Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Effect of low-temperature plasma treatment on rubber properties

Ďurišová Silvia, Pajtášová Mariana, Ondrušová Darina, Janík Róbert, Mičicová Zuzana, Dubec Andrej, Pagáčová Jana, Šulcová Jana, Božeková Slavomíra, Vavro Jan, Klepka Tomasz

Polimery

|

2024

|

Vol. 69, nr 4

245--253

EN

The effect of the distance (0.5 and 5 mm) and exposure time (10 and 30 s) of the atmospheric plasma on the structure and surface properties (contact angle, adhesion) of unvulcanized rubber was examined. FT-IR and SEM were used to assess the structure. After plasma treatment, a higher intensity of the OH and COO- bands was observed, while the intensity of the bands from methylene groups decreased. SEM showed that plasma significantly reduces the size and number of agglomerates, resulting in a more uniform structure. The plasma distance has a significant effect on the surface properties of the rubber, with a better effect achieved at a smaller distance (0.5 mm). In this case, the rubber character changed from hydrophobic to hydrophilic, which is related to the introduction of oxygen species. A greater plasma distance (5 mm), regardless of the exposure time, resulted in a lower adhesion force. The exposure time had no significant effect on the tested rubber properties.

PL

Zbadano wpływ odległości (0,5 i 5 mm) oraz czasu ekspozycji (10 i 30 s) plazmy atmosferycznej na strukturę i właściwości powierzchniowe (kąt zwilżania, adhezja) niewulkanizowanej gumy. Do oceny struktury stosowano FT-IR i SEM. Po obróbce plazmą zaobserwowano większą intensywność pasm pochodzących od grup OH i COO-, natomiast intensywność pasm pochodzących od grup metylenowych zmniejszyła się. Metodą SEM wykazano, że plazma znacząco zmniejsza wielkość i liczbę aglomeratów, czego efektem jest bardziej jednorodna struktura. Odległość plazmy ma istotny wpływ na właściwości powierzchniowe gumy, przy czym lepszy efekt uzyskano przy mniejszej odległości (0,5 mm). W tym przypadku charakter gumy zmienił się z hydrofobowego na hydrofilowy, co jest związane z wprowadzeniem ugrupowań tlenowych. Większa odległość próbki od plazmy (5 mm), niezależnie od czasu ekspozycji, skutkowała mniejszą siłą adhezji. Czas ekspozycji nie miał istotnego wpływu na badane właściwości gumy.

2

Historia kołem się toczy

Kubik Andrzej

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2024

|

nr 10

PL

Kiedy Krzysztof Kolumb w czasie swej drugiej wyprawy do Nowego Świata (1493 r.) przyglądał się tubylcom, odbijającym nogami i biodrami lateksową kulę, nie miał świadomości, że odkrycie właściwości kauczuku wraz z jego ogromną elastycznością (możliwość 6-krotnego wydłużenia wymiaru w wyniku rozciągania) na trwałe zmieni obraz XIX-wiecznego świata… zarówno tego „starego”, jak i „nowego”.

3

Problematyka niszczenia papierów gumowanych z reaktywowaną warstwą kleju. Cz. 1

Zięba Agnieszka

Przegląd Papierniczy

|

2022

|

R. 78, nr 5

278--283

PL

Różnorodne papiery podgumowane, takie jak obiekty filatelistyczne, nalepki, etykiety, coraz częściej spotyka się w zasobach muzealnych i kolekcjach prywatnych. Pierwotnie pełniły zazwyczaj funkcje użytkowe. Obecnie są bardzo wymagającym materiałem historycznym do przechowywania. Najwięcej zmian świadczących o ich niszczeniu można zaobserwować na papierach nieprzyklejonych do innego podłoża, a posiadających odsłoniętą warstwę kleju, tzw. gumy. W polskiej i zagranicznej literaturze przedmiotu liczba publikacji na temat zmian optycznych i fizykochemicznych papierów z filmem kleju reaktywowanego – określanych jako papiery podgumowane – jest bardzo ograniczona. W celu opracowania strategii ochrony papierów podgumowanych przed niszczeniem należy wziąć pod uwagę ich szczególną specyfikę: technikę i technologię wykonania, pierwotną i obecną ich funkcję oraz mechanizmy oddziaływania na siebie dwóch skrajnie różnych materiałów – gumy i podłoży papierowych z mediami na ich powierzchni. Na przykładzie najliczniej występujących w kolekcjach prywatnych i muzealnych papierów podgumowanych – znaczków pocztowych – przedstawiono wyniki rejestracji makro- i mikroskopowego obrazu wyglądu warstwy kleju. Zastosowane metody obserwacji są propozycją części badań wstępnych, które mogą posłużyć do analizy stanu zachowania powierzchni papierów z teksturowaną i połyskującą warstwą kleju. Zaobserwowano liczne zmiany optyczne w postaci przebarwień, „wtopionych” w gumę zanieczyszczeń, różnorodnie wyglądającej siatki spękań i wykruszających się fragmentów warstwy kleju, świadczących o szczególnej jej wrażliwości na procesy starzeniowe i uszkodzenia fizyczne.

