Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Akwedukty – niesamowite budowle

Kramarczyk Maria, Handkiewicz Tymoteusz

Technologia Wody

|

2023

|

Nr 3 (81)

78-79

2

The course of the history of architecture at the Faculty of Architecture and design creativity based on the transformation of forms and ways of thinking

Sobczyńska Karolina

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2022

|

Z. 10

163--173

EN

Education in the history of architecture and history of urban planning at the Faculty of Architecture at the Poznan University of Technology is not only a source of historical information, but also consists of conveying ways of thinking and design decisions that arose in given socio-spatial and cultural situations. Classes in the history of architecture are indirectly a science of design and creativity based on existing models, which, however, can be implemented or transformed to meet contemporary needs. The author decided to investigate whether this subject is sufficiently valued by students, how it is perceived by them and to what extent the knowledge gained in the classes is used in design and therefore conducted a survey among architecture students. The study also attempts to show examples of the transformation of thinking taken from previous centuries to contemporary design.

PL

Edukacja historii architektury i urbanistyki na Wydziale Architektury Politechniki Poznańskiej nie jest wyłącznie źródłem informacji historycznych lecz polega na przekazywaniu sposobów myślenia oraz decyzji projektowych powstałych w danych sytuacjach społeczno-przestrzennych i kulturowych. Zajęcia z historii architektury są pośrednio nauką projektowania i kreatywności opartą na istniejących wzorach, które jednak można implementować czy transformować do współczesnych potrzeb. Autorka postanowiła zbadać czy przedmiot ten jest wystarczająco doceniany przez studentów, jak jest przez nich postrzegany i w jakim stopniu zdobyta w ramach zajęć wiedza jest wykorzystywana w projektowaniu. W opracowaniu podjęto też próbę pokazania przykładów transformacji sposobu myślenia zaczerpniętego z poprzednich wieków do współczesnego projektowania.

3

Arterie samochodowe a destrukcja historycznych przestrzeni publicznych miast przemysłowych. Spojrzenie historyka procesów modernizacyjnych

Śmiechowski Kamil

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2022

|

Z. 11

35--49

PL

Artykuł stanowi próbę oceny podejmowanych przez modernistów działań, służących budowie arterii samochodowych w XIX-wiecznej tkance miejskiej ośrodków przemysłowych byłego Królestwa Kongresowego - Łodzi i Zagłębia Dąbrowskiego - z perspektywy historii procesów modernizacyjnycfh. Autor stara się osadzić swoje rozważania w kontekście dyskursywnego obrazu miasta XIX-wiecznego, który wpływał na poglądy ludzi żyjących w XX w. i miał bezpośrednie przełożenie na podejmowane przez nich decyzje. Zarówno w Łodzi, jak i w Zagłebiu Dąbrowskim doszło do atrofii historycznych układów przestrzennych, która przybrała bodaj najostrzejszą formę w Będzinie, gdzie historyczne Stare Miasto całkowicie straciło swoje znaczenie jako centrum miasta. Nieudana modernizacja, której doświadczyły te ośrodki, stanowi memento i nauczkę dla tych, którzy w imię chęci naprawy świata gotowi są do ulegania radykalizmom i wdrażania w życie rewolucyjnych rozwiązań.

EN

The article is an attempt to evaluate the actions taken by modernists to build car arteries in the 19th century urban space of industrial centers of the former Congress Kingdom - Łódź and Zagłębie Dąbrowskie from the perspective of the history of modernization processes. The author tries to place his considerations in the context of the discursive image of the 19th century city, which influenced the views of people living in the twentieth century and had a direct impact on their decisions. Both in Łódź and in Zagłebie building of urban motorways led into the atrophy of historical districts, which probably took the most severe form in Będzin, where the historic Old Town completely lost its importance as the city center. The unsuccessful modernization experienced by these cities should be interpreted as a memento and lesson for all those who, in the name of repairing the world, are ready to succumb to radicalism and implement revolutionary solutions.

