Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

„Bazalt-S”- innowacyjna technologia nawożenia roślin

Kufka Dominika, Choińska-Pulit Anna, Sobolczyk-Bednarek Justyna, Zielińska Amelia, Glubiak Ewa, Korzeniowska Jolanta

Górnictwo Odkrywkowe

|

2023

|

R. 64, nr 3

9--14

PL

Przedstawiony projekt skupia się na opracowaniu innowacyjnej technologii w zakresie poprawy jakości ziarna lub nasion co najmniej jednego z ważnych gospodarczo gatunków roślin uprawnych np. zbóż, roślin bobowatych lub rzepaku. W rezultacie w uprawie ww. roślin, w ziarnie lub nasionach nastąpiło zwiększenie zawartości białka, aminokwasu metioniny lub tłuszczu. W proponowanej technologii uprawy użyto pył bazaltowy wzbogacony siarką w postaci granulatu o nazwie Bazalt-S. Zadaniem zastosowania granulatu Bazaltu-S, była poprawa właściwości gleb, zwłaszcza zakwaszonych i ubogich w siarkę, co miało wpływ na stabilność i wielkość plonowania. Ponadto użycie polepszacza pozwoliło na uzyskanie plonów o znacznie lepszej jakości w porównaniu do produktów rolnych dotychczas uzyskiwanych z gleb mało żyznych na terenie Polski i krajów Europy o podobnych warunkach glebowo-klimatycznych.

EN

The presented project focuses on the development of innovative technology to improve the quality of grain or seeds of at least one of the economically important crops eg. cereals, Fabaceae or rape. As a result in the cultivation of the above mentioned plants, in grain or in seeds will increase their protein, methionine, or fat content. In the proposed cultivation technology, basalt dust enriched with sulfur in the form of granules called Basalt-S was planned to use. The task of Basalt-S, will be to improve the properties of soils, especially acidified and low-sulfur soils, which will have an impact on the stability and yield. Furthermore, it will allow to obtain products of much better quality compared to products previously obtained from poorly fertile soils in Poland and European countries with similar soil and climatic conditions.

2

Healthiness of pea seeds variety Tarchalska after bacterial inoculation

Dłużniewska J., Zając T.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 2

39--42

EN

The aim of the study was to determine the health status of seeds and the quality of seedlings of pea of Tarchalska variety after the use of Nitragina vaccine and a non-commercial bacterial vaccine IUNG. It was observed that in 2010 treatment with vaccines reduced the amount of seeds with pathogenic changes. Fungi belonging to 11 species were isolated from the pea seeds. Alternaria alternata species and Penicillium genus were the most abundant.

PL

Celem pracy było określenie zdrowotności nasion oraz jakości siewek grochu siewnego odmiany Tarchalska po zastosowaniu szczepionki Nitragina oraz niekomercyjnej szczepionki bakteryjnej IUNG. Obserwowano, że w 2010 r. zaprawianie szczepionkami wpłynęło na zmniejszenie ilości nasion ze zmianami patogennymi. Z nasion grochu wyizolowano grzyby należące do 11 gatunków. Najliczniej był reprezentowany gatunek Alternaria alternata oraz rodzaj Penicillium.

3

Evaluation of weed infestation of triticale and pea mixtures grown for fodder seeds

Bojarszczuk J., Księżak J., Staniak M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

42--48

EN

The aim of the study was to evaluate weed infestation of mixtures of pea with spring triticale with differentiated composition of seeds at sowing, in ecological farming system. Field experiments were carried out in 2014-2016 in split-plot design in 4- replication on good soil rye complex. Two pea cultivars with spring triticale with differentiated share of legume (40, 60 and 80%) were compared. An assessment of species weed composition, each species abundance, fresh and dry weed matter was performed. An assessment of the structure of weed communities in the cultivated crops was carried out using two ecological indicators: Shannon index (H) and Simpson domination index (SI). Analysis has shown that in the first and third year of study, the most competitive with weeds was mixture of the lowest percentage of legumes, while in the second year the mixture with 80% share of pea, as evidenced by significantly lower fresh and dry weeds matter. In all years of study, in the cultivation of all mixtures, weed phytocenoses consisted mainly of dicotyledonous species. The most abundant weed species, regardless of their components, were: Conyza canadensis, Chenopodium album, Eguisetum arvense, Rumex acetosella and Sonchus asper. In the first year of the study, the highest diversity of weeds, expressed by Shannon's diversity index, showed a mixture of triticale with 40% share of pea of Milwa cultivar, in the second year a mixture with 80% share of pea Klif cultivar and 40% of Milwa, while in the third year of study mixtures with 60% share of pea Milwa cultivar and 40% - of Klif cultivar.

