Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 13

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  hydrological regime
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
In 1996–2008, macrozoobenthos of the Small Aral Sea was investigated. A total of 320 macrozoobenthos samples were collected. Statistical analysis and statistical mapping were performed using Statistica and Photoshop software. Ten taxa of macrozoobenthos were identified, with an average water salinity of the Small Aral Sea ranging from 6.3 to 19.0 PSU. Average annual community abundance reached 1962 specimens m-2, with biomass of 107.1 g m-2. Quantitative variables of macrozoobenthos decreased by an order of magnitude by the end of the analyzed period. The polychaete Hediste diversicolor and mollusks Abra ovata, Cerastoderma glaucum, Caspiohydrobia sp. were the dominant taxa. Statistical mapping and correlation analysis revealed that the high biomass of A. ovata and Caspiohydrobia sp. occur in areas with high water salinity. Aggregations of the mollusk C. glaucum were observed in various areas of the sea. The polychaete H. diversicolor preferred areas with relatively low salinity. Analysis of the results showed that the optimum salinity gradient with Aral salt composition was 17–27 PSU for A. ovata, Caspiohydrobia sp. and C. glaucum, while 1–27 PSU for H. diversicolor. Along with changes in water salinity, the currently growing pressure from freshwater fish is an additional factor affecting the structure of benthic communities in the Small Aral Sea.
2
Content available remote Channel regime and navigation conditions of the Lower Don
EN
The work relates to navigation conditions of the Lower Don. The research was performed on hydrological and sediment regimes of the Don River, downstream of the Kochetovsky hydraulic engineering complex. The impact of the planned Bagaevskiy Dam construction on hydraulic characteristics of the flow and deformation of the riverbed was also assessed. Materials collected during engineering and hydrometeorological surveys, the results of mathematical modelling and hydraulic studies completed as part of the design works on the facility – “The Bagaevskiy Dam construction on the Don River” – were used as input data.
EN
The goal of the paper was to determine surface water resources of an agricultural watershed representative for the areas of intensive crop production in the Kujawy region. This area is characterised by the lowest average annual precipitation in Poland and high water demands related to the intensive crop production. Hydrological studies were carried out in 2007–2011 in the upper Zgłowiączka River watershed located in the eastern part of the analysed region. Over 90% of the study area is used as an arable land. Water velocity in the river bed and water level were measured at the outlet of the watershed in the river cross-section Samszyce. The upper Zgłowiączka River has a snow-rainfall hydrological regime, strongly modified by anthropogenic activities related to the intensive crop production and installation of subsurface drainage system. The study period was characterised by very large temporal variability of hydrological conditions. The mean annual outflow coefficient amounted to 18% and varied highly in time: from 3% in the average years to 62% in the abnormally wet 2011. Average discharge (SSQ) in the Samszyce river cross-section was equal to 0.25 m3·s–1, and the mean unit outflow – to 3.2 dm3·s–1·km–2. The results of the study show that disposable surface water resources of the Kujawy region are very small, especially in the summer half-year. Thus, their utilization as a potential source of water for crop irrigation can be taken into account only, if water excesses will be retained within the watershed and used in conjunction with groundwater resources.
PL
Celem artykułu jest określenie wielkości zasobów wód powierzchniowych zlewni rzecznej reprezentatywnej dla obszarów intensywnie użytkowanych rolniczo w regionie Kujaw. Teren ten charakteryzuje się najniższą średnią roczną sumą opadów w Polsce oraz dużymi potrzebami wodnymi wynikającymi z intensywnej produkcji rolniczej. Badania hydrologiczne były prowadzone w latach 2007–2011 w zlewni górnej Zgłowiączki zlokalizowanej we wschodniej części analizowanego regionu. Ponad 90% obszaru badań jest użytkowane jako grunty orne. Prędkość przepływu wody w korycie cieku oraz poziom wody były mierzone w przekroju hydrometrycznym zamykającym zlewnię w Samszycach. Górna Zgłowiączka charakteryzuje się śnieżno-deszczowym reżimem hydrologicznym, silnie przekształconym antropogenicznie (intensywna produkcja roślinna oraz instalacja systemu drenarskiego). W okresie badań odnotowano dużą zmienność czasową warunków hydrologicznych. Średni roczny współczynnik odpływu wyniósł 18%, zmieniając się znacznie w czasie – od 3 w latach przeciętnych do 62% w anormalnie mokrym 2011 r. Średni odpływ (SSQ) w przekroju hydrometrycznym w Samszycach wyniósł 0,25 m3·s–1, a średni odpływ jednostkowy – 3,2 dm3·s–1·km–2. Wyniki badań wskazują, że zasoby wodne Kujaw są bardzo małe, szczególnie w półroczu letnim. W związku z tym wykorzystanie tych zasobów jako potencjalnego źródła wody do nawodnień może być rozważane pod warunkiem retencjonowania nadmiarów wody na obszarze zlewni i ich eksploatacji równocześnie z zasobami wód gruntowych.