4

Prächtiges haus – festes haus: Notes on the "urban" and "country" architectural modus of the house of Wrocław patricians in the Early Modern Period

Kwaśniewski Artur

Architectus

|

2022

|

Nr 1 (69)

15--26

EN

In contemporary studies of historical architecture, the social sense and context of a work of architecture increasingly often becomes a crucial matter. From this standpoint, it is justified to define the field of study and to analyze phenomena from the perspective of the community that used the given architecture and not following the traditional approach of "architectural theme", or "artistic genesis". The author of this paper explores the phenomenon of residential architecture in the community of Wrocław's patrician class during the early modern period and postulates that the relations between the urban and country patrician houses should be made a subject of study. This paper focuses on the distinctive architectural elements of these residences, as interpreted from the perspective of the messages and meanings they conveyed. The author briefly characterizes the features of urban residences (distinguishing a group of houses that embodied the formula of the "urban palace") and country residences (pointing to the prevalence of the castle formula). The author analyzed the language of forms of the urban and country house and pointed to significant differences stemming from ideological functions that they performed: they were resplendence, artfulness, and innovation on the one hand, while on the other: flaunting a fortress-like appearance, a deliberate austerity, and an accentuation of "oldness". The paper's conclusions include, among others, postulates concerning the future of architectural studies that should be conducted with an awareness of the retrospective program of early modern patrician residences from around Wrocław.

PL

We współczesnych badaniach nad architekturą dawną coraz częściej kwestią pierwszoplanową staje się społeczny sens i kontekst dzieła architektonicznego. W takim ujęciu zasadne jest definiowanie obszaru badań i analizowanie zjawisk z perspektywy środowiska społecznego, które posługiwało się architekturą, a nie według tradycyjnego klucza „tematu architektonicznego”, „genezy artystycznej” itp. Autor artykułu zwraca uwagę na zjawisko architektury rezydencjonalnej w kręgu patrycjatu Wrocławia w okresie wczesnonowożytnym i postuluje, aby przedmiotem badań uczynić relacje zachodzące w sferze architektury między miejskim i wiejskim domem patrycjuszowskim. Treść artykułu stanowią architektoniczne wyróżniki tych siedzib, interpretowane pod kątem komunikowanych treści i znaczeń. Autor w skrótowy sposób charakteryzuje cechy siedzib miejskich (wyróżniając grupę domów realizujących formułę „pałacu miejskiego”) oraz siedzib wiejskich (wskazując na powszechność formuły zamkowej). Analizując język form domu miejskiego i wiejskiego, wskazuje istotne różnice wynikające z funkcji ideowych, jakie każda z siedzib realizowała: z jednej strony wytworność, kunsztowność, nowatorstwo, z drugiej – epatowanie warownością, rozmyślna surowość, akcentowanie „dawności”. W konkluzjach zostały m.in. zawarte postulaty dotyczące przyszłych badań architektonicznych, które powinny być prowadzone ze świadomością retrospektywnego programu podwrocławskich siedzib patrycjuszowskich doby wczesnonowożytnej.

5

Kościół Zwiastowania NMP w Odechowie i dom dla kanoników w Wiślicy – przykład spójności architektury świeckiej i sakralnej

Bojęś-Białasik Anna, Czechowicz Jacek, Szyma Marcin

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 68

44--57

PL

W artykule zamieszczono charakterystykę architektoniczną wybranych fundacji Jana Długosza: kościoła Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Odechowie i domu kanoników i wikariuszy w Wiślicy oraz dokonano ich porównania. Obiekty powstały w tym samym czasie, pod koniec pierwszego dziesięciolecia drugiej połowy XV wieku. Na podstawie nietypowego kształtu świątyni odechowskiej, zbudowanej na planie prostokąta, przypominającej układem dom gotycki, można było przypuszczać, że kształtowanie architektury obydwu budowli odbywało się drogą świadomie powiązanej akcji. W istocie kościół w Odechowie i dom w Wiślicy zawierają liczne spójne odwołania kompozycyjne, pomimo przeciwstawnych funkcji. Spotykamy się zatem ze szczególnym przykładem zależności formalnych, a zarazem wyodrębnionym typem średniowiecznego kościoła o współcześnie nieczytelnym pierwotnym układzie wskutek jego rozbudowy na początku XX wieku.

