Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Cluster analysis in assessment of organic farms sustainability. Part 2 Results of research

Sporysz Maciej, Szczuka Maria, Tabor Sylwester, Molenda Krzysztof, Kuboń Maciej

Agricultural Engineering

|

2020

|

Vol. 24, No. 1

79--89

EN

A modern model of agriculture is based on three orders - organic, social and economic. An attempt was made in this paper to apply cluster analysis for assessment of economic and organic sustainability of organic farms. Factors that statistically influenced a decision on which farms should be recognised as sustainable were indicated. Analyses allow the following conclusion: 1) in organic farming, animal production including cattle breeding and rearing must be based on a high acreage of permanent grasslands; 2) neither the performed production processes nor the level of their automation rate or the level of organic balance do not decide on the production effectiveness, but factors of the surrounding including social factors.

PL

Nowoczesny model rolnictwa, to model oparty na trzech ładach - ekologicznym, społecznym i ekonomicznym. W pracy podjęto próbę wykorzystania analizy klastrów do oceny zrównoważenia ekonomicznego i ekologicznego gospodarstw ekologicznych. Wskazano czynniki, które statystycznie wpływały na decyzję o tym, które gospodarstwo należy uznać za dobrze zrównoważone, a które nie. Analizy pozwalają na stwierdzenie: 1) w rolnictwie ekologicznym prowadzenie działalności w zakresie produkcji zwierzęcej, w tym głównie chów i hodowla bydła, musi być oparte o wysoki areał trwałych użytków zielonych; 2) o efektywności produkcji nie decydują realizowane procesy produkcyjne i poziom ich umaszynowienia, czy też poziom zbilansowania ekologicznego, a czynniki otoczenia, w tym czynniki społeczne.

2

The use of cluster analysis in assessing the sustainability of organic farms. Part 1. Methodical considerations

Sporysz Maciej, Szczuka Maria, Tabor Sylwester, Molenda Krzysztof, Kuboń Maciej

Agricultural Engineering

|

2019

|

Vol. 23, No. 4

69--76

EN

The modern agriculture model is a model based on the principles of sustainable development, i.e. protecting the environment and the cultural landscape on the one hand, and on the other, ensuring adequate income for residents. It is based on three orders: ecological, social and economic. This paper attempts to use cluster analysis to assess the economic and ecological sustainability of organic farms. It also indicates the factors that statistically influenced the assessment of a farm as sustainable, or not. The first part of the work is dedicated to the characteristics of the problem and the methodology of research and analysis. The second part contains the results of the research and discusses them.

PL

Nowoczesny model rolnictwa, to model oparty na zasadach zrównoważonego rozwoju, tzn. chroniący środowisko i krajobraz kulturowy z jednej strony, a jednocześnie zapewniający odpowiednie dochody mieszkańcom. Oparty jest na trzech ładach: ekologicznym, społecznym i ekonomicznym. W pracy podjęto próbę wykorzystania analizy skupień do oceny zrównoważenia ekonomicznego i ekologicznego gospodarstw ekologicznych. Wskazano czynniki, które statystycznie wpływały na decyzję o tym, które gospodarstwo należy uznać za zrównoważone, a które nie. Część pierwsza pracy poświęcona została charakterystyce problemu i metodyce badań i analiz. Część drugą to wyniki badań i ich omówienie.

3

Investment opportunities in ecological farms with various production branches

Malaga-Toboła Urszula

Agricultural Engineering

|

2019

|

Vol. 23, No. 2

25--32

EN

Development investment capacity of farms depends on their potential and scale of production, and thus its revenue, which determines the scale of investment purchases. Most specialized farms have growth potential. Farmers take great interest in modernization and investing in new technologies, machinery and agricultural land, as confirmed by market analysis. Literature references offer information regarding the needs and investment opportunities of territorially diversified farms running conventional production, however the aim of the work is to determine the investment possibilities of organic farms with various production branches. The research included 50 farms certified as ecological producers. In order to answer the question which type of business has the greatest development potential, the examined facilities were divided into branch groups.

PL

Zdolność gospodarstw rolniczych do inwestowania w rozwój zależy od potencjału produkcyjnego i skali produkcji, tym samym od uzyskiwanego dochodu, który decyduje o wielkości zakupów inwestycyjnych. Większość gospodarstw specjalistycznych jest potencjalnie rozwojowa i wykazuje duże zainteresowanie modernizacją i inwestowaniem w nowe technologie, park maszynowy oraz grunty rolne, co potwierdzają analizy rynku. W literaturze można znaleźć informacje na temat potrzeb i możliwości inwestycyjnych gospodarstw zróżnicowanych obszarowo, prowadzących konwencjonalną działalność produkcyjną, natomiast celem niniejszej pracy jest określenie możliwości inwestycyjnych gospodarstw ekologicznych, różniących się kierunkiem produkcji. Badaniami objęto 50 gospodarstw rolnych posiadających certyfikat potwierdzający ekologiczny charakter prowadzonej działalności. Chcąc odpowiedzieć na pytanie, który rodzaj prowadzonej działalności ma największy potencjał rozwojowy, badane obiekty podzielono na grupy kierunkowe.

4

The mineral elements content in hair of cows from conventional and organic farms

Gabryszuk M., Barszczewski J., Dobrzyński J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2018

|

Vol. 63, nr 2

54--56

EN

The objective of this study was to determine the effect of different production systems on contents of 29 major and trace elements in cow’s hair. The experimental material consisted of 30 cows of Polish Holstein-Friesian (HF) breed, from one dairy organic farm (15 cows) and one dairy conventional farm (15 cows). All the farms were located in one climatic zone and under similar soil conditions. In conventional farm cows were kept in a cubicle barn and cows were fed with total mixed ration (TMR) from a feeding around the year. In organic farms cows were kept in traditional tied-up barns. Feeding was traditional, with ration components offered separately. Cows were grazed from May to October. Depending on pasture yield and availability of other feeds, feeding ration was supplemented by hay, straw, silage and cereals. Samples of hair for analyses of minerals were collected in October, i.e. after pasture feeding. The hair was taken from poll. The concentration of Ca, K, Mg, Na, P, S, B, Ba, Co, Cr, Cu, Fe, Ge, I, Li, Mn, Mo, Ni, Se, Si, Sn, Sr, V, Zn, Al, As, Cd, Hg, Pb was determined. The content of Ca, K, Na, P and S in hair of cows from conventional farm were the similar like in the organic cows. The content of Mg was significantly higher in cows from intensive production system compared to cows from ecological farm with pasture feeding. The significantly lower contents of B, Ba, Cr, Cu, Ge, I, Li, Mn, Mo, Ni, Se, Si, Sn, Sr, V, Zn were shown in organic farm. The content of Al, As in cow’s hair were significantly lower, but content of Cd significantly higher in cows from conventional dairy farm compared to ecological farm. There was no difference in Hg and Pb content. It seems that the wider investigations of mineral composition of cow’s hair could be useful for settlement of reference value for some elements and would make a contribution to better animals’ welfare.

