Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Sub-Permian basement in the Radom-Lublin area – geological and reservoir implications based on seismic geophysical data

Dziewińska Lidia, Tarkowski Radosław

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2022

|

T. 38, z. 2

207--228

EN

This paper presents the results of an analysis of selected seismic profiles (reflection and refraction data) from the Radom-Lublin area aimed at obtaining a better understanding of geological structure and the identification of hydrocarbon deposits. To accurately reproduce the seismic reflection covering the sub-Permian formations, seismic cross sections were interpreted based on effective reflection coefficients (ERC). In interpreting the results, reference was made to the results of studies of the area using other geophysical methods. The results of these studies made it possible to obtain new information on the geology and structure of the Paleozoic complex of the Radom-Lublin area and its relationships with the basement tectonics. The structural arrangement of Carboniferous and Devonian formations as well as older Silurian, Ordovician, and Cambrian series were recognized. Selected significant tectonic and lithological discontinuities and the nature and directions of their course were characterized. Special attention was given to regional tectonic zones: the Skrzynno Fault, the Ursynów-Kazimierz fault zone and the Kock zone. The use of ERC methodology made it possible to define the boundaries of lithostratigraphic units in Carboniferous, Devonian, and older formations. The obtained results can be used to assess hydrocarbon accumulation in the area under consideration.

PL

Artykuł prezentuje wyniki analizy wybranych profili sejsmicznych (refleksyjnych i refrakcyjnych) z obszaru radomsko-lubelskiego w celu uszczegółowienia budowy geologicznej oraz rozpoznania występowania złóż węglowodorów. W celu precyzyjnego odwzorowania danych sejsmicznych refleksyjnych obejmujących utwory podpermskie wykorzystano interpretację przekrojów sejsmicznych w wersji efektywnych współczynników odbicia EWO. W interpretacji wyników odwołano się do rezultatów badań tego obszaru z wykorzystaniem innych metod geofizycznych. Wyniki badań pozwoliły na uzyskanie nowych informacji o budowie geologiczno-strukturalnej kompleksu paleozoicznego obszaru radomsko-lubelskiego i jego związkach z tektoniką podłoża. Rozpoznano układ strukturalny utworów karbonu i dewonu oraz starszych serii syluru, ordowiku i kambru. Scharakteryzowano wybrane, istotne nieciągłości tektoniczne i litologiczne oraz charakter i kierunki ich przebiegu. Szczególną uwagę poświęcono regionalnym strefom tektonicznym: uskok Skrzynna, strefa uskokowa Ursynów-Kazimierz oraz strefa Kocka. Wykorzystanie metodyki EWO pozwoliło na prześledzenie granic wydzieleń litostratygraficznych w utworach karbonu i dewonu oraz starszych, a uzyskane wyniki mogą być pomocne dla oceny akumulacji węglowodorów na rozważanym obszarze.

2

Zastosowanie sztucznej inteligencji w procesie klasyfikacji facji skał zbiornikowych w oparciu o dane geofizyki otworowej

Barbacki Jan

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2021

|

R. 24, Nr 2 (267)

4--8

PL

W artykule przedstawiono możliwość wykorzystania metod uczenia maszynowego do automatycznego wyznaczenia litofacji na podstawie danych geofizyki otworowej. Zaprezentowano zarówno podstawowe koncepcje przyświecające rozwiązaniom typu data-driven, jak również opisano schemat pracy z danymi złożowymi. Omówiono także popularne techniki klasyfikacyjne: maszynę wektorów nośnych, drzewa decyzyjne, lasy losowe oraz sztuczne sieci neuronowe. Zaproponowane rozwiązanie może okazać się niezwykle przydatne w modelowaniu złóż węglowodorów, szczególnie w przypadku braku wystarczającej ilości danych pochodzących z badań laboratoryjnych rdzeni skalnych.

EN

The paper presents the possibility of using selected machine learning methods for automatic facies determination based on well-log data. The study presents fundamental concepts of a data-driven approach, as well as presents the detailed workflow for working with reservoir data. Popular classification techniques such as support vector machine, decision trees, random forests and artificial neural networks are also discussed. The proposed methodology can prove to be extremely useful in computer modeling of hydrocarbon reservoirs, especially in the case of reduced core sample dataset.