EN

This paper features an architectural overview of selected foundations by Jan Długosz: the Church of the Annunciation of Our Lady in Odechów and the canons’ and vicars’ house in Wiślica, as well as a comparison of these structures. The two buildings were built at the same time, during the first decade of the second half of the fifteenth century. The atypical shape of the Odechów church, built on a square plan and resembling a Gothic house in its layout, inclined us to assume that the design of the Odechów and Wiślica foundations took place via a deliberately linked action. Indeed, the church in Odechów and the house in Wiślica feature a range of coherent compositional references despite having opposing functions. We therefore encounter a special case of formal dependencies and an isolated type of medieval church with a layout that is currently illegible due to its extension at the start of the twentieth century.

6

Kopuła Brunelleschiego we Florencji, wybrane problemy budowlane, statyczne i konserwatorskie

Jasieńko Jerzy, Kadłuczka Andrzej

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 66

182--194

PL

Artykuł zawiera podsumowanie aktualnej wiedzy na temat architektury, statyki, stanu technicznego i potencjalnych zagrożeń słynnej renesansowej kopuły Brunelleschiego we Florencji. W oparciu o analizę źródeł historycznych, kontekstu topograficznego i czasowo-przestrzennego jako uwarunkowań powstania i trwania tej unikalnej konstrukcji zaprezentowano najnowsze metody monitoringu i badań statyki zabytku z uwzględnieniem perspektywicznej prognozy jej bezpieczeństwa.

EN

This paper summarizes current knowledge of the architecture, static behavior, and technical condition of Brunelleschi’s famous Renaissance dome in Florence as well as potential risks to the structure. Based on an analysis of historical sources and topographic, temporal, and spatial contexts determining the structure’s erection and survival, it discusses the currently used monitoring methods and recent studies on the monument’s static behavior, including its prospective safety profile.

7

100 lat industrialnej katedry – Elektrociepłownia Szombierki w Bytomiu

Oleś Dominika, Zych Olga

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 65

134--146

PL

Zlokalizowana w Bytomiu Elektrociepłownia Szombierki, nazywana „industrialną katedrą”, obchodziła w roku 2020 stulecie oficjalnego uruchomienia. Nieużytkowany obecnie obiekt został zaprojektowany przez Emila i Georga Zillmannów, jednych z ważniejszych twórców architektury przemysłowej początku XX wieku na Górnym Śląsku. Stanowi egzemplifikację monumentalnej architektury industrialnej, realizującej formą koncepcję „sakralizacji pracy”. Zespół zabudowy Elektrociepłowni Szombierki, wpisany do rejestru zabytków w roku 2013, znalazł się na ogłoszonej przez federację Europa Nostra liście „7 zagrożonych obiektów europejskiego dziedzictwa 2020”. Artykuł przybliża z okazji jubileuszu sylwetkę tego cennego zabytku techniki poprzez ukazanie jego historii oraz walorów architektonicznych. Uwagę poświęcono również przedstawieniu stanu zachowania obiektu oraz problematyce jego przyszłego zagospodarowania.

EN

The Szombierki Combined Heat and Power Plant celebrated the centenary of its official launch in 2020. The currently disused building is located in Bytom. It was designed by Emil and Georg Zillmann, one of the most important architects of the early twentieth century in Upper Silesia. The Combined Heat and Power Plant, called an “industrial cathedral,” is an example of monumental industrial architecture, implementing the concept of “sacralisation of work.” The complex of buildings of the Szombierki CHP Plant, entered into the register of monuments in 2013, was included on the list of “Europe’s 7 Most Endangered heritage sites 2020” announced by Europa Nostra. On the occasion of the jubilee, this paper presents this valuable technical monument by describing its history and architectural values. Attention is also focused on the presentation of the building’s state of preservation and the problem of its future adaptation.

8

Wybrane zagadnienia wentylacji i jakości powietrza wewnętrznego w obliczu zagrożeń COVID-19. Współczesne problemy w kontekście historycznym

Radziewicz-Winnicki Rafał

Builder

|

2021

|

R.25, nr 4

15--17

PL

Artykuł podejmuje polemikę na temat aktualnego stanu prawnego w dziedzinie wentylacji i jakości powietrza wewnętrznego w kontekście pandemii COVID-19. Obecne problemy związane z bezpieczeństwem sanitarnym, a także komfortem użytkowników skłaniają nas do konieczności korekty stosowanych założeń czy strategii. Pomocna wydawać się może analiza oraz próba implementacji rozwiązań stosowanych w architekturze historycznej. Konkluzją są wytyczne w kierunku działań na rzecz rozwiązania obecnych problemów, jak również uniknięcia przyszłych zagrożeń.

