Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zastosowanie sztucznej inteligencji w inżynierii złożowej i modelowaniu procesu eksploatacji złóż węglowodorowych

Nagy Stanisław, Barbacki Jan, Klimkowski Łukasz, Siemek Jakub

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2019

|

R. 22, Nr 8 (250)

4--15

PL

Rozwojowi technik komputerowych w ostatnich pięćdziesięciu latach towarzyszy gwałtowny rozwój nowej dziedziny wiedzy jaką jest sztuczna inteligencja. Inżynieria złożowa korzysta z technik sztucznej inteligencji (SI) od lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Artykuł opisuje zastosowania SI w geologii, geofizyce, inżynierii złożowej i eksploatacji złóż węglowodorowych. Omówiono możliwości stosowania SI do tworzenia tzw. „zastępczych” modeli złożowych i możliwości wykorzystywania ich w szacowaniu zasobów wydobywalnych metodami probabilistycznymi, wykorzystującymi zarówno podstawowe dane geologiczne (reservoir quality) ale również metody wydobycia i stymulacji (completion quality) dla złóż niekonwencjonalnych gazu ziemnego w złożach mułowcowo-łupkowych. Istotą takiego modelowania jest możliwość stosowania oszacowań zasobów technicznie wydobywalnych w strefie oddziaływania odwiertów i odpowiedniego planowania rozwiercania i udostępniania odwiertów. Przedstawione techniki mogą być adaptowane do złóż metanu w pokładach węgla i złóż piaskowcowych o niskich parametrach (tzw. złóż „tight”), po uwzględnieniu specyfiki tych złóż i specyfiki ich udostępnienia otworami pionowymi, kierunkowymi, poziomymi i otworami typu „u-shape”.

EN

The development of computer techniques in the last fifty years is accompanied by the rapid growth of artificial intelligence in technology. Reservoir engineering has been using artificial intelligence (AI) techniques since the 1970s. The article describes the application of artificial intelligence in geology, geophysics, reservoir engineering, and hydrocarbon reservoir exploitation processes. The possibilities of using artificial intelligence to create the so-called "surrogate" reservoir models and the possibility of using them in estimating recoverable resources by probabilistic methods for unconventional natural gas shale reservoirs is presented. Using these techniques it is the possibility of estimates of technically recoverable resources in the stimulated reservoir volume and proper planning of drillings. The presented methods can be adapted to coal bed methane reservoirs and the tight gas reservoirs, taking into account the specificity of these rocks.

2

Ciecze technologiczne do zabiegów hydraulicznego szczelinowania

Kasza P., Wilk K.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

T. 93, nr 11

1960-1964

PL

Hydrauliczne szczelinowanie złóż węglowodorów jest jedną z najstarszych metod stymulacji wydobycia ropy i gazu. Historia tych zabiegów sięga I połowy XX w. Istotą tych zabiegów jest utworzenie w złożu szczeliny, wypełnionej materiałem podsadzkowym, przez co uzyskuje się dodatkową powierzchnię kontaktu odwiertu wiertniczego ze skałą złożową. Do ich wytwarzania służą ciecze technologiczne, których zadaniem jest spowodowanie utworzenia szczeliny oraz jej propagacja w głąb złoża. Kolejnym ważnym zadaniem cieczy szczelinującej jest transport materiału podsadzkowego z powierzchni do otwartych szczelin. Zadania cieczy technologicznych do hydraulicznego szczelinowania nie zmieniły się na przestrzeni dziesięcioleci. Jednak rozwój technologiczny oraz postęp w wielu dziedzinach spowodował ogromne zmiany w komponowaniu składu cieczy szczelinujących. Wraz z odkryciem nowych, niekonwencjonalnych złóż węglowodorów przed cieczami szczelinującymi postawione zostały nowe wyzwania technologiczne.

EN

Fundamentals and a review, with 5 refs., of fluids used both in conventional and nonconventional hydrocarbonbearing deposits.