EN

Various gummed papers, such as philatelic objects, stickers, labels are more and more often found in museum resources and private collections. Originally, they usually served utility functions.Currently, they are very de- manding historical material for storage.Most of the changes proving their destruction can be observed on papers not stuck to another substrate, but with an exposed layer of adhesive, the so-called gum.Number of publications in Polish and foreign literature on the subject about optical and physicochemical changes to papers with a reactivated adhesive film – referred to as gummed papers – is very limited. In order to develop a strategy for the protection of gummed papers against destruction, their special specificity should be taken into account: the technique and technology of production, their original and present function, and the mechanisms of interaction of two extremely different materials – gum and paper substrates with media on their surface. On the example of the most numerous in private and museum collections gummed papers – postage stamps – the results of recording the macro- and microscopic image of the appearance of the adhesive layer are presented. The methods of observation used are a proposal of some of the preliminary tests that can be used to analyze the state of preservation of the surface of papers with a textured and glossy adhesive layer. Numerous optical changes were observed in the form of discoloration, "embedded" impurities in the gum, variously looking pattern of cracks and crumbling fragments of the adhesive layer, which proves its particular sensitivity to aging processes and physical damage.

4

Verification of the probability of elastomers degradation in natural environments

Markovičová Lenka, Zatkalíková Viera, Sovík Jan, Kojnoková Tatiana

Production Engineering Archives

|

2022

|

Vol. 28, Iss. 3

279--282

EN

A wide range of elastomers allows to manufacture products that meet high demands of consumers. They are prepared from a mixture of several rubbers, rubber chemicals, additives and reinforcing materials (fibres), which allows you to obtain the desired properties of the products. The other components of rubber compounds are fillers, carbon blacks and plasticizers. Rubber chemicals supplement the mixture in small quantities of related products, which affect vulcanization and regulate their properties, so they have an irreplaceable role in the preparation of rubber products. The aim of experimental part is to assess the properties of the degradation environment on samples of rubber composites to change their properties. The result of the performed mechanical tests to evaluate and compare the obtained values of mechanical properties of rubber compounds and to predict the possibility of biological degradation of the tested material.

5

Innowacje w przemyśle oponiarskim

Rucińska Katarzyna, Dąbrowski Kazimierz, Dębek Cezary

Polimery dla Biznesu

|

2022

|

nr 4

5--16

PL

W pracy przedstawiono innowacje w przemyśle oponiarskim. Największym odbiorcą wyrobów gumowych jest przemysł motoryzacyjny. Guma jest wykorzystywana do produkcji opon samochodowych i innych elementów znajdujących się w samochodach, tj.: elementy zawieszenia, wycieraczki, węże, uszczelki w kabinie, komorze silnikowej czy silnikach i skrzyni biegów. Rozwój nowoczesnych technologii oraz dbałość o środowisko naturalne spowodowały poszukiwanie nowych rozwiązań w technologii opon samochodowych, które stałyby się bardziej nowoczesne, innowacyjne i ekologiczne. Są to innowacje związane ze zdobywaniem nowych źródeł surowców do produkcji opon tj.: elastomerów z biomasy, zrębków drzewnych, kauczuk naturalny z mniszka kok‑sagiz (Taraxum kok‑saghyz) oraz stosowaniem surowców wtórnych. Nowymi rozwiązaniami mogą być także: opony wykorzystujące technologie druku 3D, wprowadzenie czujników połączonych z komputerem pokładowym lub smartfonem. Dzięki takiemu rozwiązaniu kierowca będzie na bieżąco informowany o stanie dróg, jakości opon i będzie mógł kontaktować się z innymi użytkownikami dróg za pomocą nowych technologii. Prezentowane innowacje związane są z wpływem rozwoju nowych i proekologicznych technologii na przemysł oponiarski.

