PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 15

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  historia fizyki
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available Przyrządy pomiartowe Piotra Curie i ich znaczenie dla badań nad promieniotwórczością
Chrząstowski Piotr
Wiadomości Chemiczne
|
2024
|
[Z] 78, 1-2
59--69
EN
This paper describes the instrumentation developed by Pierre Curie in the 1880s to perform very precise measurements of electric charge and very small currents. This system, developed 150 years ago, was almost as precise as most present digital electronic charge measurement apparatuses. Maria Skłodowska-Curie used the same Curie quartz-electrometric system during her research from the selection of the research subject to the final discoveries. The main experimental difficulties regarding the measurement of picoampere leakage currents generated by radioactive rays were presented. It was emphasized that the availability for Marie Curie of a precise ready-to-use electrostatic measurement technique played an important, if not decisive, part in her career and her research. A more general issue addressed here is that laboratory techniques are not only a prerequisite of modern scientific work, but in a great part influence knowledge production.
2
Content available Feynman przez PWN skrzywdzony, czyli degrengolada wydawnictwa
Chankowski Piotr
Postępy Fizyki
|
2023
|
T. 74, z. 1
26--31
PL
W warunkach gospodarki rynkowej nie można nikomu zabronić wydawania książek i optymalizowania według własnych kalkulacji kosztów produkcji. Przeciwwagą tego musi być jednak konieczność liczenia się wydawnictwa i jego kooperantów z negatywną oceną finalnego produktu, jaki w efekcie oferowany jest czytelnikom. Jako jego potencjalni odbiorcy i jako społeczność fizyków mamy prawo bronić się przed „wciskaniem” nam, a zwłaszcza młodym naszym adeptom bubla (nazwijmy rzecz po imieniu) i podreperowywaniu sobie przez prywatną firmę wyników finansowych naszym kosztem. Dlatego apeluję o szerokie rozpowszechnienie w środowisku ostrzeżenia: ta pozycja jest nic nie warta! nie dajmy „robić się w konia” cwaniakom! Zainteresowanym fizyką przedstawicielom młodszych generacji mogę tylko poradzić: czytajcie samego Feynmana; jego wykłady są bardziej wartościowe (i nie takie znów trudne!), niż zdeformowane przez dwustopniowy przekład (i ewidentny brak zrozumienia tekstu przez polską tłumaczkę) popularyzatorskie wywody autora, dla tłumaczki zaś mam szczerą radę: niech zajrzy do słownika polszczyzny, co oznacza słowo „wstyd” i się zastanowi, czy dla paru groszy warto tracić reputację i robić z siebie pośmiewisko.
EN
In the conditions of a market economy, no one can be prohibited from publishing books and optimizing production costs according to their own calculations. However, this must be counterbalanced by the need for the publishing house and its partners to take into account the negative assessment of the final product, which is ultimately offered to readers. As its potential recipients and as a community of physicists, we have the right to defend ourselves against "pressing" on us, and especially our young adepts, a dud (let's call it a spade) and a private company repairing its financial results at our expense. Therefore, I am appealing for widespread dissemination in the environment of a warning: this item is worth nothing! let's not let the crooks "make a horse"! For those interested in physics, I can only advise the younger generations: read Feynman himself; his lectures are more valuable (and not so difficult!) than the author's popularizing arguments deformed by a two-stage translation (and the Polish translator's obvious lack of understanding of the text), and for the translator I have sincere advice: let her look into the Polish dictionary, which means the word " shame” and will consider whether it is worth losing your reputation and making yourself a laughing stock for a few pennies.
3
Content available Upamiętnienie Mieczysława Wolfkego
Petelczyc Krzysztof
Postępy Fizyki
|
2022
|
T. 73, z. 2
42--46
PL
Pamięć o prof. Mieczysławie Wolfkem w powojennej Polsce charakteryzują okresy fascynacji i zapomnienia. Autor śledzi kształtowanie się wizerunku Profesora na przestrzeni lat, od jego śmierci aż po ogłoszenie roku 2022 Rokiem Mieczysława Wolfkego. Z konieczności dokonał wyboru najważniejszych źródeł pod kątem ich wartości badawczej, nowych informacji biograficznych oraz stopnia w jakim wpłynęły na kształtowanie wizerunku tego wybitnego polskiego naukowca.
EN
The way prof. Mieczysław Wolfke has been remembered in post-war Poland is characterized by periods of fascination and near-neglect. he author studies the way the Professor’s image has been shaped over the years starting from his death until the declaration of 2022 the year of Mieczysław Wolfke. Out of necessity the sources for the article have been selected for their research import, novelty of biographical information and relevance for the shaping of the public view of this outstanding Polish scientist.
