Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Bezpieczeństwo ekonomiczne a liczba zgonów w Europie w latach 2018-2020

Mitkow Szymon, Kozicki Bartosz, Pawlisiak Bartosz

Nowoczesne Systemy Zarządzania

|

2021

|

T. 16, nr 2

67--79

PL

W artykule przeprowadzono wielowymiarową analizę porównawczą liczby zgonów w 31 państwach Europy w latach 2018-2020 w aspekcie oddziaływania pandemii COVID-19 i bezpieczeństwa ekonomicznego. Dane do badań pozyskano ze strony internetowej Eurostatu. Zostały one poddane pogrupowaniu i przyporządkowaniu od największych do najmniejszych. Do realizacji celu pracy wyliczono i poddano analizie indeksy zgonów. Uzyskane wyniki badań nakreślano na wykresach słupkowych.

EN

The study conducted a multidimensional comparative analysis of the number of deaths in 31 European countries in 2018-2020 in terms of the impact of the COVID-19 pandemic and terms of economic security. The data for the research was obtained from the Eurostat website. They were grouped and sorted from the largest to the smallest. In order to achieve the goal of the study, death indices were calculated and analyzed. The obtained test results were plotted on bar charts.

2

Pope Francis’s Proposition of Integral Ecology

Bochenek Krzysztof

Problemy Ekorozwoju

|

2019

|

Vol. 14, nr 2

213--220

EN

In spite of the fact that Pope Francis’s environmental message is not the first one to be formulated by the authorities of the Catholic Church, it is in this particular one that threads become visible which allow to see in it new, far-reaching analyses and conclusions. The aim of the present article is to indicate these elements which make it possible to draw such conclusions, both in relation to perceiving the sources of the environmental crisis and showing the ways of overcoming it. It is a realistic and coherent attitude, striving for harmony between people and nature, within human communities, between humans and God, and, finally, between science and faith. Undoubtedly, such Francis’s orientation towards peculiar environmental integralism and synergism is the most characteristic feature of his propositions of overcoming environmental threats.

PL

Pomimo tego, iż ekologiczne przesłanie papieża Franciszka nie jest pierwszym formułowanym przez władze Kościoła katolickiego, to uwidaczniają się w nim wątki zdecydowanie pozwalające dostrzec w nim nowe i daleko idące analizy i konkluzje. Celem artykułu jest wskazanie na te elementy, które pozwalają na wysuwanie takich właśnie wniosków, zarówno co do postrzegania źródeł kryzysu ekologicznego, jak i wskazywania dróg do jego przezwyciężenia. Jest to stanowisko realistyczne i koherentne, dążące do harmonii ludzi z naturą, w obrębie ludzkich społeczności, między człowiekiem a Bogiem, a wreszcie nauką i wiarą. Nie ulega wątpliwości, iż to nastawienie Franciszka na swoisty integralizm i synergizm ekologiczny, stanowi najbardziej charakterystyczny rys jego propozycji przezwyciężenia zagrożeń ekologicznych.

3

Environmental contamination with phthalates and its impact on living organisms

Przybylińska P. A., Wyszkowski M.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2016

|

Vol. 23, nr 2

347--356

EN

The relevant literature was reviewed to identify phthalate sources in the environment and problems resulting from phthalate contamination of soil and water. Phthalate properties responsible for their toxicity for living organisms were identified, and the effects of phthalates on humans and animals were described. Special emphasis was placed on the effects of exposure to phthalates on human health. Phthalates are readily released into the environment and create a risk of exposure for humans and other living organisms. They are characterized by reproductive toxicity in humans and animals, they can cause infertility and reproductive problems in males. Phthalates are more toxic in young children, which are much more susceptible to phthalate exposure, including fetal life. Phthalates are used in numerous industries, and they are very difficult to eliminate from our daily surroundings.

4

The influence of construction change in concrete reinforced buidling on vibration change perceptible by humans

Kisiel P.

Logistyka

|

2013

|

nr 4

EN

The article presents a dynamic numerical analysis of a concrete reinforced building. There is used a kinematic excitation measured at the building in-situ, during heavy vehicles passes. The building consists of concrete columns and slabs. Dynamic response of the building was determined in dependence on building structure. There was made an analysis in the points of the structure where vibrations exceed threshold values on humans determined in Polish Standard PN-88/B-02171. There is shown the influence of change in building’s construction and material parameters on vibration perceptibility by humans.