3

The role of biocides and H2S scavengers in exploitation of hydrocarbon reservoirs and laboratory tests in the field of hydrogen sulfide scavenging

Turkiewicz Anna, Brzeszcz Joanna

AGH Drilling, Oil, Gas

|

2019

|

Vol. 36, no. 1

61--73

EN

The article presents the problem of microbiological contamination of formation media (fluids) and discusses the role of biocides used to control and counteract harmful biogenic processes. The types of active substances used in biocidal products recommended for the oil industry are listed. The focus was also on issues related to the occurrence of hydrogen sulfide in natural gas and on the methods of elimination of this toxic compound (or decreasing its content in the gas). The article describes scavenging of hydrogen sulfide from natural gas by using liquid scavengers and the series of laboratory tests. Discussed research concerns the effect of two active substances on content of sulfur compounds in test samples, including: hydrogen sulfide, methyl mercaptan, carbon oxysulfide and dimethyl sulfide.

PL

W artykule przedstawiono problematykę zanieczyszczenia mikrobiologicznego mediów (płynów) złożowych oraz omówiono rolę biocydów stosowanych w celu kontroli i przeciwdziałania niepożądanym procesom biogennym. Wymieniono rodzaje substancji czynnych używanych w produktach biobójczych, polecanych do stosowania w przemyśle naftowym. Skoncentrowano się także na zagadnieniach związanych z występowaniem siarkowodoru w gazie ziemnym i na sposobach eliminacji tego toksycznego związku (lub zmniejszeniu jego zawartości w gazie). W artykule scharakteryzowano działanie płynnych neutralizatorów siarkowodoru i opisano przebieg badań laboratoryjnych dotyczących wpływu dwóch substancji czynnych (typu H2S scavengers) na zmiany zawartości związków siarki w próbkach testowych, w tym: siarkowodoru, merkaptanu metylowego, tlenosiarczku węgla i siarczku dimetylowego.

4

Wyznaczenie parametru kruchości łupków dolnego paleozoiku basenu bałtyckiego na podstawie danych otworowych

Liana B.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2015

|

R. 18, Nr 10 (210)

8--12

PL

Efektywna eksploatacja niekonwencjonalnych złóż węglowodorów, wymaga przeprowadzenia zabiegów szczelinowania hydraulicznego nieprzepuszczalnych kompleksów łupkowych. W celu określenia optymalnych interwałów dla zabiegów stymulacyjnych najczęściej obliczany jest parametr kruchości, określający podatność skały na pękanie. Niniejsza praca przedstawia wyniki obliczeń kruchości średniej w najbardziej perspektywicznych poziomach opartych na danych pochodzących z zapisów sondy akustycznej w dwóch otworach znajdujących się w obrębie basenu bałtyckiego. W podsumowaniu zaproponowany został również optymalny interwał do przeprowadzenia zabiegu szczelinowania hydraulicznego.

EN

Effective exploitation of unconventional reservoirs requires hydraulic fractures treatments of impermeable shale complexes. To evaluate an optimal intervals for stimulation processes, the brittleness parameter, which specify rock frackability is commonly used. This paper presents methodology and results of Brittleness Average calculation for main reservoir formations, based on geophysical sonic logs in two wellbores located in the Baltic Basin. In conclusion the optimal interval for hydraulic fracture treatment in the most perspective Lower Paleozoic complex is proposed.

5

Wspomaganie wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego z polskich złóż z wykorzystaniem CO2 i jego równoczesną sekwestracją

Lubaś J., Szott W., Wójcicki A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2015

|

nr 465

45--56

PL

Publikację przygotowano na podstawie wyników badań uzyskanych przez Konsorcjum, składające się z Instytutu Nafty i Gazu oraz Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego, w ramach projektu realizowanego na zamówienie Ministerstwa Środowiska pt. ,,Program wspomagania wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego z krajowych złóż węglowodorów przy zastosowaniu podziemnego zatłaczania CO[sub]2[/sub]”. Wykonano badania symulacyjne efektywności zastosowania w wybranych złożach ropy i gazu procesów CO[sub]2[/sub]–EOR, EGR z równoczesną sekwestracją CO[sub]2[/sub]. W pierwszej części na przykładzie wytypowanych 10 złóż oceniono możliwości zwiększenia krajowych zasobów wydobywalnych ropy naftowej i gazu ziemnego, przy wykorzystaniu omawianych metod. Następnie określono potencjał składowania CO[sub]2[/sub] w wytypowanych złożach węglowodorów z zastosowaniem metod CO[sub]2[/sub]–EOR, EGR Na zakończenie przeprowadzono wstępną analizę opłacalności ekonomicznej symulowanych metod.