EN

Contemporary problems in historical context. The article undertakes a polemic on the current state of legislation in the field of ventilation and indoor air quality in the context of the COVID-19 pandemic. Current problems of sanitary safety and comfort of users make it necessary to correct the assumptions and strategies used. It may seem helpful to analyze and try to implement solutions used in historical architecture. The conclusion is a guideline for actions towards solving current problems as well as avoiding future threats.

9

Historical solutions in buildings in the context of current problems of green architecture

Radziewicz-Winnicki Rafał

Architecture Civil Engineering Environment

|

2021

|

Vol. 14, no. 4

45--55

EN

The paper discusses the current problems of green architecture in Poland, yet, its main purpose is to search for historical architectural solutions in the area of broadly defined users’ comfort, thermal comfort and ventilation. The aim of the work is to show an alternative development direction for energy-efficient architecture in relation to more and more strict thermal standards. The paper presents a number of interesting solutions, which, from the point of view of the current technological development, are examples of green architecture, where both energy-efficiency issues as well as thermal comfort and users’ health issues are crucial. The presentation of historic architecture examples is a pretext for a broader look at architecture and for showing contemporary rules, which do not always lead to the most important goal, that is, the creation of sustainable architecture focused on users’ health. The results of the studies cover the formulation of the most important, according to the author, solutions for the future of sustainable architecture. They can be used in the creation of new principles of truly green architecture, where energy efficiency will not conflict with users' comfort and health.

10

Loci private na nadwiślańskich zamkach krzyżackich

Lidzbarski Ryszard

Forum Eksploatatora

|

2020

|

Nr 3/4 (108-109)

92-98

PL

Od połowy XIII wieku do połowy XV wieku urodzajnymi ziemiami pradolin Dolnej Wisły zarządzało państwo krzyżackie. Jego zamki z tego regionu (Świecie nad Wisłą, Grudziądz, Nowe, Gniew, Tczew) są mniej znane od monumentalnych budowli w Malborku, czy Kwidzynie. Jednak osobliwością wszystkich zamków krzyżackich były wieże ustępowe, określane spolszczoną nazwą jako gdaniska lub loci private (łac.).

11

Rozważania nad periodyzacją dziejów polskiej architektury po 1918 roku zainspirowane wystawą „Tożsamość. 100 Lat polskiej architektury

Trammer Hubert

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2019

|

T. 15, nr 1

28--39

PL

Zaproponowana przez twórców wystawy Tożsamość. 100 lat polskiej architektury periodyzacja dziejów polskiej architektury po roku 1918 z podziałem na okresy 1918−1939, 1939−1956, 1956−1970, 1970−1989 i 1989−2018 budząc wątpliwość stanowi punkt wyjścia do refleksji, przeglądu innych periodyzacji dziejów architektury tego czasu oraz przedstawienia własnych propozycji w tym zakresie.

EN

Periodization of the history of Polish architecture after 1918, proposed by the authors of the exhibition Identity. 100 years of Polish architecture, divides this time into periods 1918−1939, 1939−1956, 1956−1970, 1970−1989 and 1989−2018. It raised doubts and became a starting point for reflection and for the review of others periodization of the history of architecture of that time and also a presentation of own proposals in this regard.

12

Drewno we współczesnej architekturze. Cz.1 Wstęp do architektury drewnianej

Szewczyk Jarosław

Builder

|

2019

|

R.23, nr 8

28--32

PL

Niniejszy artykuł i jego przyszłe kontynuacje są próbą naukowego ujęcia rozwoju architektury drewnianej i jego usystematyzowania z perspektywy krytyki architektury, zatem z perspektywy niejako historycznej, choć skoncentrowanej na zjawiskach najnowszych, z uwypukleniem najciekawszych aktualnych tendencji. Tym poszczególnym tendencjom będą poświęcone kolejne odcinki, zaś niniejszy ma charakter propedeutyczny i streszcza całokształt zjawiska, ujmując je najpierw w trzy kategorie: materiału, konstrukcji oraz – pokrótce – także estetyki (formy), i wskazując te jego wytwory, które wyznaczają obecny stan oraz oczekiwany (przyszły) horyzont rozwoju nowoczesnej architektury drewnianej.