PL

Celem badań była ocena zachwaszczenia mieszanek grochu z pszenżytem jarym o zróżnicowanym udziale nasion komponentów przy wysiewie, w ekologicznym systemie gospodarowania. Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2014-2016 w układzie split-plot, w 4 powtórzeniach, na glebie kompleksu żytniego dobrego. Porównywano mieszanki dwóch odmian grochu z pszenżytem jarym o zróżnicowanym udziale rośliny strączkowej (40, 60 i 80%). Przeprowadzono ocenę składu gatunkowego, liczebności poszczególnych gatunków, oznaczono świeżą i powietrznie suchą masę chwastów oraz wykonano ocenę struktury zbiorowisk chwastów w badanych uprawach za pomocą dwóch wskaźników ekologicznych: indeksu różnorodności Shannona (H’) oraz indeksu dominacji Simpsona (SI). Badania wykazały, że w pierwszym i trzecim roku badań, najbardziej konkurencyjna w stosunku do chwastów była mieszanka o najmniejszym udziale rośliny strączkowej, natomiast w drugim roku mieszanka z 80% udziałem grochu wyróżniała się najmniejszym zachwaszczeniem, na co wskazuje istotnie mniejsza świeża i sucha masa chwastów. We wszystkich latach badań, w uprawie wszystkich mieszanek, fitocenozy chwastów składały się głównie z gatunków dwuliściennych. Najliczniej występującymi gatunkami chwastów, niezależnie od udziału komponentów były: Conyza canadensis, Chenopodium album, Eguisetum arvense, Rumex acetosella oraz Sonchus asper. Największą różnorodnością flory segetalnej, wyrażoną indeksem różnorodności Shannona, w pierwszym roku badań, wykazała się mieszanka pszenżyta z 40% udziałem grochu odmiany Milwa, w drugim roku mieszanka z 80% udziałem grochu odmiany Klif oraz 40% odmiany Milwa, zaś w trzecim roku mieszanka z 60% udziałem rośliny strączkowej odmiany Milwa oraz 40% odmiany Klif.

4

Zastosowanie LA ICP MS do ilościowego zobrazowania rozmieszczenia in vivo pierwiastków w tkankach roślin grochu

Hanć A., Barałkiewicz D., Piechalak A., Tomaszewska B.

Analityka : nauka i praktyka

|

2016

|

nr 1

13--16

PL

Do wyzwań stawianych LA ICP MS w analityce chemicznej, poza określeniem in vivo rozmieszczenia pierwiastków w próbkach roślin czy też poznaniem ich szlaków migracyjnych, należy oznaczenie zawartości pierwiastków toksycznych i pierwiastków fizjologicznych w tkankach roślin.

5

The assessment of weed infestation of oats-pea mixtures grown in organic farm

Staniak M., Bojarszczuk J., Księżak J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 59, nr 4

83--88

EN

The field experiment with legume-cereal mixtures was carried out in the years 2011-2013, at the Advisory Agricultural Center in Szepietowo (Podlaskie voivodeship). The aim of the study was to assess the degree of weed infestation of mixtures of oats with pea grown in organic farm. The first factor was the cultivar of pea (semi-leafless Milva cultivar and with bipinnate leaves Klif cultivar), while the second factor was the percentage of pea in the weight of sown seeds (40, 60 and 80%). Qualitative and quantitative analyses of weed infestation of the mixtures were carried out with the use of the square-frame method from the surface of 0,5 m2. The studies have shown that the mixtures with 40% share of legumes had the smallest weed infestation measured by the dry matter of weeds. The mixtures with semi-leafless pea cultivar Milva were somewhat more competitive against the matter of weeds, but such dependency was not recorded in relation to the numbers and composition of the segetal flora. Species diversity of weeds was similar in all mixtures. The most common species, regardless of the percentage of the components and the cultivar of peas were: Stellaria media, Chenopodium album, Galinsoga parviflora and Erigeron canadensis.