EN

The paper was prepared based on the research results obtained by the consortium of Oil and Gas Institute and Polish Geological Institute – National Research Institute within the project ordered by the Ministry of the Environment and entitled: “Program of Enhanced Oil and Gas Recovery from Domestic Hydrocarbon Reservoirs by the Application of Underground CO2 Injection”. The effectiveness of the CO[sub]2[/sub]–EOR, EGR methods with simultaneous CO[sub]2[/sub] sequestration was studied usingreservoir simulations for selected oil and gas reservoirs in Poland. The first part of the paper includes an evaluation of the potential of the above methods to increase recoverable oil or gas reserves in 10 selected reservoirs. The second part of the paper includes an assessment of the CO[sub]2[/sub] storage potential of the same reservoirs using the studied methods. The paper concludes with the introductory economic analysis for the profitability of the simulated methods.

6

Geologiczne, przestrzenne modelowanie złóż węglowodorów — aspekty metodyczne i przykłady zastosowań

Sowiżdżał K.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2013

|

no. 192

1--217

PL

Monografia przedstawia problematykę konstrukcji numerycznych, przestrzennych (3D) geologicznych modeli złóż węglowodorów i obszarów prospekcji naftowej oraz ich rolę w procesach poszukiwania, zagospodarowywania i eksploatacji akumulacji ropy naftowej i gazu ziemnego. Analizie poddano metody badawcze stosowane dla odtwarzania przestrzennej zmienności cech fizycznych ośrodka skalnego, właściwości petrofizycznych oraz facjalnych poziomów zbiornikowych i stref akumulacji ropy naftowej i gazu ziemnego. Omówiono główne założenia teoretyczne geostatystycznego modelowania złożowego, zaprezentowano procesy i etapy konstrukcji modeli złożowych oraz na licznych przykładach przedstawiono zróżnicowane warianty metodyczne, a także możliwości modyfikacji i rozbudowy standardowych rozwiązań metodycznych. Główny nacisk położony został na zagadnienia integracji danych otworowych i sejsmicznych oraz optymalizację metod wykorzystania danych sejsmiki 3D (w formie wyników inwersji sejsmicznej, zróżnicowanych atrybutów trasy sejsmicznej oraz wyników ich wielowymiarowych przekształceń), jako parametrów sterujących rozkładami prognozowanych (estymowanych lub symulowanych) właściwości zbiornikowych. Istotny fragment modelowania złożowego, zaakcentowany w niniejszej monografii, odnosi się do kwestii oceny wyników uzyskiwanych za pomocą aplikowanych metod poprzez stosowanie procedur walidacyjnych, umożliwiających wyznaczanie zakresów potencjalnych błędów predykcji oraz prognozę skutków geologiczno-złożowych i ekonomicznych będących efektem niedokładności prognoz parametrów złóż węglowodorów. Dla zobrazowania poszczególnych aspektów omawianych rozwiązań metodycznych posłużono się rzeczywistymi przykładami złóż ropy naftowej, gazu ziemnego oraz obszarów poszukiwawczych w obrębie głównych poziomów zbiornikowych węglowodorów w Polsce. Analiza kilkunastu różnorodnych obiektów geologicznych pozwoliła wskazać czynniki implikujące konieczność sięgania po zróżnicowane warianty metodyczne. W tym kontekście przedstawiono sposoby optymalizacji metodyki badawczej w aspektach celu zadania, dostępności danych i charakteru poziomu zbiornikowego oraz zaproponowano optymalne schematy postępowania i kolejność aplikacji stosownych procedur obliczeniowych dla określonych, typowych uwarunkowań.