PL

Celem badań było oszacowanie wpływu systemu utrzymania krów mlecznych (konwencjonalnego i ekologicznego) na zawartość 29 makro- i mikroelementów we włosach krów. Do badań wybrano 30 krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej (hf). Z gospodarstwa konwencjonalnego i ekologicznego wybrano po 15 krów mlecznych. Gospodarstwa były położone w tej samej strefie klimatycznej i miały podobne warunki glebowe. W systemie konwencjonalnym krowy były utrzymywane w oborze legowiskowej i żywione pełnoporcjową mieszanką treściwą (TMR) przez cały rok. W gospodarstwie ekologicznym krowy były utrzymywane w tradycyjnej oborze uwięziowej. Krowy korzystały z pastwiska od maja do października. W zależności od wydajności pastwiska i potrzeb krów dawka pokarmowa była uzupełniana o siano, słomę, kiszonkę i zboża. Próbki włosów do oznaczenia składników mineralnych pobrano w październiku, po zakończeniu żywienia pastwiskowego. Włosy pobrano z wału międzyrożnego. We włosach oznaczono zawartość Ca, K, Mg, Na, P, S, B, Ba, Co, Cr, Cu, Fe, Ge, I, Li, Mn, Mo, Ni, Se, Si, Sn, Sr, V, Zn, Al, As, Cd, Hg i Pb. Zawartość Ca, K, Na, P i S we włosach krów z gospodarstwa konwencjonalnego była podobna jak u krów z gospodarstwa ekologicznego. Zawartość Mg była istotnie większa u krów z gospodarstwa o intensywnym sposobie produkcji w porównaniu do krów z gospodarstw ekologicznych z dostępem do pastwisk. Istotnie niższa zawartość B, Ba, Cr, Cu, Ge, I, Li, Mn, Mo, Ni, Se, Si, Sn, Sr, V, Zn była u krów z gospodarstwa ekologicznego. Zawartość Al i As we włosach krów była istotnie niższa, a zawartość Cd istotnie wyższa u krów z gospodarstwa konwencjonalnego w porównaniu do krów z gospodarstwa ekologicznego. Nie było istotnych różnic w zawartość Hg i Pb. Wydaje się, że dalsze badania składu mineralnego włosów u krów mogą być przydatne do oszacowania w przyszłości wartości referencyjnych dla niektórych pierwiastków i mogą się przyczynić do lepszego dobrostanu zwierząt.

5

Undersown serradella (Ornithopus sativus L.) as an element of weed control in triticale crops

Staniak M., Bojarszczuk J., Księżak J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 4

144--148

EN

The aim of the study was to evaluate the degree of weed infestation of spring and winter triticale harvested at different dates, depending on the method of cultivation (with or without undersown crop) in the organic farming system. The research was conducted in the Agricultural Advisory Center in Szepietowo, Poland, in the years of 2014-2016. The experiment took into account the method of cultivation of spring and winter triticale: pure sowing and sowing with undersown serradella, and the date of cereal harvest: milk-dough stage and full maturity. The studies have shown that the method of triticale cultivation significantly affected the level of weed infestation. The biggest mass of weeds was recorded in spring triticale cultivated in pure sowing, regardless of biomass use, while undersown serradella significantly reduced fresh and dry mass of weeds, both in the crops grown for green matter and for grain. A higher number of weeds were recorded in single-species crops of triticale, while the undersown crop reduced both the abundance and the number of segetal flora species in the crops. The most numerous weed species were: Chenopodium album, Erigeron candensis, Poligonum aviculare, Trifolium arvense, Setaria pumila.

PL

Celem badań była ocena stopnia zachwaszczenia pszenżyta jarego i ozimego zbieranych w różnych terminach w zależności od sposobu uprawy (z wsiewką lub bez) w ekologicznym systemie gospodarowania. Badania przeprowadzono w Podlaskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego Szepietowo, w latach 2014-2016. W doświadczeniu dwuczynnikowym uwzględniono sposób uprawy pszenżyta jarego i ozimego: siew czysty i z wsiewką seradeli oraz termin zbioru zboża (dojrzałość mleczno-woskowa i pełna). Badania wykazały, że sposób uprawy pszenżyta istotnie wpływał na stan zachwaszczenia upraw. Największą masę chwastów wykazano w łanie pszenżyta jarego uprawianego w siewie czystym, niezależnie od przeznaczenia biomasy, natomiast wsiewka z seradeli istotnie zmniejszała świeżą i suchą masę chwastów, zarówno w uprawie na zieloną masę, jak i na ziarno. Większą liczebnością chwastów charakteryzowały się jednogatunkowe zasiewy pszenżyta, natomiast wsiewka redukowała zarówno liczebność, jak i liczbę gatunków flory segetalnej w łanach. Najliczniej występowały: Chenopodium album, Erigeron candensis, Poligonum aviculare, Trifolium arvense, Setaria pumila.