PL

W artykule przedstawiono dynamiczną analizę numeryczną budynku o konstrukcji murowanej. Stosuje się ją in-situ dla zmierzenia drgań kinetycznych budynku o konstrukcji murowanej, obok którego przejeżdżają ciężkie pojazdy. Dynamiczna reakcja budynku jest uzależniona od jego struktury. Analizę przeprowadzono dla w takich punktach budynku, gdzie przekroczony został próg odczuwalności drgań przez ludzi, określony w Polskiej Normie PN-88/B-02171. Pokazano wpływ zmian w konstrukcji budynku i parametrach materiałów na odczuwalność drgań przez ludzi.

5

Quantifying Transient Psychological Stress Using a Novel Technique: Changes to PMA-Induced Leukocyte Production of ROS In Vitro

Shelton-Rayner G. K., Mian R., Chandler S., Robertson D., Macdonald D. W.

International Journal of Occupational Safety and Ergonomics

|

2011

|

Vol. 17, No. 1

3--13

EN

Although much work has been conducted to quantify the long-term physiological effects of psychological stress, measures of short-term, low-level stress have been more elusive. This study assessed the effect of exposure of volunteers to a mild, brief, psychologically stressful event, on the functional ability of leukocytes in whole blood to respond to phorbol 12-myristate 13-acetate (PMA) in vitro. Volunteers operated a car electric window and adjusted it to 4 pre-determined positions. Between each operation the mechanism’s polarity was covertly altered (group B) or remained unaltered (group A). For each treatment group 10 different subjects provided capillary blood samples pre- and post-stressor. Using a chemiluminescent technique termed leukocyte coping capacity, the ability of leukocytes to produce reactive oxygen species (ROS) in vitro was assessed. ROS release differed significantly at 10 min post-stressor between treatment groups, suggesting exposure to acute psychological stress leads to a reduced ability to respond to bacterial challenge.

6

Impact of injury on changes in biomechanical loads in human lumbar spine

Pawłowski P., Araszkiewicz M., Topoliński T., Matewski D.

Acta of Bioengineering and Biomechanics

|

2009

|

Vol. 11, nr 4

9-14

EN

Implementation of new spine stabilisation systems should be preceded by the analysis of the behaviour of healthy and damaged spine under laboratory conditions. Research was performed on two-part and three-part segments without damage and with disc damage in the two-part segment, and with a wedge cut in the vertebra in the three-part segment. In the two-part segment, a relative power necessary for inducing extension-compression in the damaged segment is twice as high as in the damaged three-part segment. In the damaged two-part segment, the motion in the sagittal plane needs a relative power being more than twice as high as in the damaged three-part segment. Yet absolute average values of powers examined in the two-part and three-part segment systems in the undamaged spine for all types of motion were similar, with slight advantage of the two-part segment system. Basic two-part segment of the spine motion system is its most stable functional part.

7

Czy metale szlachetne są szlachetne, czyli o biodostępności platyny i palladu

Malejko J., Leśniewska B., Godlewska-Żyłkiewicz B.

