Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zróżnicowanie stosunków wodnych w dolinie Narwi w granicach Narwiańskiego Parku Narodowego

Mioduszewski W., Gajewski G., Biesiada M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

T. 4, z. 2a

39-50

PL

W dolinie Narwi, w granicach Narwiańskiego Parku Narodowego obserwuje się niekorzystne przekształcenia gleb organicznych i roślinności bagiennej. Prowadzi to do ubożenia cennych walorów przyrodniczych, do których ochrony Park został powołany. Przyczyn tego upatruje się głównie w zmianie reżimu hydrologicznego i obniżeniu poziomu wód gruntowych na skutek działalności człowieka. W pracy dokonano analizy zmienności przepływu w Narwi w profilu wodowskazowym Suraż, leżącym na granicy NPN, wraz z analizą pomiarów stanów wód gruntowych oraz warunków meteorologicznych. Lata 1969-1983 były wyjątkowo mokre, natomiast analizy statystyczne nie wykazują istotnych trendów zmian wartości przepływu w dłuższym czasie (analizowano 50 lat - 1951-2002). Obserwuje się natomiast wyraźne obniżenie poziomu wód gruntowych w dolinie, co może być spowodowane większą ewapotranspiracją, wyższą temperaturą wiosną, mniejszymi opadami śniegu i wcześniejszym zanikiem pokrywy śnieżnej. Wyniki tych analiz świadczą, że przyczyny obserwowanych procesów degradacji siedlisk hydrogenicznych są bardzo złożone i wynikają ze zmian wielu czynników naturalnych i antropogenicznych. Jednoznaczne ustalenie przyczyn wymaga kompleksowych studiów i długookresowego monitoringu przyrodniczego oraz ciągłych pomiarów stanu wód powierzchniowych i gruntowych.

EN

Mineralization of the peat material and some undesirable changes of plant communities are observed in the Narew river valley. These negative processes are caused by some changes of water conditions in the river valley. The hydrological analysis shows that water discharge in the Narew river at the Suraż gauge has not changed during the last 50 years, but most wet years were observed in the period 1969-1983. The last twenty years and the years before 1969 were much more dry. Water conditions in the valley and the changes of groundwater level could be caused by decreasing amount of snow, the earlier snow melting, by increased evapotranspiration etc.

2

Kwantyfikacja ewapotranspiracji łąki trzykośnej w zlewni górnej Noteci z zastosowaniem współczynnika roślinno-glebowego

Kasperska-Wołowicz W., Łabędzki L.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2003

|

T. 3, z. spec. (9)

79--97

PL

W pracy przedstawiono model ewapotranspiracji łąki trzykośnej, w którym zastosowano współczynniki roślinno-glebowe. Na podstawie wyników badań lizymetrycznych prowadzonych w latach 1973-1995 na użytkach zielonych w dolinie górnej Noteci przeprowadzono kalibrację i weryfikację modelu. Wpływ warunków siedliskowych na parametry modelu ewapotranspiracji zbadano w dwu zróżnicowanych siedliskach glebowo-wodnych, na glebie torfowo-murszowej i mineralno-murszowej. Wykazano, że założenia opracowanego modelu były prawidłowe i może być on stosowany do wyznaczania zużycia wody przez użytki zielone w siedliskach gleb hydrogenicznych. Do obliczania ewapotranspiracji można stosować uśrednione parametry wyrażające zależność ewapotranspiracji od fazy rozwojowej roślin i warunków meteorologicznych. Są one zbliżone w dwóch badanych siedliskach łąkowych. Parametr wyrażający wpływ wilgotności gleby na ewapotranspirację, przyjmuje wartości zróżnicowane w zależności od właściwości wodnych gleby. Mniejsze wartości osiąga on na glebach o dobrych właściwościach podsiąkowych i retencyjnych, a większe na glebach słabszych pod tym względem.

EN

An evapotranspiration model where the crop-soil coefficients were used is presented in the paper. The model was calibrated and validated upon lysimeter investigations carried out in the years 1973-1995 in grasslands in the upper Noteć river valley. The influence of habitat conditions on the model parameters was examined in two different soil-water sites in the peat-moorsh soil (MtIIIbb) and mineral-moorsh soil (Mr11). It was shown that the assumptions of the analysed model were correct and the model can be used to estimate water consumption by grasslands in the hydrogenic soil sites. To calculate evapotranspiration one can use the average parameters that express the dependence of evapotranspiration on the stage of plant growth and on meteorological conditions. They are similar in both examined meadow sites. The parameter expressing the influence of soil moisture on evapotranspiration assumed different values in relation to soil water properties: lower values were found in soils of efficient capillary raising and good retention properties and higher values - in soils of worse properties.

3

Zróżnicowany charakter glebowo-wodny i florystyczny obszarów dolinowych Wyżyny Lubelskiej na przykładzie doliny Żółkiewki

Gawlik J., Guz T., Urban D.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2001

|

T. 1, z. spec. (3)

147--166

PL

Na podstawie uaktualnionej mapy glebowo-rolniczej IUNG w skali 1:25 000 wyróżniono aktualne i potencjalne jednostki glebowo-ekologiczne w mokradłowej dolinie Żółkiewki oraz przeprowadzono ich waloryzację produkcyjną. Stwierdzono, że dominujące w dolinie siedliska mokradłowe na glebach torfowo-murszowych słabo zmurszałych wytworzonych z torfów namulonych na utworach torfowo-namułowych (MtIneb), mieszczą się w V klasie bonitacyjnej. Są to łąki o dość zróżnicowanej, ale na ogół małej wydajności i małej wartości użytkowej runi. Wyniki bonitacji potencjalnej wskazują na możliwość znacznej poprawy produkcyjności tych łąk (przejście do III klasy bonitacyjnej, a w przypadku gleb Mtzbb – do II). Wiąże się to z koniecznością odpowiedniej regulacji stosunków powietrzno-wodnych gleb, co w warunkach soligenicznego typu zasilania doliny jest trudne do osiągnięcia. Z oceny wartości przyrodniczych wynika, że obszar badanej doliny cechuje się średnio małymi walorami przyrodniczymi.

EN

Based on an updated soil-agricultural map prepared by the IUNG in the scale of 1:25 000, actual and potential soil-ecological units in the wetland valley of the Żółkiewka river have been distinguished and their productive evaluation has been carried out. Wetland sites dominant in the valley on weakly mineralized peat-moorsh soils formed from silted peats underlined by alternating strata of silt and peat formations (MtnIeb) were found to belong to the V evaluation class. These are meadows characterised by quite variable but, generally low efficiency and low utility value of a sward. Results of potential evaluation reveal a possibility for considerable improvement in the productivity of these meadows (change to the III evaluation class and, in the case of sites on soil MtzIbb, to the II class). This, however, requires efficient amelioration measures, which is difficult to achieve in the studied valley because it is characterized, as majority of the others in the region are, by the soligenic type of hydrological feeding. Evaluation of the natural characteristics including plant associations showed that the area of the valley is of medium-low natural value (class).