PL

W latach 2011-2013 przeprowadzono badania, których celem było ocena stopnia zachwaszczenia mieszanek owsa z grochem uprawianych ekologicznie, w zależności od odmiany grochu i jego udziału w mieszance. Badania wykonano w Podlaskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Szepietowie. Czynnikiem pierwszego rzędu była odmiana grochu (samokończąca Milva i o tradycyjnym ulistnieniu Klif), zaś drugiego rzędu – udział grochu w masie wysiewanych nasion (40, 60 i 80%). Przeprowadzono jakościowo-ilościowe analizy zachwaszczenia mieszanek, metodą ramkową z powierzchni 0,5 m2. Badania wykazały, że najmniejszym zachwaszczeniem mierzonym suchą masą chwastów charakteryzowały się mieszanki z 40% udziałem rośliny strączkowej. Mieszanki z wąsolistną odmianą grochu Milva były nieco bardziej konkurencyjne w stosunku do masy chwastów, natomiast nie zanotowano takiej zależności w stosunku do liczebności i składu gatunkowego flory segetalnej. Różnorodność gatunkowa chwastów była podobna w uprawie wszystkich mieszanek. Najliczniej występującymi gatunkami, niezależnie od udziału komponentów i odmiany grochu były: Stellaria media, Chenopodium album, Galinsoga parviflora and Erigeron canadensis.

6

Evaluation of yielding of pea mixtures with spring wheat grown for seed on good soils

Księżak J., Bojarszczuk J., Staniak M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 59, nr 4

20--25

EN

Increasing the percentage of pea seeds from 40 to 80% had only a little impact on the yield of mixtures. Significantly larger yields were recorded only in 2012 with Tarchalska variety pea, when the percentage of pea amounted to 60%. Average yields of mixtures seeds with a semi-leafless variety Tarchalska and Wiato variety with bipinnate leaves were very similar. The percentage of pea seeds in the yield of mixtures (regardless of the foliage type) were much smaller than in the weight of the sown seeds. The seeds of pea of Wiato variety had a larger percentage in the mixtures yield compared to the seeds of pea variety Tarchalska. Increasing the pea percentage in the mixture resulted in an increase in the number of nodes with pods per plant and in the thousand seeds weight in both evaluated varieties, while with Tarchalska variety, it resulted in significant decrease in the weight and number of seeds per plant. Small changes in the height of pea plant as well as in the length of the fruiting part of steam, dry weight of the stem per plant and the weight of siliques were observed.

PL

Celem przeprowadzonych badań była ocena plonowania mieszanek grochu z pszenicą jarą w zależności od odmiany grochu i jego udziału w masie wysiewanych nasion, uprawianych według zasad rolnictwa ekologicznego. Doświadczenie polowe przeprowadzono w CDR Radom (gospodarstwo Chwałowice) w latach 2011-2012, w układzie losowanych podbloków (split-plot), w 4 powtórzeniach. Czynnikiem I rzędu były odmiany grochu: Wiato (liście parzystopierzaste) i Tarchalska (wąsolist-na), a czynnikiem II rzędu udział grochu w mieszance: 40, 60 i 80%. Określano plon nasion mieszanki, udział komponentów w plonie, masę tysiąca nasion oraz strukturę roślin. W badaniach wykazano, że zwiększanie udziału nasion grochu przy wysiewie z 40 do 80% miało niewielki wpływ na poziom plonowania mieszanek. Istotnie różnice zanotowano tylko w 2012 roku, w którym mieszanka z 60% udziałem grochu odmiany Tarchalska plonowała istotnie wyżej niż pozostałe mieszanki. Udział nasion grochu w plonie mieszanek (niezależnie od odmiany) był znacznie niższy niż w masie wysiewanych nasion. Większy udział w plonie stanowiły nasiona grochu odmiany o tradycyjnym ulistnieniu Wiato niż wąsolistnej odmiany Tarchalska. Zwiększenie udziału grochu w mieszance powodowało wzrost liczby węzłów ze strąkami i strąków na roślinie oraz MTN u obu ocenianych odmian, a u odmiany Tarchalska powodowało również istotne zmniejszenie masy i liczby nasion na roślinie. Małym zmianom ulegała wysokość roślin grochu, długość części owocującej łodygi, sucha masa łodygi jednej rośliny oraz masa strączyn.

7

Evaluation of yielding of oats-pea mixtures cultivated in organic farming

Bojarszczuk J., Księżak J., Staniak M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 59, nr 3