3

Mikrobiologiczne procesy w aspekcie eksploatacji złóż węglowodorów oraz ich magazynowania

Turkiewicz A., Kapusta P., Brzeszcz J.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2013

|

R. 16, Nr 5 (181)

4--8

PL

W ciągu ostatnich lat nastąpił wzrost zainteresowania zjawiskami mikrobiologicznymi występującymi w trakcie eksploatacji złóż węglowodorów oraz magazynowania rezerw energetycznych. Nadmierny i niekontrolowany rozwój drobnoustrojów może spowodować skażenie mikrobiologiczne danego medium oraz zmiany w składzie tych surowców (procesy biodeterioracji, wzrost zawartości H2S), które przekładają się na konkretne straty ekonomiczne. Wyspecjalizowane bakterie mogą być także wykorzystywane w przemyśle naftowym. W artykule omówiono metodę mikrobiologicznej intensyfikacji wydobycia ropy naftowej, a także rodzaje substancji antybakteryjnych stosowanych w przemyśle naftowym i gazowniczym oraz sposoby eliminacji szkodliwych drobnoustrojów. Ponadto zaprezentowano badania w zakresie magazynowania gazu ziemnego i paliw płynnych.

EN

There has been observed an increased interest in microbiological phenomena, occurring during the exploration and exploitation of hydrocarbon deposits as well as storage of energy reserves, in the recent years. Excessive and uncontrolled development of microorganisms may cause microbiological contamination of a given medium and changes in the composition of these raw materials (e.g. biodeterioration processes, increase of H2S concentration), which translate into tangible economic loss. Despite the fact that bacteria play a harmful role, they may also be beneficial players in many branches of industry. The article is dedicated to MEOR (Microbial Enhanced Oil Recovery) technology, approaches of microorganisms’ elimination and antibacterial substances commonly applied in oil and gas industry. Moreover, the reduction methods of microbial threats related to the storage of natural gas and liquid fuels are also discussed.

4

Mechaniczny model Ziemi jako nowy i konieczny warunek sukcesu w poszukiwaniach i eksploatacji niekonwencjonalnych złóż węglowodorów

Jędrzejowska-Tyczkowska H., Słota-Valim M.

Nafta-Gaz

|

2012

|

R. 68, nr 6

329-340

PL

Obserwowane w skali światowej zainteresowanie potencjałem energetycznym zgromadzonym w formacjach łupkowych, mających odmienną charakterystykę geologiczną i złożową niż rozpoznawane i eksploatowane standardowo złoża w formacjach piaskowcowych i węglanowych, spowodowało częściowe przekierunkowanie zainteresowań badawczych i realizacji technicznych. Stwierdzono, że rozpoznanie tego nowego typu obiektów złożowych, objętych wspólną nazwą "złóż niekonwencjonalnych", wymaga doskonałej znajomości właściwości mechanicznych ośrodka skalnego. Jest to dziedzina, która w Polsce w bardzo niewielkim stopniu, szczególnie w odniesieniu do poszukiwań węglowodorów, wykroczyła poza obszar badań laboratoryjnych. W publikacji przedstawiono podstawowe przesłanki teoretyczne stanowiące argumenty do aplikacji oraz krótko scharakteryzowano niektóre prace związane z rozpoznaniem właściwości mechanicznych ośrodka skalnego.

EN

Within the past two decades we have witnessed a particular refocusing of research interests and technical realization, due to the discovery of the energy potential in shale formation, far different from geological characterization point of view than typical reservoir rocks like sandstones or carbonates. It is stated that the evaluation of the new type of reservoirs so called "unconventional oil and gas reservoirs" require excellent knowledge about mechanical properties of rock medium. It is a discipline, which in Poland to a small extent, especially with reference to prospecting for hydrocarbons, gone beyond laboratory research. In this paper is presented basic theoretical premises as arguments for application and a brief characteristic of selected studies associated with the diagnosis of the mechanical properties rock.

5

Aspekty interpretacji obrazów pseudoimpedancji akustycznej ośrodka skalnego

Figiel W., Kawalec-Latała E.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2009