PL
Artykuł stanowi pierwszą część z cyklu poświęconego projektowi sztucznego uzupełniania rumowiska wleczonego w odcinkach, gdzie występuje jego deficyt. Podjęto próbę wyznaczenia warunków brzegowych dla trwałego ustabilizowania procesów erozyjno-akumulacyjnych koryta dolnej Wisły. Ustalono, że powstanie sztucznego zbiornika wodnego skutkuje zmianą reżimu hydrologicznego rzeki, w tym następuje ograniczenie przepływu rumowiska rzecznego. Przeciętna roczna wielkość transportu osadów piaszczysto-żwirowych na dolnej Wiśle to ok. 2,2 mln ton i tyle jego dociera do cofki zbiornika włocławskiego. Deficyt w transporcie rumowiska poniżej zapory jest uzupełniany w wyniku erozji wgłębnej, często też bocznej, jednak tylko do przeciętnej rocznej wartości 1,1 mln ton. Wskazuje to na fakt, że Wisła samodzielnie nie jest w stanie odbudować transportu swoich osadów. W rezultacie rozważań proponuje się potrzebę „dokarmiania” koryta osadami piaszczysto-żwirowymi w odcinku erozyjnym w ilości mniejszej niż 0,5 mln ton rocznie.
EN
The article is the first of a cycle devoted to the project of artificial reconstruction of the bed load in sections where its shortage occurs. It attempts to determine the framework conditions for permanent stabilization of the erosion and accumulation processes in the Lower Vistula riverbed. It was found that creation of an artificial reservoir results in modification of the river’s hydrological regime, including limitation of the bed load flow. The average annual value of the sand and gravel deposits transport in Lower Vistula amounts to approx. 2.2 million tons and this is the amount that reaches the backwater part of the Włocławek reservoir. The deficit in the bed load transport downstream of the dam is completed mainly as a result of bottom erosion and, frequently, lateral erosion, but no more than to the average annual value of 1.1 million tons. It indicates that Vistula is not able to autonomously recreate the transport of its deposits. As a result of these considerations, the authors propose to “feed” the riverbed with sand and gravel deposits in the erosion section, in the amount of not less than 0.5 million tons per year.
EN
This paper present an assessment of the impact of the Kowalskie reservoir on the hydrological regime alteration of the Główna river. The Główna river is a right tributary of the Warta river. The Kowalskie reservoir was built in 1984. The area of the reservoir in the normal condition is 203 ha and total capacity is 6.58×106 m3. The impact of the Kowalskie reservoir on the hydrological regime was made on the basis of RVA method. The assessment was based on the analysis of flow series from the period of 1971–2012. The calculations were done by means of IHA software version 7.1.0.10 developed by The Nature Conservancy (2009). This study indicate that the Kowalskie reservoir has an impact on two group of flow parameters that characterized frequency and duration of high and low pulses as well as rate and frequency of water condition change. The others flow parameters characterized magnitude and duration of annual extreme water conditions are less affected by the Kowalskie reservoir. This study show that Kowalskie reservoir play important role in flood protection. Additionally the reservoir operation has an positive effect on minimum flows characteristic and base flow index.
PL
W pierwszej części artykułu („GW" 12/2015) przedstawiono koncepcję metody określania przepływów nienaruszalnych na podstawie wymagań w zakresie reżimu hydrologicznego ekosystemów wodnych i zależnych od wód. Koncepcja ta została przetestowana dla dwóch średniej wielkości zlewni nizinnych w Polsce - górnej Narwi i Baryczy, dla których trwają prace nad oceną wpływu przewidywanych zmian klimatu na zasoby wodne1). W niniejszym artykule, na przykładzie tych zlewni, omówiono kolejne etapy określania wielkości przepływów nienaruszalnych, przeanalizowano znaczenie parametrów metody, przedstawiono wyniki obliczeń i ocenę wpływu proponowanych przepływów nienaruszalnych na reżim hydrologiczny.