12--17

EN

In the years 2011-2013 the studies were carried out, whose aim was to assess a yielding of oat-pea mixtures grown on seeds in organic farming. The field experiment was conducted at the Agricultural Advisory Center in Szepietowo. The cultivar of Pisum sativum (L.): Milva (semi-leafless cultivar) and Klif (with bipinnate leaves) was the first factor. The second factor concerned the percentage of P. sativum in mixture with Avena sativa (L.): 40, 60 and 80%. The study showed that the mixtures yield was significantly influenced by tested factors and the course of weather conditions. Increasing the percentage of legume seeds in the mixtures with semi-leafless cultivar Milwa as well as with cultivar of bipinnate leaves - Klif resulted in the decrease in their yields. In 2011 and 2013, higher yields were recorded for Milwa cultivar and, in more favorable moisture conditions, for Klif cultivar. Number of nodes with pods and the number of pods per plant in the both tested cultivars, regardless of the morphological composition, had not influence on a significant differentiation together with increasing the pea percentage in mixture with oat. Increasing of pea percentage in weight of sown seeds resulted in an increase in the number of seeds per plant in both pea cultivars only in the first year of the studies, while in the following years, it resulted in the reduction in the number of seeds. It was found that together with increase of pea percentage in mixture, the length of fruiting part and dry matter of siliques per plant were reduced. The composition of mixtures had a little effect on the height to the first pod and height of plants.

PL

W latach 2011-2013 przeprowadzono badania, których celem była ocena plonowania mieszanek grochu z owsem uprawianych według zasad rolnictwa ekologicznego, w zależności od odmiany grochu i jego udziału w masie wysiewanych nasion. Badania zrealizowano w Podlaskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Szepietowie, w układzie podbloków losowanych (split-plot), w 4 powtórzeniach. Czynnikiem I rzędu były odmiany grochu: Milwa (wąsolistna), Klif (tradycyjna), a czynnikiem II rzędu udział grochu w mieszance: 40, 60 i 80%. Badania wykazały, że zwiększenie udziału nasion rośliny bobowatej w wysiewanych mieszankach zarówno z wąsolistną odmianą grochu Milwa, jak i z odmianą o normalnym ulistnieniu Klif, powodowało zmniejszenie poziomu ich plonowania średnio o 10%. Poziom plonowania mieszanek i grochu był istotnie uzależniony od odmiany grochu. W 2011 i 2013 roku większymi plonami cechowała się odmiana Milwa, zaś w roku o korzystniejszych warunkach wilgotnościowych, odmiana Klif. Cechy morfologiczne, określające liczbę węzłów ze strąkami i liczbę strąków na roślinie, u obu ocenianych odmian niezależnie od budowy morfologicznej nie ulegały znacznemu zróżnicowaniu w miarę zwiększenia udziału grochu w mieszance z owsem. Więcej strąków i nasion na roślinie oraz strąków na węźle wytwarzała odmiana Klif. Stwierdzono, że zwiększanie udziału grochu w masie wysiewanych nasion powodowało wzrost liczby nasion na roślinie u obu odmian grochu jedynie w pierwszym roku badań, natomiast w kolejnych latach powodowało ich zmniejszenie. Stwierdzono, że wraz ze wzrostem udziału grochu w mieszance, długość części owocującej, sucha masa łodygi i masa strączyn z jednej rośliny ulegały zmniejszeniu.

8

Obróbka cieplna w prażaku wybranych nasion strączkowych przeznaczonych na cele spożywcze

Panasiewicz M., Mazur J., Sosińska E.

Inżynieria Rolnicza

|

2011

|

R. 15, nr 1

167-173

PL

Celem pracy była ocena możliwości wykorzystania obróbki cieplnej w prażaku nasion grochu i fasoli do wytwarzania nowych produktów będących zamiennikami orzeszków ziemnych. Badania obejmowały procesy nasycania (nawilżania) nasion różnymi wodnymi roztworami soli, cukru i melasy, a następnie prażenie ich w założonych zakresach temperaturowo-czasowych. Tak preparowane nasiona poddane zostaną ocenie sensorycznej. Wyniki badań i ich analiza wykazały, iż odpowiednio dobrane metody przygotowania i nasycania (nawilżania) nasion, a następnie obróbka cieplna w prażaku w temperaturze 150-160°C, dają możliwość otrzymania, nowych, atrakcyjnych i wysokobiałkowych produktów.

EN

The purpose of the work was to evaluate the possibilities of using thermal processing of pea and bean seeds in a roaster to make new products constituting substitutes for peanuts. The scope of the research covered seed saturation (humidification) processes using various water solutions of salt, sugar and molasses, and then roasting within the assumed temperature-time ranges. Seeds prepared in this way will be subject to sensory evaluation. Research results and their analysis have proven that properly selected methods for seed preparation and saturation (humidification), and then thermal processing in a roaster at the temperature of 150-160°C, allow to obtain new, attractive, highprotein products.