EN

The paper presents innovations in the tire industry. The largest consumer of rubber products is the automotive industry. Rubber is used in the production of car tyres and other components in cars, i.e.: suspension elements wipers, hoses, seals in the cabin, engine compartment or engines and transmission. The development of moderntechnologies and taking care of the natural environment caused the search for new solutions in car tire technology, which would become more modern, innovative and ecological. These are innovations connected with gaining new sources of raw materials for tire production, i.e: elastomers from biomass, or from wood chips, natural rubber of dandelion kok‑saghyz (Taraxum kok‑saghyz), use of recycled material. New solutions may also be: 3D‑printed tires, introducing sensors connected to the on‑board computer or smartphone. Thanks to this solution, the driver will be kept informed about the condition of the roads, the quality of tires and will be able to contact other road users with the help of new technologies. The innovations presented are related to the impact of the development of new and environmentally friendly technologies on the tire industry.

6

Wymagania dotyczące zawartości substancji szkodliwych w wyrobach rynkowych z tworzyw sztucznych i gumy. Cz. II, Produkty gumowe, w szczególności materiały i wyroby z gumy przeznaczone do kontaktu z żywnością

Kolasa Dorota, Stępkowska Aneta, Wróbel Justyna, Samsonowska Katarzyna, Kaszuba Alicja, Wróbel Kamil, Lach Jakub

Polimery

|

2022

|

Vol. 67, nr 9

407--417

PL

Artykuł stanowi kontynuację przeglądu obowiązujących aktów prawnych nt. bezpieczeństwa produktów wprowadzanych na rynek Unii Europejskiej. Przegląd, dotyczący (w części II) zasad kontroli substancji szkodliwych w produktach rynkowych (w szczególności w materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością) wykonanych z gumy lub zawierających elementy gumowe, obejmuje zarówno akty prawne i rekomendacje UE, jak i akty krajowe transponujące regulacje unijne do prawa polskiego w tym zakresie.

EN

The article is a continuation of the review of the existing legal acts on the safety of products placed on the European Union market. The review, concerning (in Part II) the rules for the control of harmful substances in market products (in particular in materials and articles intended to come into contact with food) made of rubber or containing rubber components, covers both EU legal acts and recommendations, as well as national acts transposing EU regulations to Polish law in this regard.

7

Analiza termograwimetryczna materiałów gumowych w praktyce laboratoryjnej

Wróbel Justyna, Domańska Agata

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2022

|

nr specjalny

15--23

PL

W artykule omówiono wykorzystanie analizy termograwimetrycznej do badania składu ilościowego gumy oraz przedstawiono prace związane z wprowadzeniem do praktyki laboratoryjnej w Laboratorium Badawczym "LABGUM" w Łukasiewicz - Instytucie Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników nowo zakupionego analizatora termograwimetrycznego.

8

Analiza termograwimetryczna materiałów gumowych w praktyce laboratoryjnej

Wróbel Justyna, Domańska Agata

Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski

|

2021

|

nr 2

15--25

PL

W artykule omówiono wykorzystanie analizy termograwimetrycznej do badania składu ilościowego gumy oraz przedstawiono prace związane z wprowadzeniem do praktyki laboratoryjnej w Laboratorium Badawczym „LABGUM” w Łukasiewicz - Instytucie Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników nowo zakupionego analizatora termograwimetrycznego. Dokonano oceny poprawności wskazań, jak również przeprowadzono niezbędne czynności związane z dostosowaniem nowego sprzętu do wymogów akredytacyjnych. Na podstawie uzyskanych wyników badań zaprezentowano zastosowanie analizatora termograwimetrycznego w oznaczaniu zawartości podstawowych grup składników gumy w kauczukach, mieszankach kauczukowych oraz wyrobach gumowych.