|

R. 33, z. 1

169-178

PL

Bezpieczeństwo i niezawodność energetyczna jest ważną sprawą w dynamicznie rozwijających się gospodarkach krajowych i związków krajów (UE). Złoża soli kamiennej o jednorodnej wewnętrznej strukturze i poziomym lub prawie poziomym warstwowaniu stwarzają doskonałe warunki dla lokalizacji planowanych podziemnych zbiorników węglowodorów. Wykonanie inwersji sekcji sejsmicznych prowadzi do uzyskania przybliżonego rozkładu impedancji akustycznej. Dane takich rozkładów impedancji akustycznej są bazą do tworzenia obrazów i wizualnej interpretacji budowy ośrodka skalnego. Detekcja niejednorodności litologiczno-facjalnych w budowie pokładowych złóż soli może być rozpoznawana na podstawie właściwej interpretacji obrazów sekcji pseudoimpedancji akustycznej. W artykule zaproponowano przekształcenia kontekstowe i adaptacyjne obrazów dla zwiększenia efektywności poprawnej interpretacji obrazów symulowanych przez system INWERS. Przedstawiono algorytm przekształceń wizualizacji i analizy wyników określającej jakość interpretacji budowy ośrodka skalnego. Wprowadzono sugestie dotyczące utworzenia miary przydatności wprowadzanych przekształceń obrazów w celu ułatwienia interpretacji sekcji sejsmologicznych. Praca ma na celu rozwój zastosowań narzędzi obróbki obrazów do celów wykrywania zmian litologiczno-facjalnych w pokładach soli kamiennej.

EN

Safety and reliability of energy system are one of the most important issues in dynamic development of states and unions (EU). Rock salt deposits with homogeneous inner structure and horizontal or semi-horizontal layering may be excellent sites for localisation of underground hydrocarbon reservoirs. Calculations of seismic section inversion leads to approximation of distribution of acoustic impedance. Data of that acoustic impedance distribution are the basis for image generation and visual interpretation of rock formation structure. Detection of inhomogeneity of lithology-phacial structure of seam-like salt deposits may be recognised on the basis of proper image interpretation of acoustic pseudoimpedance section. In the paper, authors propose context and adaptive transformation of images as a way of increasing effectiveness of image interpretation simulated by INWERS system The paper introduces the algorithm of visual transformation and analysis of results to define quality of rock section structure interpretation. The paper presents the author's suggestion regarding necessity of setting up a gauge of used transformation on the images as a method to measure interpretation easiness of seismology section. The goal of the study is to develop applications of image transformation tools to inhomogeneity detection of lithology-phacial structure of seam-like salt deposits.

6

Zastosowanie statystycznych metod projektowanego eksperymentu symulacyjnego do probabilistycznej oceny zasobów wydobywalnych

Szott W.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2006

|

nr 137

1091-1098

PL

W pracy przedstawiono koncepcję i teoretyczne zasady metod projektowanego eksperymentu pod kątem ich wykorzystania do analizy eksperymentów numerycznych w dziedzinie symulacji złożowych użytych do prognozowania wydobycia ze złóż naftowych. Omawiana metoda pozwala zidentyfikować i ilościowo wyznaczyć podstawowe zależności wielkości wydobycia od istotnych czynników złożowych i eksploatacyjnych. W efekcie metoda ta w połączeniu z symulacjami złożowymi daje możliwości określenia jednej z ważniejszych a zarazem trudniejszych do znalezienia wielkości z zakresu charakterystyk złóż naftowych, jakimi są zasoby wydobywalne. Dodatkowo otrzymane zależności umożliwiają dokonanie probabilistycznej oceny niepewności zasobów. W pracy zaprezentowano ogólne procedury eksperymentu projektowanego oraz ich zastosowanie do analizy zasobów wydobywalnych na przykładzie jednego ze złóż krajowych.

EN

The concept and theoretical basis of experimental design methods applied to numerical simulation calculations are presented in the paper as tools to predict reservoir performance. The methods can be used to identify and quantitatively estimate fundamental dependencies of the production on significant reservoir and technical characteristics. As a result the methods combined with reservoir simulations provide an effective procedure to determine the quantity of producible reserves - the important yet difficult to estimate reservoir characteristics. In addition the methods allow probabilistic assessments of the reserves. An example of the method application to estimate reserves of a realistic reservoir is included in the paper.