6

Evaluation of weed infestation of triticale and pea mixtures grown for fodder seeds

Bojarszczuk J., Księżak J., Staniak M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

42--48

EN

The aim of the study was to evaluate weed infestation of mixtures of pea with spring triticale with differentiated composition of seeds at sowing, in ecological farming system. Field experiments were carried out in 2014-2016 in split-plot design in 4- replication on good soil rye complex. Two pea cultivars with spring triticale with differentiated share of legume (40, 60 and 80%) were compared. An assessment of species weed composition, each species abundance, fresh and dry weed matter was performed. An assessment of the structure of weed communities in the cultivated crops was carried out using two ecological indicators: Shannon index (H) and Simpson domination index (SI). Analysis has shown that in the first and third year of study, the most competitive with weeds was mixture of the lowest percentage of legumes, while in the second year the mixture with 80% share of pea, as evidenced by significantly lower fresh and dry weeds matter. In all years of study, in the cultivation of all mixtures, weed phytocenoses consisted mainly of dicotyledonous species. The most abundant weed species, regardless of their components, were: Conyza canadensis, Chenopodium album, Eguisetum arvense, Rumex acetosella and Sonchus asper. In the first year of the study, the highest diversity of weeds, expressed by Shannon's diversity index, showed a mixture of triticale with 40% share of pea of Milwa cultivar, in the second year a mixture with 80% share of pea Klif cultivar and 40% of Milwa, while in the third year of study mixtures with 60% share of pea Milwa cultivar and 40% - of Klif cultivar.

PL

Celem badań była ocena zachwaszczenia mieszanek grochu z pszenżytem jarym o zróżnicowanym udziale nasion komponentów przy wysiewie, w ekologicznym systemie gospodarowania. Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2014-2016 w układzie split-plot, w 4 powtórzeniach, na glebie kompleksu żytniego dobrego. Porównywano mieszanki dwóch odmian grochu z pszenżytem jarym o zróżnicowanym udziale rośliny strączkowej (40, 60 i 80%). Przeprowadzono ocenę składu gatunkowego, liczebności poszczególnych gatunków, oznaczono świeżą i powietrznie suchą masę chwastów oraz wykonano ocenę struktury zbiorowisk chwastów w badanych uprawach za pomocą dwóch wskaźników ekologicznych: indeksu różnorodności Shannona (H’) oraz indeksu dominacji Simpsona (SI). Badania wykazały, że w pierwszym i trzecim roku badań, najbardziej konkurencyjna w stosunku do chwastów była mieszanka o najmniejszym udziale rośliny strączkowej, natomiast w drugim roku mieszanka z 80% udziałem grochu wyróżniała się najmniejszym zachwaszczeniem, na co wskazuje istotnie mniejsza świeża i sucha masa chwastów. We wszystkich latach badań, w uprawie wszystkich mieszanek, fitocenozy chwastów składały się głównie z gatunków dwuliściennych. Najliczniej występującymi gatunkami chwastów, niezależnie od udziału komponentów były: Conyza canadensis, Chenopodium album, Eguisetum arvense, Rumex acetosella oraz Sonchus asper. Największą różnorodnością flory segetalnej, wyrażoną indeksem różnorodności Shannona, w pierwszym roku badań, wykazała się mieszanka pszenżyta z 40% udziałem grochu odmiany Milwa, w drugim roku mieszanka z 80% udziałem grochu odmiany Klif oraz 40% odmiany Milwa, zaś w trzecim roku mieszanka z 60% udziałem rośliny strączkowej odmiany Milwa oraz 40% odmiany Klif.

7

Evaluation of weed infestation of maize cultivated in mixed sowing with selected plant species

Bojarszczuk J., Księżak J., Staniak M., Czopek K.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

49--53

EN

The aim of the study was to evaluate the weed infestation of maize grown in mixed sowing with other plant species (sunflower, common bean, vetch). The field experiment was carried out in the years 2014-2016 at the ecological farm in Chwałowice, belonging to the Advisory Agricultural Center in Radom, using the randomized block method, in 4 replications, on the soil of the good wheat complex, class IIIa. An assessment of species composition, species abundance, fresh and air dry weed weight and biomass index were determined. The analysis showed that the mix sowing of maize with different plant species significantly reduced weed infestation. The highest weight of weed was found in maize cultivation in pure sowing. The most competitive with weeds was maize grown in mix sowing with sunflower, where weed weight was reduced by 36% compared to pure maize sowing. The number of weed species in the maize cultivated in mixed sowing of the studied crop species varied considerably over the years of the study. Most weed species were identified in the first year of the study (average of 23 species), characterized by high moisture content, and the lowest in the third year of the study (average of 8 species). The lowest values of the biomass index for the three years of the study were found for control and maize grown with common bean. While the largest for maize grown in mixed sowing with sunflower.

PL

Celem badań była ocena zachwaszczenia kukurydzy uprawianej współrzędnie z innymi gatunkami roślin (słonecznik, fasola zwyczajna, wyka). Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2014-2016 w gospodarstwie ekologicznym w Chwałowicach, należącym do CDR w Radomiu, metodą bloków losowanych, w 4 powtórzeniach, na glebie kompleksu pszennego dobrego, kl. IIIa. Przeprowadzono ocenę składu gatunkowego, liczebności poszczególnych gatunków, oznaczono świeżą i powietrznie suchą masę chwastów oraz określono współczynnik biomasy. Analiza wykazała, że uprawa współrzędna kukurydzy z różnymi gatunkami roślin istotnie ograniczała zachwaszczenie. Największą masę chwastów stwierdzono w uprawie kukurydzy w zasiewie czystym. Natomiast najbardziej konkurencyjny w stosunku do chwastów był łan kukurydzy uprawianej współrzędnie ze słonecznikiem, gdzie masa chwastów została zredukowana o 36%, w porównaniu do czystego zasiewu kukurydzy. Liczba gatunków chwastów we współrzędnych zasiewach kukurydzy z badanymi gatunkami roślin uprawnych zmieniała się istotnie w poszczególnych latach badań. Najwięcej gatunków flory segetalnej rozpoznano w pierwszym roku badań (średnio 23 gatunki), charakteryzującym się dużą ilością opadów, natomiast najmniej w trzecim roku badań (średnio 8 gatunków). Najniższą wartość współczynnika biomasy dla trzech lat badań stwierdzono dla obiektu kontrolnego oraz w uprawie kukurydzy z fasolą. Natomiast największe dla kukurydzy uprawianej współrzędnie ze słonecznikiem.