EN

The article discusses the use of thermogravimetric analysis to test the quantitative composition of rubber and presents the work related to the introduction of a newly purchased thermogravimetric analyser to the laboratory practice at the „LABGUM” Research Laboratory at the Łukasiewicz Research Network - Institute for Engineering of Polymer Materials and Dyes. The correctness of indications was assessed and the necessary operations related to the adaptation of the new equipment to the accreditation requirements were carried out. On the basis of the obtained research results, the use of the thermogravimetric analyser in determining the content of the basic groups of rubber components in rubbers, rubber mixtures and rubber products is presented.

9

Worn vehicle tyres in polish road construction – ecology, law, use, and economics

Ołdakowska Ewa

Ekonomia i Środowisko

|

2021

|

nr 4

87--96

EN

The recycling of worn tyres is enforced primarily by legal regulations, but it is also motivated by ecological and economic reasons. In Poland, recovery of rubber materials makes it possible to obtain materials of good quality and very broad applications, e.g. for plastic road surface or production of socalled rubber asphalt, used for the grindable layer of roads, as well as for innovative materials intended for filling bridge abutments of integrated bridges. The paper considers the financial aspect of using disintegrated rubber waste by analysing the cost of replacing the binder with different amounts of rubber dust (10%, 12%, 14%, 16%). With the assumptions made, the analysis allows for concluding that with an increase in the content of the rubber additive, the cost of the binder changes.

PL

Recykling zużytych opon wymuszany jest przede wszystkim przepisami prawa, ale motywacją są też względy ekologiczne i ekonomiczne. W Polsce odzysk materiałów gumowych pozwala na pozyskanie materiałów dobrej jakości i o bardzo szerokich zastosowaniach, np.: do poro-elastycznej nawierzchni drogowej czy produkcji tak zwanego gumowego asfaltu, stosowanego do warstwy ścieralnej dróg, a także do innowacyjnych materiałów przeznaczonych na zasypki przyczółków mostów zintegrowanych. W artykule rozważono aspekt finansowy stosowania rozdrobnionych odpadów gumowych przeprowadzając analizę kosztów zastąpienia lepiszcza różną ilością miału gumowego (10%, 12%, 14%, 16%). Analiza, przy przyjętych założeniach, pozwoliła stwierdzić, że wraz ze wzrostem zawartości dodatku gumowego zmianie ulega koszt lepiszcza.

10

Simulative investigation of rubber damper elements for planetary touch-down bearings

Schüssler Benedikt, Hopf Timo, Rinderknecht Stephan

Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences

|

2021

|

Vol. 69, nr 6

art. no. e139615

EN

Designing touch-down bearings (TDB) for outer rotor flywheels operated under high vacuum conditions constitutes a challenging task. Due to their large diameters, conventional TDB cannot suited well, and a planetary design is applied, consisting of a number of small rolling elements distributed around the stator. Since the amplitude of the peak loads during a drop-down lies close to the static load rating of the bearings, it is expected that their service life can be increased by reducing the maximum forces. Therefore, this paper investigates the influence of elastomer rings around the outer rings in the TDB using simulations. For this purpose, the structure and the models used for contact force calculation in the ANEAS simulation software are presented, especially the modelling of the elastomers. Based on the requirements for a TDB in a flywheel application, three different elastomers (FKM, VMQ, EPDM) are selected for the investigation. The results of the simulations show that stiffness and the type of material strongly influence the maximum force. The best results are obtained using FKM, leading to a reduction of the force amplitude in a wide stiffness range.

11

Hyperelastic models for the description and simulation of rubber subjected to large tensile loading

Jebur Q.H., Jweeg M.J., Al-Waily M., Ahmad H.Y., Resan K.K.