EN
In the first part of the paper (“GW" 12/2015) the authors present the concept of the minimum acceptable flows fixing method based on the hydrological regime requirements of water and water-dependent ecosystems. This concept was tested for two medium-sized lowland catchments in Poland - Upper Narew and Barycz - for which the works on the forecast climate change impact assessment on water resources are under way1). This paper, using the example of the aforementioned catchments, discusses further stages of fixing minimum acceptable flows, analyses the importance of the method parameters, presents the results of calculations and assessment of the impact of the proposed minimum acceptable flows on the hydrological regime.
PL
Artykuł przedstawia krótką charakterystykę zbiornika i prowadzonej gospodarki wodnej, aspekty wpływu piętrzenia na wody gruntowe, zagadnienia związane z procesem akumulacji rumowiska w części cofkowej oraz procesem erozji w korycie rzeki poniżej zapory czołowej, oddziaływaniem zbiornika na reżim hydrologiczny Warty poniżej zapory na przykładzie powodzi w 2010 r. i niżówek w 2015 r. Omówiono również zakres niezbędnych zrealizowanych prac związanych z zapewnieniem bezpiecznego funkcjonowania zbiornika oraz podkreślono potrzebę pogodzenia często sprzecznych ze sobą potrzeb użytkowników.
EN
The article presents a short characteristic of the reservoir and its water management, aspects related to the impact of damming on the ground waters level, issues related to the process of the bed load accumulation in the reservoir's backwater area, as well as the riverbed erosion process occurring downstream the frontal dam and the impact of the reservoir on the Warta’s hydrological regime downstream the dam, based on the example of the 2010 flood and 2015 low flows. It also discusses the scope of the necessary works that were carried out in order to ensure safe operation of the reservoir and stresses the necessity to reconcile different, often contradictory needs of the reservoir users.
PL
Stosunki wodne określonego obszaru są wypadkową czynników pochodzenia naturalnego oraz oddziaływania człowieka na środowisko przyrodnicze [1,5,7,14,17]. Oprócz budowy geologicznej należą do nich morfologia terenu oraz działalność górnicza. Do najistotniejszych skutków eksploatacji, jakie powoduje górnictwo odkrywkowe można zaliczyć zajmowanie i przekształcanie terenów pod działalność górniczą oraz zmianę stosunków wodnych w rejonie funkcjonowania odkrywki, związaną z jej odwodnieniem [13,15,16]. Drenaż w obrębie kopalni ujawnia się głównie w postaci leja depresji i zmianie kierunku przepływu wód podziemnych. W efekcie powoduje on zmniejszanie przepływu w ciekach powierzchniowych, obniżanie poziomu wód gruntowych i zmniejszanie stanu uwilgotnienia i plonowania gleb [6,19,20,21]. Niniejsza praca jest poświęcona analizie wpływu działalności górnictwa wapieni na kształtowanie się stosunków wodnych terenów przyległych na przykładzie kopalni Tarnów Opolski. Zakres pracy dotyczy charakterystyki kopalni i rzeki Strugi, pomiarów w rzece Strudze, analizy opadów i hydrologicznych obliczeń dopływu wód powierzchniowych ze zlewni i z zrzutu wód kopalnianych, hydraulicznych obliczeń przepustowości rzeki i wstępnych numerycznych symulacji położenia zwierciadła wody. Z jednej strony działalność tej kopalni powoduje depresję terenów wokół oraz obniżanie zwierciadła wód gruntowych. Natomiast z drugiej strony, zrzuty wód kopalnianych uzupełniają duże niedobory wód powierzchniowych w zlewni rzeki Strugi, spowodowane szczelinowatą budową podłoża (wapienie triasowe) oraz małą ilością opadów w tym regionie Polski. Dzięki zrzutom wody z kopalni możliwa jest ciągłość ekologiczna cieku Struga, rozwój ekosystemu oraz zapewnienie określonej ilości wody dla celów m.in. rolniczych, hodowlanych (stawy rybne) i przeciwpożarowych [2]. Teren kopalni znajduje się w zlewni rzeki Struga, która uchodzi do Odry na jej prawym brzegu. Kopalnia i zakłady wapiennicze położone są na terenie gminy Tarnów Opolski (powiat Opolski) i Gogolin (powiat Krapkowicki). Badany obszar pod względem geologicznym charakteryzuje się utworami czwartorzędowymi i triasem z wapienia muszlowego. Wydobywany surowiec służy do produkcji wapna. Wydobycie prowadzone jest metodą odkrywkową na dwóch poziomach wydobywczych. Wody kopalniane odprowadzane są do rzeki Strugi za pomocą rurociągów, a następnie do rzeki Odry (Fig.1, 2, 3). W wyniku odwodnienia kopalni spływ wód podziemnych został wymuszony z głównego