9

Initial Research on the Influence of the Colour of the Pea Leaves on the Infestation by Thrips

Pobożniak M., Świderski A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 1

83-88

EN

Based on the spectrophotometer analysis and the statistical data processing it was found that the colour of the pea leaves significantly influences the infestation by thrips. The positive correlation was found berween summaty content of chlorophylls in the pea leaves, represented by the absorbance at A. = 680 nm and the average number of thrips. The greater content of the chlorophylls was noticed for the cultivars heavier infested by thrips ('Hazard', 'Walor', 'Jubilat' and 'Maraton') and the lower concentration of chlorophylls was found for the cultivars less infested by thrips.

PL

W wyniku przeprowadzonych analiz spektrofotometrycznych i opracowania statystycznego stwierdzono, że barwa liści grochu ma istotny wpływ na zasiedlenie ich przez wciornastki. Dla badanych odmian stwierdzono pozytywną korelację pomiędzy sumaryczną zawartością chlorofili w liściach grochu, oznaczoną poprzez pomiar absorbancji przy lambda = 680 nm, a średnia liczebnością wciornastków. Odmiany silniej zasiedlane przez wciornastki ('Hazard', 'Walor'. 'Jubilat' i 'Maraton') odznaczały się większa zawartością chlorofili, z kolei mniej licznie zasiedlane odmiany ('Polar' i 'Duet') należały do grupy odmian o mniejszej zawartości chlorofili.

10

Plonowanie mieszanek grochu z jęczmieniem jarym w systemie uprawy ekologicznej

Księżak J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2010

|

Vol. 55, nr 3

200-204

PL

Celem przeprowadzonych badań była ocena plonowania mieszanek grochu z jęczmieniem uprawianych według zasad rolnictwa ekologicznego w zależności od odmiany grochu i udziału jego w masie wysiewanych nasion. W warunkach mniejszej ilości opadów w czerwcu (rok 2008) zwiększenie udziału nasion grochu w masie wysiewanych mieszankach niezależnie od odmiany powodowało zmniejszenie poziomu ich plonowania, natomiast w warunkach znaczących opadów zanotowano zwiększenie plonów. Poziom plonów mieszanki jęczmienia z odmianą Set i odmianą Terno był bardzo zbliżony, natomiast większy mieszanek z wąsolistną odmianą Ramrod. W roku 2008 udział nasion grochu w plonie był znacznie mniejszy niż przy wysiewie, a w roku 2009 zbliżony do udziału przy wysiewie. Większy udział w plonie mieszanek stanowiły nasiona odmiany Set o normalnym ulistnieniu niż odmiany Terno lub Ramrod. Zwiększenie udziału nasion grochu w masie wysiewanych nasion miało stosunkowo mały wpływ na jego cechy morfologiczne. Zanotowano wyższe osadzenie na pędzie pierwszego i ostatniego strąka, a u odmiany Terno zanotowano zwiększenie liczby strąków na roślinie i strąków na węźle.

EN

The objective of this research was to evaluate the effect of pea variety and share of components on yielding of legumecereal mixtures cropping in organic farming. In the conditions of reduced precipitation (june 2008) the increase of pea percentage in a mixture caused decrease in the yields, independently of the variety of pea, while in the wet year (2009) it caused increase of seed yields. The mixture yields of barley with Set and Terno pea varieties were very similar, but it was higher than the yields of mixtures with Ramrod pea variety. The percentage of pea in the yield was significantly lower then the percentage of pea in seeding in 2008, and it was similar in 2009. In the yield of mixtures there were more seeds of Set variety of pea than seeds of Terno and Ramrod varieties. The increasing of percentage of pea seeds in the mass of sown seeds had relatively low influence on its morphological features. Higher settling to the first and the last pod have been observed. The increasing of pod number per plants and number of pods per fruiting node have been noted in the Terno variety.

11

Reakcja roślin na toksyczną zawartość cynku i kadmu w glebie

Baran A., Jasiewicz C., Klimek A.

