the hyperbolic model. Similarly characteristic is the distribution of the total nitrogen content. The OC accumulation causes, despite the short reclamation period, the appearance of changes of connected properties: soil reaction, sorptive properties, specific density and plasticity index. Stable is the index C:N. Weakly appears the process of decalcification of the surface layer, however, the difficulties in its identification should be perceived also in the considerable variability of carbonate content in the Krakowiec clays. On the basis of realized observations can be estimated the potential of carbon sequestration as a result of management of post-mining waste land.

3

Określanie ciśnienia pęcznienia iłów krakowieckich na podstawie właściwości fizycznych gruntów

Król P., Matusiewicz W.

Inżynieria i Budownictwo

|

2009

|

R. 65, nr 3

163-165

PL

Występujące w Polsce iły trzeciorzędowe charakteryzują się między innymi pęcznieniem, wywoływanym zmianą stanu zawilgocenia. Na podstawie wykonanych badań stwierdzono, że istnieją istotne zależności pomiędzy ciśnieniem pęcznienia a łatwymi do wyznaczenia wielkościami fizycznymi, jak współczynnik aktywności koloidalnej, wskaźnik plastyczności i granica płynności gruntu w przypadku iłów mioceńskich - krakowieckich. Podano zależności empiryczne, umożliwiające szacowanie ciśnienia pęcznienia przy znanych cechach wskaźnikowych.

EN

Tertiary high plasticity clays, which are very commonly encountered in Poland, exert swelling pressure when they are confident and come in contact with water. On the basis of laboratory tests it is shown that for high plasticity Miocene clays there is a certain degree of correlation between the swelling pressure and index properties such as activity of clay, plasticity index and liquidity limit. Empirical formulae linking swelling pressure and index properties are given.