Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Quantity and quality of biogas produced from the poultry sludge optimized by filamentous fungi

Wrońska I., Cybulska K.

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2018

|

Vol. 25, nr 3

395--404

EN

One of the methods for recovery and utilization of waste products from the poultry industry is to subject them to the methane fermentation process in the biogas plant. These are waste with a high content of fatty compounds and proteins, including keratin. Their specificity is characterized by rapid possibility of spoilage, rancidity and problems of further management. These wastes are characterized by varying degrees of complexity, thus their use as a raw material for the biogas fermenter should be preceded by a pre-treatment. An example of waste generated in poultry processing is biological sludge. Optimizing this material with highly enzymatic fungi could accelerate the degradation of the organic matter contained and, as a result, increase the energy efficiency of this type of waste. Quantitative and qualitative parameters of biogas produced from biological sludge processed by isolated filamentous fungi with high metabolic potential were determined. Laboratory tests were based on the modified methodology included in the standards DIN 38414-S8 and VDI 4630. Based on the results obtained, it was found that the pre-optimization of biological sludge by fungal strains with different metabolic potential, influences on the yield of biogas production, including methane. There was an increase in the biogas yield from the biological sludge processed by the mixed fungal consortium (by 20 %) and the strain marked as F1 (by 14 %) as compared to the non-inoculated material, which was also reflected in the amount of methane produced in the case of the mixed fungal consortium (by 28 %) and the strain marked as F1 (by 12 %).

2

Chemical stability and sanitary properties of pelletized organo-mineral waste-derived fertilizer

Kasprzycka A., Lalak-Kańczugowska J., Tys J., Chmielewska M., Pawłowska M.

Archives of Environmental Protection

|

2018

|

Vol. 44, no. 3

106--113

EN

Different types of organic waste can be used as fertilizers or soil improvers, but such materials are susceptible to chemical and biochemical decomposition, and their storage can entail a deterioration in their quality. Evaluation of the infl uence of water content and ambient temperature on the chemical and microbiological properties of pelletized organo-mineral fertilizer produced on the basis of digestate from biogas plant and ashes from biomass combustion was the aim of the study. The results of the short (one month’s storage in the – laboratory silo) and long-term (one year’s storage in – unheated compartment) studies showed that the quality of the fertilizer depends on the temperature, fertilizer humidity, and air accessibility. The growth in the temperature from 20 to 30°C decreased the content of total and ammonium nitrogen, while the increase in water content stimulated the development of the fungi in fertilizer stored at 20 and 30°C. The access of the ambient air resulted in the increase of moisture and volatile solids content in the fertilizer. It was stated that fertilizer should be stored without access to the atmospheric air, at the temperature below 20°C to ensure their long-term chemical stability and microbial safety.

PL

Celem pracy jest ocena wpływu wilgotności, temperatury i dostępu powietrza na właściwości chemiczne i mikrobiologiczne granulowanego nawozu wytworzonego na bazie pofermentu z biogazowni i popiołów ze spalania biomasy. Wyniki badań krótkoterminowych i długoterminowych wykazały, że jakość nawozu zależy od temperatury, wilgotności nawozu i dostępności powietrza. Wzrost temperatury od 20 do 30°C znacząco obniżył zawartość azotu, a wzrost wilgotności stymulował rozwój grzybów. Dostęp powietrza powodował wzrost wilgotności i zawartości substancji organicznej w nawozie. Stwierdzono, że w celu zapewnienia długoterminowej stabilności chemicznej i bezpieczeństwa mikrobiologicznego nawóz należy przechowywać bez dostępu powietrza, w temperaturze poniżej 20°C.

3

Growth of Paecilomyces variotii fungus on salt-agar medium and on natural and chemically preserved wood

Fojutowski A., Kropacz A., Koziróg A.

Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology

|

2014

|

No. 87

64--69

EN

Growth of Paecilomyces variotii fungus on salt-agar medium and on natural and chemically preserved wood. Paecilomyces variotii Bainer fungus (Pv) is one of filamentous fungi classified as belonging to Ascomycetes, Deuteromycetes groups, which are able to grow on many of softwood and hardwood species. These fungi (molds) commonly found around the world are responsible for the decrease of functional aesthetics of lignocellulosic materials and even soft rot of wooden materials. The growth of the fungi may be the reason for the drop of the material value, technological difficulties and, eventually, financial loses. It was indicated that Pv may cause yellow discoloration of oak, particularly during kiln drying of wood. The fungus is able to grow on softwood species as well. The aim of this research was to identify the growth rate of Pv fungus on salt-agar medium in comparison to other filamentous fungi and to compare its growth on Scots pine wood both natural and chemically preserved with model wood preservative. It was observed that the growth rate of Pv fungus during double-species tests on salt-agar medium was different depending on the species of the second fungus. Trichoderma viride and Chaetomium globosum fungi limited to some extent the growth of Pv fungus; however, no apparent antagonism was observed. The model wood preservative at 200g/m2 retention effectively controlled the growth of Pv, which in the case of natural Scots pine wood caused complete coverage of the wood surface.

4

Succession of fungi associated with decomposition of leaf litter in tropical evergreen forest (North-eastern Thailand)

Purahong W., Lerstaveesin P., Ampornpan L.

Polish Journal of Ecology

|

2010

|

Vol. 58, nr 3

569-576

EN

The richness and diversity of filamentous fungi associated with the decomposition of leaf litter of three tree species (Castanopsis accuminatissima, Styrax benzoides, and Dipterocarpus (grancilis) in evergreen tropical forest in the northeast of Thailand were studied at 6 and 12 months after leaf fall. A total of 125 taxa were identified through examining 4,362 isolates. These comprised 6 species of Zygomycetes, 19 species of Ascomycetes, 62 species of Deuteromycetes, and 38 taxa of unidentified sterile mycelium. Each decaying stage of leaf litter had a different composition of taxonomic groups. The average percent similarity between fungi assemblages of different species litter and of decomposition stage ranged between 37-44% and 6-13%, respectively. The majority of fungal taxa found had a low frequency of occurrence. Six month decaying leaves had the highest number (2,093) of fungal isolates but the fungal taxa number (35) was much lower than in freshly fallen leaves and equal to 12 month decaying leaves. The freshly fallen leaves gave the lowest number (1,103) of isolates but the number (69) of fungal taxa was much higher than that found in the 6 month and 12 month decaying leaves. The most dominant fungal taxon was Trichoderma koningii. The Shannon-Wiener diversity index showed that the initial diversity (H.) of fungal taxa from freshly fallen leaves was the highest and equals to 2.9, 2.8 and 3.0 in C. accuminatissima, S. benzoides, and D. (grancilis) respectively.

5

Biosynteza związków poliketydowych przez Aspergillus Terreus

Bizukojć M.