7

Zastosowanie statystycznych metod projektowanego eksperymentu do probabilistycznej oceny zasobów złóż węglowoorów

Szott W.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2006

|

nr 138

45-45

PL

W pracy przedstawiono koncepcję i teoretyczne podstawy metod projektowanego eksperymentu pod kątem ich wykorzystania do analizy eksperymentów numerycznych w dziedzinie symulacji złożowych, użytych do prognozowania wydobycia ze złóż naftowych. Omawiana metoda pozwala zidentyfikować i ilościowo wyznaczyć podstawowe zależności wielkości wydobycia od istotnych czynników złożowych i eksploatacyjnych. W efekcie metoda ta, w połączeniu z symulacjami złożowymi, daje możliwość określenia jednej z ważniejszych a zarazem trudniejszych do znalezienia wielkości z zakresu charakterystyk złóż naftowych, jakimi są zasoby wydobywalne. Dodatkowo otrzymane zależności umożliwiają dokonanie probabilistycznej oceny niepewności zasobów. W pracy zaprezentowano ogólne procedury eksperymentu projektowanego oraz ich zastosowanie do analizy zasobów wydobywalnych, na przykładzie jednego ze złóż krajowych.

EN

The concept and theoretical basis of experimental design methods applied to numerical simulation calculations are presented in the paper as tools to predict reservoir performance. The methods can be used to identify and quantitatively estimate fundamental dependencies of the production on significant reservoir and technical characteristics. As a result the methods combined with reservoir simulations provide an effective procedure to determine the quantity of producible reserves - the important yet difficult to estimate reservoir characteristics. In addition, the methods allow probabilistic assessments of the reserves. An example of the method application to estimate reserves of a realistic reservoir is included in the paper.

8

Wykorzystanie metod geostatystycznych do szacowania zasobów złóż węglowodorowych

Pańko A.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2006

|

nr 137

1081-1089

PL

W pracy zaprezentowano modyfikację klasycznego, probabilistycznego sposobu szacowania zasobów złóż węglowodorowych polegającą na zastosowaniu metod geostatystycznych do generowania przestrzennych rozkładów głównych parametrów złożowych. Do generowania przestrzennych rozkładów parametrów złożowych wykorzystano technikę symulacji warunkowych. Dla wszystkich możliwych kombinacji realizacji przestrzennych rozkładów parametrów złożowych obliczono wielkości zasobów geologicznych ropy naftowej wraz z wyznaczeniem rozkładu ich prawdopodobieństwa wystąpienia wykorzystując tzw. krzywą oczekiwania.

EN

The modification of conventional probabilistic hydrocarbon reserves estimation includes using geostatistical methods to generate spatial distribution of reservoir parameters is presented in the paper. The conditional simulation method a Simulated Annealing technique was implemented to generate spatial distribution of reservoir parameters. The computation was reiterated in order to obtain relevant populations not correlated each other realizations reservoir parameters coherent with the measurements in the well and results spatial correlation (variogram). The hydrocarbon reserves for all possible combinations were estimated respecting calculation appearing probability using expectation curve. Suggested modification allows strictly probabilistic assessments of the reserves. In addition, these methods let to reduce a risk related with financial decision of government hydrocarbon reservoirs.

9

Problemy udostępniania złóż węglowodorów otworami horyzontalnymi na Niżu Polskim

Dziadkiewicz M., Jankowski K., Mularczyk A.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2006

|

nr 137

779-783

PL

Dotychczas na Niżu Polskim wykonano 12 odwiertów horyzontalnych, z tego 8 na PMG Wierzchowice, 1 na złożu gazu ziemnego Kościan S, 1 na złożu gazu ziemnego Bogdaj -Uciechów i 2 na złożu ropy naftowej Lubiatów. Wszystkie dotychczas wykonane otwory udostępniają węglanowe utwory cechsztynu (dolomit główny i wapień cechsztyński). Odcinki poziome zrealizowano na głębokościach od 1500 m do ponad 3000 m, przy gradientach ciśnień od 0,43 do 1,3 w stosunku do ciśnienia hydrostatycznego. Autorzy podają jakie czynniki złożowe, ekonomiczne i środowiskowe wpłynęły na decyzję o wierceniu otworów horyzontalnych, opisują sposób dowiercania, i prezentują uzyskane wyniki ze szczególnym uwzględnieniem osiągniętych wydajności ropy naftowej i gazu ziemnego w stosunku do alternatywnych otworów pionowych.

