Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Z piaskiem po drodze

Skoneczny Andrzej

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2020

|

nr 1

12--14

PL

Surowce mineralne, których nie można zastąpić żadnym substytutem, a wśród nich piaski i żwiry, są jednym z podstawowych dóbr, które decydują o egzystencji człowieka.

2

Prawno-ekonomiczne uwarunkowania gospodarki złożami i surowcami mineralnymi

Smakowski T., Szamałek K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2016

|

nr 96

265--277

PL

Gospodarowanie złożami i surowcami mineralnymi jest silnie powiązane z systemem prawnym, a także z warunkami techniczno-technologicznymi, górniczymi oraz ekonomicznymi. Autorzy dokonują analizy tych warunków i proponują zmiany. Po ponad 20 latach funkcjonowania obecnego systemu należy podjąć dyskusję o potrzebie zmian w zakresie podstawowych brakujących definicji w prawie geologicznym, takich jak górotwór, kopalina, surowiec mineralny, kopalina wielosurowcowa. Należy także zmodyfikować obowiązujące definicje złoża kopaliny czy parametrów granicznych złoża. Na nowo należy rozważyć zasady wymierzania opłaty eksploatacyjnej oraz wynagrodzenia za użytkowanie górnicze złoża. Prawo geologiczne musi uwzględniać szybki postęp techniczny i technologiczny dokonujący się w ostatnich dziesięcioleciach. Należy rozważyć zmianę usytuowania działu geologii z przeniesieniem go z Ministerstwa Środowiska do Ministerstwa Rozwoju.

EN

The management of the mineral deposits and mineral commodities is strongly linked with the legal system, as well as with the technical-technological, economic and mining conditions. The authors have analyzed these conditions and have proposed changes. After more than 20 years of operation of the current system it is time to begin the discussion about the need for the introduction of such missing definitions as: the rock mass, mineral, mineral raw materials, multi-mineral raw materials. It is also necessary to modify the existing definitions of mineral deposits or limit the parameters of the deposits. The authors suggest the necessity to take the Polish system of service charges and mining usufruct into consideration. Geological law must take the rapid technical and technological advances in recent decades into account. The current position of geology in the governmental structure should eventually be moved from the Ministry of Environment into the Ministry of Development.

3

GIS w gospodarce surowcami mineralnymi

Machniak Ł.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2015

|

nr 4-5

50-55

PL

Systemy informacji przestrzennej służą do wprowadzania, gromadzenia i przetwarzania danych geograficznych. W praktyce można wykorzystać je m.in. do analizy sytuacji na rynku kruszyw poprzez zobrazowanie relacji podaży i popytu, jak również kreowania prognoz potencjalnego popytu w otoczeniu istniejącej lub nowo projektowanej kopalni wraz z oceną wpływu konkurencyjnych kopalń.

4

Analiza zmian podaży gipsu w Polsce w świetle rozwoju odsiarczania spalin w elektrowniach konwencjonalnych

Szlugaj J., Naworyta W.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2015

|

T. 31, z. 2

93--107

PL

Dwadzieścia lat temu w elektrowni Bełchatów uruchomiono pierwszą w Polsce instalację odsiarczania spalin metodą mokrą, w której jako produkt uboczny otrzymuje się pełnowartościowy gips syntetyczny. W konsekwencji zobowiązań międzynarodowych odsiarczanie wdrożono stopniowo w wielu innych krajowych elektrowniach. W wyniku odsiarczania metodą mokrą wapienną na rynku surowców budowlanych pojawiły się duże ilości gipsu syntetycznego. Artykuł jest próbą oceny zmian na rynku gipsu w Polsce jakie dokonały się w wyniku tego procesu. Przedstawiono stan zasobów gipsu naturalnego oraz wydobycie w ostatnich dwóch dekadach. Poddano analizie proces wdrażania systemów odsiarczania w krajowych elektrowniach z podaniem zdolności produkcyjnej i produkcji rzeczywistej gipsów syntetycznych. Omówiono sposób zagospodarowania otrzymywanych gipsów syntetycznych. Porównano produkcję gipsów naturalnych i syntetycznych w ostatnim dwudziestoleciu. Na podstawie oficjalnych planów rozwojowych polskiej energetyki przedstawiono prognozę podaży gipsów z odsiarczania w najbliższej dekadzie. W studium przypadku na przykładzie projektowanej kopalni węgla brunatnego przedstawiono metodę prognozowania podaży gipsu z instalacji odsiarczania spalin w elektrowni opalanej węglem z tego złoża. W podsumowaniu podkreślono, że zmiany w pozyskaniu związków siarki są efektem postępu technologicznego, którego głównym motorem jest potrzeba ochrony środowiska naturalnego.