8

Organizacja, produktywność oraz dochodowość ekologicznych i konwencjonalnych gospodarstw rolnych ukierunkowanych na chów bydła mlecznego

Gołaś Z.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2017

|

nr I/1

101--117

PL

Głównym celem badań była analiza porównawcza organizacji, produktywności oraz dochodowości konwencjonalnych i ekologicznych gospodarstw rolnych ukierunkowanych na chów bydła mlecznego. W badaniach wykorzystano dane statystyczne w postaci szeregów czasowych z systemu zbierania i wykorzystywania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych (FADN). Badania wykazały, że produktywność i dochodowość w gospodarstwach ekologicznych były znacząco niższe niż w gospodarstwach konwencjonalnych. Wynikało to w głównej mierze z mniejszej skali działalności mierzonej powierzchnią użytków rolnych i wielkością stad oraz z wyraźnie mniejszej wydajności mlecznej krów.

EN

The main aim of the research was to present comparative analysis of organization, productivity and profitability of conventional and organic dairy farms. The research was based on statistical data in form of time series from Farm Accountancy Data Network (FADN). The study have proved that productivity and profitability of organic farms were significantly lower than in case of conventional farms. Such trend results mainly from two factors: business volume measured by farmland areas and size of stock and apparently lower milk cows yield.

9

Sustainability level of agricultural production in the selected organic farms

Malaga-Toboła U., Tabor S., Kwaśniewski D., Kuboń M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 4

39--43

EN

The paper analyses the sustainability level of agricultural production in the ecological, social and economic aspect in 50 organic farms located in the southern Poland. Material and energy inputs, balancing the organic substance, work burdening and economic and production effects were assumed as the measures used for the assessment of those three categories of balancing the production process. Area of agricultural land was accepted as a comparative criterion. It was found out that the assumed criteria of sustaining the production process are met in majority in the investigated farm groups. Statistical analysis proved a significant relation between the area of agricultural land and the basic measures of the production sustainability and the Duncan test showed significant differences between the area groups.

PL

W pracy analizowano poziom zrównoważenia produkcji rolniczej w aspekcie ekologicznym, społecznym i ekonomicznym, w 50 gospodarstwach ekologicznych, zlokalizowanych w regionie Polski południowej. Jako mierniki wykorzystane do oceny tych trzech kategorii zrównoważenia procesu produkcji przyjęto nakłady materiałowo-energetyczne, zbilansowanie substancji organicznej, obciążenie pracą oraz efekty ekonomiczno - produkcyjne. Za kryterium porównawcze przyjęto powierzchnię użytków rolnych. Stwierdzono, że przyjęte kryteria zrównoważenia procesu produkcyjnego są w większości spełnione w wyróżnionych grupach gospodarstw. Analiza statystyczna wykazała istotny związek między powierzchnią użytków rolnych a podstawowymi miernikami zrównoważenia produkcji, zaś test Duncana wykazał istotne różnice między grupami obszarowymi.

10

Diversity of segetal flora in organic sorghum (Sorghum Moench) cultivation

Staniak M., Bojarszczuk J., Księżak J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 4

168--175

EN

The main advantage of sorghum cultivation consists in its resistance to difficult thermal and moisture conditions during vegetation, especially in summer. Sorghum is planted in wide rows, and is characterized by a slow initial growth, which makes it subjected to segetal weed competition in the early stages of its development, especially under organic management system. The aim of the study was to evaluate the diversity of species of segetal flora and the effectiveness of the selected methods of mechanical weed control in organic cultivation of sorghum, under different doses of organic fertilization. A field experiment was conducted in the years 2011-2013, by crossed subblock method, in four replications. Two doses of organic fertilizer were used (20 and 40 t·ha-1) and 3 methods of mechanical crop treatment: A-control treatment (without weed control), B-with a 3-time use of a brush weeder during the season, C-with a 3-times use of a weeding hoe during the season, D-with a 2-time use of a brush weeder during the season and 1-time a hiller. The study shows that the greatest abundance and species richness of segetal flora characterized sorghum crops without applying any treatments whereas the mechanical treatment of intercrops contributed to a significant reduction in weight and number of weeds. The most effective method involved the use of a brush weeder and a hiller, which limited weed infestation on average by 75%. The efficiency of a weeding hoe and a brush weeder used alone was lower and amounted to, respectively, 58 and 51%. In all of the years of the studies, the most aggressive weed species were: Echinochloa crus-galli and Chenopodium album. The dose of organic fertilizer did not significantly affect the number and species composition of segetal flora.

PL

Główną zaletą uprawy sorgo jest jego odporność na trudne warunki termiczne i wilgotnościowe w okresie wegetacji, zwłaszcza latem. Sorgo uprawiane jest w szerokich rzędach i charakteryzuje się wolnym początkowym wzrostem, co sprawia, że konkurencja chwastów segetalnych w początkowych fazach rozwojowych jest duża, zwłaszcza w ekologicznym systemie gospodarowania. Celem przeprowadzonych badań była ocena różnorodności gatunkowej flory segetalnej oraz skuteczności wybranych metod mechanicznej regulacji zachwaszczenia w ekologicznej uprawie sorgo przy różnych dawkach nawożenia organicznego. Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2011-2013, metodą skrzyżowanych podbloków, w czterech powtórzeniach. Zastosowano dwie dawki nawozu organicznego (20 i 40 t·ha-1) oraz 3 sposoby mechanicznej pielęgnacji łanu: A - obiekt kontrolny (bez zwalczania chwastów), B - pielnik szczotkowy 3-krotnie w sezonie, C - opielacz 3krotnie w sezonie, D - pielnik szczotkowy 2-krotnie oraz jeden raz obsypnik. W badaniach wykazano, że największą liczebnością oraz bogactwem gatunkowym flory segetalnej charakteryzował się łan sorga, w którym nie stosowano żadnych zabiegów pielęgnacyjnych, a mechaniczna pielęgnacja międzyrzędzi przyczyniła się do znacznej redukcji masy i liczby chwastów. Najskuteczniejszą metodą było zastosowanie pielnika szczotkowego i obsypnika, które ograniczały zachwaszczenie średnio o 75%. Skuteczność opielacza i pielnika były mniejsze i wynosiły odpowiednio 58 i 51%. W wszystkich latach prowadzenia doświadczeń najbardziej uciążliwymi gatunkami chwastów były: Echinochloa crus-galli i Chenopodium album. Wysokość dawki nawożenia organicznego nie wpłynęła znacząco na zróżnicowanie liczebności i składu gatunkowego flory segetalnej.