Zeszyty Naukowe. Rozprawy Naukowe / Politechnika Łódzka

|

2009

|

Z. 377

8-154

PL

Aspergillus terreus jest grzybem nitkowym należącym do gromady Ascomycota. Posiada on szczególną zdolność do biosyntezy poliketydowego metabolitu, będącego inhibitorem reduktazy (S)-3-hydroksy-3-metyloglutarylo-CoA, zwanego kwasem mewinolinowym. Związek ten w postaci laktonu, nazwanego oficjalnie lowastatyną, jest wykorzystywany w medycynie jako lek obniżający poziom endogennego cholesterolu w organizmie człowieka. Niniejsze opracowanie ma formę krótkiej monografii mającej na celu przybliżenie czytelnikowi zagadnień biochemicznych, fizjologicznych, morfologicznych i kinetycznych biosyntezy niektórych metabolitów wtórnych produkowanych przez A. terreus ze szczególnym uwzględnieniem najważniejszego metabolitu, czyli lowastatyny, oraz często jej towarzyszącej (+)-geodyny. W pracy omówione zostały w pierwszej kolejności mechanizmy biochemiczne rządzące biosyntezą lowastatyny oraz (+)-geodyny. Opisany został klaster genów odpowiedzialnych za syntezę enzymów niezbędnych do biosyntezy lowastatyny oraz przedstawione zostały zasady działania syntaz poliketydowych. Szczegółowo pokazano szlak biosyntezy lowastatyny oraz takich oktaketydowych metabolitów, jak sulochryna, (+)-geodyna i kwas astrowy. Podana została także pierwszorzędowa struktura enzymów odpowiedzialnych za biosyntezę lowastatyny. Zagadnienia biochemiczne biosyntezy metabolitów wtórnych A. terreus zostały opracowane w większości na podstawie danych literaturowych. Uzupełniono jednakże niektóre brakujące dane poprzez odtworzenie mechanizmu działania syntazy oktaketydowej antronu emodyny na podstawie ogólnej wiedzy na temat syntaz poliketydowych. Dodatkowo została przeprowadzona na podstawie anotacji częściowo zsekwencjonowanego genomu własna rekonstrukcja sieci metabolicznej dla pierwotnego metabolizmu A. terreus. Skorelowana ona została z danymi fizjologicznymi pochodzącymi z własnych eksperymentów i znalezionymi w literaturze przedmiotu, związanymi na przykład z asymilacją substratów i produkcją metabolitów pierwotnych, jak etanol. Przeprowadzona krótka analiza porównawcza sieci metabolicznej z danymi eksperymentalnymi pozwoliła także na sformułowanie propozycji uzupełnienia „dziur" (holes), czyli brakujących enzymów bądź reakcji w anotacji sieci metabolicznej, szczególnie tych związanych z metabolizmem laktozy. W dalszej części pracy skupiono się na aspektach fizjologicznych procesu biosyntezy metabolitów wtórnych i przedstawiono wpływ składu podłoża oraz warunków procesowych na biosyntezę lowastatyny i (+)-geodyny przez A. terreus. Dzięki wynikom badań eksperymentalnych określony został wpływ źródła węgla i azotu na jednoczesną biosyntezę lowastatyny i (+)-geodyny, co w dalszym etapie badań pozwoliło na sformułowanie modelu kinetycznego procesu biosyntezy lowastatyny przez A. terreus. Dodatkowo przebadany został wpływ takich śladowych substancji odżywczych, jak witaminy, na biosyntezę metabolitów A. terreus. Na podstawie własnych danych eksperymentalnych udowodniono, że niektóre witaminy z grupy B wpływają pozytywnie na biosyntezę lowastatyny. Opracowana została także strategia prowadzenia procesu biosyntezy lowastatyny w bioreaktorze. Udana okazała się próba zminimalizowania produkcji (+)-geodyny poprzez stosowanie odpowiedniej kontroli pH oraz suplementację podłóż witaminami. Kolejnym aspektem omawianym w pracy jest znaczenie morfologii i różnicowania się strzępek grzybni w biosyntezie lowastatyny i (+)-geodyny. Przedstawione zostały czynniki wpływające na morfologię grzybni, wielkość, kształt i formę peletek A. terreus. Przedstawiono także wyniki badań dotyczących wewnętrznej struktury peletek grzybni A. terreus, a różnicowanie się strzępek grzybni zostało skorelowane z biosyntezą lowastatyny i (+)-geodyny. Wreszcie przedstawiono dwa modele biosyntezy lowastatyny przez A. terreus, które można znaleźć w literaturze przedmiotu. Są to model morfologicznie strukturalny oraz sformułowany przez autora niestrukturalny model kinetyczny. Ten drugi model powstał na podstawie wyników badań z hodowli wstrząsanej i został pozytywnie zweryfikowany w procesach bioreaktorowych.