EN

The monograph presents the issues related to building numerical, three-dimensional (3D) geological models of hydrocarbon reservoirs and areas of petroleum prospecting as well as their role in the processes associated with exploration, development and production of oil and gas fields. Research methods used for rendering of spatial variability of the physical characteristics of geological formations, petrophysical and facial properties of oil and gas reservoirs rocks have been analyzed. The foremost theoretical foundations of geostatistical reservoir modeling were introduced, followed by the discussion of the processes and stages of reservoir models construction illustrated by numerous examples presenting varied methodological possibilities as well as options to modify and expand the standard methodological solutions. The main emphasis was placed on integration of borehole and seismic data and optimization of the techniques to utilize 3D seismic data (in the form of seismic inversion results, varied attributes of seismic trace, and the results of their multi-dimensional transformations) as a parameters constraining output distributions of reservoir properties being modeled (estimated or simulated). A significant portion of reservoir modeling, accentuated in this monograph refers to the assessment of the results obtained by the unlike methods that were applied, through the use of validation procedures which enable to determine the magnitude of potential prediction errors as well as to forecast overall geological, and subsequently economic uncertainty resulting from inaccuracy of reservoir properties models. To illustrate the various aspects of methodological solutions being discussed real data sets were used, referring to oil and gas reservoirs as well as exploration areas within the foremost hydrocarbon reservoir formations in Poland. Analysis of several different geological objects allowed to identify key factors implying the need to refer to the varied variants of the methodology. In this context, means of research methodology optimization were proposed in relation to: objectives of geological modeling, the availability of data and the characteristics of the reservoir rocks. Finally, exemplary optimized workflows and order of application of appropriate computational procedures applicable to certain typical conditions have been proposed.

7

Rola powierzchniowych badań sejsmicznych i pomiarów PPS w poszukiwaniach niekonwencjonalnych złóż węglowodorów typu shale-gas

Bartoń R.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2012

|

R. 15, Nr 10 (174)

4--6

PL

Prawidłowe odwzorowanie rozmieszczenia oraz zachowania się szczelin w utworach łupkowych, przy wiernym opisie własności geomechanicznego ośrodka geologicznego, wymaga wykonania analiz i interpretacji na danych sejsmicznych z uwzględnieniem anizotropii. Azymutalne i wieloskładnikowe pomiary pionowego profilowania sejsmicznego PPS 3C są najbardziej użytecznym narzędziem, spośród stosowanych metod sejsmicznych, do badania anizotropii ośrodka geologicznego. Analizy prędkościowe oraz polaryzacyjne azymutalnych wieloskładnikowych pól falowych PPS 3C są podstawą do określania kierunków oraz ilościowej oceny anizotropii. Przetwarzanie danych sejsmicznych w oparciu o azymutalne śledzenie zmian prędkości oraz AVO, w połączeniu z geomechanicznymi własnościami skał, obliczonymi dla ośrodków izotropowych, może być użyte do predykcji in-situ naprężeń, występujących w zbiornikach łupkowych. Poprawne wyznaczenie oraz zorientowanie naprężeń, umożliwia określenie głównych kierunków szczelin w strefie złożowej i pozwala na optymalne zaprojektowanie usytuowania otworów poziomych.

EN

Correct imaging of distribution and behavior of cracks in shales formation, with a faithful description of the geomechanical properties of the geological medium, requires the analysis and interpretation of seismic data, taking into account the anisotropy. Multi-offset and multi-component Vertical Seismic Profiling VSP 3C measurements are most useful tool, from among current seismic methods, to investigation of the anisotropy of geological medium. Velocity and polarization analyses of multi-azimuth and multi-component wave fields of VSP 3C are base to defining of directions and quantitative estimation of the anisotropy. Processing of seismic data based on the azimuth tracking in velocity and AVO changes, in combination with geomechanical properties of rocks, calculated for isotropic medium, can be used for prediction of in-situ stresses, occurring in shale reservoirs. Correct determination and orientation of the stress, allows to define the main directions of cracks in the reservoir zone and allows too for optimal design location of horizontal wells.