11

Costs of mechanical services in organic farms

Kwaśniewski D., Kuboń M., Malaga-Toboła U., Tabor S.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 61, nr 4

23--27

EN

The objective of the paper was to determine and evaluate the level of used and provided mechanical services in organic farms. The scope of the paper covered research in 50 organic farms located on the territory of Małopolskie, Podkarpackie and Śląskie Voivodeship. The costs of used mechanical services were on the average 1978.5 PLN annually. Per one hectare of agricultural land it was PLN 150.6. A low level of these services proves that the equipment of farm with a machinery park sufficed in many cases and farmers did not have to use these services. On the other hand, annual incomes from the provided mechanical services were on the average only PLN 578. Combine grain harvesting averaged at 49% and pressing and wrapping - 35%. The lowest participation was reported for tedding (2%).

PL

Celem pracy było określenie i ocena poziomu kosztów pobieranych i świadczonych usług mechanizacyjnych w gospodarstwach ekologicznych. Zakres pracy obejmował badania w 50 gospodarstwach ekologicznych położonych na terenie województwa małopolskiego, podkarpackiego i śląskiego. Koszty pobieranych usług mechanizacyjnych w skali roku wynosiły średnio 1978,5 zł. Natomiast w przeliczeniu na hektar użytków rolnych było to 150,6 zł. Niski poziom tych usług może świadczyć o tym, że wyposażenie gospodarstw w park maszynowy było w wielu przypadkach wystarczające i rolnicy nie musieli korzystać z usług. Z kolei dochody roczne wynikające ze świadczonych usług mechanizacyjnych to średnio tylko 578 zł. W strukturze kosztów świadczonych usług dominował kombajnowy zbiór zbóż (49%) oraz prasowanie i owijanie (35%). Najmniejszy udział odnotowano dla przetrząsania siana (2%).

12

The comparison of sustainability of agricultural production of organic and conventional farms using the rise model

Feledyn-Szewczyk B., Kopiński J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2015

|

Vol. 60, nr 3

28--32

EN

The results of the evaluation of the sustainability of agricultural production in two selected farms: organic and conventional, using RISE model, were presented in the paper. The RISE model (the Response-Inducing Sustainability Evaluation) is a tool (computer program) for easy and holistic assessment of agricultural production sustainability at a farm level in ecological, economic, and social aspects and enables the initiation of measures to improve the sustainability. The analysis showed that only the organic farm was sustainable in accordance with the RISE methodology, as it attained positive values of all the 12 indicators which were used in the analysis. The conventional farm had problems with managing fertilizers and maintaining biodiversity. The values of the indicators of “Nitrogen and phosphorus emission potential” and „Biodiversity” were negative, which did not allow for considering them sustainable. The RISE model can be a useful tool for the assessment and comparison of the degree of sustainability of different types of farms.

PL

W pracy przedstawiono wyniki oceny stopnia zrównoważenia produkcji rolniczej w dwóch wybranych gospodarstwach: ekologicznym i konwencjonalnym, z wykorzystaniem modelu RISE. Model RISE (the Response-Inducing Sustainability Evaluation) jest narzędziem (programem komputerowym) umożliwiającym przeprowadzenie prostej, a zarazem całościowej oceny stopnia zrównoważenia produkcji rolnej na poziomie gospodarstwa w aspekcie ekologicznym, ekonomicznym i społecznym oraz daje możliwość zaproponowania działań poprawiających sytuację. Przeprowadzona analiza wykazała, że tylko gospodarstwo ekologiczne było zrównoważone zgodnie z metodyką RISE, ponieważ osiągało pozytywne wartości wszystkich 12 wskaźników uwzględnianych w analizie. Testowane gospodarstwo konwencjonalne wykazywało problemy z gospodarką nawozową oraz dbałoscią o bioróżnorodność. Wartości wskaźników „Potencjał emisyjny azotu i fosforu” oraz „Bioróżnorodność” były ujemne, co wskazuje na brak zrównoważenia gospodarstwa. Model RISE może być przydatnym narzędziem do oceny i porównywania stopnia zrównoważenia różnych typów gospodarstw.

13

Możliwość wytwarzania biogazu na cele energetyczne w gospodarstwach ekologicznych

Sikora J., Szeląg-Sikora A., Cupiał M., Niemiec M., Klimas A.

Proceedings of ECOpole

|

2014

|

Vol. 8, No. 1

279--288

PL

Celem pracy było wykazanie możliwości zastosowania małych biogazowni rolniczych w gospodarstwach ekologicznych na przykładzie gospodarstw zlokalizowanych na terenie gmin powiatu staszowskiego. Gospodarstwa te ukierunkowały się na ekologię jeszcze w latach 90. ubiegłego wieku. Rolnictwo ekologiczne oznacza system gospodarowania o zrównoważonej produkcji roślinnej i zwierzęcej w obrębie gospodarstwa oparty na środkach pochodzenia biologicznego i mineralnego, nieprzetworzonych technologicznie. Większość gospodarstw konwencjonalnych na terenie powiatu staszowskiego posiada słabo rozwinięte zaplecze techniczne i prowadzi gospodarkę ekstensywną, co ułatwia ich przestawienie na produkcję ekologiczną. Zasadniczą przyczyną w gospodarstwach ekologicznych zubażania gleby w składniki pokarmowe jest ich „wywożenie” z gospodarstwa wraz ze sprzedawanymi płodami rolnymi. Poza wywożeniem składników pokarmowych z płodami rolnymi następują ich straty poprzez wymywanie. Nawożenie w gospodarstwach ekologicznych oparte jest na masach odpadowych z produkcji zwierzęcej (obornik, gnojówka, gnojowica). Problemem podczas nawożenia nawozami naturalnymi w gospodarstwach ekologicznych jest wprowadzanie w obieg nasion chwastów, które występują w tych masach.