EN

Aspergillus terreus is a filamentous fungus that belongs to the phylum Ascomycota. It is able to biosynthesise a polyketide metabolite, which inhibits (S)-3-hydroxy-3-methylglutaryl-CoA reductase and is called mevinolinic acid. The lactone form of this compound, which was internationally named lovastatin, is used in medicine to decrease the level of the endogenous cholesterol in human organisms. This work is a short monograph, whose aim is to present the biochemical, physiological, morphological and kinetic issues of biosynthesis of selected secondary metabolites produced by A. terreus. The special attention is paid to the most important metabolite, i.e. the aforementioned lovastatin and to (+)-geodin, which frequently accompanies lovastatin in the cultivation processes. In this work the biochemical mechanisms governing lovastatin and (+)-geodin biosynthesis were first presented. The gene cluster, which is responsible for the expression of the enzymes required for lovastatin biosynthesis, was described. Also the action of polyketide synthases was presented. Metabolic pathways of lovastatin biosynthesis and of such octaketide metabolites as sulochrin, (+)-geodin, and asterric acid were described in detail. The biochemical issues of secondary metabolites biosynthesis by A. terreus were mostly elaborated upon the literature data. However, few lacking data were supplemented. The hypothetical action of emodin anthrone octaketide synthase was described on the basis of the general knowledge concerning polyketide synthases. Additionally, the reconstruction of the metabolic network to mainly describe the primary metabolism of A. terreus was made upon the annotation the partially sequenced genome. The results of this reconstruction were correlated with the physiological data originated from own experiments and selected literature data. They concerned the assimilation of substrates and primary metabolites formation, e.g. ethanol. The comparative analysis of the reconstructed metabolic network and the experimental data allowed for the proposal to fill the holes, i.e. lacking enzymes or reactions, in the annotated network, especially those connected with lactose metabolism. In the second part of the work the physiological issues of the biosynthesis of secondary metabolites were discussed. The influence of the medium composition and process conditions on lovastatin and (+)-geodin biosynthesis by A. terreus was presented. Owing to the experimental results the influence of carbon and nitrogen source on the simultaneous lovastatin and (+)-geodin biosynthesis was described. Next, it allowed for the formulation of the kinetic model of lovastatin biosynthesis by A. terreus. Additionally, the influence of such trace nutrients as vitamins on lovastatin and (+)-geodin biosynthesis by A. terreus was studied. On the basis of own experimental data, it was proved that some B-group vitamins positively influence lovastatin biosynthesis. Also the strategy of lovastatin biosynthesis in bioreactor was elaborated. The minimisation of (+)-geodin production was successfully achieved by means of the valid pH control procedure and media supplementation with B-group vitamins. Another issue discussed was the influence of morphology and hyphal differentiation on lovastatin and (+)-geodin biosynthesis. The factors influencing the hyphal morphology, i.e. the size and shape of A. terreus pellets were discussed. Also the experimental results concerning the infrastructure of the pellets were presented and hyphal differentiation was correlated with lovastatin and (+)-geodin biosynthesis. Finally, two kinetic models to describe lovastatin biosynthesis were shown. These are a morphologically structured and an unstructured kinetic models. The latter was formulated by the author of this work upon the experimental results from a shake flask cultures and successfully verified in the bioreactor cultivations.

6

Przestrzenne rozmieszczenie i sezonowe zmiany liczebności promieniowców oraz grzybów drożdżoidalnych i nitkowatych w wodzie jeziora eutroficznego i jego zlewni

Niewolak S., Filipkowska Z., Korzeniewska E.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2009

|

T. 9, z. 3

123-141

PL

Badano przestrzenne rozmieszczenie i sezonowe zmiany liczebności promieniowców, grzybów nitkowatych i grzybów drożdżoidalnych w wodzie gruntowej zlewni jeziora Bartąg (jezioro eutroficzne) ze studzienek odwierconych w zagłębieniach terenu (studzienki 2., 3., 6., 8., 13.) i na wzniesieniach (studzienki 5. i 10.), w wodzie pelagialu tego zbiornika, pobieranej z głębokości 0,3, 6,0 m i znad dna (na stanowiskach I i II północnym i południowym) oraz w wodzie cieków powierzchniowych drenujących jego zlewnię (dopływającego i odpływającego z jeziora). W większości próbek wody gruntowej pobieranej na terenie zlewni (woda gruntowa) jedynie grzyby drożdżoidalne występowały liczniej. Na ogół więcej ich występowało w próbkach ze studzienek odwiercanych w zagłębieniach terenu. Natomiast w wodzie pelagialu jeziora Bartąg brak było większych różnic w liczebności tych drobnoustrojów na stanowiskach I i II. Z reguły mniej ich występowało w wodzie odpływającej z jeziora, więcej w wodzie dopływającej. W cyklu rocznym minimalna liczebność tych drobnoustrojów była notowana najczęściej wiosną (w kwietniu i maju), maksymalna zaś jesienią (w okresie od października do grudnia), niekiedy również latem po opadach burzowych.