8

Początki i teraźniejszość technologii szczelinowania hydraulicznego w Polsce

Biały E.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2012

|

R. 15, Nr 6 (170)

4--8

PL

Hydrauliczne szczelinowanie do praktyki przemysłowej zostało wprowadzone w 1947 r. w USA. O tamtych czasów podstawowe zasady hydraulicznego szczelinowania nie zmieniły się, ale przez lata tę metodę stymulacji udoskonalano, wprowadzając szereg jej odmian, różniących się zastosowaniem odmiennych cieczy szczelinujących, czynników podsadzających szczelinę i odmiennych sposobów zatłaczania cieczy szczelinujących. W artykule przedstawiono rozwój technologii hydraulicznego szczelinowania złóż węglowodorów w polskim górnictwie naftowym, począwszy od pierwszych prac badawczych zapoczątkowanych w latach 50. ubiegłego wieku i pierwszych prób przemysłowych do chwili obecnej. Szczególny nacisk położono na przełomowy okres w rozwoju metod stymulacyjnych w Polsce, jakim była druga połowa lat 90. ubiegłego wieku. Został wówczas zapoczątkowany okres transformacji technicznej i technologicznej w polskim górnictwie naftowym. Zaprezentowano efekty współpracy Zakładu Stymulacji Wydobycia Węglowodorów INiG z PGNiG SA, z Zakładem Robót Górniczych w Krośnie oraz instytucjami zagranicznymi przy realizacji prac stymulacyjnych.

EN

The transfer of hydraulic fracturing methods into industrial practice was in 1947 in U.S. The basic principles of hydraulic fracturing has not changed since that time, but number of variants of this stimulation method, using different fracturing fluid, proppants and different ways of fracturing fluid injection was developed over the years. The article presents the technological development of hydraulic fracturing of hydrocarbon reservoirs in Poland, starting from the first research work in the 50s of last century and the first industrial tests up to the present time. Particular emphasis was placed on the critical period in the development of stimulation methods, which was the second half of the 90s the last century. The period of technical and technological transformation of the Polish oil mining was started. This paper presents results of cooperation in the implementation of stimulation methods between the Department of Production Stimulation of Oil and Gas Institute with Polish Oil & Gas Company, the Oil Field Services in Krosno and foreign institutions.

9

Związki funkcyjne parametrów fizycznych petrofizycznych i geomechanicznych (i innych) wynikające z zakresu skali pomiaru w stosunku do skali opisywanego zjawiska

Jędrzejowska-Tyczkowska H., Ziemianin K.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 182 wyd. konferencyjne

75--79

PL

Celem niniejszej publikacji jest zwrócenie uwagi na wyłaniający się i wymagający rozwiązania nowy problem, w literaturze światowej występujący pod nazwą scale effects. Złoża węglowodorów (przede wszystkim niekonwencjonalne) wymagają precyzji definiowania w zakresie geometrii lokalizacji i ilościowej oceny parametrów złożowych oraz zasobów. Powyższe jest wynikiem integracji wielu parametrów. To, które z nich najbardziej precyzyjnie charakteryzują złoże jest funkcją czynników odpowiedzialnych za genezę danego obiektu; ich działanie manifestuje się zarówno w skali regionalnej basenu sedymentacyjnego, jak i w skali lokalnej, np. zmiany diagenetyczne lub zmiany wywołane specyficznymi warunkami ciśnień i temperatur, czego odległym efektem jest generacja węglowodorów. Zagadnienie efektu skali w ocenie wielu praktycznych zagadnień w dziedzinie nauk geofizycznych i geologicznych na przestrzeni ostatniej dekady ewoluuje bardzo wyraźnie, stając się jednym z najważniejszych problemów do rozwiązania. Wynika to przede wszystkim z faktu, że wiele zjawisk zachodzących w ośrodku geologicznym wymaga, zależnie od rozmiarów przestrzeni, w której są obserwowane i opomiarowane, różnego opisu formalnego i ilościowego. Oznacza to, iż relacje i własności parametrów określone w danej skali, np. regionalnej (w rozumieniu geologicznym) najczęściej nie mogą być wprost przeniesione do innej skali, np. lokalnej (w rozumieniu np. pomiarów laboratoryjnych na szlifach). Oznacza to również istotne zagrożenie poprawności interpretacji, szczególnie w odniesieniu do działań interdyscyplinarnych, gdzie ujednolicenie zakresu wartości wielu parametrów wymaga różnego rodzaju kalibracji i wyboru ilościowego zakresu wartości jako danych odniesienia. Rozwiązanie problemu skali w literaturze światowej odnosi się najczęściej do wybranych, określonych sytuacji. Ustalenie czy potrzebne i możliwe jest rozwiązanie ogólne, jest nadal kwestią przyszłości. Poniżej przedstawiono kilka przykładów świadczących o rozległości dziedzin wymagających uwzględnienia wzmiankowanego efektu.