EN

Ecological farming is a system of farming characterized by sustainable plant and animal production within a farm, based on biological and mineral products that are not technologically processed. A majority of conventional farms in Staszów District has a weakly developed technical infrastructure and is engaged in extensive farming, which facilitates adapting to ecological farming. The fundamental reason for soil impoverishment in nutrients in ecological farms is their transfer from the farms while selling crops. The removal of nutrients due to crop selling is followed by their loss through leaching. Fertilizing in ecological farms is based on animal production wastes (manure, liquid manure, slurry). Fertilizing with natural fertilizers is problematic due to introducing into the object weed kernels which are found in these masses.

14

The possibility of using solar air collector integrated with photovoltaic modules for air exchange in organic farms

Sławiński K.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 59, nr 4

69--71

EN

The system comprising an air collector and a photovoltaic panel presented in this study allows an effective twenty-four-hour continuous supply of air exchange. The photovoltaic panel linked with the collector provides electricity to the fan that forces air circulation which, in combination with batteries, permits continuous operation. Solar energy through forced convection heats the air used in the drying process. Because the system uses solar energy (designed for this system), it is not dependent on electricity or other costly forms of energy. In the organic farm can be used for drying agricultural crops and herbs and for heating house and farm buildings.

PL

System zawierający kolektor powietrza oraz panel fotowoltaiczny przedstawione w niniejszym opracowaniu umożliwia przez dwadzieścia cztery godziny ciągłą wymianę powietrza. Panel fotowoltaiczny połączony z kolektorem dostarcza energię elektryczną do wentylatora, który wymusza przepływ powietrza. W połączeniu z baterią, umożliwia to ciągłą jego pracę. Energia słoneczna przez wymuszoną konwekcję ogrzewa powietrze wykorzystywane w procesie suszenia. Ponieważ system wykorzystuje energię słoneczną to nie jest zależny od energii elektrycznej lub innych kosztownych form energii. W gospodarstwie ekologicznym może być używany do suszenia płodów rolnych, roślin leczniczych i przyprawowych oraz do wspomagania ogrzewania i cyrkulacji powietrza w domach mieszkalnych oraz budynkach gospodarczych.

15

Nutritive value and the content of macroelements in fodder and in soil from organic grasslands

Jankowska-Huflejt H.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 59, nr 3

91--97

EN

Studies were carried out in the years 2006-2007 in organic farms with animal production and over 30% share of permanent grasslands in agricultural lands. Samples of green forage from meadows and pastures, of hay and hay ensilage from meadow sward were analysed for the content of total protein, crude fibre, crude fat, ash and mineral components (N, P, K, Ca, Mg and Na). In the year 2007, soil (0-20 cm layer) richness in these components was also analysed. Mean content of nutritive components in fodder reached the optimum range but the content of total protein and crude fibre was quite variable. Mean content of potassium and magnesium in all types of fodder was satisfactory, that of phosphorus - satisfactory in green fodder from pastures and slightly deficient in other types of fodder. The content of calcium was minimally deficient in hay and that of sodium was small in all types of fodder (only 0.38 g kg-1 DM in hay), which resulted in too high K:Na ratio (up to 242 in hay) and K:Mg ratio (ca. 10). Compared with conventional farms, more hay samples from organic farms contained more P, Ca and Mg. Potassium content in hay was comparable and Na content was much smaller in hay from organic farms. Soils of studied grasslands were in general acid or slightly acid of low phosphorus content. Very high potassium content in some soils may indicate too often applied liquid manure. Soil richness in available calcium and magnesium was exceptionally favourable and only in few cases needed supplementation. Improving management methods and periodical analyses of soil and fodder are necessary to increase grassland utilization and fodder quality.

PL

Badania prowadzono w latach 2006-2007 w ekologicznych gospodarstwach z ponad 30% udziałem trwałych użytków zielonych w strukturze użytków rolnych i prowadzących produkcję zwierzęcą. Analizowano próbki zielonki z łąk i pastwisk, próbki siana oraz kiszonki z runi łąkowej. Oceniano zawartość białka ogólnego, włókna surowego, tłuszczu surowego, popiołu surowego i składników mineralnych N, P, K, Ca, Mg i Na. W 2007 roku określono też zasobność gleb (warstwa 0-20 cm) w te składniki. Średnio zawartość składników pokarmowych w paszach mieściła się w granicach wartości optymalnych, ale zawartości białka ogólnego i włókna surowego były bardzo zróżnicowane. Średnie zawartości potasu i magnezu były zadowalające we wszystkich rodzajach pasz, fosforu zadowalające w zielonce pastwiskowej i nieznacznie niedoborowe w pozostałych paszach, zawartość wapnia minimalnie niedoborowa tylko w sianie, natomiast zawartość sodu mała (zaledwie 0,38 g kg-1 s.m. w sianie) we wszystkich rodzajach pasz, co rzutowało na zbyt wysoki stosunek K : Na (nawet 242 w sianie)i K : Mg (ok. 10). W porównaniu z zawartością składników w sianie z gospodarstw konwencjonalnych w sianie z gospodarstw ekologicznych większy był % próbek o większej zawartości P, Ca i Mg, o zbliżonym udziale K i znacznie mniejszej zawartości Na. Gleby badanych użytków były na ogół kwaśne i lekko kwaśne, o niskiej zawartości fosforu; bardzo duża w części gleb zawartość potasu może wskazywać na zbyt częste stosowanie gnojówki. Zasobność w przyswajalne magnez i wapń była wyjątkowo korzystna, tylko w nielicznych przypadkach wymagająca uzupełnienia. W celu poprawy wykorzystania TUZ i ja-kości ich pasz konieczne jest doskonalenie metod gospodarowania oraz okresowe badanie paszy i zasobności gleb.

16

Fertilization and farm fertilizing balance as an agri-environmental indicator

Kuczuk A., Wacław S.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 59, nr 2

50--56

EN

Bringing both mineral and natural fertilizers into soil is the basis for obtaining satisfactory crops. In practice, farms carry out highly diversified fertilizing management, dependent not only on nutritional needs of plants, but also taking into account environment protection requirements. Considering the last aspect, farms should make efforts to introduce rational fertilizing management, resulting in correct balance of basic macroelements: nitrogen, phosphorus and potassium. Raised balance, but also too low one, maintained for extended time, may result in deterioration of soil environment.