Archives of Materials Science and Engineering

|

2021

|

Vol. 108, nr 2

75--85

EN

Purpose: Rubber is widely used in tires, mechanical parts, and user goods where elasticity is necessary. Some essential features persist unsolved, primarily if they function in excessive mechanical properties. It is required to study elastomeric Rubber's performance, which is operational in high-level dynamic pressure and high tensile strength. These elastomeric aims to increase stress breaking and preserve highly pressurised tensile strength. Design/methodology/approach: The effects of carbon black polymer matrix on the tensile feature of different Rubber have been numerically investigated in this research. Rubber's material characteristics properties were measured using three different percentages (80%, 90%and 100%) of carbon black filler parts per Hundreds Rubber (pphr). Findings: This study found that the tensile strength and elongation are strengthened as the carbon black filler proportion increases by 30%. Practical implications: This research study experimental tests for Rubber within four hyperelastic models: Ogden's Model, Mooney-Rivlin Model, Neo Hooke Model, Arruda- Boyce Model obtain the parameters for the simulation of the material response using the finite element method (FEM) for comparison purposes. These four models have been extensively used in research within Rubber. The hyperelastic models have been utilised to predict the tensile test curves—the accurate description and prediction of elastomer rubber models. For four models, elastomeric material tensile data were used in the FEA package of Abaqus. The relative percentage error was calculated when predicting fitness in selecting the appropriate model—the accurate description and prediction of elastomer rubber models. For four models, elastomeric material tensile data were used in the FEA package of Abaqus. The relative percentage error was calculated when predicting fitness in selecting the appropriate model. Numerical Ogden model results have shown that the relative fitness error was the case with large strains are from 1% to 2.04%. Originality/value: In contrast, other models estimate parameters with fitting errors from 2.3% to 49.45%. The four hyperelastic models were tensile test simulations conducted to verify the efficacy of the tensile test. The results show that experimental data for the uniaxial test hyperelastic behaviour can be regenerated effectively as experiments. Ultimately, it was found that Ogden's Model demonstrates better alignment with the test data than other models.

12

Push-out test of steel–concrete–steel composite sections with various core materials: behavioural study

Abdulhameed Ali A., Hanoon Ammar N., Abdulhameed Haider A., Banyhussan Qais S., Mansi Aseel S.

Archives of Civil and Mechanical Engineering

|

2021

|

Vol. 21, no. 1

283--303

EN

Steel–concrete–steel (SCS) structural systems have economic and structural advantages over traditional reinforced concrete; thus, they have been widely used. The performance of concrete made from recycled rubber aggregate from scrap tires has been evaluated since the early 1990s. The use of rubberized concrete in structural construction remains necessary because of its high impact resistance, increases ductility, and produces a lightweight concrete; therefore, it adds such important properties to SCS members. In this research, the use of different concrete core materials in SCS was examined. Twelve SCS specimens were subjected to push-out monotonic loading for inspecting their mechanical performance. One specimen was constructed from conventional normal weight concrete core, while the other specimens were constructed with modified core materials by either partial replacement of the coarse aggregate with crumb rubber (CR), the addition of oil palm fibre (OPF) to the concrete as a volume fraction of concrete, or both in the concrete cores. The investigated push-out specimens have a height of 450 mm and constructed from two hollow steel tubes with a square cross section of 100 mm and 5 mm in thickness which fixed to concrete prism using bolt end shear connectors. The detection of the mode of failure, load–slip as well as ductility behaviour, and the energy absorption capacity was investigated. The results revealed an improvement in the energy absorption (EA) capacity averagely by 55% for the specimen with 15% CR and 1.1% addition of OPF as a volume fraction of concrete in comparison with the reference specimens due to the high shear resistance.

13

Zjawiska fizyczne a reakcje chemiczne: produkcja taśmy transporterowej

Musiał Grzegorz, Kiełtyka Marcin

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2020

|

R. 58, nr 3

38--42

PL

Rozwój technologiczny zawsze wiąże się z naukami ścisłymi takimi jak chemia i fizyka, dzięki którym możliwe jest zrozumienie procesów zachodzących w otaczającym nas świecie. Obie te nauki wzajemnie się przenikają i tak naprawdę w wielu przypadkach trudno jest precyzyjnie ustalić, gdzie kończy się pierwsza z nich, a zaczyna druga. Im głębsze staje się zrozumienie zjawisk i praw rządzących chemią, tym bardziej zbliża się ona do nowych zdobyczy świata fizyki. Tylko wykorzystanie wiedzy płynącej z obu dziedzin pozwala na ciągłe doskonalenie produktów używanych w transporcie taśmowym.