EN

The aim of this paper is to present a new issue that needs to be solved, known from English publications as a "scale effect". Conventional resources need a precision in defining a localization geometry as well as a quantitative estimation of reservoir parameters and the amount of resources. This is a result of integration of many parameters, from which those characterizing a reservoir most precisely derive from a function of factors affecting its genesis. Those parameters can act in both regional (sedimentary basin) and local scale (thin section investigations e.g. diagenesis). In the last decade, a scale effect has become a very important issue to solve in geology and geophysics. It is due to the fact, that many processes need different quantitative and formal description, depending on the size of investigated area. It means that relations and properties of parameters defined in regional scale cannot be directly transmitted to a different scale (e.g. local). Because of that, there is a risk in proper interpretation, especially in interdisciplinary projects, where standardization of parameters values range needs different types of calibration and a choice of a quantitative values range as a reference data has to be made. The scale effect in existing publications is most often solved for very specified cases. Whether more general solution is needed or possible to obtain it is a matter of the future. This paper presents a few cases, which show the range of different scientific fields that need to take scale effects into consideration.

10

Metoda walidacji przestrzennego, statycznego modelu złoża węglowodorów

Sowiżdżał K.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 182 wyd. konferencyjne

119--124

PL

Artykuł omawia metodę walidacji wyników statycznego etapu przestrzennego modelowania złożowego, opisywaną w literaturze przedmiotu [1, 2, 3] pod nazwami walidacji krzyżowej lub metody ślepego otworu (blind well). Ocena błędu predykcji parametrów petrofizycznych, uzyskiwanych za pomocą odmiennych metod, stanowi kryterium wyboru optymalnej metody modelowania oraz pozwala na prowadzenie bardziej świadomej analizy niepewności wyników obliczeń objętościowych. Metoda polega na wyłączeniu z zestawu danych otworowych jednego, kilku lub kolejno wszystkich otworów (profili otworowych modelowanego parametru) z procesu obliczeniowego oraz porównaniu wyników obliczenia, jakie uzyskano wzdłuż trajektorii otworu/otworów z danymi rzeczywistymi (przyjmując założenie, że otworowe profile analizowanego parametru petrofizycznego uznaje się za wartości rzeczywiste). W pracy zaprezentowano zaprojektowane w programie Petrel pętle obliczeniowe dla algorytmów deterministycznych i stochastycznych, w znacznym stopniu automatyzujące proces walidacyjny, pozwalające na podniesienie efektywności omawianej procedury, szczególnie w przypadku analizy obiektów udostępnionych znaczną ilością otworów wiertniczych.

EN

The article discusses a method of 3D static reservoir model validation known as cross-validation, leave-one-out or blind well. Assessing the level of petrophysical properties prediction error allows to compare and select optimal modeling method and conduct more aware uncertainty analysis of volume calculation results. Presented technique rely on exclusion of one, several or respectively all wells from a data set (profiles of modeled property) in estimation/ simulation process and comparison of the results obtained along excluded well/s trajectory/ies with a true data (assuming that results of well logs interpretation represent a real/true values). Computation loops designed in Petrel software to automate the validation process are presented. They increase efficiency of the procedure being discussed, especially in case of reservoirs with large number of wells.

11

Zabiegi stymulacji wydobycia w niekonwencjonalnych złożach węglowodorów

Kasza P.