PL

Wnoszenie do gleby nawozów mineralnych, jak i naturalnych stanowi podstawę uzyskania zadowalających plonów. Gospodarstwa rolne prowadzą w praktyce bardzo zróżnicowaną gospodarkę nawozową, zależną nie tylko od potrzeb pokarmowych roślin, ale także uwzględniającą wymogi ochrony środowiska. Biorąc pod uwagę ten ostatni aspekt, należy w gospodarstwach rolnych dążyć do racjonalnej gospodarki nawozowej, skutkującej poprawnym bilansem podstawowych makroelementów: azotu, fosforu i potasu. Bilans zawyżony, ale także zbyt niski, utrzymujący się przez dłuższy okres może doprowadzić do degradacji środowiska glebowego.

17

Evaluation of yielding of pea mixtures with spring wheat grown for seed on good soils

Księżak J., Bojarszczuk J., Staniak M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 59, nr 4

20--25

EN

Increasing the percentage of pea seeds from 40 to 80% had only a little impact on the yield of mixtures. Significantly larger yields were recorded only in 2012 with Tarchalska variety pea, when the percentage of pea amounted to 60%. Average yields of mixtures seeds with a semi-leafless variety Tarchalska and Wiato variety with bipinnate leaves were very similar. The percentage of pea seeds in the yield of mixtures (regardless of the foliage type) were much smaller than in the weight of the sown seeds. The seeds of pea of Wiato variety had a larger percentage in the mixtures yield compared to the seeds of pea variety Tarchalska. Increasing the pea percentage in the mixture resulted in an increase in the number of nodes with pods per plant and in the thousand seeds weight in both evaluated varieties, while with Tarchalska variety, it resulted in significant decrease in the weight and number of seeds per plant. Small changes in the height of pea plant as well as in the length of the fruiting part of steam, dry weight of the stem per plant and the weight of siliques were observed.

PL

Celem przeprowadzonych badań była ocena plonowania mieszanek grochu z pszenicą jarą w zależności od odmiany grochu i jego udziału w masie wysiewanych nasion, uprawianych według zasad rolnictwa ekologicznego. Doświadczenie polowe przeprowadzono w CDR Radom (gospodarstwo Chwałowice) w latach 2011-2012, w układzie losowanych podbloków (split-plot), w 4 powtórzeniach. Czynnikiem I rzędu były odmiany grochu: Wiato (liście parzystopierzaste) i Tarchalska (wąsolist-na), a czynnikiem II rzędu udział grochu w mieszance: 40, 60 i 80%. Określano plon nasion mieszanki, udział komponentów w plonie, masę tysiąca nasion oraz strukturę roślin. W badaniach wykazano, że zwiększanie udziału nasion grochu przy wysiewie z 40 do 80% miało niewielki wpływ na poziom plonowania mieszanek. Istotnie różnice zanotowano tylko w 2012 roku, w którym mieszanka z 60% udziałem grochu odmiany Tarchalska plonowała istotnie wyżej niż pozostałe mieszanki. Udział nasion grochu w plonie mieszanek (niezależnie od odmiany) był znacznie niższy niż w masie wysiewanych nasion. Większy udział w plonie stanowiły nasiona grochu odmiany o tradycyjnym ulistnieniu Wiato niż wąsolistnej odmiany Tarchalska. Zwiększenie udziału grochu w mieszance powodowało wzrost liczby węzłów ze strąkami i strąków na roślinie oraz MTN u obu ocenianych odmian, a u odmiany Tarchalska powodowało również istotne zmniejszenie masy i liczby nasion na roślinie. Małym zmianom ulegała wysokość roślin grochu, długość części owocującej łodygi, sucha masa łodygi jednej rośliny oraz masa strączyn.

18

Replacement value of farm buildings and costs of their operation in organic farms

Malaga-Toboła U., Kwaśniewski D., Kuboń M., Tabor S.

Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 18, No. 2

103--112

EN

A rising trend in the number of production buildings, mainly livestock buildings, which were given for use in farming, has been at the same level for several years. The paper presents the level and structure of equipment of the selected organic farms with farm buildings and their replacement value and operating costs were calculated. The scope of research included 50 facilities located in the southern Poland, which were granted an organic farm certificate. The investigated facilities were the object of research within the development subsidy titled "Innovative influence of technology and information management supporting system on production efficiency in organic farms". The analysed data concerned 2012. For the purpose of comparative analysis the researched facilities were divided into two groups which specialize in plant and animal production. Average area of buildings was 314.45 m2 and was comparable in distinguished trend groups. In farms producing plants, storehouses prevailed and in case of animal farms – livestock buildings. Average annual replacement value of buildings was PLN 105.78 thousand and was also comparable in trend groups. In the structure of replacement value, storehouses prevailed, which constituted at the average 43.03% and livestock buildings – 37.68%. Average annual operating costs of buildings were PLN 58.61 thousand. The fact that these costs in animal farms were 2 times higher than in plant farms, should be emphasised. Renovation materials and ordered repairs constituted the highest costs.

PL

Od kilku lat utrzymuje się tendencja wzrostowa w ilości oddawanych do użytku budynków produkcyjnych w rolnictwie, głównie obiektów inwentarskich. W pracy określono poziom i strukturę wyposażenia wybranych gospodarstw ekologicznych w budynki gospodarskie oraz obliczono ich wartość odtworzeniową i koszty eksploatacji. Zakresem badań objęto 50 obiektów położonych w rejonie Polski południowej, posiadających certyfikat gospodarstwa ekologicznego. Badane obiekty były przedmiotem badań w grancie rozwojowym pt. „Innowacyjne oddziaływanie techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych”. Analizowane dane dotyczyły roku 2012. W celu analizy porównawczej badane obiekty podzielono na dwie grupy: specjalizujące się w produkcji roślinnej i zwierzęcej. Średnia powierzchnia budynków wynosiła 314,45 m2 i była porównywalna w wyróżnionych grupach kierunkowych. W gospodarstwach ukierunkowanych na produkcję roślinną przeważały magazyny, a w przypadku gospodarstw utrzymujących zwierzęta – budynki inwentarskie. Średnia roczna wartość odtworzeniowa budynków wynosiła 105,78 tys. PLN i również była porównywalna w grupach kierunkowych. W strukturze wartości odtworzeniowej przeważały magazyny, które średnio stanowiły 43,03%, a 37,68% budynki inwentarskie. Średnie roczne koszty eksploatacji budynków wynosiły 58,61 tys. PLN. Na uwagę zasługuje fakt, że koszty te w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta były 2-krotnie wyższe, niż w obiektach z produkcją roślinną. Największe koszty stanowiły materiały remontowe oraz naprawy zlecone.