EN

Twenty years ago in the Belchatow power plant in Poland the first flue gas desulfurization (FGD) were launched, in which as a by product a synthetic gypsum is obtained. In accordance with international commitments the desulfurization has been implemented gradually in many other domestic power plants. As a result of introduced wet limestone scrubbing method large quantities of synthetic gypsum appeared on the construction materials market. This article is an attempt to assess changes in the market of gypsum in Poland as an effect of the flue gas desulfurization. The state of the gypsum mining in past two decades has been presented. The process of the implementation of FGD along with potential and real gypsum production in polish power plants has been described. The utilization of synthetic gypsum from power plants were discussed. The production of natural and synthetic gypsum in the last two decades has been compared. Using official plans of the development of polish energy production the forecast of the synthetic gypsum in the next years has been made. In the case study basing on one lignite deposit, which development is planned, the forecast of the future synthetic gypsum production from FGD in the planned lignite power plant has been made. In the summary were emphasized that the changes in the mineral resources management, especially sulfur compounds, are the result of the technological progress, which the main driving force is the need of environment protection.

5

Wstępna propozycja metodyki identyfikacji surowców kluczowych dla polskiej gospodarki

Galos K., Smakowski T.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2014

|

nr 88

59--79

PL

Od 2013 r. Ministerstwo Gospodarki, w porozumieniu z innymi ministerstwami, pracuje nad spójnym dokumentem pt. „Plan działań na rzecz bezpieczeństwa Polski w zakresie surowców nieenergetycznych". Wśród działań tych przewiduje się m.in. opracowanie listy tzw. surowców kluczowych, wzorem rozwiązań stosowanych na poziomie Unii Europejskiej oraz zaproponowanych w niektórych krajach Unii. Artykuł prezentuje różne definicje surowców strategicznych, krytycznych i kluczowych w krajach rozwiniętych gospodarczo. Na tym tle przedstawiona jest wstępna propozycja metodyki identyfikacji surowców kluczowych dla polskiej gospodarki, w zależności od dwóch przesłanek, tj. znaczenia surowca ze względu na jego źródła i podaż krajową oraz znaczenia surowca pod względem wielkości jego zużycia w krajowej gospodarce. Dzięki zaproponowanej metodyce utworzono wstępną listę 19 surowców kluczowych dla polskiej gospodarki, z których 7 jest niemal całkowicie deficytowych, a 10 surowców ma charakter surowców pochodzących głównie ze źródeł krajowych.

EN

Since 2013, Ministry of Economy of the Republic of Poland, in consultation with other ministries, is working on coherent document "Action Plan for Polish security in relation to non-energy raw materials". Among its activities, preparation of the list of the key mineral raw materials for the domestic economy is planned, according to similar solutions adopted at EU level and proposed in various EU countries. The paper presents various definitions of strategic minerals, critical minerals and key minerals in various developed countries. On this basis, authors present preliminary proposal of methodology of identification of key minerals for Polish economy, depending on two conditions: minerals importance because of their significant domestic sources and supply, and minerals importance because of their significant consumption in domestic economy. Thanks to proposed methodology, preliminary list of 19 key minerals for domestic economy was prepared, including 7 completely deficient minerals and 10 minerals coming mainly from domestic sources.

6

Dr Józef Szajn. Wspomnienie

Szkło i Ceramika

|

2013

|

R. 64, nr 2

43--44

7

Warunek zmniejszenia ryzyka błędu oszacowania właściwości kopaliny decydujących o jej zakwalifikowaniu do konkretnej kategorii jakościowej

Martyniak J.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2000

|

T. 16, z. 1

5-28

PL

Przedstawiono wpływ dokładności oszacowania jakości kopaliny na ryzyko wystąpienia straty finansowej, spowodowanej decyzją podjętą na podstawie oceny tej jakości, opartej na reprezentujących ją wynikach badań. Zwrócono uwagę na rolę prawdopodobieństwa znajdowania się rzeczywistych parametrów jakościowych kopaliny poza granicami dopuszczalnych tolerancji estymacyjnych dla wyników oznaczeń. Prawdopodobieństwo to jest zasadniczym czynnikiem wspomnianego ryzyka. Jest ono bezpośrednio określone przez prawdopodobieństwo występowania rzeczywistych parametrów kopaliny w obszarach, które odpowiadają ustalonym, tolerancjom estymacyjnym. To ostatnie prawdopodobieństwo nazywa się poziomem ufności i razem z przyjętymi tolerancjami przedstawia statystyczne kryterium dokładności oszacowania (statystycznego przybliżenia) wielowymiarowej jakościowej charakterystyki kopaliny. Scharakteryzowano niepewność powstającą przy stosowaniu tradycyjnej metody w celu estymacji wielowymiarowych jakościowych charakterystyk kopalin i wykazano, że w dużym stopniu metoda ta podwyższa ryzyko decyzji opierających się na wynikach, które reprezentują jakość kopaliny, uzyskanych przy jej użyciu. Ryzyko decyzji uznania jako rzeczywistej jakości kopaliny, na którą wskazują wyniki oznaczeń, można zmniejszyć do pożądanego poziomu pod warunkiem zastosowania odpowiedniego wariantu metody wielowymiarowo-wektorowej estymacji jakościowej charakterystyki kopaliny.