EN

Spatial distribution and seasonal changes in the number of actinomycetes, filamentous fungi and yeasts were studied in ground water of the Lake Bartąg catchment, in pelagial zone of the lake and in streams flowing to and from Lake Bartąg. The study was carried out in two annual cycles (in 1978 and 1980). Water samples were collected from 2 wells situated on hilltop (wells 5 and 10), from 5 wells drilled in land depressions (wells 2, 3, 6, 8 and 13), from 2 sites (site I and II) of pelagial zone of Lake Bartąg (from a depth of 0.3 m, 6.0 m, and above the bottom) and from inflowing and out-flowing streams. Low densities of actinomycetes and filamentous fungi, not exceeding 36 and 97 cfu·cm-3 respectively, were found in water. From among all studied groups of microorganisms, yeasts were the most numerous in water samples collected from different sites and reached a maximum of 1 710 cfu·cm-3. In ground water of Lake Bartąg catchment basin they were more numerous in water samples from wells drilled in land depressions. There were no differences between the number of yeasts in water samples collected from pelagial of northern and southern part of Lake Bartąg. Higher numbers of these microorganisms, as a rule, were found in water flowing to the lake than in water of the outflowing stream. In annual cycle, lower number of yeasts was found in spring (April and May), while they were most numerous in autumn month (November and December) and sometimes in summer after storm rainfalls.

7

Grzyby nitkowate i drożdżoidalne w wodzie i osadach dennych Czarnej Hańczy jako bioindykatory zanieczyszczeń antropogenicznych

Niewolak S., Korzeniewska E., Gotkowska-Płachta A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2009

|

T. 9, z. 3

107-122

PL

Przeprowadzono badania liczebności grzybów nitkowatych i drożdżoidalnych w wodzie i osadach dennych Czarnej Hańczy na odcinku od miejscowości Stary Bród (przed Suwałkami) do miejscowości Wysoki Most, na krańcach Wigierskiego Parku Narodowego. Określano również ich liczbę w ściekach oczyszczonych, odpływających z oczyszczalni w Suwałkach. Na podstawie liczebności tych drobnoustrojów (zwłaszcza grzybów drożdżoidalnych) w wodzie wyróżniono dwa odcinki rzeki - jeden do jej ujścia do jeziora Wigry (suwalski) i drugi - od jej ujścia z tego jeziora (wigierski). Pierwszy odcinek rzeki charakteryzował się dużą liczebnością badanych drobnoustrojów, zwłaszcza grzybów drożdżoidalnych, w ciągu całego okresu badawczego (od czerwca do listopada), z maksimum w miesiącach czerwiec i sierpień oraz mniejszym pikiem w listopadzie. Na drugim występowała średnio 2-krotnie mniejsza liczebność grzybów nitkowatych i kilkakrotnie mniejsza liczebność grzybów drożdżoidalnych w wodzie. Piaszczyste osady denne Czarnej Hańczy charakteryzowały się mniejszą liczebnością badanych drobnoustrojów niż osady muliste. Na przestrzenne rozmieszczenie grzybów nitkowatych i drożdżoidalnych mogą mieć wpływ wprowadzane do rzeki oczyszczone ścieki z oczyszczalni w Suwałkach i zanieczyszczenia ze zlewni podczas opadów burzowych oraz rozcieńczenie mas wodnych przez jeziora Wigry i Postaw. Udział grzybów barwnych w ogólnej liczbie tych drobnoustrojów, zmienny w zależności od czasu i miejsca poboru prób, był mniejszy w osadach dennych, większy zaś w wodzie Czarnej Hańczy.

EN

The density of filamentous and yeast-like fungi (including pigmented ones) in water and bottom sediments of the Czarna Hańcza River was studied along the length of the river from Stary Bród (before Suwałki) to Wysoki Most at the border of the Wigry National Park. Parallel to this study, the density of these microorganisms (and yeast-like fungi in particular) was determined in treated wastewater discharged from a wastewater treatment plant in Suwałki. Two sections of the river were distinguished according to the counts of fungi in the river water: the first from springs to the river outlet to Lake Wigry (the Suwałki section) and the second from its outflow from Lake Wigry (the Wigry section). The former section of the river was characterized by high densities of the analyzed microorganisms, particularly of yeast-like fungi, throughout the whole study period (from June to November), with the maximum counts noted in June and August and a smaller peak in November. The latter section of the river contained on average two-fold less filamentous fungi and several-fold lower numbers of yeast-like fungi in water. Sandy bottom deposits of the Czarna Hańcza contained less of the analyzed microorganisms than the muddy ones. The spatial distribution of filamentous and yeast-like fungi could be affected by treated wastewaters from the wastewater treatment plant in Suwałki, by the influx of polluted rainwater during storm events and by the diluting effect of water masses from Lake Wigry and Lake Postaw. Contribution of pigmented fungi to the total number of fungi, variable depending on the time and sampling site, was smaller in the river bottom sediments than in water of the Czarna Hańcza.