Wiadomości Chemiczne

|

2007

|

[Z] 61, 5-6

387-416

EN

The increasing concentrations of platinum and palladium in the environment have been observed in the last quarter of the last century. The review summarizes current knowledge concerning the emission of platinum and palladium into biosphere, environmental mobility of these metals, their speciation and bioavailability for living organisms. The main sources of emission of these metals are chemical, petroleum and electronic industries, car catalytic converters, hospitals and jewellery [8, 9, 31]. Platinum, palladium and rhodium are released from automobile catalysts during vehicle operation in the form of nanometer size particles, mainly in metallic form [19]. These fine particles [21, 23] are mostly deposited close to the communication routes (in a road dust and soil) [31, 33, 34], but the last evidence showed that due to atmospheric dispersion they could be also transferred for longer distances, even to glaciers and snows of central Greenland [29, 35, 51]. The storm water transports particles containing Pt and Pd into road drainage basins, sludge and aquatic environment (urban lakes and rivers and their sediments) [43, 44, 49]. The increased concentrations of precious metals were found in different environmental samples such as atmospheric aerosols and particulate matter, road and tunnel dust, soil, lake and river sediments, snow and vegetation growing in the roadside environment. The total deposition of these elements in the northern hemisphere was assessed as 20-50 ton/year of Pd and 9-20 ton/year of Pt [35]. Platinum and palladium are chemically inert, but under atmospheric conditions (rainwater of low pH, high content of chlorides) and operation of natural complexing agents can be partially oxidized and transformed in soil and sediments into soluble species [47-53, 66]. In such form they became available for plants growing on contaminated soil or can be taken up by aquatic animals such as isopods, mussels, fish, and parasites [69-75, 87-90, 93, 97]. The experimental data shows that palladium is the most mobile and bioavailable element among other platinum group metals (Pd > Rh ? Pt). The bioaccumulation factors of palladium for plants and aqueous animals are similar to that calculated for copper and a magnitude higher than occurring for lead [73, 89] [Tables 1 and 2]. The plant and animal cells in the presence of high concentration of palladium induce production of sulfur-rich detoxification compounds, such as phytochelatines for plants [72, 81] and metallothioneins for animals [48, 98]. The internal organs of birds living in natural habitat also contain elevated concentrations of noble metals [100, 101]. The higher concentration of palladium (and rhodium) than platinum were found in urine of unexposed individuals [105, 106, Table 3], what suggests a different environmental mobility and metabolism of Pd and Rh. The Pd level in human urine, but not Pt, was correlated with traffic intensity [106]. Recent investigations confirmed that platinum and palladium of anthropogenic origin are accumulated in environment and they have high biological availability for plants, animals and humans.

8

Alfa-cypermetryna – aerozole, mieszanina izomerów. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Piotrowski J. K., Subdys J.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2005

|

Nr 3 (45)

19--36

PL

Alfametryna (alfa-cypermetryna) jest pyretroidem syntetycznym stosowanym jako insektycyd. Produkowana jest z kwasu cis-2,2 dimetylo-3-(2’2’ dichlorowinylo)-cyklopropanokarboksylowego, 3-fenoksybenzoaldehydu i cyjanku sodowego. Dostępnych jest kilka form użytkowych preparatu: CS – zawiesina kapsuł przeznaczonych do rozcieńczenia w wodzie, EC – koncentrat do sporządzenia emulsji wodnej oraz ULV – ciecz ultraniskoobjętościowa gotowa do zastosowania. Produkcja roczna alfametryny w Polsce wynosi około 100 tys. litrów 10-procentowego koncentratu. Alfametryna po bezpośrednim działaniu na skórę i błony śluzowe może powodować podrażnienie, zaczerwienienie i obrzęk. Nie opisano żadnego przypadkowego zatrucia tą substancją. Po podaniu dożołądkowym u gryzoni alfametryna wykazuje umiarkowanie dużą toksyczność zależną od jej stężenia w preparacie i od nośnika. Narażenie ostre dożołądkowe charakteryzują objawy kliniczne typowe dla pyretroidów – zaburzenie koordynacji ruchowej, bezład, pląsawica, nienormalny chód (tiptoe walk), a następnie pojawia się wzrost ślinienia i łzawienia, stroszenie włosów, drżenie i drgawki kloniczne. W większości przypadków padnięcie zwierząt następowało w ciągu pierwszych 3 h narażenia, a zwierzęta, które przeżyły, powracały do zdrowia w ciągu 7 dni. Toksyczność dermalna preparatu jest mała, a objawy kliniczne zależne od postaci preparatu. U szczurów po narażeniu na preparaty pour-on nie zaobserwowano zmian klinicznych. Preparat SC wywoływał krwiaki wokół nosa i oczu zwierząt. Po aplikacji preparatu EC lub ULV obserwowano łzawienie, zmierzwienie sierści, agresję i biegunkę. Natomiast u królików po naniesieniu na nieuszkodzoną i zdepilowaną skórę nierozcieńczona alfametryna była minimalnie drażniąca. Wszystkie formy użytkowe preparatu nie wykazywały działania drażniącego lub były tylko łagodnie drażniące. W teście Draize’a przeprowadzonym na królikach preparaty alfametryny powodowały ostre podrażnienie oczu, zmętnienie rogówki i uszkodzenie tęczówki. Alfametryna nie wykazuje skórnego działania uczulającego u świnek morskich. Na podstawie wyników testów z Salmonella typhimurium i Saccharomyces cerevisiae, zarówno z aktywacją metaboliczną, jak i bez aktywacji, wykazano, że alfametryna nie jest mutagenna. Ujemne wyniki uzyskano także w badaniach in vitro przeprowadzanych z chromosomami i DNA z komórek szpiku kostnego oraz wątroby szczurzej. Nie ma danych w dostępnym piśmiennictwie na temat działania kancerogennego, embriotoksycznego i teratogennego alfametryny, a także jej wpływu na rozrodczość. Alfametryna słabo wchłania się przez przewód pokarmowy, układ oddechowy i skórę. W związku z jej właściwościami lipofilnymi w większym stężeniu gromadzi się w tkance tłuszczowej, w skórze, wątrobie, nerkach nadnerczach i jajnikach. U ludzi szybkość wydalania jest zależna od dawki – około 43% dawki wydala się z moczem w ciągu pierwszych 24 h w postaci wolnego lub sprzężonego kwasu cis-cyklopropanokarboksylowego (cis-CPA). Wydalanie z moczem nie wzrastało po podaniu powtórnej dawki. Na podstawie wyników narażenia przewlekłego przeprowadzonego na psach przyjęto za wartość NOAEL alfametryny 90 mg/kg paszy (równoważnik około 2,25 mg/kg m.c./dobę). Dokonano jej przeliczenia na dawkę wchłaniana przez człowieka w czasie 8-godzinnego narażenia i obliczono wartość NDS z zastosowaniem trzech współczynników niepewności. Zaproponowano przyjęcie wartości NDS alfametryny wynoszącej 1 mg/m3.