EN

Technological development is always associated with exact sciences such as chemistry and physics, thanks to which it is possible to understand the processes taking place in the world around us. These two disciplines interpenetrate each other, and in fact in many cases it is difficult to determine precisely where the first ends and the other begins. The deeper the understanding of the phenomena and laws governing chemistry becomes, the closer it comes to new achievements of the world of physics. Only the implementation of knowledge from both fields allows the continuous improvement of products used in belt transport.

14

Physical phenomena and chemical reactions: the production of a conveyor belt

Musiał Grzegorz, Kiełtyka Marcin

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

|

2020

|

R. 58, nr 3

33--37

EN

Technological development is always associated with exact sciences such as chemistry and physics, thanks to which it is possible to understand the processes taking place in the world around us. These two disciplines interpenetrate each other, and in fact in many cases it is difficult to determine precisely where the first ends and the other begins. The deeper the understanding of the phenomena and laws governing chemistry becomes, the closer it comes to new achievements of the world of physics. Only the implementation of knowledge from both fields allows the continuous improvement of products used in belt transport.

PL

Rozwój technologiczny zawsze wiąże się z naukami ścisłymi takimi jak chemia i fizyka, dzięki którym możliwe jest zrozumienie procesów zachodzących w otaczającym nas świecie. Obie te nauki wzajemnie się przenikają i tak naprawdę w wielu przypadkach trudno jest precyzyjnie ustalić, gdzie kończy się pierwsza z nich, a zaczyna druga. Im głębsze staje się zrozumienie zjawisk i praw rządzących chemią, tym bardziej zbliża się ona do nowych zdobyczy świata fizyki. Tylko wykorzystanie wiedzy płynącej z obu dziedzin pozwala na ciągłe doskonalenie produktów używanych w transporcie taśmowym.

15

A numerical analysis of the wave phenomena in the spatial structure of a steel grid with a rubber filling

Major Izabela

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2019

|

Z. 25 (175)

157-161

EN

The paper presents a numerical analysis of mechanical wave propagation in the spatial structure of a steel grid with a rubber filling. Steel was adopted as an isotropic linear material while rubber was modeled as a Zahorski incompressible material. A properly prepared structure can reduce the dynamic effects resulting from mechanical wave propagation. Results obtained from the numerical analysis allow us to assess the impact of the material used with the dynamic interactions in the analyzed grid with a rubber filling. The results of the numerical analysis were presented graphically. Wave phenomena have been modeled using ADINA software.

PL

Przedstawiono numeryczną analizę propagacji fali mechanicznej w przestrzennej strukturze rusztu stalowego z wypełnieniem gumowym. Stal przyjęto jako izotropowy materiał liniowy, natomiast gumę zamodelowano jako nieściśliwy materiał Zahorskiego. Przygotowana w odpowiedni sposób struktura może zmniejszać efekty dynamiczne wynikające z propagacji fali mechanicznej. Uzyskane z analizy wyniki pozwalają ocenić wpływ zastosowanego materiału na oddziaływania dynamiczne w analizowanym ruszcie z wypełnieniem gumowym. Wyniki analizy numerycznej przedstawiono w formie graficznej. Zjawiska falowe zamodelowane zostały z użyciem programu ADINA.

16

A Comparison of Wear Properties of Water Lubricated NBR and PTFE Sliding Bearings

Piątkowska Ewa

Tribologia

|

2019

|

nr 1

29--35

EN

The excessive wear of a journal shaft can be caused by many factors, for example, working conditions (e.g., temperaturę, slip speed, the type of lubricant), pressure, the type of material used on the bearings and shafts and their roughness, as well as contamination remaining in the system. This paper presents the roughness profiles co-operating with a rubber (NBR) and polytetrafluoroethylene (PTFE) bushes. The conditions of cooperation between the two materials tested in the sliding combination with the stainless steel journal were the same in each pair of bearings (PV); therefore, the comparison of their wear depends only on the material properties of the bush and the deformation of the journal shaft caused by the bending moment. To assess the size of the journal shaft, they were tested using a profilograph. In addition to the journal shaft, bearings were also evaluated, the wear level of which was noticed without the use of specialized equipment.