EN

The article opens a series devoted to evolution of timber architecture, polite rather than vernacular. The subject matter is taken under systematic examination in terms of history and theory of architecture, with focus on the most recent and most essential problems. The forthcoming articles of the series will refer to consecutive categories of the relevant problems, whilst this issue is of propaedeutic nature, as it formulates general framework for the subsequent examination of present-day timber architecture, namely, in threefold terms of material, construction and aesthetics. The milestones in the general development of timber-made architecture, are observed and defined, as well as resultant prognosis is formulated.

13

Janusz Ballenstedt i jego Teoria Minimum w Architekturze

Lenartowicz J. K.

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2018

|

T. 46

41--59

PL

W artykule przedstawiona została postać Janusza Ballenstedta (1929-2005), krakowskiego architekta, którego przypadki losu przemieściły w środowisko francuskie. Był projektantem znaczących obiektów w Polsce, człowiekiem ogromnej wiedzy, sprawnie używającym pióra. Swoje przemyślenia dotyczące całościowego widzenia architektury przenosił na papier. Powstała książka pt.: Architektura – Teoria i Historia (PWN 2000). W artykule uwaga została skupiona na wcześniej niepublikowanej pracy J. Ballenstedta, jego szczególnym manifeście, zatytułowanym Teoria Minimum w Architekturze.

EN

The article presents the person of Janusz Ballenstedt (1929-2005), a Cracow architect, whom twists of fate relocated to French circles. He was the designer of significant buildings in Poland, a man of great knowledge, skilful in his use of the pen. He transferred his thoughts regarding the all-encompassing viewing of architecture to paper. A valuable book, titled “Architecture – Theory and History” (PWN 2000) was written. The article is focused on J. Ballenstedt’s earlier unpublished work, a manifesto of the architect, titled Theory of Minimum in Architecture.

14

Modernist Party House in Zielona Góra. architecture to be discovered

Eckert W.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2018

|

z. 65, nr 3

111--118

EN

According to the tendency that was observed at the turn of the 1940s and 1950s, each provincial town, including Zielona Góra, was to be expanded. At that time in every area of social life, including architecture, there was a fixed set of values and symbols. Urban planning and architecture were to be adapted to the propaganda needs of the new social-political formation. A decision was made to build an elegant building, the seat of the Provincial Committee of the Polish United Workers' Party. The Central Office for Architectural and Construction Projects was entrusted with the project. The team headed by Mikołaj Kokozow designed a building reflecting the tradition of interwar architecture that linked constructivism and so called quasi-classicist modernism. The building at 23 Bohaterów Westerplatte Street in Zielona Góra is an example of socialist realism, which was a dominant style in Polish architecture in the years 1949-1956. The former Party House was designed in quasi-classicist style, decorated with quasi-historical detail. The building has a permanent position in the cultural landscape of Zielona Góra, being part of post-war history and an important element of the continuity of the cultural heritage and history of the town.

15

Album rysunków z historii architektury studenta Politechniki Lwowskiej Ottona Fedaka i jego późniejsza twórczość zawodowa

Brykowska M.

Architectus

|

2018

|

Nr 3 (55)

