Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wybrane, nowe propozycje atrakcji geoturystycznych z Dolnego Śląska

Lorenc M. W., Mazurek S.

Geoturystyka

|

2010

|

nr 3-4

3-18

PL

Dolny Śląsk jest najbogatszym w Polsce regionem pod względem różnorodności skał, wykorzystywanych jako material budowlany i dekoracyjny. Są to skały zarówno magmowe, jak też osadowe i metamorficzne, które eksploatowane są w rozlicznych kamieniołomach. Tego typu czynne wyrobiska górnicze nie są dostępne do zwiedzania, a tym samym widoczne w nich częstokroć ważne dydaktyczne, unikalne lub nawet tylko ciekawe geologicznie miejsca, pozostają nieznane i edukacyjnie niewykorzystywane. Równocześnie istnieje dużo kamieniołomów już nieeksploatowanych, które porośnięte gęstą roślinnością lub położone z dala od tras turystycznych pozostają również nieznane. Wśród nich wiele jest kamieniołomów historycznych zarówno pod względem czasu rozpoczęcia w nich prac górniczych, jak też faktu, że wydobyto w nich surowiec do wykonania jakiegoś znaczącego elementu architektonicznego lub dzieła sztuki. W artykule opisano miejsca aktualnej eksploatacji podstawowych surowców skalnych, przedstawiając jednocześnie przykładowe obiekty architektoniczne na terenie Wrocławia. Alternatywnie wskazano wyrobiska nieczynne, mogące stanowić atrakcję turystyczną, a przy odpowiednim zagospodarowaniu oraz przedstawionej na miejscu informacji także atrakcję geoturystyczną.

EN

The Lower Silesia is the region of the largest diversity of igneous, sedimentary and metamorphic rocks used for construction and decoration. These rocks are extracted in numerous quarries, which are generally inaccessiblefor tourists. Hence, the educationally important, unique or just interesting sites remain unknown and cannot be included into the educational activity. However, there is a great number of abandoned quarries, which have been densly vegetated since the closure and which were rather distant from popular tourist trails. Among them are many sites of significant historical value due to the age of exploitation or particular stones then used for construction of important historical monuments or for carving the stonework or sculpture masterpieces. The following paper presents the currently operating quarries with the reference to modern buildings in Wroclaw, in which specific stones were used. Moreover, the abandoned quarries were described, which may become tourist and geotourist attractions if properly developed and provided with relevant information.

2

Problem niewykorzystanego potencjału dawnych kamieniołomów na przykładzie Wieżycy i Chwałkowa (Dolny Śląsk)

Krawczyk E., Lorenc M. W.

Geoturystyka

|

2010

|

nr 2

27-34

PL

Problem właściwego zagospodarowania dawnych wyrobisk górniczych jest problemem zarówno estetycznym, jak też środowiskowym i ekonomicznym. Kamieniołomy, w których zaprzestano eksploatacji, denaturalizują się samoczynnie poprzez powrót wód gruntowych do naturalnego poziomu i ekspansywne zarastanie roślinnością. Problem zaczyna się, gdy miejsca takie stają się nielegalnymi wysypiskami śmieci. Strome, niezabezpieczone ściany takich wyrobisk, a także znaczna głębokość powstałych w nich naturalnych zbiorników wodnych bywają niebezpieczną pułapką. Jednocześnie te same miejsca - strome ściany i głęboka woda - są atrakcyjne dla wielu mieszkańców najbliższych okolic, osób przyjezdnych, a także turystów. Walory porzuconych kamieniołomów potrafiono wykorzystać w przeszłości i efekty tego były bardzo pozytywne. Przedstawione w artykule przykłady dwóch kamieniołomów z okolic Ślęży na Dolnym Śląsku powinny mobilizować do ekonomicznego spojrzenia na takie miejsca i dostrzeżenia w nich niewykorzystanego potencjalu.

EN

The proper development of abandoned mine workings is the aesthetic, environmental and economic problem. Abandoned quarries are subjected to natural remediation by reconstruction of groundwater table and expansion of plants. Troubles arise when abandoned quarries become illegal landfills and when steep, commonly vertical, unprotected walls, and/or deep reservoirs may become lethal traps. However, the same, hazardous elements: walls and reservoirs can be attractions for both the local residents and the tourists. Values of abandoned quarries were appreciated and developed in the past with positive effects. The authors present examples of two quarries from the vicinity of Ślęża in Lower Silesia, which should encourage us to consider such sites as elements of local economy and to perceive their undeveloped potential.

3

Nieczynny kamieniołom bazaltu w Strzegomiu - szansa na nowe otwarcie

Tokarczyk-Dorociak K., Skolak K., Lorenc M. W.

Geoturystyka

|

2010

|

nr 3-4

59-64

PL

Celem pracy jest przedstawienie historii, stanu obecnego, a także analiza możliwości zabezpieczenia historycznego dziedzictwa górnictwa odkrywkowego na przykładzie nieczynnego kamieniołomu bazaltu w Strzegomiu. Wyrobisko w oficjalnej dokumentacji występuje pod nazwą złoże bazaltu "Żółkiewka", jednak mieszkańcy miasta Strzegomia rozpoznają to miejsce pod nazwą kamieniołom bazaltu i taką nazwę przyjęto w tej pracy. Pod względem geologicznym, eksploatowana tu skala to wczesnomioceński bazalt alkaliczny, którego wiek oszacowano na 19,84 - 0,93 mln lat. Wydobycie w tym wyrobisku trwało od XIX wieku do 1986 r. Planowana jest adaptacja omawianego kamieniołomu na potrzeby mieszkańców oraz turystów, opracowanie geologicznej ścieżki edukacyjnej i zaplecza do prowadzenia zajęć edukacyjnych.

EN

The paper presents the history, current state and possible future protection, and development of the open-cast mining heritage. An example is the abandoned basalt quarry in Strzegom known under official name "The Żółkiewka Quarry" although local community uses rather the term "basalt quarry". The rock is an Early Miocene alkaline basalt of K-Ar isotopic age 19.84 - 0,93 Ma. Mining operations had lasted from the XlXth century until 1986. The plans are currently prepared to adapt the quarry for local community and for tourism by development of geological thematic trail and construction of educational infrastructure.