8

Sezonowe zmiany liczebności promieniowców i grzybów (nitkowatych drożdżoidalnych) w wodzie, glebie i roślinności śródleśnych mokradeł w okolicy Olsztyna

Niewolak S., Brzozowska R., Czechowska K., Filipkowska Z., Korzeniewska E.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

T. 7, z. 2a

271-291

PL

Badano sezonowe zmiany liczebności promieniowców i grzybów nitkowatych i drożdżoidalnych w wodzie, glebie oraz na zanurzonych w wodzie i wynurzonych z niej (napowietrznych) częściach turzycy błotnej (Carex acutiformis Ehrb.), a także jej korzeniach (obumarłych i żywych). Badania przeprowadzono na jednym z większych obszarów bagiennych okolic Olsztyna (Pojezierze Mazurskie) w latach 1993 i 1994. We wszystkich badanych biotopach najmniej było promieniowców, więcej (10-krotnie) grzybów nitkowatych, najwięcej (100-krotnie) grzybów drożdżoidalnych niewytwarzających barwników karotenoidowych. Grzyby drożdżoidalne z rodzaju Rhodotorula, Sporobolomyces występowały rzadko i zwykle tylko w 1993 r. Na wynurzonych z wody częściach turzycy błotnej (Carex acutiformis Ehrb.) nie stwierdzono ich obecności. Różnice liczebności badanych grup systematycznych drobnoustrojów w odpowiednich biotopach z poszczególnych stanowisk były najczęściej niewielkie. Maksymalne wartości ich liczebności występowały częściej wiosną i/lub latem, rzadziej jesienią, a wyjątkowo zimą (w grudniu 1993 r. i w marcu 1994 r.).

EN

The paper presents result of a study on the seasonal distribution of actinomycetes, filamentous fungi and yeasts in water, soil and on surface of immersed and aerial leaves of the sedge (Carex acutiformis Ehrb.) and on dead and live roots. The study was carried out in one of the largest wetlands near Olsztyn (in Masurian Lakeland) in 1993 and 1994. In all samples of water, soil and particular parts of sedge, actinomycetes were the least frequent, filamentous fungi occurred in 10-fold greater numbers whereas yeasts occurred in 100-fold greater numbers. "Pink yeasts" were rare and occurred usually only in 1993. They were absent on aerial leaves of sedges. The differences in the numbers of studied taxonomic groups of these microorganisms between particular sites in water, soil and sedge were small. Seasonal changes in their numbers were characterised by maximum values found most often in spring and/or in summer, rarely in autumn, and only exceptionally in winter (in December 1993 and in March 1994).

9

Badania mikrobiologiczne wód podziemnych Zbiornika Omulewskiego na Pojezierzu Mazurskim