EN

Alphamethrin (alpha-cypermethrin) is a synthetic pyretroid applied as an insecticide. It is produced from cis-2,2 dimethyl-3-(2’2’dichlorovinyl) cyclo-propanocarboxyl acid, 3-phenoxybenzoaldehyde and sodium cyanide. There are several forms of this preparation available for use (CS – capsule suspension designed for dilution in water, EC – concentrate to make an aqueous emulsion, ULC – ultra low volume liquid ready to use). Annual production in Poland is about 100,000 l of 10% concentration. Direct exposure to alphamethrin may result in skin and/or mucosa irritation, reddening and swelling. No case of poisoning has been reported. Intragastric administration of alphamethrin to rodents demonstrates moderately high toxicity dependent on the concentration of the preparation and on the carrier. The following clinical symptoms typical for pyretroids are observed in the case of acute intragastric exposure: disturbed coordination of movements, dyssynergia, chorea, abnormal gait and tip-toe walk. Increased salivation and lacrimation, ruffled fur, tremor and clonic convulsions are also characteristic. In the majority of cases animals died within the first 3 h, those who survived recovered within 7 days. The dermal toxicity of the preparation is low and clinical symptoms depend on the preparation form. No clinical alterations were seen in rats after exposure to pour-on preparations. SC preparation caused hematomas round the animals’ nose and eyes. After EC or ULV application lacrimation, ruffled fur, aggression and diarrhea were observed. In rabbits, undiluted alphamethrin spreaded on uninjured and depilated skin resulted in minimal irritation. All forms of the preparation for use did not demonstrate irritating activity or were only mildly irritating. In the Draeize test carried out on rabbits, alphamethrin preparations caused eye irritation, corneal opacification, iris injury. Alphamethrin does not demostrate skin sensitization in guinea pigs. In tests with Salmonella typhimurium and Saccharomyces cerevisiae, both with and without metabolic activation alphamethrin was detected not to be mutagenic. Negative results were also obtained in in vitro studies performed with chromosomes and DNA from rat bone marrow and liver cells. There are no available literature data on alphamethrin cancerogenic, embryotoxic or teratogenic activity nor on its effect on reproduction. Alphamethrin is weakly absorbed by the alimentary tract, respiratory tract and the skin. Due to its lipophil properties, in higher concentration alphamethrin accumulates in fatty tissue, in the skin, liver, kidneys, adrenal glands and ovaries. In humans, the rate of excretion depends on the dose – about 43% of the dose is eliminated with urine within the first 24 h in the form of free or conjugated cis-cyclopropanocarboxyl (cis-CPA) acid. Elimination with urine does not increase after administration of another dose. On the basis of the results of long-term exposure of dogs, the NOAEL value was accepted to be 90 mg of alphamethrin/kg of fodder (equivalent of about 2.25 mg/kg b.w./24 h). It was converted to a dose of absorption by humans during 8 h exposure and MAC value was calculated with the application of three coefficients of uncertainty. The MAC value of 1 mg/m3 was suggested.