naturalnego kierunku północno-zachodniego NW w kierunku południowo–wschodnim SE, do centrum wyrobisk górniczych. Zasięg leja depresji wynosi obecnie: 4 km w kierunku wschodnim, 2,7 km w kierunku północnym i zachodnim (okolice Tarnowa Opolskiego i Kosorowic), oraz 2 km w kierunku południowym (okolice Kamienia Śląskiego). Ze względu na niewielkie zasoby wód powierzchniowych w zlewni rzeki Strugi przeanalizowano zrzuty wód kopalnianych oraz ich zagospodarowanie w zlewni rzeki Strugi. Zasilanie rzeki tymi wodami ma szczególne znaczenie m.in. dla utrzymania jej koryta w odpowiednim stanie techniczno-przyrodniczym oraz zasilania w wodę zbiorników małej retencji, stawów rybnych oraz nawadniania [22]. Na podstawie analizy porównawczej zrzutów wód kopalnianych oraz własnych przepływów rzeki Strugi (Fig. 3) autorzy stwierdzają, że: w przypadku wystąpienia przepływów średnich SQ, zrzuty Qz są 4–11 razy wyższe od SQ, w przypadku wystąpienia przepływów najdłużej trwających NTQz, zrzuty Q są 8–24 razy wyższe od NTQ (w zależności od położenia przekroju pomiarowego). Należy również zaznaczyć, że zrzuty wód kopalnianych z jej odwodnienia uzupełniają duże niedobory wód powierzchniowych w zlewni rzeki Strugi. Niedobory te są spowodowane szczelinowatą budową podłoża (wapienie triasowe) oraz niską ilością opadów w tym regionie. Dzięki zrzutom wody z kopalni możliwa jest ciągłość ekologiczna cieku Struga, rozwój ekosystemu oraz zapewnienie określonej ilości wody dla celów np. rolniczych, gospodarczych i przeciwpożarowych. Pomiary przepływu wody w Strudze wskazują, że ilość wody wraz z jej biegiem nie zmienia się, a nawet zmniejsza się. Spowodowane jest to specyficzną budową geologiczną tego terenu (liczne uskoki, leje i rozłamy o znacznych rozmiarach, powodujące odpływ wód powierzchniowych w głąb podłoża). Obliczenia przepustowości koryta rzeki Strugi oraz symulacje komputerowe położenia zwierciadła wody wzdłuż całego jej odcinka wskazują na to, że podczas maksymalnych przepływów własnych ze zlewni o prawdopodobieństwie 20% wraz z zrzutami z kopalni (rzędu 140,000 m3/dobę) i z oczyszczalni Kosorowice, nie będzie podtopień terenów przyległych. Zwierciadło wody będzie się mieścić w korycie Strugi. Analiza wykazała również, że przepływy o prawdopodobieństwie wyższym od 20% będą mieścić się w korycie rzeki.
EN
An assessment of morphogenetic conditions and forming the hydrological regime of wetlands of theVolyn Polesie Ukraine were carried. Ukraine is the most swampy/wettest region of the country. At first some bogs within an area exceeding 1 ha were selected. Then the Author determined the importance of terrain form/shape and water supply conditions in the formation of the hydrological regime. The location of wetlands were characterized in reference to the shape of base/subsoil and its lithology. The typical structure of postlakes, paludification, riverine and spring-fed peatlands of Volyn Polesie were shown and their development were also discussed. According to the origin and water flow/supply four types of wetland were extracted: ombrogenous, topogenous, soligenous and fluviogenous. On the basis of water balance the role/part of groundwater supply of wetlands (ombrogenous, topogenous, soligenous and fluviogenous) was determined. It was found that the reasons of the high swampy areas (21%) in Volyn Polesie are the geological and geomorphological conditions retaining/stopping the runoff and also local groundwater circulation system.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji metody określania przepływów nienaruszalnych na podstawie wymagań w zakresie reżimu hydrologicznego ekosystemów wodnych i zależnych od wód oraz ocena możliwości jej zastosowania. W proponowanym podejściu wykorzystano dostępne w warunkach Polski dane o ekosystemach wodnych l zależnych od wód oraz wieloletnie obserwacje hydrologiczne. Podejście to należy więc do metod wykorzystujących analizy hydrologiczne i częściowo - funkcjonalne. Ze względu na niezbyt skomplikowaną procedurę określania, wykorzystanie wyłącznie dostępnych danych, a także łatwość wprowadzenia stosownych ograniczeń do pozwoleń wodnoprawnych l możliwość kontrolowania Ich realizacji, proponowana koncepcja ma znaczny potencjał do stosowania w bieżącym gospodarowaniu wodami. Proces określenia przepływów nienaruszalnych według proponowanego podejścia w dwóch średniej wielkości zlewniach nizinnych w Polsce (górna Narew i Barycz) oraz ocena efektów ich wprowadzenia zostaną przedstawione w drugiej części artykułu.
