Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

System gospodarowania przestrzenią w ocenie NIK-u

Szatkowska I.

Zieleń Miejska

|

2017

|

Nr 6

44--45

PL

Dzięki instrumentom planowania przestrzennego można wpływać na jakość życia mieszkańców. Niewątpliwie dostęp do terenów zieleni poprawia komfort życia ludzi, ale przede wszystkim ich zdrowie. Tymczasem system planowania i zagospodarowania przestrzennego w Polsce, wg raportu NIK-u, nie funkcjonuje w sposób prawidłowy.

2

Przestrzenne usługi środowiska w świetle założeń ekonomii zrównoważonego rozwoju

Michałowski A.

Problemy Ekorozwoju

|

2011

|

Vol. 6, nr 2

117-126

PL

Celem opracowania jest przedstawienie ekonomicznej problematyki przestrzennych usług środowiska w świetle założeń tworzącej się ekonomii zrównoważonego rozwoju. Jej teoria charakteryzuje się interdyscyplinarnymi podstawami. Uwzględnia dorobek wielu dziedzin naukowych, w tym gospodarki przestrzennej, ekonomii śro-dowiska i ekonomii ekologicznej. W problematyce ekologiczno-ekonomicznej dotychczas najwięcej uwagi po-święcono wykorzystywaniu zasobów naturalnych, produkcji dóbr środowiskowych i ekologicznym uwarunko-waniom wzrostu gospodarczego. W chwili obecnej niezbędnym stało się zdecydowane rozszerzenie analiz eko-logiczno-ekonomicznych o przedmiot usług środowiska, które stanowią jedną z podstaw funkcjonowania makro-systemu środowisko-gospodarka-społeczeństwo. W rzeczywistości nie istnieje realna gospodarka bez procesów ekologicznych odpowiadających usługom środowiska, w tym o charakterze przestrzennym.

EN

The aim of this paper is to present the economic problems of the spatial environmental services in the emerging economy of sustainable development. Its theory has interdisciplinary bases. It is taking into account the achievements of many scientific fields, including spatial management, environmental economics and ecological economics. So far, in case of the ecological and economic problems, most attention was paid to the exploitation of natural resources, the production of environmental goods and environmental determinants of economic growth. Now it became necessary to extend ecological-economic analysis and include environmental services, which represent one of the bases for the functioning of environment-economy-society macrosystem. In fact, there is no real economy without ecological processes connected with environmental services, including the spatial environmental services.

3

Wpływ bazy zasobowej kopalin na gospodarowanie przestrzenią w gminach, na terenie których zlokalizowane są uzdrowiska