Proceedings of ECOpole

|

2008

|

Vol. 2, No. 2

417--422

PL

Badania przeprowadzono w warunkach hali wegetacyjnej na glebie lekkiej o składzie granulometrycznym piasku słabo gliniastym o odczynie obojętnym (pH = 6,2). Zastosowano symulowane zanieczyszczenie gleby cynkiem i kadmem w trzech poziomach według następującego schematu: I poziom - 50 mg Zn, 2 mg Cd; II poziom - 250 mg Zn, 10 mg Cd; III poziom - 750 mg Zn, 30 mg Cd · kg−1 s.m. gleby, plus obiekt kontrolny. W doświadczeniu jako rośliny testowe wykorzystano: len, groch, wykę i gorczycę białą. Określono plon suchej masy roślin oraz obliczono indeks tolerancji. Fitotoksyczność cynku i kadmu oceniono z wykorzystaniem fitotestu - Phytotoxkit. Każda zastosowana dawka cynku i kadmu zmniejszała plon suchej masy roślin testowych. Dla wszystkich roślin testowych już przy najniższej dawce cynku i kadmu indeks tolerancji przybierał wartość mniejszą niż jeden, co oznacza ograniczenie ich wzrostu. Zastosowane testy kiełkowania i wzrostu korzeni zgodnie wykazały toksyczność badanych metali już przy najmniejszej ich dawce. Bardziej czułym parametrem oceny toksyczności było hamowanie wzrostu korzeni niż inhibicja kiełkowania nasion roślin testowych. Szereg wrażliwości roślin na zanieczyszczenie gleby cynkiem i kadmem przedstawia się następująco: len > wyka > gorczyca > groch.

EN

The experiment was carried out in the vegetation hall on the typical light loamy soil (pH = 6.2). Simulation of soil contamination with zinc and cadmium on the three level was applied, according to scheme: 1st level - 50 mg Zn, 2 mg Cd; 2nd level - 250 mg Zn, 10 mg Cd; 3rd level - 750 mg Zn, 30 mg Cd · kg−1 and control object. In the experiment plants: flax, pea, vetch and white mustard were tested. The yield of dry matter and calculated index of plant tolerance was determined. Phytotoxicity of zinc and cadmium was assessed by utilization of test-Phytotoxikit. Each used dose of zinc and cadmium caused degradation of plant dry matter. For all testing plants the lowest level of dose used of zinc and cadmium showed that plants stop growing at all. Application of germination test and root growing test showed toxicity of experimental metals on the lowest dose level. More sensitive parameter of toxicity assessment was growth inhibition than germination inhibition of testing plants. The degree of plant sensitive with zinc and cadmium soil contamination presents the scheme: flax > vetch > white mustard > pea.

12

Wybrane aspekty agrotechniki na przyrost biomasy grochu

Szwedziak K., Rut J.

Inżynieria Rolnicza

|

2007

|

R. 11, nr 9 (97)

225-231

PL

W artykule opisano wpływ jednego z elementów agrotechniki, jakim jest oprysk dolistny na przyrost biomasy i plon grochu Pisum Dativus, którego biomasa może być wykorzystana do spalania w celu uzyskania energii. Biorąc pod uwagę warunki klimatyczne i geograficzne Polski, spalanie biomasy może stanowić podstawowe źródło energii, pozwalające sprostać Polsce progom procentowego udziału energii odnawialnej, które zobowiązaliśmy się osiągnąć wstępując do Unii Europejskiej. W niniejszej pracy dokonano porównania przyrostu biomasy w czasie okresu wegetacji grochu z seradelą i łubinem żółtym.

EN

The article describes the impact of one agricultural engineering element, that is leaf spraying, on biomass growth and crop of the Pisum Sativus pea, biomass of which may be combusted for energy production purposes. Taking into account climatic and geographic conditions in Poland, biomass combustion may become the leading energy source. This would allow our country to meet the thresholds of renewable energy percent share in the market, which we committed ourselves to reach when accessing the European Union. The paper compares biomass growth during pea vegetation period with serradella and yellow lupin.

13

Zastosowanie rozkładu Weibulla do oceny wytrzymałości nasion grochu

Łysiak G.

Inżynieria Rolnicza

|

2006

|

R. 10, nr 6(81)

41-48

PL

W pracy przedstawiono wyniki analiz wybranych właściwości wytrzymałościowych nasion grochu przy wykorzystaniu statystyki Weibulla. Pojedyncze nasiona o wilgotności w zakresie 4-14% ściskano na maszynie wytrzymałościowej Zwick. Określono wartości sił i odkształceń w momencie pęknięcia nasiona oraz na podstawie rozkładu ich wyników określono wartości parametrów m i 𖔈 rozkładu Weibulla. Wartości parametru kształtu m malały wraz ze wzrostem wilgotności nasion. Większy spadek obserwowano w przypadku rozkładu wartości odkształceń do punktu pęknięcia. Wraz ze wzrostem wilgotności zmniejszały się prostoliniowo wartości parametru 𖔈 dla sił w momencie pęknięcia oraz rosły nieliniowo dla odkształceń. Obserwowane różnice wskazują na możliwości rozszerzenia oceny zachowania materiałów biologicznych w procesie ściskania o informacje uzyskane przy zastosowaniu do analiz statystyki Weibulla.