4
Content available Krajowe laboratorium FAMO (KL FAMO). Powstanie i działalność
Dohnalik Tomasz, Szudy Józef
Postępy Fizyki
|
2022
|
T. 73, z. 4
2--15
PL
W artykule opisano okoliczności powstania koncepcji i utworzenia w Polsce Krajowego Laboratorium FAMO, zajmującego się badaniami w dziedzinach fizyki atomowej, molekularnej i optycznej, oraz rozwoju tej instytucji w okresie pierwszych dwóch dekad XXI wieku.
EN
In the article the circumstances under which an idea of creation of the national laboratory in Poland dealing with researches in the fields of atomic, molecular and optical physics (FAMO in Polish) as well as its development Turing the first two decades of the 21st century are described.
5
Content available Promieniowanie kosmiczne – w poszukiwaniu nieoczekiwanego
Wibig Tadeusz
Postępy Fizyki
|
2021
|
T. 72, z. 4
2--17
PL
Historia badań promieniowania kosmicznego od samego początku pełna jest niespodziewanych odkryć, które znacząco odmieniały zastane poglądy na świat. Sama koncepcja, że z kosmosu przychodzi do nas jakieś promieniowanie, wydawała się absurdalna, a co najmniej nieuzasadniona. Nikt nie spodziewał się tak olbrzymich energii cząstek, nikt „nie zamawiał” też mionów, nikt nie podejrzewał, że promieniowanie kosmiczne będzie docierało do powierzchni Ziemi w kaskadach liczących ponad miliardy pojedynczych cząstek na raz. Ale najdziwniejsze jest to, że jednak istnieli fizycy, którzy mieli tak niepoważne idee to właśnie dzięki nim dziś wiemy to, co wiemy. A w fizyce promieniowania kosmicznego jest jeszcze sporo zagadek czekających na rozwiązanie i wiele zupełnie niespodziewanych odkryć.
EN
From the very beginning, the history of cosmic rays research has been full of unexpected discoveries that have significantly changed the prevailing view of the world. he very idea that some kind of radiation was coming to us from outer space seemed ridiculous, to say the least, unjustified. No one expected such enormous particle energies, no one also “ordered” muons, no one suspected that cosmic rays would come to the earth’s surface in cascades of more than billions of individual particles at the same time. But the strangest thing is that there must nevertheless have been physicists who had such frivolous ideas, and it is thanks to them that we know what we know. And in cosmic ray physics there are still many enigmas waiting to be solved and many discoveries to be made, discoveries that are absolutely unexpected.
6
Content available Fritz Hasenöhrl – zapomniany prekursor Einsteina
Więckowski Andrzej B.
Postępy Fizyki
|
2021
|
T. 72, z. 4
30--34
PL
W roku 1904 austriacki fizyk, Fritz Hasenöhrl, zauważył, że promieniowanie we wnęce ciała doskonale czarnego posiada masę. Dopiero rok później Albert Einstein wykazał równoważność masy i energii. W roku 1907, po śmierci Ludwiga Boltzmanna, Fritz Hasenöhrl został mianowany jego następcą, profesorem zwyczajnym fizyki teoretycznej na Uniwersytecie Wiedeńskim. Fritz Hasenöhrl był w bliskiej, trwałej przyjaźni z polskim fizykiem, Marianem Smoluchowskim. Poległ w roku 1915 na froncie austriacko-włoskim podczas walk o Tyrol.
EN
In 1904 the Austrian physicist Fritz Hasenöhrl demonstrated that the radiation in the cavity of a blackbody has mass. It wasn’t until a year later that the Swiss physicist Albert Einstein also proved the equivalence of mass and energy. In 1907, a er the death of Ludwig Boltzmann, Fritz Hasenöhrl, was appointed as his successor, full professor of theoretical physics at the University of Vienna. Fritz Hasenöhrl had a close, lasting friendship with the Polish physicist Marian Smoluchowski. He died in 1915 on the Austro-Italian front during the fighting for Tyrol.