Król E., Kot A.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2010

|

T. 26, z. 3

21-40

PL

Przeprowadzono kompleksową analizę bazy zasobowej kopalin w gminach, na terenie których zlokalizowane są wszystkie 44 polskie uzdrowiska. Wskazano na ograniczenia gospodarki przestrzennej, wynikające z użytkowania górniczego oraz ochrony zasobów kopalin. W gminach, na terenie których zlokalizowane są uzdrowiska, rozwój przestrzenny ograniczony jest zarówno zasięgiem obszarów górniczych stanowiących strefę chroniącą złoże wód leczniczych jak i obszarami ochrony uzdrowiskowej. Zaplecze dla rozwoju lokalnego przemysłu wydobywczego i budownictwa stanowią złoża innych kopalin. Ich powierzchnia także powinna być chroniona przed zabudową. Większość udokumentowanych złóż znajduje się jednak na terenach objętych różnymi formami ochrony prawnej oraz w strefach postępującej lub planowanej zabudowy terenu, co utrudnia możliwość ich zagospodarowania metodą odkrywkową. W celu urealnienia dokumentów planistycznych, sporządzanych na szczeblu gminy, zaproponowano wskaźniki określające intensywność sczerpywania zasobów oraz wskaźniki określające udział powierzchni obszarów górniczych kopalin leczniczych i innych (podstawowych i pospolitych) w gminie. Wskaźniki te obliczono dla każdej grupy kopalin. Według stanu na koniec 2007 roku (Bilans zasobów 2008) zasoby eksploatacyjne 72 złóż wód leczniczych wynosiły 1825,17 m3/h, z tego 38,5% stanowiły termalne wody lecznicze. Intensywność sczerpywnia zasobów wód leczniczych wahała się w granicach od 0 (Ustka, Kamień Pomorski - złoża nie eksploatowane w roku 2007) do powyżej 90% (Długopole Zdrój, Polanica Zdrój, Szczawno Zdrój). Udział powierzchni obszarów górniczych wód leczniczych w stosunku do powierzchni gminy wahał się od 0,01% w Sopocie, do około 90% powierzchni gminy w Świeradowie Zdroju i Muszynie i 100% w Ciechocinku, Kołobrzegu i Dusznikach Zdroju. Zasoby torfów leczniczych wynosiły 7171 tys. m3, intensywność ich sczerpywnia nie przekraczała 1% w żadnym z uzdrowisk, a udział powierzchni obszarów górniczych nie przekraczał 10% powierzchni gminy. W gminach, na terenie których zlokalizowane są uzdrowiska znajdowało się ponadto 71 udokumentowanych złóż kopalin: 4 złoża kopalin energetycznych, 1 złoże kopalin chemicznych (sole kamienne) oraz 66 złóż kopalin skalnych i innych - 4 złoża torfów nie zaliczonych do leczniczych. 31 złóż było eksploatowanych w 2007 roku. Uzyskane wartości wskaźników mogą być pomocne przy podejmowaniu decyzji w zakresie ustalania kierunków rozwoju przestrzennego i gospodarczego gminy. Uzasadniona jest potrzeba okresowej aktualizacji wskaźników. W kontekście planowania zagospodarowania przestrzennego, a w konsekwencji realizacji konkretnych inwestycji w gminach, na terenie których zlokalizowane są uzdrowiska znaczenie zasadnicze mają informacje o potencjale zasobowym, którym dysponują gminy. Określają go: zasoby kopalin w szczególności wód leczniczych, aktualne wydobycie i jego udział w stosunku do zasobów bilansowych i przemysłowych w złożach zagospodarowanych oraz zasoby bilansowe w złożach niezagospodarowanych. Pozwalają one określić rezerwy zasobów możliwych do zagospodarowania w przyszłości. W celu przyszłej eksploatacji kopalin, zwłaszcza metodą odkrywkową, znaczenie zasadnicze ma ochrona terenów złożowych przed zabudową oraz wyjaśnienie potencjału w obszarach prognostycznych i perspektywicznych. Ograniczenia zagospodarowania przestrzennego w gminach, na terenie których zlokalizowane są uzdrowiska zależą przede wszystkim od: rodzaju i wielkości zasobów kopalin leczniczych i innych, które występują na jej terenie, warunków geologicznych chroniących złoże wód leczniczych, aktualnego stanu pokrycia i użytkowania terenu oraz walorów środowiska przyrodniczego, w tym form ochrony przyrody.

EN

The comprehensive analysis of mineral resources was made in 44 Polish spa containing communes. Mining exploatation and protection of mineral resources result in the restrictions of land use. Land use development is constrained by the extent of mining areas formed to protect the deposit of medicine waters as well as the health resort conservation areas. Deposits of other minerals constitute a reserve for local development and mining industry. Their area should also be protected from durably constructions. However, the majority of the deposits are situated in the law protected areas or foreseen for build-up. For that reason these deposits cannot be mined in open pits. Indicators of depletion of mineral resources and the shares of mining areas (for therapeutic and others minerals) in the total commune area were suggested aimed formaking local planning documents more realistic. The indicators were calculated for each group of minerals. At the end of 2007 the exploited resources of 72 therapeutic water deposits amounted to 1825.17 m3/h, 38,5% of them being thermal. Depletion ratio fluctuated from 0 (in actually unexploited deposits: Ustka and Kamień Pomorski) to above 90% (Długopole Zdrój, Polanica Zdrój and Szczawno Zdrój). Share of therapeutic water mining areas in the total commune area, fluctuated from 0.01 in Sopot to 90% in Świeradów Zdrój, Muszyna and 100% in Ciechocinek, Kołobrzeg and Duszniki Zdrój. Therapeutic peat resources totalled 7.171 million m3. Depletion ratio of peat was below 1% in each spa. Share of mining area of peat deposits in total area commune was below 10%. Discussed communes constrained also 71 documented deposits of not therapeutic nature. These are: 4 fossil fuels, 1 chemical 62 common rocks and 4 peat deposits. In 2007 only 31 such deposits were exploited. The values of the indicators obtained here could help in decision making in land use and economic development planning. Periodic actualization of these indicators is justified. The information on local mineral resources is essential in land use planning and implementation of specific investment. This information consists of: the amount of mineral resources (especially therapeutic water), actual output, ratio of output to resources (or/and reserves) in developed deposits, and information about resources in undeveloped deposits as well as in prognostic and perspective areas.These data allow to determine the resources which are real to use in future. Multidisciplinary surveys indicate restrictions in development planning which are connected with appropriate land use. Protection of deposit areas against build up the surface appears especially important. Restrictions of land use management in communes where spas are located, depend on: the type and the amount of therapeutic resources and other minerals, geological conditions which protect therapeutic aquifer, actual land cover and land use, and categories of protected areas.