EN

In the region of Polish Lowlands 12 horizontal wells have been drilled so far: 8 on Wierzchowice underground gas storage, 1 on Kościan S gas field, 1 on Bogdaj-Uciechów gas field and 2 on Lubiatów oil field. All of those wells are completed in Zechstein carbonates (main dolomite and Zechstein limestone). Horizontal sections of wells are on the depths of 1500-3000 m, with a pore pressure gradients of 0,43-1,3 in relation to hydrostatic pressure. Authors of the paper give reservoir, economical and environmental factors that had influenced taking the decision to drill horizontal wells. They describe drill in methods and present results of drillings, emphasizing obtained flow rates vs. expected results of vertical wells.

10

Perspektywy poszukiwań złóż węglowodorów w utworach permu w rejonie Obrzycko-Poznań

Mickholz A., Zawierucha T.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2006

|

nr 137

149-154

PL

Szczegółowa analiza danych geofizycznych wykazała bardzo złożoną budowę geologiczną rejonu i możliwość powstania różnego typu pułapek złożowych zarówno w utworach czerwonego spągowca (autun, sakson) i dolomitu głównego, jak również wykazała spójność poszczególnych metod geofizycznych w budowaniu modelu geologicznego. Wyniki wykonanej kompleksowej analizy geofizycznej, w powiązaniu z informacją geologiczną z otworów i analizą solonośnych basenów, wskazują na ścisłą zależność budowy geologicznej podłoża z powstaniem pułapek złożowych w utworach czerwonego spągowca i dolomitu głównego. Poster ilustruje wyniki przedstawionego wyżej problemu. W rejonie tym można liczyć na odkrycie nowych złóż, pod warunkiem wykonania nowych prac geofizycznych i uściśleniu wykonanej analizy.

EN

Detailed analysis of geophysical data has revealed complex geological structure of the region and possibilities of formation of different types of reservoir traps in rotliegendes (autun, saxon) and main dolomite and shown cohesion of individual geophysical methods for geological model construction. Results of the complex geophysical analysis combined with geological data from wellbores and analysis of salt-bearing basins have shown close relation between geological structure of basement and origin of reservoir traps in rotliegendes and main dolomite formations. The poster presents problem mentioned above. In the region that has been analyzed virgin fields discoveries are possible, provided that new geophysical survey will be carried out.

11

Zastosowanie metody geostatycznej analizy danych dla potrzeb symulacji modeli złóż węglowodorów

Kwilosz T., Pańko A., Szott W.

Prace Instytutu Górnictwa Naftowego i Gazownictwa

|

2003

|

nr 126

35-35

PL

Problem znajdywania rozkładów parametrów złożowych na podstawie danych pomiarowych pochodzących zasadniczo jedynie z badań w odwiertach stanowi kluczowe zagadnienie w modelowaniu złóż naftowych. W niniejszej pracy przedstawiono zastosowanie metod geostatystycznych do analizy i generowania takich rozkładów dla potrzeb symulacyjnych modeli złóż. Praca zawiera teoretyczny opis i przykłady praktycznego wykorzystania kompletnych procedur tej metody obejmujących: wstępną analizę statystyczną uwzględniającą ogólne statystyczne charakterystyki danych pomiarowych; analizy wariograficzne określające korelacje przestrzenne tych danych oraz generację rozkładów przestrzennych z wykorzystaniem pełnej informacji geostatystycznej przy pomocy dwu niezależnych metod: krigingu i tzw. symulacji warunkowej. W przypadku metody symulacji warunkowej zastosowano bardzo efektywną technikę Simulated Annealing zaimplementowaną podobnie jak pozostałe narzędzia do analizy w autorskich programach komputerowych. Pozytywnie zweryfikowano skuteczność przedstawionych metod geostatystycznych na praktycznych przykładach złóż.

EN

The problem to determine the spatial distribution of basic reservoir parameters from the measurements basically limited to well locations belongs to the most significant aspects of hydrocarbon reservoir modelling. In this paper we present a geostatistical method applied to analyse and generate such distributions for the purposes of reservoir simulations. The paper includes a theoretical description and practical examples of complete procedures to implement such a method consisting of: introductory statistical data analysis to determine general statistical features of the measured data sets; variografic analysis to determine spatial correlation of the data; generation of parameter spatial distributions using the complete geostatistical information to apply two distinct methods: kriging and so called conditional simulation. In the scheme of the conditional simulation method a Simulated Annealing technique was implemented and found to be very effective. All the programming tools used in the process were coded, tested, and successfully employed by the authors. The operational advantages of the methods presented in the paper were positively verified on practical reservoir examples.