53--66

PL

Artykuł poświęcono albumowi rysunków mało znanego dotąd architekta Ottona Fedaka (z Czerniowiec) i jego późniejszej twórczości zawodowej. Odkrycie tego albumu umożliwiło poszerzenie wiedzy na temat nauczania historii architektury na Wydziale Architektonicznym Politechniki Lwowskiej oraz zwróciło uwagę na późniejszą twórczość projektową jego autora. Omawiany zbiór rysunków stanowi pracę studencką wykonaną w roku akademickim 1926/1927, na zajęciach prof. dr J. Zubrzyckiego. Fedak uzyskał dyplom w 1930/1931 r. W 1934 r. współpracował przy projekcie konkursowym Miejskich Zakładów Elektrycznych (T. Wróbel i L. Karasiński), a następnie wykonał projekt szkoły na Bogdanówce (1936) i kościoła w Potaszynie na Wołyniu. Brał udział w projektowaniu targowiska we Lwowie (1937) oraz w konkursach na kościół w Kołomyi (przed 1939) i na odbudowę cerkwi św. Ducha we Lwowie (1942). Po II wojnie światowej inż. arch. O. Fedak mieszkał w Polsce, w Oświęcimiu i w Myślenicach. Jest autorem kilku projektów kościołów w metropolii krakowskiej: w Tenczynie (1947-1968), w Przytkowicach (1948-1953), w Skomielnej Czarnej (1949-1960) i w Starych Żukowicach (1957-1961), a w latach 1960-1967 prowadził budowę kościoła w Skomielnej Białej, według projektu W. Cęckiewicza. Twórczość O. Fedaka należała do nurtu „harmonijnego modernizmu” (staranne zestawianie brył, kamienne wątki, uproszczony detal, tradycyjne sklepienia bądź stropy żelbetowe). Zrealizowane kościoły, mimo że nie należą może do wybitnych dzieł, stanowią cenne przykłady twórczości architekta m.in. w trudnych dla budowy świątyń latach PRL.

EN

The paper is dedicated to the album of drawings made by the little known architect Otton Fedak (from Czerniowce) and his later professional works. The discovery of this album provided more information on the process of teaching the history of architecture at the Faculty of Architecture at Lviv Polytechnic and attracted attention to the later design works by its author. This collection of drawings presents the works made by the student in the academic year 1926/1927 in classes of Professor J. Zubrzycki, Ph.D. Fedak attained his diploma in 1930/1931. In 1934, he participated in the competition for the design of the Electric Power Facility (T. Wróbel and L. Karasiński) and then he made a design for the school in Bogdanówka (1936) as well as the church in Potaszyn in Volhynia. He also participated in redesigning of the market in Lviv (1937) and in the competitions for the design of the church in Kolomyia (before 1939) as well as for the rebuilding of the Greek Catholic church of the Holy Ghost in Lviv (1942). After World War II, the Engineer of Architecture O. Fedak lived in Poland, in Oświęcim and in Myślenice. He is the author of several designs of churches in the Cracow metropolis: in Tenczyn (1947-1968), Przytkowice (1948-1953), Skomielna Czarna (1949-1960) and in Stare Żukowice (1957-1961), and in 1960-1967 he was in charge of the construction of the church in Skomielna Biała designed by W. Cęckiewicz. The works by O. Fedak fall within the “harmonious modernism” style (carefully combined forms, stone courses, simple details, traditional vaults or rebar reinforced concrete structural floors). Although the churches which were completed may not be the most excellent works, they are valuable examples of churches designed by the architect and executed in the difficult times of the Polish People’s Republic.

16

Neogotycki eklektyzm w architekturze ruchu Arts & Crafts

Tołłoczko Z., Tołłoczko T.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 51

53--71

PL

W przypadku kontynentalnej secesji (Art Nouveau) w teorii i częściowo w praktyce ta nowa architektura miała za zadanie i cel separację, nierzadko radykalną, oddzielenie się od tradycji klasycystycznej i historyzującej mającej naśladować kierunki dawne. Natomiast brytyjska odmiana Art Nouveau poszukując nowych rozwiązań częściowo kontynuowała dziedzictwo przeszłości, a szczególnie tej wywodzącej się z mediewalnych korzeni, które ożywione zostały kolejno przez styl wiktoriański. Kiedy ten ostatni przeżywał czas wyczerpania twórczych i artystycznych mocy, osobliwie za sprawą industrializacji i masowego powielania wzorców estetycznych, pojawił się ruch Arts & Crafts. Esej niniejszy poświęcony został wyłącznie architekturze stworzonej w łonie tego ruchu. Jednakże architektura Arts & Crafts nie była konsekwentną opozycją wobec Art Nouveau. Starano się zachować fundamenty brytyjskiego patrymonium kultury architektonicznej implantując weń nowoczesne rozwiązania, antycypując nieraz osiągnięcia architektów pierwszej połowy XX wieku. Pozostając wiernymi duchowi, szczególnie angielskiego gotycyzmu, współtwórcy budownictwa w manierze Arts & Crafts zmodernizowali niejako dawny angielski rewiwalizm gotycki, tworzyli zupełnie nowe wartości artystyczne i estetyczne, nowe rozwiązania techniczne i urbanistyczne.