Gołaś I.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2001

|

T. 4, nr 1

51-60

PL

Praca obejmuje wyniki badań hydrogeologicznych i mikrobiologicznych wód podziemnych formacji wodonośnych jednostki hydrograficznej Zbiornika Omulewskiego na Pojezierzu Mazurskim po likwidacji większości wielkotowarowych ferm bydła i trzody chlewnej (w latach 1994-1995). W badaniach określono: kierunek przepływu wód podziemnych oraz średnie wartości spadku hydraulicznego Iśr i współczynnika filtracji Kśr oraz ogólną liczbę bakterii oznaczanych metodą bezpośredniego liczenia pod mikroskopem na filtrach membranowych (FM), liczbę bakterii heterotroficznych, grzybów drożdżoidalnych i nitkowatych. Badaniami objęto wody 11 studni głębinowych (20-64 m) i 3 odwiertów piezometrycznych (6,5-23,5 m), usytuowanych na obszarach zalesionych (studnie kontrolne), położonych na terenach użytkowanych przez rolników indywidualnych i na obszarach byłych wielkoobszarowych ferm hodowlanych. Najmniejsze liczebności bakterii oznaczanych metodą bezpośredniego liczenia na filtrach membranowych (FM) i bakterii heterotroficznych stwierdzano w wodach podziemnych studni położonych na obszarach całkowicie zalesionych, największe w próbach wód studni głębinowych i odwiertów piezometrycznych położonych na obszarach byłych wielkotowarowych ferm bydła i trzody chlewnej. Grzyby nitkowate i drożdżoidalne w badanych próbach wód podziemnych występowały w niewielkich ilościach (1-96 kolonii/1 cm3 wody), niezależnie od sposobu użytkowania powierzchni gruntu i okresu badawczego. Uzyskane parametry hydrogeologiczne i liczebności oznaczanych mikroorganizmów wskazują na lokalny charakter zanieczyszczenia wód podziemnych Zbiornika Omulewskiego.

EN

The present study includes the results of hydrological and microbiological estimation of underground waters of water-bearing formations in the hydrographic unit of Omulewski Reservoir in Mazuria after the liquidation of the majority of commercial cattle and pig farms (in the years 1994-1995). The research concerned 11 wells of 20-64 m depth and 3 piezometric bore-holes of 6.5-23.5 m depth. The research was conducted in the wells located in afforested areas (control wells), in the area used by individual farmers and in the areas formerly taken by large cattle farms. The research specified: the direction of flow and mean values of hydraulic gradient (Imean) and filtration coefficient (Kmean) of underground waters of Omulewski Reservoir. The microbiological investigation concerned the following data: total count of bacteria obtained by direct counting under a microscope on membrane filters (FM), the count of heterotrophic bacteria grown on TGY medium (with triptone, glucose and yeast extract in 1:8 solution) as well as yeasts and moulds fungi grown on Sabourand's medium (Difco). The analysis of topographical data obtained on the basis of hydrogeological maps (1:25 000 scale) and the technical parameters of the 30 wells (obtained from the Department of Environment Protection of the Regional Office in Olsztyn) located in the studied area made it possible to determine the value of the mean filtration coefficient Kmean = 15 m/d and hydraulic gradient Imean=0.0013. The total count of bacteria obtained by direct counting under a microscope on membrane filters ranged between 320 o 103 cells to 2460 o 103 cells in 1 cm3 depending on the studied area. During the studied period the count was the lowest in the waters of control wells in Sedańsk and Narty (510 o 103 cells and 680 o 103 cells in 1 cm3, respectively), and the highest in the waters of wells in the areas of former commercial cattle and pig farms: in Wielbark and in the waters from piezometer bore-hole no. 3 in Wesołowo (1350 o 103 cells and 1310 o 103 cells in 1 cm3). . The count of heterotrophic bacteria ranged between a few dozen colonies to several thousand colonies in 1 cm3 of water depending on the studied area and the way of using the surface of the area (groups of wells). The smallest differences in their counts were characteristic of the waters in control wells (Sedańsk and Narty) and the wells located on the areas cultivated by individual farmers (Jedwabno, Kot), whereas the greatest differences were observed in the waters and piezometric bore-holes located in the areas formerly covered with cattle and pig farms. Regardless of the studied area however, the count of heterotrophic bacteria was lower by 103 to 5 o 103 than the total count of bacteria obtained by direct counting under a microscope on membrane filters during the whole studied period. Yeasts and moulds in underground waters of Omulewski Reservoir were scarce (from a few or several colonies in 1 cm3), particularly in the waters of control wells (Sedańsk, Narty) and the wells located on the areas cultivated by individual farmers (Jedwabno, Kot). Their count was slightly higher (though not exceeding 100 colonies in 1 cm3) in the waters of wells and piezometric bore-holes located in the areas formerly taken by commercial cattle and pig farms. The hydrogeological parameters and the numbers of the examined microorganisms suggest that the underground waters of Omulewski Reservoir are contaminated locally.