9

Octan izobutylu. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Sapota A., Skrzypińska-Gawrysiak M

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2004

|

Nr 2 (40)

61--72

PL

Octan izobutylu stosowany jest głównie jako rozpuszczalnik nitrocelulozy, pokostów, rozcieńczalników, laków i lakierów oraz środek zapachowy, składnik perfum, a także do produkcji farmaceutyków. Występuje także w przyrodzie w owocach (malinach, gruszkach, jabłkach i ananasach). Dane o produkcji octanu izobutylu są fragmentaryczne. W 1984 r. jego produkcja w USA wynosiła 38 tys. ton. Narażenie zawodowe na octan izobutylu występuje przez wdychanie i kontakt dermalny, podczas produkcji i stosowania tego związku. Nie ma danych w dostępnym piśmiennictwie, dotyczących działania toksycznego tego związku na ludzi. Na podstawie wyników badań na zwierzętach doświadczalnych stwierdzono, że octan izobutylu działa drażniąco na błony śluzowe oczu i górnych dróg oddechowych. Wykazano ponadto, że octan izobutylu o małych stężeniach ma słabsze działanie drażniące niż octan n-butylu. Związek ten w badaniach in vitro nie wykazywał działania mutagennego; brak jest danych o innych skutkach odległych jego działania. Za podstawę ustalenia wartości NDS octanu izobutylu można przyjąć wartość RD50 (respiratory dose 50) u myszy, która wynosi 3890 mg/m3. Przyjmuje się, że dla związków o działaniu drażniącym wartość NDS powinna wynosić od 1/10 do 1/100 RD50. Zgodnie z zaleceniami higienistów amerykańskich, według których wartość NDS powinna być równa 1/30 RD50, obliczono, że stężenie to powinno wynosił 130 mg/m3. Biorąc jednak pod uwagę, że wartość RD50 jest jedyną daną, pozwalającą na określenie wartości NDS, a także porównując istniejące wartości RD50 dla innych estrów kwasu octowego z ich ustalonymi wartościami NDS w Polsce, autorzy uważają, że tak obliczona wartość NDS dla octanu izobutylu jest zbyt mała. Proponujemy zatem, przez analogię do octanu n-bytulu (i w zgodzie z normatywami dla większości innych octanów o zbliżonej sile działania drażniącego), przyjęcie stężenia 200 mg/m3 za wartość NDS octanu izobutylu, a także stężenie 400 mg/m3 za wartość NDSCh na podstawie działania drażniącego związku. Nie ma podstaw do zaproponowania wartości DSB octanu izobutylu.

EN

Isobutyl acetate is mainly used as a solvent of nitrocellulose, oil varnishes, diluents, lakes and lacquers. Furthermore, it is used as an odorant, perfume component and in the production of drugs. It is also found in nature in fruit (raspberries, pears, apples, pineapples). Data on the production of isobutyl acetate are fragmentary. In 1984 its production in the USA was 38,000 ton. Occupational exposure to isobutyl acetate takes place through inhalation and dermal contact during the production and application of this compound. There are no data concerning toxic effect of this compound on humans. On the basis of the result of studies on laboratory animals, isobutyl acetate was found to have an irritating action on the eyes and the upper airways mucosa. Moreover, isobutyl acetate in small concentration demonstrated weaker irritating action than n-butyl acetate. In in vitro studies this compound did not show a mutagenic effect. There are no reports on other late outcome effects. The RD50 (respiratory dose 50) value in mice, which is 3,890 mg/m3 may be accepted as a base for establishing an isobutyl acetate MAC (TWA) value. It is assumed that for compounds with an irritating action, MAC (TWA) values should be from 1/10 to 1/100 RD50 According to the recommendations of American hygienists, who suggest that the MAC (TWA) value should be 1/30 RD50, it was calculated that this concentration should be 72 130 mg/m3. However, considering that RD50 value is the only one that makes it possible to determine a MAC (TWA) value and also comparing existing RD50 values for other acetic acid esters with their MAC (TWA) values in Poland, the authors think that the value calculated in such a way for isobutyl acetate is too low. Thus, we suggest accepting – by analogy to n-butyl acetate (and in accordance with standard values for the majority of other acetates of similar strength of irritating action) – 200 mg/m3 as a MAC (TWA) value for isobutyl acetate and 400 mg/m3 as a MAC (STEL) value of isobutyl acetate on the basis of the irritating action of the compound. There is no basis for establishing a BEI value for isobutyl acetate.