EN

In the case of continental Secession (Art Nouveau) in theory and partially in practice the new architecture was meant to separate itself, often radically, from the classicist and historicist tradition which was to imitate previous currents. However, the British version of Art Nouveau, searching for new solutions, partially continued the heritage of the past, particularly that with medieval roots which were subsequently revived by the Victorian style. When the latter suffered a period of depletion of its creative and artistic power, because of industrialisation and mass copying of aesthetic designs, there appeared the Arts & Crafts movement. This essay is devoted solely to architecture created within that movement. However, Arts & Crafts architecture was not in consistent opposition to Art Nouveau. They tried to preserve the foundations of the British patrimony of architectonic culture by implanting into it modern solutions, often anticipating achievements of architects from the fi rst half of the 20th century. While remaining faithful to the spirit of, especially, English Gothicism, co-creators of buildings in the Arts & Crafts manner modernised, so to speak, the former English Gothic revivalism, and created entirely new artistic and aesthetic values, new technological and urban-planning solutions.

17

Przywrócenie wystroju zabytkowego wnętrza w gabinecie w wieży na zamku w Łańcucie

Łyziak-Dyga P.

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2017

|

Vol. 2

275--288

PL

Artykuł przybliża tematykę rekonstrukcji elementów wystroju wnętrza Gabinetu w wieży południowowschodniej, znajdującego się w Muzeum-Zamku w Łańcucie. Głównym celem jest prezentacja przeprowadzonych badań historycznych oraz problematyki związanej z badaniami historycznymi. W trakcie prowadzonych w latach 2014–2015 prac badawczych i konserwatorskich zostały zdiagnozowane oraz zrekonstruowane liczne elementy wystroju, tj. obrazy, grafiki, makaty, umeblowanie. Ponadto została też zbadana wcześniejsza dekoracja malarska, znajdująca się w zasłoniętej późniejszym stropem kopule. Na podstawie badań in situ oraz przeanalizowanej literatury przeprowadzono prace konserwatorskie oraz częściową rekonstrukcję elementów wystroju wnętrza.

EN

This article covers the subject of reconstruction of the interior design elements of the Office in the tower, which is found on the south eastern side of the Museum-Castle in Lancut. Its main goal is to showcase the historical research that has been done, as well as, the problems entailed in the historical researches. Over the course of the research and conservation works carried out during the years 2014–2015, several elements have been recognized and reconstructed, which consist of: paintings, graphics, tapestries, and furniture. Furthermore, the earlier painted decorations which were found hidden above the ceiling copula, had also been analysed. On the basis of the research done in the original location, as well as the analysis of the relevant literature, covservation work was undertaken and partial reconstruction of the interior elements was performed.

18

Izaak Apperman - zapomniany rzeszowski architekt

Zamoyski G.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 3/II

455--466

PL

Izaak Apperman był najbardziej aktywnym żydowskim architektem, działającym w Rzeszowie pod koniec XIX wieku. Jego życiorys kryje wiele tajemnic – nie udało się odnaleźć żadnych dokumentów związanych z zamieszkaniem w tym mieście. Pracował w Wiedniu, ale wiele jego prac zostało zrealizowanych w Rzeszowie. Był projektantem części obiektów; ale także – prowadząc własne przedsiębiorstwo budowlane – wykonawcą projektów innych architektów. Pozostały po nim obiekty, które na trwale wpisały się w krajobraz miasta. Budynki te realizował na potrzeby miasta, miejscowej gminy żydowskiej, instytucji państwowych, stowarzyszeń i osób prywatnych. Wśród nich należy wymienić m.in. zachowane budynki rzeszowskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (ul. Bernardyńska), szpitala zakaźnego (ul. Naruszewicza), gmachu Izby Skarbowej (ul. Zamkowa), Kasy Oszczędności (obecna Galeria „Paniaga” przy ul. 3 Maja), strażnicy miejskiej (obecnie ul. Lisa-Kuli), prywatne budynki przy ulicach Trzeciego Maja, Dymnickiego czy Kopernika wreszcie projekt rzeźni w Ruskiej Wsi. Do prowadzonych badań wykorzystano zachowane w dobrym stanie archiwalia z rzeszowskiego Archiwum Państwowego, zgromadzone w zespole Akta miasta Rzeszowa. Dokumentację tę stanowią projekty budynków oraz korespondencja z inwestorami i władzami miasta, wydającymi zgodę na budowane obiekty oraz sprawującymi nadzór nad realizacją inwestycji.

