Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Kamienie żarnowe do rozcierania rud ze stanowiska nr 8 w Dąbrowie Górniczej - Łośniu

Garbacz-Klempka A., Karwowski Ł., Rozmus D.

Hereditas Minariorum

|

2016

|

Vol. 3

177--191

PL

Przedstawiony komunikat jest pierwszym opracowaniem kamieni żarnowych znalezionych we wczesnośredniowiecznej (druga polowa XI w oraz druga połowa XII w.) osadzie hutniczej w Dąbrowie Górniczej – Łośniu, związanej z wydobyciem i wytopem ołowiu i srebra. Wybór kamieni żarnowych został poddany badaniom petrograficznym, a dwa zabytki kamienne zbadano metodą spektroskopii fluorescencji rentgenowskiej (XRF) pod kątem obecności na powierzchni kamieni pierwiastków metalicznych. Jak stwierdzono ślady pierwiastków metalicznych obecne są w grudkach materiału obcego w stosunku do struktury kamienia, „wprasowanych” w istniejące w kamieniach żarnowych pory. Podsumowując można stwierdzić, że pochodzące z warstw wczesnośredniowiecznych (druga połowa XI do drugiej połowy XII w.) kamienie żarnowe oznaczone jako zabytek 166/III/w. 31 oraz zabytek 139/IX w. 92 służyły do mielenia rudy. Świadczy o tym zestaw pierwiastków charakterystycznych dla rudy cynku i ołowiu z domieszką srebra odkrytych w porach kamienia żarnowego. Gdyby to była glejta (PbO) nie stwierdzono by śladów cynku i srebra. Kamienie żarnowe odkryte w warstwach średniowiecznych związanych z pochodzącym z przełomu XIII / XIV w. dworem, mogły natomiast służyć do mielenia zboża na mąkę.

EN

The following notice constitutes the first treatment of quern-stones found in the early medieval (second half of the 11th c. and the second half of the 12th c.) metallurgical settlement in Dąbrowa Górnicza-Łosień, associated with the extraction and smelting of lead and silver. A selection of the quern-stones was subjected to petrographical research, and two stone monuments were examined by means of X-ray fluorescence spectrometry (XRF) in order to seek the presence of metallic elements on the surface of the stone. It was established that traces of metallic elements occur in the lumps of material which is alien in reference to the structure of the stone. These traces are “ingrained” in the pores of the quern-stones. In conclusion, one may state that the quern-stones derived from early medieval strata (second half of the 11th c. until the second half of the 12th c.) marked as monument 166/III/w. 31 and monument 139/IX w. 92 were used to grind ores. Testimony to this is furnished by the set of elements peculiar to zinc and lead ore with admixtures of silver that were found in the pores of a quern-stone. If this were massicot (PbO), no traces of zinc or silver would have been found. The quern-stones discovered in the early-medieval strata associated with the court dating back to the turn of the 14th century may have been used to grind wheat into flour.

2

Phase composition of metallurgical zinc and lead slags

Adamczyk Z., Nowińska K.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2013

|

No. 11

13--21

EN

Slags formed in the “Miasteczko Śląskie” Zinc Smelting Plant process contain substantial amounts of heavy metals such as Pb, Zn, Cd, Cu. In hypergenic environment this elements may occur in stable or unstable phase. Environmental conditions and the forms of occurrence of elements decide about metals stability and mobility. On the basis of laboratory, microscopic and modeling studies it was found that the main phase present in slags from the current production of the shaft furnace is fayalite, which is unstable in Eh-pH wide range in water and soil environment of the surroundings of HC “Miasteczko Śląskie”.

PL

Huta Cynku „Miasteczko Śląskie” jest jedynym w Europie producentem cynku i ołowiu wytapianych metodą ogniową w procesie Imperial Smelting Process (ISP). Proces prowadzony jest w piecu szybowym w sposób umożliwiający jednoczesne uzyskiwanie Zn i Pb. Wsad do procesu technologicznego stanowią surowce, tj. koncentraty galenowe z flotacji rud cynkowo- ołowiowych, surowy tlenek cynku oraz materiały zwrotne, tj. podziarno spieku Zn- Pb, pyły, szlamy, zgary, pyły stalownicze. Żużle powstające w procesie technologicznym Huty, zawierają w swym składzie ilości metali ciężkich (m.in. Zn, Pb, Cu, Cd). Identyfikacja form występowania wybranych metali w żużlach pozwoliła na określenie ich mobilności w środowisku hipergenicznym, w oparciu o diagramy Eh i pH. Na podstawie przeprowadzonych badań mikroskopowych i modelowych stwierdzono, że główną fazą występującą w żużlach z bieżącej produkcji pieca szybowego Huty jest fajalit, który w środowisku gruntowo-wodnym rejonu Zinc Smelting Plant „Miasteczko Śląskie”, jest niestabilny w szerokim zakresie Eh-pH.

3

Skład fazowy pyłu powstającego w procesie technologicznym Huty Cynku "Miasteczko Śląskie"

Melaniuk-Wolny E., Nowińska K., Adamczyk Z.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2008

|

z. 285

163-171

PL

Uciążliwość hutnictwa cynku i ołowiu dla środowiska wynika obecnie przede wszystkim z faktu powstawania w źródłach technologicznych zakładów tej branży znacznych ilości pyłu o dużym rozdrobnieniu, bogatych w metale ciężkie, które emitowane do środowiska mogą stanowić zagrożenie dla jego poszczególnych komponentów oraz powodować poważne skutki zdrowotne. Dlatego istotne jest poznanie jego składu frakcyjnego, chemicznego i mineralogicznego. W pracy przedstawiono wyniki badań składu fazowego pyłu zatrzymanego w odpylaczach tkaninowych głównych węzłów technologicznych Huty Cynku "Miasteczko Śląskie". Stwierdzono znaczne zróżnicowanie badanych próbek zależnie od mechanizmu tworzenia się pyłu, a tym samym od warunków prowadzenia procesu technologicznego oraz składu przetwarzanych surowców.

EN

Environmental nuisance of zinc and lead smelting steams mainly from the fact that large amounts of fine dust particles containing heavy metals are released from the technological sources. That was the reason to undertake the research on granulomeric, chemical and mineralogical composition of dust from major technological sources in Zinc Plant "Miasteczko Śląskie". The paper presents phase composition of technological and ventilation dust found in bag filters at different stage of the production process. Significant diversification of phase composition of the dust samples tested was observed depending on the mechanism of dust release i.e. on the conditions in which the technological process was carried out and composition of the raw materials processed.