4

Planowanie i gospodarowanie przestrzenią w gospodarce rynkowej na przykładzie Niemiec (cz.1)

Kubiszewski J.

Przegląd Budowlany

|

2008

|

R. 79, nr 1

62-64

5

Planowanie i gospodarowanie przestrzenią w gospodarce rynkowej na przykładzie Niemiec (cz.2)

Kubiszewski J.

Przegląd Budowlany

|

2008

|

R. 79, nr 2

50-52

6

Wybrane zagadnienia przemian funkcjonalnych i przestrzennych gmin podmiejskich na przykładzie gminy Dobrzeń Wielki

Szachowicz U., Niedźwiecka-Filipiak I.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

T. 7, z. 2b

185-194

PL

W ostatnich latach obserwuje się znaczne przekształcenia funkcjonalne oraz przestrzenne wsi. Podlegają im przede wszystkim wsie położone w bezpośrednim sąsiedztwie aglomeracji miejskich. O atrakcyjności lokowania na terenie wsi domostw osób pracujących w mieście decydują takie czynniki, jak: bliskość miejsca pracy, dogodne połączenia komunikacyjne, atrakcyjne ceny działek budowlanych oraz przyjazne warunki bytowania bliżej natury. W artykule zaprezentowano wyniki analiz dotyczących gminy Dobrzeń Wielki, znajdującej się w bezpośrednim sąsiedztwie Opola. Wykorzystano badania procesów demograficznych, rodzajów zabudowy, sposobu urządzania terenu, lesistości oraz ochrony krajobrazu. Krajobraz jest sumą elementów przyrodniczych oraz antropogenicznych i o jego typie decyduje stosunek udziału tych elementów. Zachwianie proporcji otwartych przestrzeni uprawnych i zajętych przez substancję budowlaną ma niekorzystny wpływ na jakość życia na wsi, jednocześnie rzutując na aspekt wizualny. Charakter, skala, zagęszczenie nowo powstałej substancji mieszkaniowej kreuje nowy krajobraz osiedli wiejskich, które formą skłaniają się ku terenom miejskim. Przyczyn tych zjawisk jest kilka. Powstaje między innymi zabudowa nieuporządkowana, o różnej formie, skali i kolorystyce, między innymi na skutek wytyczania kilkuarowych działek budowlanych i braku standardów urbanistycznych. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego nie zapewniają utrzymania charakteru zabudowy. Ponadto na przyległe do miast tereny wiejskie wkracza zabudowa usługowa i przemysłowa o odmiennej od zabudowy wiejskiej formie, technologii budowy i kubaturze. Estetyka i regionalizm powoli zaczynają być doceniane jedynie w obiektach związanych z usługami gastronomicznymi, rozrywkowymi oraz rekreacją. W gminie Dobrzeń Wielki obserwujemy pełne spektrum problemów przekształceń krajobrazu wiejskiego, wynikających z oddziaływania miasta na przyległe tereny wiejskie.