EN

Isaac Apperman was the most active Jewish architect, operating in Rzeszów at the end of the 19th century. His biography hides many secrets – no documents related to his living in this city could be found. He worked in Vienna, but many of his works were completed in Rzeszów. He was a designer of some edifices; but also – while running his own construction company –a performer of other architects’ designs. He left some edifices that permanently entered the city landscape. Those buildings were built for the needs of the city, the local Jewish community, state institutions, associations and individuals. They include the preserved buildings of the Rzeszów “Sokół” Gymnastic Association (Bernardyńska Street), of the isolation hospital (Naruszewicza Street), of the Treasury Chamber (Zamkowa Street), of the Savings Bank (of the current Gallery “Paniaga” at Trzeciego Maja Street),of the city guards (now Lisa-Kuli Street), the private buildings on the streets of Trzeciego Maja, Dymnickiego or Kopernika, and finally the design of slaughterhouses in Ruska Wieś. For his research the Authorused the archives of the State Archive in Rzeszów, preserved in a good condition and gathered inthe collection called The Files of the City of Rzeszów. This documentation includes the designs of buildings and the correspondence with investors and city authorities, giving permissions for building of the edifices, and with supervisors of the investmentimplementations.

19

Cegła i beton : zmiany konstrukcyjne i materiałowe twierdzy w Modlinie i Brześciu w XIX wieku

Feduszka J.

Ceramika Budowlana

|

2017

|

nr 1-2

30--32

20

Current ventilation and air quality problems against historical solutions

Radziewicz-Winnicki R.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2016

|

Vol. 9, no. 2

29--36

EN

The paper describes the issue of ventilation and air quality in buildings with reference to regular tightening of heating standards. The purpose of the work is to show the risks related to excessive insulation of buildings, which is thought to have a negative influence on users’ well-being and health. The development of issues related to thermal comfort has often led to erroneous solutions. As a result, problems such as “Sick Building Syndrome” and “Building Related Illness” has developed in the recent history, whereas in the long history of the ‘art of construction’, there existed a number of solutions beneficial for users’ health. This issue serves as a pretext for the presentation of former solutions, gradually improved on the basis of the observation of nature, physical phenomena, predecessors’ experiences, creative thinking and intuition. They were used for ages and have become a basis for today’s architectural solutions, although some of them have been forgotten or eliminated by higher and higher normative requirements. In the paper, the author asks the following research question: Do modern legal instruments and standards provide an effective guarantee of high quality of internal air and heat comfort of buildings? Is there an alternative development path for these issues?

PL

Praca podejmuje zagadnienia wentylacji i jakości powietrza w budynkach w związku ze stałym zaostrzaniem norm cieplnych. Celem pracy jest pokazanie zagrożeń związanych z przesadnym uszczelnianiem budynków, w którym to upatruje się negatywnego wpływu na samopoczucie, a nawet zdrowie użytkowników. Rozwój zagadnień związanych z komfortem termicznym prowadził niekiedy do błędnych rozwiązań. Ich skutkami były w nieodległej historii „Sick Building Syndrom” oraz „Building Related Illness”, a przecież w długiej historii „sztuki budowania” występuje szereg rozwiązań sprzyjających zdrowiu użytkowników. Temat jest pretekstem do przedstawienia dawnych rozwiązań, doskonalonych stopniowo na bazie obserwacji przyrody, zjawisk fizycznych, doświadczeń poprzedników, twórczego myślenia oraz intuicji. Stosowane przez wieki stały się podstawą dla rozwiązań dzisiejszej architektury, choć niektóre z nich zostały zapomniane, bądź wyeliminowane poprzez podnoszone coraz wyżej wymagania normatywne. W artykule autor zadaje pytania badawcze: Czy współczesne akty prawne i normatywy stanowią skuteczną gwarancję jakości powietrza wewnętrznego i komfortu cieplnego budynków? Czy istnieje alternatywna droga rozwoju tych zagadnień?