19

Operating costs and the use of manufacturing capacities of the machinery park in organic farms

Kwaśniewski D., Kuboń M., Malaga-Toboła U., Tabor S.

Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 18, No. 2

91--101

EN

The objective of the paper was to determine operating costs of the machinery park in organic farms. Moreover, the level of farms equipment with farm machines and devices was determined and the use of their manufacturing capacities was assessed. The scope of the study covered the research in 50 certified organic farms located in the south Poland in Małopolskie, Podkarpackie and Świętokrzyskie voivodeships. The study was carried out within the development subsidy no NR12-0165-10 "Innovative impact of technology and IT support of management on efficiency of production in organic farms". Average area of AL is 12.48 ha. Operating costs of the machinery park were 30 993 PLN·farm-1 which annually per one hectare of AL generates the value of PLN 3 369. Amortization constituted the highest participation in total costs, which was as much as 65.7% and energy carriers related to consumption on production of diesel oil, leaded petrol and electric energy. The highest use of manufacturing capacities of the machinery park of organic farms was reported in case of a manure spreader, presses and windrow collectors. In case of spreaders, 19 years are necessary for their total amortization, and in case of presses and windrow collectors – 20 and 21 years. In the researched organic farms, average annual rate of use of possible manufacturing capacities of the majority of machines was only 0.4-1.3%. It forces to lengthen the operating periods, which constitutes the main brake on progress.

PL

Celem pracy było określenie kosztów eksploatacji parku maszynowego w gospodarstwach ekologicznych. Określono również poziom wyposażenia gospodarstw w maszyny i urządzenia rolnicze oraz dokonano oceny wykorzystania ich zdolności produkcyjnych. Zakresem pracy objęto badania przeprowadzone w 50 gospodarstwach ekologicznych z certyfikatem położonych w Polsce południowej, w województwach: małopolskim, podkarpackim i świętokrzyskim. Pracę wykonano w ramach grantu rozwojowego nr NR 12-0165-10 „Innowacyjne oddziaływanie techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych”. Średnia powierzchnia UR to 12,48 ha. Koszty eksploatacji parku maszynowego wynosiły rocznie 30 993 PLN·gosp.-1, co w przeliczeniu na hektar UR daje wartość 3 369 PLN. Największy udział w kosztach całkowitych, bo aż 65,7% stanowiła amortyzacja, a drugie miejsce (19,7%) zajmują nośniki energii związane ze zużyciem na produkcję oleju napędowego, etyliny i energii elektrycznej. Największe wykorzystanie zdolności produkcyjnych parku maszynowego gospodarstw ekologicznych odnotowano w przypadku roztrząsaczy obornika, pras oraz zbieraczy pokosów. W przypadku roztrząsaczy na całkowite ich zamortyzowanie potrzeba 19 lat, natomiast w przypadku pras i zbieraczy pokosów 20 i 21 lat. W badanych gospodarstwach ekologicznych średnio roczne tempo wykorzystania potencjalnych zdolności produkcyjnych większości maszyn wynosi tylko 0,4-1,3%. Zmusza to do wydłużania okresów eksploatacji, co stanowi główny hamulec postępu.

20

Model solutions of distribution logistics with regard to organic products

Kuboń M., Kwaśniewski D., Malaga-Toboła U., Tabor S.

Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 18, No. 2

77--89

EN

The objective of the paper was to present model solutions of distribution logistics with regard to organic products in organic farms. Moreover, size and production structure, as well as participation and structure of commodity production divided into departments was defined. The scope of the paper covered the research in 50 organic farms located in the south of Poland. The study was carried out within the development subsidy No NR 12-0165-10 "Innovative impact of technology and IT support of management on production efficiency in organic farms". Total ha×commodity production in the investigated farms was 6009.73 PLN-1 which constituted at the average 69.3% of global production. In the structure of plant commodity production, vegetables, grain seeds and fruit constitute a considerable part and in the animal production it was milk and eggs. It was found out that decisions within the scope of model solutions of distribution of organic products mainly concern the selection of proper distribution channels, organization of physical distribution (marketing logistic) and localization of sale points. Four models of organic products distribution were suggested.

PL

Celem pracy było zaproponowanie modelowych rozwiązań logistyki dystrybucji produktów ekologicznych w gospodarstwach ekologicznych. Określono również wielkość i strukturę produkcji, a także udział i strukturę produkcji towarowej z podziałem na działy. Zakresem pracy objęto badania przeprowadzone w 50 gospodarstwach ekologicznych z rejonu Polski południowej. Pracę wykonano w ramach grantu rozwojowego nr NR 12-0165-10 „Innowacyjne oddziaływanie techniki i technologii oraz informatycznego wspomagania zarządzania na efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych”. Ogółem w badanych gospodarstwach produkcja towarowa wynosiła 6009,73 PLN·ha-1, co stanowiło średnio 69,3% produkcji globalnej. W strukturze roślinnej produkcji towarowej znaczący udział stanowiły warzywa, ziarno zbóż oraz owoce a w produkcji zwierzęcej mleko i jaja. Stwierdzono, że decyzje w zakresie modelowych rozwiązań dystrybucji produktów ekologicznych w głównej mierze dotyczą wyboru odpowiednich kanałów dystrybucji, organizacji fizycznej dystrybucji oraz lokalizacji punktów sprzedaży. Zaproponowano 4 podstawowe modele dystrybucji produktów ekologicznych.