PL

Nadmierne zużycie czopa wału okrętowego może być spowodowane wieloma czynnikami, np. warunkami pracy (temperatura, prędkość poślizgu, naciski, rodzaj czynnika smarnego), rodzajem materiału zastosowanego na panwie łożysk i czopy wałów oraz ich chropowatością, a także zanieczyszczeniami dostającymi się do układu. W niniejszym artykule przedstawione zostały profile chropowatości czopa wału okrętowego pracującego w panwi wykonanej z gumy (NBR) oraz z politetrafluoroetylenu (PTFE). Warunki współpracy obu badanych materiałów w skojarzeniu ślizgowym z nierdzewnym czopem były jednakowe w każdej parze łożysk (PV), dlatego też porównanie stopnia ich zużycia zależy jedynie od własności materiału panwi oraz deformacji czopa wywołanej momentem zginającym. W celu oceny wielkości zużycia czopów zostały one poddane badaniu za pomocą profilografometru. Poza czopem wału ocenie poddane zostały również panwie łożysk, których stopień zużycia dostrzegalny był bez użycia specjalistycznego sprzętu.

17

Oil from tyre pyrolysis as a plasticizer in rubber compounds

Dębek Cezary

Polimery

|

2019

|

T. 64, Nr 7-8

530--537

EN

The paper presents the results of research on the possibility of using as plasticizers of rubber compounds the heavy fractions of pyrolytic oil obtained in the industrial process of pyrolysis of car tyres. The content of carcinogenic polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in the obtained pyrolytic plasticizers was determined. Compounds and vulcanizates of styrene-butadiene rubber (SBR) containing the above plasticizers as well as commercial petroleum derivatives’ plasticizers were prepared for comparative purposes. The basic properties of compounds and vulcanizates containing pyrolytic plasticizers were investigated. The research showed that one fraction of pyrolysis oil meet the requirements of the permitted content of PAHs. SBR blends and vulcanizates have similar properties as in the case of commercial plasticizers.

PL

Oceniono możliwość zastosowania jako plastyfikatory mieszanek kauczukowych frakcji ciężkich oleju popirolitycznego uzyskanego w przemysłowym procesie pirolizy opon samochodowych. W badanych plastyfikatorach oznaczano zawartość rakotwórczych wielopierścienowych węglowodorów aromatycznych WWA. Sporządzono mieszanki, a następnie wulkanizaty kauczuku styrenowo-butadienowego (SBR) zawierające wspomniane plastyfikatory oraz dla porównania – handlowe plastyfikatory ropopochodne. Stwierdzono, że mieszanki kauczukowe i wulkanizaty SBR z udziałem badanych plastyfikatorów wykazują podobne właściwości mechaniczne jak analogiczne materiały z plastyfikatorami handlowymi. Z dwóch badanych frakcji oleju popirolitycznego tylko jedna spełniała określone normami wymagania dotyczące dozwolonego poziomu zawartości WWA.

18

Powtarzalność właściwości mieszanek i wulkanizatów kauczuku butadienowo-styrenowego zawierających niezależne próby sadzy popirolitycznej otrzymanej w wyniku pirolizy opon

Dębek Cezary

Elastomery

|

2019

|

T. 23, nr 1

3--16

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań powtarzalności właściwości mieszanek i wulkanizatów kauczuku butadienowo-styrenowego zawierających niezależne próby sadzy popirolitycznej. Dla porównania zbadano analogiczne mieszanki i wulkanizaty zawierające sadze techniczne N550, N772 oraz kaolin. Stwierdzono, że sadza popirolityczna nadaje mieszankom wysoką lepkość Mooneya. Uzyskane wartości lepkości dla trzech prób sadzy są powtarzalne, mieszczą się w zakresie ±5%. Mieszanki z próbami sadzy popirolitycznej mają wartości czasu optimum wulkanizacji (t90) zbliżone do wartości t90 mieszanek zawierających sadze techniczne. Rozrzut wartości t90 jest większy i wynosi ±14%. Stwierdzono, że im więcej związków siarki i cynku zawiera sadza popirolityczna, tym większa jest szybkość wulkanizacji. Poszczególne próby sadzy popirolitycznej nadają wulkanizatom SBR powtarzalną i wysoką twardość, równą wulkanizatowi z sadzą aktywną N550 i dużo wyższą niż twardość wulkanizatu zawierającego sadzę N772 czy kaolin. Wartości wytrzymałości na zerwanie (TSb) wulkanizatów z próbami sadzy popirolitycznej są również powtarzalne, jednakże znacznie niższe niż uzyskane dla wulkanizatu z sadzą N550 i N772. Podobnie odporność na ścieranie wulkanizatów z próbami sadzy popirolitycznej osiąga zbliżone wartości, ale jest wyraźnie mniejsza niż wulkanizatów z sadzą N550, N772, jednak większa niż wulkanizatów z kaolinem. Sadza popirolityczna ma niekorzystne cechy, które osłabiają możliwy efekt wzmacniający wynikający z dość wysokiej wartości liczby jodowej (ok. 50 g/kg). Mogą nimi być: obecność znacznej ilości części mineralnych, niedostateczne rozdrobnienie cząstek sadzy, zmieniona struktura powierzchni cząstek pierwotnych sadzy czy obecność ciężkich olejów popirolitycznych i oligomerycznych substancji kauczukowych wynikających z procesu pirolizy.