EN

In this paper there is characterized the influence of closeness of mineral quality estimation over the risk of suffering a financial loss. This loss is caused by the decision based on the quality evaluation of a mineral lot according to the received determination results. There is payed attention to the importance of likelohood that the real quality parameters of mineral lot are finded aut the utmost of the permissible tolerance for determination results. This likelihood is a essential factor for the sayed risk and is directly formed by the probability that the real quality parameters are found inside the spaces corresponding to the established estimation tolerances. The forming probability is called the confidence level and in common with these spaces termed the confidence intervals, are the criterion for assessment of statistical closeness pertaining to the mineral lot multidimensional quality. This closeness is consequent upon the estimation method used. The traditional method is not agreed with the principles of the representativeness method. The practiced estimation is onedimensional while majority of mineral qualities are multidomensional and/or multivectioral. There is broached the uncertainly arrising at when the traditional method is applied to determinate a multidimensional and/or multivectorial mineral quality. In the case of arriving at the decision concerns a mineral quality class on the basis of the results represented the mineral quality obtained by the traditional method, it has proved that the uncertaintly very increases. The decision risk follows this method is adequately increased. The risk of decision based on the quality evaluation, can be decreased to the desirable level on condition of using the fit variant of the multidimensional-multivectorial method for mineral quality setimation. Then the decisions assign the mineral qualities pointed aut by determination results, as real, will be correct.

8

Utilization of accompanying mineral resources as an element of efficient development of mineral deposits in Poland

Pajda R., Ratajczak T.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

1998

|

T. 14, z. 3

33-47

EN

Effective development of mineral resources involves, as one of fundamental problems, full utilization of all mineral raw materiaIs, including accompanying ones, present in the deposit explored. Reserves of some accompanying mineraIs and rocks, both proved and inferred, in Poland are substantial, large enough to secure domestic demands for tens of years. By the same they may significantly affect the mineral market, so important for national economy. The results of authors' investigations indicate that incorporation of accompanying mineral resources into the balance of raw materials brings about considerable effects, protecting mineral resources and expanding their supply to the market on the one hand, and increasing economic effectiveness of mining ventures on the other one. A widely understood problem of utilization of accompanying mineral resources should be closely related to the development of mining regions as it creates the chance to extend mining activity there. In turn, such extension alleviates partly demographic and social problems (e.g. unemployment) and protects other regions from negative changes of the environment (there is no need to develop new mines).

PL

W racjonalnej gospodarce zasobami surowców mineralnych jednym z zasadniczych problemów jest wykorzystanie wszystkich kopalin, które zalegają w rozpoznawanym złożu, w tym kopalin towarzyszących. Zasoby zarówno udokumentowane, jak i szacunkowe niektórych odmian tych kopalin w warunkach polskich są znaczne. Są one na tyle duże, że mogą zaspokoić całe krajowe zapotrzebowanie nawet na wiele dziesiątek lat. Mogą też w istotny sposób wpłynąć na rynek surowców mineralnych, tak ważny dla gospodarki narodowej. Wyniki przeprowadzonych badań pozwalają stwierdzić, że uwzględnienie kopalin towarzyszących w bilansie surowców mineralnych daje szansę osiągnięcia istotnych efektów zarówno z punktu widzenie ochrony zasobów i zwiększenia podaży surowca na rynku, jak i podniesienia ekonomicznej efektywności eksploatacji złóż. Szeroko rozumiany problem wykorzystania tych kopalin winien być powiązany z planami rozwoju obszarów górniczych. Daje to szansę na utrzymanie ciągłości działalności górniczej na tym terenie. To z kolei umożliwia częściowe złagodzenie problemów demograficznych i społecznych (np. bezrobocie), dodatkowo zaś chroni inne obszary przed niekorzystnymi zmianami środowiska (nie ma potrzeby zakładania nowych kopalń).