EN

The work presents the results of analyses of selected strength-related properties of pea seeds by using Weibull statistics. Single seeds with humidity from 4 to 14% were squeezed in Zwick testing machine. The force and deformation values were established in the moment when the seeds broke, and based on the distribution of the results the values of the parameters m and ⎴ of Weibull distribution were determined. The shape parameter m values decreased with the increased humidity of the seeds. More significant drop was observed in the case of distribution of deformation values up to the breaking point. Together with the increase of humidity, the parameter values ⎴ dropped rectilinearly for the forces at the moment of breaking and rose in a nonlinear way for the deformations. The observed differences indicate the possibilities of extending the assessment of behaviour of biological materials in the process of squeezing by the information obtained by using Weibull statistics for the analyses.

14

Zmiany właściwości mechanicznych nasion roślin strączkowych pod wpływem promieniowania podczerwonego

Andrejko D., Grochowicz J.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2006

|

Nr 4s

5-7

EN

The paper deals with the influence of infrared radiation on mechanical properties of chosen legume seeds. The results reveal that legume seeds thermally treated by infrared radiation show smaller endurance on axial compression. Temperature and heating time significantly influence the changes in compressive forces destroying seed structure.

15

Niedobory i nadmiary opadów w okresie wegetacji grochu siewnego i bobiku w Polsce Północno-Wschodniej, w wieloleciu 1971-2000

Dragańska E., Szwejkowski Z., Banaszkiewicz B.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2005

|

T. 5, z. spec.

119-128

PL

W pracy dokonano analizy warunków opadowych na obszarze Polski Północno-Wschodniej w aspekcie wymagań wodnych grochu (gleby lekkie) i bobiku (gleby średnie i ciężkie), wykorzystując dane meteorologiczne dotyczące miesięcznych sum opadów w latach 1971-2000. Generalnie, na całym obszarze, od kwietnia do czerwca notowano więcej sytuacji z ekstremalnymi niedoborami opadów w stosunku do zapotrzebowania bobiku i grochu, natomiast w lipcu - więcej przypadków z ekstremalnymi nadmiarami. W kwietniu i maju stopień ryzyka pojawienia się sytuacji z ekstremalnymi opadami był najwyższy w północno-zachodniej części regionu i malał w kierunku wschodu i południowego wschodu. W czerwcu i lipcu ryzyko występowania sytuacji ekstremalnych było w miarę równomiernie rozłożone w całym regionie i wynosiło od 20 do 40%.

EN

The paper presents results of analysis of the effects of water supply on pea (light soils) and horse bean (medium heavy and heavy soils) grown in northeastern Poland based on meteorological dataset (monthly sums of precipitation) covering the period from 1971 to 2000. The general findings suggest that the highest risks of extreme deficits of precipitation with respect to pea and horse bean demands occurred in the period from April to June, however, the extreme excesses occurred in July. The results also suggest that the distributions of precipitation from April to May were most unfavorable in the northern part of analyzed region and improved south-eastward, but in July the risk of the occurrence of extreme situation was even all over the region (20-40%).

16

Zmiany wybranych właściwości fizycznych nasion grochu i fasoli po procesie nawilżania w warunkach podciśnienia

Rydzak L.

Inżynieria Rolnicza

|

2005

|

R. 9, nr 11

431--440

PL

W pracy podjęto próbę oceny metody przyspieszonego nawilżania nasion fasoli i grochu z zastosowaniem podciśnienia. Nasiona nawilżano w systemie zalewowym w komorze próżniowej, w temperaturze 15ºC i ciśnieniu 5-100 kPa. Stwierdzono istotne zależności wilgotności materiału po procesie od ciśnienia w komorze nawilżacza. Ponadto stwierdzono znaczące różnice w budowie morfologicznej nasion nawilżanych w ciśnieniu atmosferycznym i w podciśnieniu rzędu 5 kPa.

EN

An attempt was made to evaluate the method of accelerated moistening of pea and bean seeds under vacuum pressure conditions. The seeds were wetted by controlled flooding in a vacuum chamber at the temperature ranging within 11 – 80 deg C and pressure within 5 – 100 kPa. Final moisture content of the seeds depended on both, the temperature and pressure in vacuum moistening chamber. Moreover, significant differences were found between morphological structures of the seeds moistened under vacuum of 5 kPa and atmospherically pressure.