EN

The paper presents the results of studies on the repeatability of properties of compounds and vulcanizates of styrene-butadiene rubber containing independent samples of pyrolytic carbon black. For comparison, analogous compounds and vulcanizates containing technical carbon black N550, N772 and kaolin were examined. It was found that pyrolytic carbon black gives the compounds high Mooney viscosity. The obtained viscosity values for the three carbon black tests are repeatable, within the range of ±5%. Compounds with pyrolytic carbon black samples have optimum vulcanization time (t90) values similar to those of compounds containing technical carbon black. The dispersion of the t90 values is greater and is ±14%. It was found that the more sulphur and zinc compounds containing pyrolytic carbon black, the higher the rate of vulcanization. Individual samples of pyrolytic carbon black give SBR vulcanizates a high and reproducible hardness equal to that of carbon black vulcanizate N550 and much higher than that of carbon black vulcanizate N772 or kaolin. Tensile strength at break (TSb) values of vulcanizates with pyrolytic carbon black samples are also repeatable, but much lower than those obtained for carbon black vulcanizate N550 and N772. Similarly, the abrasion resistance of vulcanizates with pyrolytic carbon black samples reaches similar values, but is significantly lower than that of vulcanizates with carbon black N550, N772, but higher than that of vulcanizates with kaolin. Pyrolytic carbon black has unfavourable features which weaken the possible amplifying effect resulting from the relatively high iodine value (approx. 50 g/kg). These can be: the presence of a significant amount of mineral parts, insufficient fineness of carbon black particles, altered surface structure of primary carbon black particles or the presence of heavy pyrolytic oils and oligomeric rubber substances resulting from pyrolysis process.

19

Wykorzystanie technik analitycznych do oceny emisji lotnych związków organicznych uwalnianych z materiałów polimerowych, jako obiecujące rozwiązania w kontroli ich jakości. Cz. 2

Marć Mariusz, Namieśnik Jacek, Haponiuk Józef, Formela Krzysztof

Analityka : nauka i praktyka

|

2019

|

nr 3

41--45

PL

Swoje miejsce w badaniach przesiewowych do oceny profilu emisji związków z grupy LZO uwalnianych z materiałów polimerowych znalazła się technika bezpośredniej termicznej desorpcji. Technika ta stanowi alternatywne rozwiązanie dla technik z grupy PT oraz typowej ekstrakcji z wykorzystaniem rozpuszczalnika organicznego.

20

Wykorzystanie technik analitycznych do oceny emisji lotnych związków organicznych uwalnianych z materiałów polimerowych, jako obiecujące rozwiązania w kontroli ich jakości. Cz. 1

Marć Mariusz, Namieśnik Jacek, Haponiuk Józef, Formela Krzysztof

Analityka : nauka i praktyka

|

2019

|

nr 2

47--51

PL

W celu uzyskania danych na temat charakterystyki morfologicznej i właściwości fizykochemicznych danego przedmiotu wykonanego z tworzyw sztucznych (lub gumy) powszechnie wykorzystywane są takie techniki, jak: spektroskopia w podczerwieni, różnicowa kalorymetria skaningowa, analiza termograwimetryczna, analiza dynamicznych właściwości mechanicznych, chromatografia żelowa czy skaningowa mikroskopia elektronowa.