Nafta-Gaz

|

2011

|

R. 67, nr 10

697-701

PL

W artykule dokonano charakterystyki złóż niekonwencjonalnych pod kątem wykonywania zabiegów stymulacyjnych oraz omówiono niekonwencjonalną technologię hydraulicznego szczelinowania za pomocą mało lepkiej cieczy. Przedstawiono różnice pomiędzy zabiegami w złożach konwencjonalnych i niekonwencjonalnych - dotyczą one przede wszystkim innych modeli tworzenia szczelin i transportu w nich materiału podsadzkowego. Różnice te są tak duże, że stosowanie typowych, komercyjnych narzędzi projektowych do przygotowania zabiegów w złożach łupkowych jest bezcelowe. Stwierdzono, że szczeliny wykonane w złożach niekonwencjonalnych charakteryzują się rozbudowaną strukturą przestrzenną. Diagnostyka przestrzeni objętej procesem stymulacji może być dokonana jedynie na podstawie analizy mikrosejsmicznej. Podano też niekonwencjonalne rozwiązania techniczne i technologiczne stosowane w szczelinowaniu hydraulicznym złóż typu tight oraz shale. Polegają one m.in. na stosowaniu nowych materiałów podsadzkowych, a także nowych technik przygotowania odwiertu do zabiegu i jego wykonania.

EN

The paper presents the characteristics of unconventional reservoirs for stimulation treatments. General characteristics of unconventional hydraulic fracturing technology using Slikwater was presented. Differences between treatments in conventional and unconventional reservoirs were described. They consist primarily of other models, creating fractures and transport of proppants in the fracture. These differences are so large that it is possible to use standard commercial design tools for the design of treatments in the shale reservoirs. It was found that fractures made in unconventional shale reservoirs creates volumetric structure. Diagnosis of the reservoir volume covered by the process of stimulation can only be done on the basis of microseismic mapping. Non-conventional technologies and techniques for hydraulic fracturing "tight" and "shale" formations were presented. They rely primarily on the use of new materials and new techniques of well completion and execution of hydraulic fracturing.

12

Intensywne udostępnianie złóż węglowodorów techniką perforacyjną. Część II. Perforacja przy ekstremalnym nadciśnieniu

Frodyma A.

Nafta-Gaz

|

2011

|

R. 67, nr 8

552-561

PL

Na tle teorii powstawania strefy uszkodzenia perforacyjnego (tzw. "strefa zmiażdżona"), w artykule przedstawiono zjawiska zachodzące w trakcie nagłego przepływu w układzie odwiert-złoże, przy perforacji w zależności od układu ciśnień. Opisano podstawy technologiczne wykonywania perforacji przy ekstremalnym nadciśnieniu oraz przypadki geologiczno-techniczne, w których użycie tej metody jest zasadne. Omówiono metody wprowadzania podsadzki i stosowane płyny zabiegowe.

EN

The work presents contemporary theories and opinions regarding causes of perforation damaged zone creation (so-called "crushed zone"), as well as graphical results of permeability and porosity changes model computations that occur in various distances from the axis of perforation tunnel. Implication of this phenomenon influencing selection of perforating technology that may effectively achieve technological targets of the job has also been discussed.

13

Intensywne udostępnianie złóż węglowodorów technika perforacyjną. Część I: Uszkodzenie perforacyjne strefy przyotworowej

Frodyma A.

Nafta-Gaz

|

2011

|

R. 67, nr 7

467-473

PL

W artykule przedstawiono współczesne teorie i opinie dotyczące przyczyn powstawanie strefy uszkodzenia perforacyjnego (tzw. strefa zmiażdżona) oraz zaprezentowano graficzne wyniki modelowych obliczeń zmian przepuszczalności i porowatości w różnych odległościach od osi kanału perforacyjnego. Omówiono implikacje powyższego zjawiska dla wyboru technologii perforacji, mającej posłużyć do osiągnięcia technologicznego celu tego zabiegu.

EN

The article presents contemporary theories and opinions concerning the reasons for creating perforation damage areas (so-called crushed zone) and graphic representation of model computation of permeability and porosity changes at different distances from the perforation channel. Implications of this phenomenon were discussed in order to choose the best perforation technique to achieve the goal of the treatment.

14

Analiza zmiany objętości węglowodorów gromadzonych w danej strukturze w czasie geologicznym z wykorzystaniem modelowania PetroCharge

Dudek L.