17

Wpływ indukowanego deficytu wody w glebie na zmiany wybranych wskaźników aktywności metabolicznej grochu

Dziejowski J., Fordoński G., Olszewski J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2005

|

Nr 12

264-265

18

Wpływ deszczowania i systemu uprawy na plony, elementy plonowania i jakość materiałów siewnych pszenicy ozimej. jęczmienia jarego i grochu

Borówczak F., Grześ S., Rębarz K.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2003

|

Vol. 48, nr 3

38-42

PL

W doświadczeniach przeprowadzonych w latach 1993-1996 badano wpływ deszczowania i systemu uprawy na plony, elementy plonowania i jakość materialów siewnych pszenicy ozimej, jęczmienia jarego i grochu. Plony pszenicy ozimej, jęczmienia jarego i grochu wzrastały w miarę zwiększania intensywności uprawy w systemach. Deszczowanie zwiększyło plony pszenicy ozimej o 11,3%, jęczmienia jarego o 10,8% i nasion grochu o 27,5%. Wyższe plony pszenicy ozimej i jęczmienia jarego były skutkiem zwiększenia liczby klosów na jednostce powierzchni, liczby ziarniaków w kłosie i masy 1000 ziaren. Wpfyw systemów uprawy na zmiany elementów plonowania był większy niż deszczowania. Deszczowanie i systemy uprawy nie różnicowały praktycznie wartości siewnej ziarna pszenicy ozimej i nasion grochu. Systemy o wyższej intensywności uprawy pogarszały wartość siewną ziarna jęczmienia jarego, szczególnie w warunkach bez deszczowania.

EN

In experiments carried out in 1993 - 1996 the influence of irrigation and cultivation system on the yields, yielding components and ąuality of sowing materials of winter wheat, spring barley and pea was investigated. The yields of winter wheat, spring barley and pea increased with higher level of intensity cultivation in systems. Irrigation increased yields of winter wheat by 11,3%, spring barley by 10,8% and pea by 27,5%. The higher yields of winter wheat and spring barley were due to an increase of number of ears per unit area, number of grains per ear and weight of 1000 grains. The effect of cultivation systems on changes of yielding components was bigger than irrigation. Irrigation and cultivation systems did not differ practically the sowing value of winter wheat grain and pea seeds. Systems of higher cultivation intensity worsened the sowing value of spring barley grain, especially under non irrigation conditions.

19

Method of pea seed coat removal

Laskowski J., Mieszkalski L.

Technical Sciences / University of Warmia and Mazury in Olsztyn

|

2001

|

nr 4

23-29

EN

The effect of humidification and thermal treatment on the efficiency of coat removal from ground pea seeds was studied. Pea seeds were crushed in a roller mill of the type H 181. Seed coats were separated from the mixture obtained in an air stream. The process of seed coat removal was evaluated taking into consideration the apparent and total efficiency of seed hulling, fraction purity and effective productivity. The best results of seed coat removal were archieved for seeds whose humidity amounted to ca. 13%.

PL

Badano wpływ obróbki nawilżająco-termicznej na wydajność efektywną usuwania okrywy nasiennej z rozdrobnionych nasion grochu. Rozdrabnianie nasion grochu prowadzono na mlewniku typu H 181. Z mieszaniny powstałej po rozdrobnieniu nasion wydzielano okrywę nasienną w strumieniu powietrza. Miarą oceny procesu usuwania okrywy nasiennej były: efektywność pozorna i całkowita obłuskiwania nasion, czystość frakcji i wydajność efektywna. Najlepsze efekty usuwania okrywy nasiennej uzyskano, gdy nasiona miały wilgotność do ok. 13%.

20

Effect of thermal treatment of white lupine and pea seeds on the efficiency of their grinding

Laskowski J., Mieszkalski L.

Technical Sciences / University of Warmia and Mazury in Olsztyn

|

2001

|

nr 4

39-46

EN

White lupine and pea seeds were crushed in a roller mill of the type H 181. The mixture obtained was subjected to pneumatic separation. The process was evaluated taking into consideration the granulometric composition and bulk density of ground cotyledons and seed coats. The best results were achieved for seeds which were dried before grinding to humidity lower than 13%.

PL

Rozdrabnianie nasion łubinu białego i grochu prowadzono na mlewniku typu H 181. Otrzymaną mieszaninę poddano separacji pneumatycznej, wydzielając z niej okrywę nasienną. Miarą oceny procesu rozdrabniania był skład granulometryczny i gęstość usypna rozdrobnionych liścieni i okrywy nasiennej. Najlepsze efekty uzyskano, stosując przed rozdrabnianiem suszenie nasion do wilgotności poniżej 13%.