EN
The aim of the paper is to present the concept of the minimum acceptale flows fixing method based on the hydrological regime requirements of water and water-dependent ecosystems, as well as the assessment of its application possinilities. The proposed approach uses the data on water and water-dependent ecosystems, as well as long-term hydrolo¬gical observations available in Poland. It therefore belongs to methods using hydrological and partly functional analyses. Due to an uncomplicated procedure, the use of available data only, the easiness to introduce appropriate limitations to water permits and the possibility to control their implementation, the proposed concept is characterised with high potential for application in the current water management. The process of fixing the minimum acceptable flows according to the proposed approach in two medium-sized lowland catchment areas (upper Narew and Barycz rivers) and evaluation of its results will be presented in the second part of the paper.
EN
The dam construction and water impoundment have extensively altered flow regime and riparian ecosystems. However, the effect of long-term winter flooding of reservoir on plants of drawdown area is poorly known. The Three Gorges Dam in China, the largest dam in the world, created a drawdown area of 348.93 km2 between 145 m and 175 m above sea level around its reservoir. The drawdown area was submerged for more than half year in winter and exposed in summer. In the summer of 2009, the vegetation of fourteen sites in the drawdown area was investigated to determine the impact of winter flooding on vascular flora and to explore flood-tolerant species for vegetation reconstruction. One hundred and seventy five species of 58 families were recorded in present work, which indicated that 55% of vascular flora species disappear or became rare. The number of perennial species decreased to 50%. Therophytes, with 87 taxa, were the dominant life form. Strictly aquatic species were rather scarce for summer drought. Mean vegetation cover in the drawdown area was more than 70%. Species richness and vegetation cover along the elevation gradient exhibited a negative pattern correlated with flooding duration. The remarkable reduction of plant richness, variation of life form composition and alternation of dominant species indicated the strong influence of long-term winter flooding on vascular flora. Cynodon dactylon and Cyperus rotundus was highly resistant to long-term winter flooding and summer drought. Eight hardwoods (Vitex negundo, Morus alba, Sapium sebiferum, Glochidion puberum, Rhus chinensis, Melia azedarach, Pterocarya stenoptera and Trema levigata) exhibited high tolerance to winter flooding and may be potential candidates for vegetation restoration.
12
Content available remote Reżim hydrologiczny rzeki Smortawy w warunkach zmiennego piętrzenia
PL
Aby powstrzymać niekorzystne zmiany spowodowane wadliwą regulacją rzeki Smortawy, będącej prawobrzeżnym dopływem Odry, wybudowano na jej 5+050 km jaz ruchomy "Hanna". Wcześniej Smortawa nie była kontrolowana, a opisywano ją przez analogię hydrologiczną z rzeką Widawą (wodowskaz Michalice). Celem pracy jest przedstawienie reżimu wodnego rzeki Smortawy w warunkach zmiennego piętrzenia. Aby osiągnąć zamierzony cel autorzy wykonali pomiary hydrometryczne.
EN
To hold back the unfavourable changes caused by defective regulation of the Smortawa river, which is the right-bank tributary of Odra river, there was built the movable weir "Hanna" on her 5+050 km. Earlier the Smortawa river wasn't controlled and it was described by a hydrological analogy to Widawą river (water-gauge Michalice). The goal of investigations is to show hydrological regime of the Smortawa river in changing piling up conditions. To reach the intentional aim authors did hydrometric measurements.
EN
The paper evaluates the location of a natural aggregate mine in Sobolewo near Suwałki, taking into account the local environmental conditions, by assessing the environmental impact of 27 years of the mine operation. Events prior the exploitation began are reminded, as an evidence of public protest against locating environmentally hazardous enterprises in areas of high natural values. The paper presents a brief piece of history of environmental research in the academic and educational units of the Faculty of Geology, Warsaw University, and also indicates environmental hazards resulting from human activity.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.