7
Content available Polskie Towarzystwo Fizyczne w Wilnie i Toruniu
Szudy Józef
Postępy Fizyki
|
2020
|
T. 71, z. 4
25--49
PL
Przedstawiono krótki opis działalności Polskiego Towarzystwa Fizycznego najpierw w Wilnie w okresie od 1920 do 1939 a następnie w Toruniu po II wojnie światowej. Pierwszym przewodniczącym Oddziału Wileńskiego PTF był Wacław Dziewulski, jeden z organizatorów ośrodka fizyki na Uniwersytecie Stefana Batorego. Przedstawiono takie wydarzenia jak zorganizowanie dwóch Zjazdów Fizyków Polskich w Wilnie, powstanie Sekcji Dydaktycznej oraz założenie czasopisma dla nauczycieli Fizyka i Chemia w Szkole, które odegrało ważną rolę w podnoszeniu poziomu nauczania fizyki. Oddział Toruński PTF został założony w 1947 roku przez Aleksandra Jabłońskiego wspólnie z kilkoma fizykami przybyłymi do Torunia z Wilna. W roku 1955 Oddział był współorganizatorem Polskiej Konferencji Optyki Atomowej i Molekularnej, w 1963 zaś Międzynarodowej Konferencji Luminescencyjnej; ponadto zorganizował trzy Zjazdy Fizyków Polskich. Od roku 1969 jest współwydawcą czasopisma Reports on Mathematical Physic.
EN
A brief account of the history of activity of the Polish Physical Society in Wilno between 1920 and 1939 and in Toruń aer the World War II is given. he ûrst chairman of the Wilno Branch of the Society was Wacław Dziewulski, one of the organizers of the Physics Department of the Stefan Batory University. Some details are given about various events such as two Congresses of Polish Physicists in Wilno as well as the rise of the Didactic Section that contributed to the establishment of the journal Fizyka i Chemia w Szkole (Physics and Chemistry in School) that played an essential role in the development of science teaching. he Toruń Branch of the Society was established in 1947 by Aleksander Jałoński and several physicists who arrived in Toruń from Wilno. In 1955 the Toruń Branch organized the Polish Conference on Atomic and Molecular Optics and in 1963 the International Conference on Luminescence. It was also the organizer of three Congresses of Polish Physicists and since 1969 is the co-editor of the journal Reports on Mathematical Physic.
8
Content available remote Autobiografia. Wspomnienie fizyka teoretyka w 90-lecie urodzin i w 60-lecie promocji doktorskiej
Średniawa B.
Postępy Fizyki
|
2014
|
T. 65, z. 1-6
40--46
9
Content available remote Historia fizyki [rec.]
Bielski A.
Postępy Fizyki
|
2007
|
T. 58, z. 4
183-184
PL
Recenzja książki - Andrzej Kajetan Wróblewski: Historia fizyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006, s. 620.
10
Content available remote Rozwój i przyszłość fizyki
Schroeder M.
Postępy Fizyki
|
2002
|
T. 53, z. 3
137-148
EN
The most important steps in creating notions and theories of physics, as well as in unifying its seemingly different branches into one discipline, are described. The author's views on the future of physics are presented.
11
Content available remote Stulecie wzoru i stałej Plancka
Kiejna A.
Postępy Fizyki
|
2000
|
T. 51, z. 6
294-302
12
Content available remote Sylwetka naukowa Marii Skłodowskiej-Curie
Hurwic J.
Postępy Fizyki
|
1998
|
T. 49, z. 2
71--73
13
Content available remote Poszukiwania nowego metalu w pechblendzie
Skłodowska-Curie M.
Postępy Fizyki
|
1998
|
T. 49, z. 2
63-67
14
Content available remote Maria Skłodowska-Curie (1867-1934)
Pniewski J.
Postępy Fizyki
|
1998
|
T. 49, z. 2
69-70
15
Content available remote Jak odkrycie promieniotwórczości otworzyło bramy do poznania fizycznego mikroświata
Werle J.
Postępy Fizyki
|
1998
|
T. 49, z. 2
74-89
EN
The first part of this essay recapitulates the principles of the modern scientific method as they emerged in physics in 17th century and the succesive development of the macroscopic research in the main physical sciences (i.e. physics, astronomy, chemistry) till the end of 19th century. It also includes the dramatic story of the atomistic hypothesis in 19th century, its limited results as well as raising criticism. In the second part it is shown how the discovery of radioactivity made a great breaktrough in all the natural sciences by opening the possibilities of detailed experimental research of the physical microworld, i.e. of atoms, molecules, nuclei, elementary and subelementary particles. In fact the energetic alpha particles emitted by radium provided the first efficient tool for the experimental investigation of atoms and nuclei. Only much later the radioactive elements have been superseded by the much more elastic accelerators of various highly energetic microparticles, but the general idea of investigation remained the same. The cognition of the microworld not only tremendously enlarged our understanding of the material world and changed the philosophy of the natural sciences. It also implied vast possibilities of technical applications which changed deeply our whole civilisation. The great role of Maria Skłodowska-Curie and her family in this breakthrough is stressed.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.