Nafta-Gaz

|

2011

|

R. 67, nr 8

545-551

PL

Tematem pracy jest ocena zmian historycznych w zasobach złóż węglowodorów w wybranym rejonie zapadliska przedkarpackiego, z uwzględnieniem wpływu czasu, temperatury oraz głębokości pogrążania tych złóż. Praca ma charakter złożony, lecz pozwala na skuteczną i precyzyjną ocenę zmian w procesie generacji węglowodorów, jakie występują w obrębie zapadliska przedkarpackiego. Wnosi ona nowy wymiar w ocenę złóż roponośnych oraz pozwala zrozumieć proces ich dojrzewania dzięki wykorzystaniu programu PetroCharge, służącego do ilościowej oraz jakościowej oceny zachodzących w nich procesów.

EN

The main objective of this Research Thesis is assessment of historical changes in quantities of hydrocarbon reservoirs versus time for selected region of Carpathian Foredeep with consideration given to time, temperature and burial history of these resources. Although this Research work is very complex it allows a precise and thorough assessment of changes occurring in hydrocarbon generation processes for the selected region. It also opens new dimension in both assessment of hydrocarbon reservoirs and understanding their maturity processes using PetroCharge simulation program in assessing quantitatively and qualitatively these processes.

15

Możliwości wykorzystania obrazów falowych zarejestrowanych sondą dipolową w poszukiwaniach węglowodorów

Furgał G.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2009

|

R. 50, nr 2-3

114-117

PL

W artykule opisano możliwości wykorzystania otworowych pomiarów akustycznych w poszukiwaniach węglowodorów. Korzystając z pomiarów pełnego obrazu falowego zarejestrowanego sondą dipolową Wave Sonic, wylicza się czasy interwałowe przejścia przez formację skalną fali podłużnej, poprzecznej i Stoneley'a. Wyliczone spowolnienia fal mają szerokie zastosowanie w przemyśle naftowym począwszy od klasycznej interpretacji litologiczno-złożowej, poprzez zagadnienia złożowe na modelowaniach wykorzystywanych przy interpretacji zdjęć sejsmicznych kończąc. Dodatkową zaletą nowoczesnych sond akustycznych, dzięki ukierunkowaniu pomiarów, jest możliwość wyznaczania poziomej anizotropii związanej z naprężeniami regionalnymi.

EN

This paper shows the method of the Wave Sonic tool measurements and their application to hydrocarbon exploration. A formation travel time of compressional, shear and Stoneley waves can be calculated from a full waveform recorded in a borehole. Obtained waves slowness have their application in formation evaluation and production geology issues, as well as in seismic petrophysics. The additional advantage of using cross-dipole data is the possibility of the determination of the acoustic azimuthal anisotropy related to regional stresses.

16

Szacowanie zasobów węglowodorów metodą objętościową, a korelacja statystyczna między parametrami złożowymi

Gawlik T.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2004

|

R. 46, nr 3/4

60-62

PL

Przedstawiono algorytmy postępowania stosowane przy szacowaniu zasobów złóż węglowodorów metodą wolumetryczną. Wskazano różnice pomiędzy prostą metodą średniej arytmetycznej, a metoda, średniej zasobności oraz wpływ wzajemnej korelacji statystycznej pomiędzy parametrami geologicznymi na wielkość szacowanych zasobów. Zagadnienie zostało przedstawione na przykładzie złoża gazu ziemnego Jodłówka. Skrótowo zostały także zaprezentowane sposoby objętościowego określania zasobów węglowodorów stosowane przez służby geologiczne Sanockiego Zakładu Górnictwa Nafty i Gazu PGNiG.

EN

The paper presents some ways of the quantitative estimation of the hydrocarbon reservoirs using volumetric method. The problem of the difference between the simple average method and the average hydrocarbon pore thickness method is described a little wider. There are some remarks about the influence of the chosen method on the estimated hydrocarbon volume when the statistic correlation between geological parameters exists. The problems described above are presented on the example of Jodłówka gas field. Finally the most frequently applied algorithms of proceeding with the oil/gas reservoir volume estimations which are used in Sanok division of PGNiG are shortly presented.