EN

Remarkable functional and spatial transformation of rural areas has been observed in the recent years. This is especially true for villages situated near municipal agglomerations. People working in the town are attracted to settle in the countryside because of: close vicinity of the workplace, convenient transport, attractive prices of lands and nature-friendly life conditions. This paper presents the results of analyses pertaining to Dobrzeń Wielki - a commune situated in the close neighbourhood of Opole. Presented analyses explore the studies of demographic processes, types of housing, land management, forest cover and landscape protection. Any landscape is a sum of natural and anthropogenic elements and its type is determined by the proportion of these elements. Disturbing the ratio between open cropland areas and those covered by housing exerts an unfavourable impact on rural life quality and visual aspects. The character, scale and density of new-built housing create a new landscape of rural settlements which begin to resemble town grounds. There are several reasons of such phenomenon. Housing of variable form, scale and colour is out of order because of setting small building plots and a lack of any development standards. Local plans of spatial management do not secure the maintenance of residential character. Moreover, rural suburban areas are invaded by industrial and service sector buildings which differ from typical rural housing in the building technology and capacity. Aesthetics and regional values are being acknowledged only in objects associated with catering, entertainment and recreation. In the Dobrzeń Wielki commune we observe full spectrum of problems associated with the transformation of rural landscape originating from the urban impact on adjacent rural areas.

7

Bilanse składników nawozowych w gospodarstwie ukierunkowanym na produkcję mleka na bazie pasz z użytków zielonych położonych na glebach organicznych

Pietrzak S., Chrzanowski S., Zielazny M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

T. 7, z. 2b

129-142

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań bilansów azotu, fosforu i potasu w Zakładzie Doświadczalnym IMUZ w Biebrzy - gospodarstwie ukierunkowanym na produkcję mleka, bazującym na paszach z użytków zielonych położonych głównie na glebach torfowo-murszowych. W badaniach wykorzystano metodę bilansowania składników nawozowych "u wrót gospodarstwa" (ang. "farm gate balance"). Stwierdzono, że średnie nadwyżki azotu, fosforu i potasu w ZD IMUZ Biebrza latach 2002-2006 wynosiły kolejno 40,7 kg N·ha-¹ lub 18,9 kg N · 1000-¹ l mleka, 8,1 kg P·ha-¹ i 47,5 kg K·ha-¹, a wykorzystanie tych składników kształtowało się odpowiednio na poziomie: 28,4, 29,8 i 9,1%. Jednostkowe nadwyżki azotu, fosforu i potasu w Zakładzie były znacznie mniejsze od nadwyżek tych składników w indywidualnych gospodarstwach o podobnym profilu produkcji z podregionów łomżyńskiego i ostrołęckiego, posiadających w większości gleby mineralne. Uznano, że ilość stosowanych nawozów fosforowych w Zakładzie można zmniejszyć, natomiast celowe jest zwiększenie ilości potasu. Wskazano na potrzebę opracowania wskaźników ilości azotu mineralnego uwalnianego w procesie mineralizacji gleb organicznych, z uwzględnieniem różnych czynników wpływających na ten proces.

EN

Balances of nitrogen, phosphorus and potassium are presented for a dairy farm, the Experimental Farm IMUZ in Biebrza, basing on fodder from grasslands situated mainly on peat-moorsh soils. The method of nutrient balancing "at the farm's gate" was used in the study. Mean surplus of nitrogen, phosphorus and potassium for the years 2002-2006 in Experimental Farm IMUZ Biebrza was 40.7 kg N·ha-¹ or 18.9 kg N · 1000-¹ l milk, 8.1 kg P·ha-¹ and 47.5 kg K·ha-¹, and the efficiency of nutrient utilisation was 28.4, 29.8 and 9.1%, respectively. Specific surplus of nitrogen, phosphorus and potassium in the Experimental Farm was considerably smaller than the surplus of these components in private farms of similar production from łomżyński and ostrołęcki regions of mostly mineral soils. It was estimated that the level of phosphorus fertilization in the Experimental Farm could be diminished while an increase of potassium fertilization appeared reasonable. The need was underlined of elaborating the indices of mineral nitrogen release during mineralisation of organic soils with regard to various factors affecting this process.

8

15 punktów uchybień

Strzyżyński P.

Przegląd Komunalny

|

2007

|

nr 8

70-70

PL

Gospodarowanie przestrzenią było w ostatnim czasie przedmiotem intensywnych działań Najwyższej Izby Kontroli. Sprawdzano zagadnienia związane zarówno z planowaniem przestrzennym, z prawidłowością wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz pozwoleń na budowę, jak i z egzekwowaniem przez gminy opłat adiacenckiej i planistycznej.